Xứ Mường Thu Cúc: Vẻ đẹp của “nàng công chúa ngủ trong rừng”
Người dân xứ Mường vẫn gọi nơi đây là “nàng công chúa ngủ trong rừng” bởi vẻ đẹp thơ mộng và hữu tình. Mỗi khi đặt chân đến vùng đất này, con người như bị quyến rũ và say đắm chẳng muốn rời chân…
Vẻ đẹp hoang sơ và thơ mộng của vùng đất Thu Cúc.
Đó là vùng đất Thu Cúc (Tân Sơn – Phú Thọ), vốn là nơi sinh sống từ lâu đời của cư dân người Mường, là vùng đất cổ của đất Tổ Hùng Vương. Địa hình đồi núi hiểm trở đã tạo cho Thu Cúc một vẻ đẹp riêng mà hiếm nơi nào có được.
Đặc biệt, vùng đất này lại giáp danh với hai tỉnh Sơn La, Yên Bái, là cung đường đưa du khách đến những địa danh hấp dẫn như Mộc Châu (Sơn La), Suối Giàng, Nghĩa Lộ (Yên Bái). Người Mường nơi đây vẫn bảo rằng, con gà trống của Thu Cúc cất tiếng gáy gọi người Mường thức dậy đi nương rẫy thì cả ba tỉnh đều nghe tiếng. Đó là một trong những nét riêng của vùng đất này.
Miếu thờ nàng Cúc, người mang hạt lúa cho bản Mường.
Truyền thuyết kể rằng, xưa kia, ở xứ Mường Thu Cúc vốn đất đai tươi tốt, rừng rú rậm rạp, núi non hiểm trở. Người dân tộc Mường di cư từ xứ Mường Bi, Mường Bang (Hòa Bình) sang sống quần tụ dưới chân những ngọn núi cao sừng sững, bên những con suối và sinh sống bằng hái lượm, trồng lúa nước, thuần phục thú rừng.
Bỗng vào một năm, trời không có mưa, đất đai hạn hán, cỏ cây héo úa, dân sinh trở nên mất mùa, đói kém, nhiều người phải rời bỏ đất Mường để đi nơi khác sinh sống.
Thác nước chảy từ sông Bứa tuyệt đẹp.
Trước tình cảnh đó, ở Thu Cúc có một người con gái xinh đẹp, nết na, chăm chỉ đã tình nguyện rời bản Mường đi tìm giống lúa về để cứu dân làng. Nàng đi ngày này qua ngày khác, không quản ngại nắng mưa, thú dữ, trèo đèo lội suối, đến các bản Mường khác để tìm bằng được hạt lúa về cho dân làng.
Một ngày kia, nàng trở về trên tay cầm theo chùm lúa giống nhưng đến cửa Mường nàng bị hãm hại.
Người dân xứ Mường chỉ tìm thấy bó lúa giống và đôi dép của nàng. Biết đây là những hạt lúa mà người con gái giàu lòng thương yêu dân làng tìm được, người ta chia đều hạt giống cho các gia đình để gieo trồng. Từ đó, giống lúa quý mà nàng Cúc tìm được đã nhân giống khắp bản Mường, cho những mùa màng bội thu, nhân dân xứ Mường được no ấm đời đời.
Bản Mường Thu Cúc nằm dưới những ngọn núi cao sừng sững.
Biết ơn nàng, người dân Mường Thu Cúc đã lập miếu thờ nàng ở Đồng Than, ngay nơi cửa xứ Mường. Ngôi miếu này là nơi thiêng liêng đối với người dân nơi đây, bởi lẽ, không chỉ là nơi hương hỏa, phụng thờ người có công với bản Mường, mà còn là biểu tượng của vía lúa, vía tạo ra hạt thóc, hạt gạo, tạo ra sự no ấm cho bản làng. Từ đó, cư dân nơi đây gọi vùng đất này là Thu Cúc.
