Xuất khẩu tạo đà cho doanh nghiệp gỗ tăng trưởng
Không chỉ kín đơn hàng đến hết quý III/2022, một số doanh nghiệp gỗ cũng đã chốt xong đơn hàng hết năm 2022.
Các doanh nghiệp này được kỳ vọng tăng trưởng tốt nhờ xuất khẩu khả quan trong năm nay.
Sản xuất đồ gỗ xuất khẩu sang thị trường Mỹ tại Công ty Triệu Phú Lộc (Bình Dương). Ảnh minh họa: TTXVN
Theo Hiệp hội Gỗ và Lâm sản (Vifores), kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ 4 tháng đầu năm 2022 đạt 5,48 tỷ USD, tăng 4,9% so với cùng kỳ năm 2021; trong đó, riêng kim ngạch xuất khẩu trong tháng 4 đạt 1,5 tỷ USD, tăng 7,3% so với cùng kỳ. Dự báo xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ trong nửa đầu năm 2022 có thể tăng từ 5 – 8%.
Ông Nguyễn Chánh Phương, Phó Chủ tịch hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ Tp. Hồ Chí Minh cho biết, nhờ vào các hiệp định như: Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA), Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP)…, ngành chế biến gỗ Việt Nam đã thuận lợi đưa đơn hàng ra nhiều thị trường, tăng khả năng cạnh tranh với mặt hàng của các quốc gia khác.
Phó Chủ tịch hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ Tp.Hồ Chí Minh cho biết thêm, thời gian qua, các mặt hàng nội thất bằng gỗ xuất khẩu đều tăng mạnh, dẫn đầu là nội thất phòng khách, phòng ăn, tiếp theo là nội thất phòng ngủ. Về thị trường, ngoài Mỹ, Canada và Australia đang là những thị trường tốt cho Việt Nam.
Qua kết quả khảo sát tại 100 thị trường của Trung tâm Nghiên cứu công nghiệp Italy (CSIL), năm 2022, thị trường đồ gỗ toàn cầu sẽ tăng trưởng khoảng 4%. Trong số thị trường, các thị trường thuộc châu Âu và châu Á sẽ có sự tăng trưởng mạnh nhất về tiêu thụ đồ gỗ. Về thị trường chủ đạo của ngành gỗ Việt Nam là Bắc Mỹ sẽ tiếp tục tăng trưởng ổn định.
Bên cạnh đó, bức tranh xuất khẩu gỗ trở càng trở nên “tươi sáng” nhờ thông tin hỗ trợ từ Đề án phát triển ngành công nghiệp chế biến gỗ bền vững, hiệu quả giai đoạn 2021 – 2030. Mục tiêu của đề án hướng tới giá trị xuất khẩu gỗ và lâm sản đạt 20 tỷ USD vào năm 2025 và đạt 25 tỷ USD vào năm 2030.
Trên cơ sở này, các doanh nghiệp gỗ niêm yết cũng đặt kế hoạch kinh doanh tăng trưởng mạnh nhờ xuất khẩu trong thời gian tới. Chẳng han, Công ty Chế biến Gỗ Đức Thành đặt mục tiêu doanh thu thuần năm 2022 sẽ tăng mạnh 48% so với cùng kỳ lên 500 tỷ đồng. Về cơ cấu doanh thu xuất khẩu dự kiến tăng 48% lên 425 tỷ đồng, tiếp tục là nguồn đóng góp chính khi chiếm 85% kế hoạch doanh thu thuần.
Về phía Công ty Phú Tài, các chuyên gia của Công ty Chứng khoán Dầu Khí (PSI) dự báo doanh thu gỗ từ thị trường Mỹ tăng trưởng lần lượt 25% và 20% trong giai đoạn 2022 – 2023 khi các đơn đặt hàng từ thị trường này tiếp tục tăng do các khách hàng lớn tiếp tục chuyển đơn hàng từ Trung Quốc sang các nhà sản xuất gỗ tại Việt Nam có chứng chỉ FSC và doanh nghiệp Phú Tài đáp ứng được điều kiện đó.
Video đang HOT
Đồng quan điểm này, Công ty Chứng khoán MB (MBS) ước tính khi Phú Tài hoàn thành và đưa vào hoạt động nhà máy Phù Cát số 3 vào năm 2023, công suất chế biến gỗ sẽ đạt 102.050 m3/năm, tăng 59,8% công suất so với năm 2020, từ đó đưa mức doanh thu gỗ đạt mức tăng trưởng kép (CAGR) lên 16,19% trong giai đoạn 2023 – 2026.