Con đường dẫn vào xứ Mường Thu Cúc uốn lượn quanh những triền núi cao ngất trời, bên trên là những khu rừng già xanh tốt, um tùm, nguyên sinh tựa như những khu rừng thời tiền sử chứa đựng bao bí ẩn. Bên dưới là những cánh đồng lúa bát ngát, những con suối chảy róc rách khiến cho khung cảnh trên con đường vào các bản Mường tuyệt đẹp, thơ mộng.
Video đang HOT
Nét đẹp mang đậm bản sắc của cuộc sống xứ Mường Thu Cúc.
Vào mùa lúa chín, nơi đây rực vàng như những tấm thảm mượt mà. Đứng trên mỏm núi nhìn xuống, Thu Cúc lộng lẫy và sống động vô cùng.
Vào mùa xuân, hoa rừng đua nở trên những vạt rừng, ven đường. Hoa đào, hoa ban, hoa đỗ quyên, hoa trạng nguyên rực lối đi tạo nên vẻ đẹp đa sắc của thiên nhiên nơi đây. Càng đi sâu vào bên trong xứ núi, những ngọn núi cao, những hang động sâu trong lòng núi như chứa đựng biết bao điều bí ẩn đang chờ đợi bàn tay khám phá của con người.
Tuyệt phẩm đẹp của Thu Cúc là dòng sông Bứa chảy xuyên qua rừng tạo nên một không gian êm đềm, quyến rũ. Nhìn từ xa, dòng nước như một dải lụa màu xanh ngọc bích vắt từ trong rừng sâu, hai bên là cây rừng soi bóng xuống dòng sông.
Có những đoạn, người dân làm cây cầu bắc ngang dòng nối đôi bờ khiến cho không gian trở nên giàu sức sống. Ở chỗ nước chảy qua đập tràn, nước chảy thành thác. Thác nước sông Bứa mượt mà, trắng mịn tựa như chốn thần tiên.
Món cỗ lá của người Mường Thu Cúc.
Đến xứ Mường Thu Cúc, du khách sẽ được thưởng thức những món ẩm thực đậm đà dư vị nơi đây như món cỗ lá của người Mường, bánh trôi ngũ sắc, canh loóng chuối, chả lá bưởi, xôi nếp gà gáy, cá suối nướng…
Thu Cúc là điểm dừng chân lý tưởng nơi vùng đất Tổ để đưa du khách đi tiếp những hành trình khám phá vẻ đẹp Tây Bắc với bao vẻ đẹp kỳ thú đang đón đợi.
Nguyễn Thế Lượng
Theo giaoducthoidai.vn
Những món ngon đặc sản Mộc Châu mê hoặc du khách
Mộc Châu cách Hà Nội khoảng 200 km về phía tây, nơi đây vốn nổi tiếng là thiên đường nghỉ dưỡng của miền Bắc với bầu không khí quanh năm se lạnh cùng khung cảnh nên thơ và nền ẩm thực đặc sắc.
Đến với Mộc Châu những ngày, bạn đừng quên thưởng thức những món ăn đậm chất núi rừng mang hương vị riêng có dưới đây.
1. Thịt bê chao
Nhiều người nói vui rằng nếu đến Mộc Châu mà chưa ăn bê chao thì chưa phải đã đến đây. Món bê chao làm say lòng du khách được làm từ con bê non, chọn phần thịt loại ngon, đầy đủ nạc, mỡ, bì và xắt thành từng miếng con chì, đem chần qua nước sôi để thịt bê bớt hôi sau đó ướp gia vị gồm sả, gừng, dầu hạt điều, sa tế... trong khoảng 5 đến 10 phút cho ngấm đều rồi chao qua dầu sôi.
Vàng thơm màu sắc bát mắt, giòn rụm của món bê chao Mộc Châu (Ảnh: I.T).
Thịt bê, sau khi qua sơ chế bước đầu được chia thành từng miếng nhỏ, bỏ ướp gia vị: sả, gừng, mắm tiêu, ớt, rồi chao qua dầu nóng. Món ăn mềm, ngọt vị bê non, không ngấy, không béo, ăn một lần, lại muốn ăn nhiều lần tiếp.
Bê chao Mộc Châu phải được thưởng thức khi còn nóng mới thơm ngon tròn vị. Phần thịt vàng ươm do được chao qua chảo dầu sôi, thịt ngọt, mềm khó tả. Phần bì phồng rộp, lấm tấm đốm trắng, giòn tan, lại dai dai vương vấn, đặc trưng của thịt bê. Bát tương sóng sánh chấm kèm, rau thơm hợp vị, thử hỏi còn gì tuyệt vời hơn?
2. Cá suối nướng
Cá suối nướng Mộc Châu cũng làm thổn thức nhiều du khách, tuy nhỏ, nhưng có thể thưởng thức cả phần thịt lẫn phần xương.
Cá suối nướng ở Mộc Châu là món ăn khoái khẩu của nhiều du khách đến với Mộc Châu (Ảnh: I.T).
Cá được bắt từ dưới suối trong mát ngọt lành, sau khi qua sơ chế rửa sạch, mổ bỏ mật ruột, rồi đem qua ướp cùng gia vị các loại như mắc khén, rau thơm, gừng, xả, ớt... rồi kẹp chặt trong hai thanh tre, đem nướng trên bề mặt than củi khoảng chừng 15 phút, để nhỏ lửa cho cá chín vàng đều. Cá suối nướng sẽ tăng thêm thập phần hợp vị nếu đem chấm với mắm tỏi hoặc tương ớt cay.
3. Thịt trâu gác bếp
Món ăn này thường được thấy trong những dịp đặc biệt của người Thái đen như lễ tết, cưới hỏi, cỗ bàn... Ít có vị khách nào khi có dịp đến Mộc Châu lại không mua một ít thịt trâu gác bếp về làm quà. Đơn giản bởi món ăn đã trở thành thương hiệu gắn liền với mảnh đất du lịch nổi tiếng này.
Thịt trâu gác bếp nướng, chấm cùng chẳm chéo là món ngon thiết khách của đồng bào Thái ở Mộc Châu (Ảnh: I.T).
Khi thưởng thức, thịt trâu được xé nhỏ miếng thường được dùng làm món nhậu chính uống cùng với rượu ngô. Đây là món ăn được chế biến hoàn toàn tự nhiên, không có sự can thiệp của chất bảo quản mà vẫn có thể dự trữ được cả tháng trời.
4. Nậm pịa
Là một món ăn đặc sản Mộc Châu, nậm pịa khá đặc biệt bởi mùi vị và màu sắc. Không phải vị khách nào khi du lịch cũng đủ dũng cảm để thưởng thức món ăn này, tuy nhiên đây lại là món ăn yêu thích của người dân vùng cao.
Nguyên liệu để tạo ra nậm pịa bao gồm tiết đông, sụn, đuôi, thịt, bạc nhạc, lục phủ ngũ tạng như lòng, dạ dày, gan và phần ruột non có chứa phân non của bò hoặc dê. Khi ăn thường kèm với hoa chuối, lá bạc hà... Nậm pịa là mồi nhậu thứ thiệt cho phái mày râu ở bản cao trong các phiên chợ ngày lạnh.
Mùi vị và màu sắc đặc biệt của món nậm pịa cũng thu hút nhiều thu khách (Ảnh: I.T).
5. Cá hồi
Dường như việc ăn cá hồi Mộc Châu vào ngày lạnh đã trở thành cái thú vui. Món gỏi, món xông khói, hay chả... cạnh bên một bát nước chấm cay nồng mù tạt là thực đơn phổ biến trong những ngày này. Du khách vừa thưởng thức, vừa xuýt xoa vị cay vừa xộc lên mũi, lại thấy cơ thể ấm hẳn lên, dồi dào sinh lực.