Tuy nhiên, giới phân tích cảnh báo, một số doanh nghiệp gỗ có thể phải đối mặt với biến động từ đại dịch COVID-19 và gần đây là căng thẳng giữa Nga và Ukraine. Việc này làm chặn nguồn cung gỗ nguyên liệu của Nga ra thế giới, làm cho giá gỗ nguyên liệu của châu Âu tăng trong khi Việt Nam đang nhập khẩu từ hai nguồn chính là châu Âu và Bắc Mỹ. Cùng với đó, giá sơn và chất phủ bề mặt gỗ cũng đang tăng theo giá xăng dầu.
Để chủ động ứng phó với biến động giá nguyên liệu đầu vào, Gỗ Đức Thành đã chủ động tăng hàng tồn kho với giá ưu đãi từ các nhà cung cấp. Cụ thể, tồn kho hiện tại khá lớn ở mức từ 5.000 – 6.000 m3 so với tổng lượng sử dụng năm 2021 là 11.684 m3. Mặt khác, doanh nghiệp chỉ cần trả trước 30%, đồng thời lưu hàng tồn kho này tại kho của nhà cung cấp.
Theo quan điểm của Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), hàng tồn kho chi phí thấp hiện tại sẽ giúp trung hòa xu hướng lạm phát giá hàng hóa gần đây. Qua đó, tạo ra lợi thế cạnh tranh cho Gỗ Đức Thành và bảo vệ tốt biên lợi nhuận ròng của doanh nghệp. Hiện đơn hàng của doanh nghiệp tăng được thúc đẩy tuân thủ các tiêu chí ESG (môi trường, xã hội và quản trị) chặt chẽ, giúp đảm bảo nhiều đơn đặt hàng hơn và có được thêm khách hàng mới, đặc biệt là từ châu Âu và Mỹ.
Riêng về phía các doanh nghiệp gỗ chủ yếu nhập gỗ nguyên liệu từ Nam Mỹ, châu Phi như Phú Tài sẽ không bị ảnh hưởng nhiều bởi việc Nga cấm xuất khẩu các sản phẩm gỗ. Theo Vìores, tính chung 2 tháng đầu năm nay, nhập khẩu gỗ nguyên liệu từ châu Phi đạt 187.450 m3, với trị giá 68,52 triệu USD, tăng 28% về lượng và tăng 30,8% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021.
Hướng tới xây dựng nguồn nguyên liệu gỗ bền vững phục vụ xuất khẩu, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy hoạch Quốc gia ngành lâm nghiệp Việt Nam; trong đó, sẽ tập trung rà soát, đánh giá diện tích đất lâm nghiệp và rừng trồng sản xuất hiện có, tạo vùng nguyên liệu tập trung, đủ lớn; gắn với quy hoạch các cơ sở chế biến, thị trường tiêu thụ.
Trên sàn giao dịch, đóng cửa phiên cuối tuần 13/5, cổ phiếu ngành gỗ đang bị ảnh hưởng bởi diễn biến tiêu cực của toàn thị trường. Cổ phiếu GDT của Công ty Chế biến Gỗ Đức Thành ở mức 47.500 đồng/đơn vị, cổ phiếu PTB ở mức 95.500 đồng/cổ phiếu và thị giá cổ phiếu ACG của Công ty Gỗ An Cường là 64.600 đồng/cổ phiếu.
Doanh nghiệp gỗ đã kín đơn hàng đến hết quý III/2022
Ngành chế biến và xuất khẩu gỗ đã nhanh chóng trở lại khôi phục sản xuất, đẩy nhanh tiến độ để kịp thời đáp ứng các đơn hàng tồn đọng do dịch COVID-19.
Qua nửa năm cả nước bước vào giai đoạn thích ứng với trạng thái bình thường mới sau khi ứng phó với dịch bệnh COVID-19, ngành chế biến và xuất khẩu gỗ đã nhanh chóng trở lại khôi phục sản xuất, đẩy nhanh tiến độ để kịp thời đáp ứng các đơn hàng tồn đọng do dịch COVID-19. Nhờ đó, ngành gỗ đã có sự tăng trưởng nhẹ so với cùng kỳ năm 2021. Không chỉ kín đơn hàng đến hết quý III/2022, một số doanh nghiệp gỗ cũng đã chốt xong đơn hàng hết năm 2022.
Sản xuất sản phẩm đồ gỗ xuất khẩu sang thị trường EU của Công ty CP WOODSLAND Tuyên Quang. Ảnh tư liệu: Vũ Sinh/TTXVN
Các thị trường đều hồi phục
Theo đánh giá của các chuyên gia, nhờ nỗ lực của tất cả các doanh nghiệp, ngành chế biến gỗ đã trở lại sản xuất thuận lợi, điều này giúp cho trong 3 tháng đầu năm 2022, kim ngạch xuất khẩu của ngành gỗ nội thất đạt 3,94 tỷ USD, tăng 3% so với cùng kỳ 2021.
Theo ông Nguyễn Chánh Phương, Phó Chủ tịch hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP Hồ Chí Minh, nhờ vào các Hiệp định thương mại tự do Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP)... mà ngành chế biến gỗ Việt Nam đã thuận lợi đưa đơn hàng ra nhiều thị trường, tăng khả năng cạnh tranh với mặt hàng của các quốc gia khác.
Cụ thể, mặt hàng nội thất bằng gỗ xuất khẩu vào các thị trường CPTPP đều tăng mạnh, dẫn đầu là nội thất phòng khách, phòng ăn, tiếp theo là nội thất phòng ngủ. Dự báo xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sang khối thị trường này còn tiếp tục tăng mạnh trong thời gian tới, vì trong hiện tại, nhiều doanh nghiệp đang gia tăng công suất để kịp tiến độ các đơn hàng đã ký đến hết quý II/2022.
Về CPTPP, rõ ràng ngoài Mỹ, Canada và Australia cũng là những thị trường tốt cho Việt Nam. Nó đã được chứng minh qua sự tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam trong quý I/2022; trong đó còn có cả Hàn Quốc và Nhật Bản. Tuy rằng ngành gỗ trước đó đã được hưởng thuế thấp, nhưng nhờ có thêm Hiệp định CPTPP thì những ưu đãi sẽ duy trì tiếp tục.
Cùng với việc chủ động thích ứng linh hoạt, các doanh nghiệp tập trung đẩy mạnh chế biến giúp tăng giá trị gia tăng của ngành hàng, đặc biệt là xây dựng vùng nguyên liệu và liên kết chuỗi theo hướng vi mô hơn, chất lượng hơn - ông Phương nhấn mạnh.
Trong tháng 3, mức tăng trưởng của ngành gỗ có dấu hiệu giảm nhẹ nhưng vẫn là con số cao so với thời điểm 2021. Nếu giữ được bình quân kim ngạch xuất khẩu đạt khoảng 1,5 tỷ USD/tháng thì kế hoạch đặt ra của ngành gỗ là khoảng 16,5 tỷ USD cuối năm 2022 hoàn toàn khả thi.
Bà Dương Thị Minh Tuệ, Giám đốc kinh doanh Công ty cổ phần gỗ Minh Dương (Bình Dương) cho biết, đơn hàng đi Mỹ, châu Âu của công ty đã kín đến hết quý III/2022 và vẫn đang tiếp nhận đơn hàng cho quý IV/2022.
Mặc dù ngành gỗ đang trên đà thuận lợi về đơn hàng, nhưng hầu hết các doanh nghiệp đang phải đau đầu vì nhiều chi phí phát sinh kể từ thời điểm cả nước gỡ bỏ phong tỏa cho đến nay. Điển hình như chi phí xăng dầu, nhiên liệu tăng cao làm ảnh hưởng đến chi phí đầu vào, chi phí phụ trợ cũng tăng theo.
Đồng thời, chi phí logistics đang tăng chóng mặt nên giá thành sản phẩm rất cao. Nhiều đơn hàng chốt trước biến động giá nguyên liệu nên doanh nghiệp bị "ăn" vào lợi nhuận. Một container đi châu Âu hiện dao động 6.000-8.000 USD, đi Mỹ khoảng từ 10.000-12.000 USD. Nhưng có những đơn hàng, nhà mua hàng phải tốn đến 25.000 USD để vận chuyển một container từ cảng Cát Lái đến bờ Đông của Mỹ.
Theo bà Bùi Thị Thanh An, Phó cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Vietrade), Bộ Công Thương, để tạo thêm động lực tăng trưởng cho ngành, Cục Xúc tiến thương mại phối hợp với các tổ chức, hiệp hội... triển khai nhiều chương trình xúc tiến thương mại, mang đến cơ hội tiếp cận thị trường, tiếp cận nguồn cung lẫn dịch vụ cho doanh nghiệp trên địa bàn cả nước.
Nhiều giải pháp phát triển
Trước những biến động về giá đầu vào của ngành gỗ, để tăng khả năng cạnh tranh của ngành chế biến, xuất khẩu gỗ Việt Nam, giữa tháng 3/2022, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành ký Quyết định 327/QĐ-TTg ngày 10/3/2022 phê duyệt Đề án phát triển ngành công nghiệp chế biến gỗ bền vững, hiệu quả giai đoạn 2021-2030.
Theo đó, đề án đặt mục tiêu chung đến năm 2030, ngành công nghiệp chế biến gỗ trở thành một ngành kinh tế quan trọng; xây dựng, phát triển thương hiệu sản phẩm gỗ Việt Nam có uy tín trên thị trường trong nước và quốc tế. Việt Nam cũng phấn đấu để có thể nằm trong nhóm các nước hàng đầu thế giới về sản xuất, chế biến, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ.
Cụ thể, giá trị xuất khẩu gỗ và lâm sản đạt 20 tỷ USD vào năm 2025; trong đó, kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đạt trên 18,5 tỷ USD. Ngành gỗ xuất khẩu đạt 25 tỷ USD vào năm 2030; trong đó kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đạt trên 20,4 tỷ USD. Riêng giá trị gỗ, sản phẩm gỗ tiêu thụ nội địa đạt 5 tỷ USD vào năm 2025, trên 6 tỷ USD vào năm 2030.
Không những vậy, cả nước phấn đấu có trên 80% cơ sở chế biến, bảo quản gỗ đạt trình độ và năng lực công nghệ sản xuất tiên tiến; 100% gỗ, sản phẩm gỗ xuất khẩu và tiêu dùng trong nước được sử dụng từ nguồn nguyên liệu gỗ hợp pháp, gỗ có chứng chỉ quản lý rừng bền vững.
Tiến sỹ, Trần Đình Thiên - Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ nhận xét, công nghiệp hỗ trợ cho ngành công nghiệp chế biến gỗ hiện còn ít, thiết kế mẫu mã còn yếu, các chính sách khuyến khích chưa đủ mạnh để doanh nghiệp tận dụng cơ hội phát triển.
Thời gian tới, ngành gỗ cần được quan tâm hơn nữa từ phía Chính phủ nhằm tạo sức đẩy để phát triển mạnh hơn. Hiện trình độ công nhân ngành gỗ còn thấp, hệ thống công nghiệp hỗ trợ vẫn yếu. Do đó, cần có hệ thống chính sách hỗ trợ, cơ chế khuyến khích để ngành gỗ phát triển, đi vào quỹ đạo, hiện đại và phù hợp hơn trong tình hình mới.
Để tạo điều kiện cho ngành chế biến gỗ thực hiện các chiến lược phát triển, ngay trong đề án phát triển ngành công nghiệp chế biến gỗ bền vững, hiệu quả giai đoạn 2021 - 2030 nêu rõ, Chính phủ chủ trương phát triển các nhóm sản phẩm gỗ có lợi thế cạnh tranh, giá trị gia tăng, nhu cầu sử dụng cao, ổn định trên thị trường.
Đồng thời, khuyến khích tập trung ưu tiên phát triển sản xuất, chế biến các nhóm sản phẩm chính như: sản phẩm đồ gỗ nội thất (sản phẩm bàn ghế, giường tủ, tủ bếp, bàn trang điểm, giá kệ sách; các loại ván sàn); sản phẩm đồ gỗ ngoài trời (ghế xích đu, cầu trượt, bàn ghế, ghế băng; dù che nắng); sản phẩm gỗ ván nhân tạo (ván ghép thanh; ván dán, ván dăm; ván MDF); sản phẩm gỗ kết hợp với các loại vật liệu khác làm tăng tính thẩm mỹ, độ bền chắc, tiết kiệm gỗ (song mây, tre, trúc; nhựa, kim loại, vải, da); sản phẩm đồ gỗ mỹ nghệ (bàn ghế, giường tủ; sản phẩm sơn mài, tranh gỗ, các loại tượng bằng gỗ; sản phẩm lưu niệm, mỹ nghệ trang trí kết hợp song, mây, tre, trúc, vật liệu khác); nhóm sản phẩm viên nén gỗ, dăm gỗ,...
Thông qua những ưu tiên này, ngành chế biến và xuất khẩu gỗ được tạo thêm nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển trong thời gian tới.
Xây dựng nguồn nguyên liệu gỗ bền vững phục vụ xuất khẩu Cùng với sự tăng trưởng và phát triển của ngành chế biến gỗ xuất khẩu thì nhu cầu nguyên liệu gỗ cũng tăng cao. Gỗ nguyên liệu trong nước đáp ứng gần 80% nhu cầu nguyên liệu nhưng tỷ trọng gỗ rừng trồng đi vào chế biến đồ gỗ chỉ chiếm từ 30-40% trong tổng lượng gỗ khai thác. Rừng nguyên liệu gỗ...