Cá hồi món ngon không nên bỏ lỡ khi đến Mộc Châu (Ảnh: I.T).
Cá hồi Mộc Châu có mức giá trung bình từ 200.000 - 250.000 đồng/suất ăn.
6. Ốc đá suối Bàng
Món ăn đặc sản này cũng kén chọn thời gian, vì ốc đá ở suối Bàng thường chỉ xuất hiện từ tháng 4 đến cuối tháng 8, khi thời tiết trở nên ẩm ướt. Những tháng còn lại khó khăn hơn trong việc săn bắt, do chúng vùi mình trong những lớp lá dày hoặc nằm im dưới mặt đất.
Bạn nên thử Ốc đá suối Bàng trên đường rong chơi Mộc Châu (Ảnh: I.T).
Ốc sau khi được bắt về, không được xào ngay, vì nó chiết xuất ra nhiều nhớt. Ốc suối ở đây thường được nấu thành canh, hay chỉ đơn giản luộc với xả ớt, chấm mắm ớt. Khêu con ốc nhỏ ẩn mình trong lớp vỏ, bỏ vào miệng, gợi vị cay cay nơi đầu lưỡi, giòn giòn, ngọt mát lan dần xuống cuống họng. Cái ngon giòn của ốc đá suối Bàng Mộc Châu là như thế đấy, không tanh, mà có vị hăng, thơm ngọt của lá rừng.
7. Khoai sọ mán
Canh khoai sọ mán dẻo thơm, bùi béo là một món đặc sản rất lạ ở Mộc Châu (Ảnh: I.T
Loại khoai dẻo thơm này được người Dao trồng từ lâu và được coi là một trong những loại đặc sản lạ ở vùng Mộc Châu này. Cách chế biến khoai sọ mán rất lạ, cũng rất đơn giản. Người ta hấp khoai trong nồi cơm, chiên, hoặc hầm với xương là ngon nhất.
8. Cải mèo
Cải mèo Mộc Châu tuy hơi đắng nhưng lại là món khoái khẩu của nhiều du khách và là món ngon thiết khách của người dân địa phương. Rau cải mèo được trồng nhiều ở Mộc Châu bởi khí hậu mát mẻ nơi đây thích hợp cho việc sinh trưởng, phát triển của cây, chỉ cần tưới nước và ít bị sâu bệnh. Thức rau sạch đặc sản này được chế biến thành các món khác nhau như nhúng lẩu, nấu canh, xào thịt bò, gà hay đơn giản luộc lên để phục vụ thực khách.
9. Chè xanh
Những đồi chè xanh trải dài ngút tầm mắt không chỉ tạo nên cảnh đẹp cho du khách đến tham quan, chụp ảnh và ghi dấu kỷ niệm mà còn mang đến giống chè ngon đặc sản, là mặt hàng xuất khẩu mang lại nguồn thu chính cho rất nhiều hộ dân ở đây. Những giống chè đặc sản ngon nức danh như San Tuyết, Bát Tiên, Ô Long... đều góp mặt trên vùng chè này. Mỗi loại mang đến hương vị riêng cho người dùng, giá dao động từ 200.000 đến 500.000 đồng một kg.
Dạo đồi chè Mộc Châu một sáng sương giăng lãng đãng, nhâm nhi chén trà nóng hổi, thanh dịu và chuyện trò cùng người dân địa phương là trải nghiệm thú vị cho bất kỳ du khách nào (Ảnh: I.T).
Theo Charmtrip.
Mùa vàng trên thung lũng "tu tiên" Lũng Vân nơi Tây Bắc Lũng Vân (huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình) được coi là nóc nhà của xứ Mường. Nơi này khí hậu trong lành, quanh năm mây mù bao phủ. Trong làn gió se lạnh của mùa thu, bà con người Mường hối hả thu hoạch lúa mùa. Nhịp sống nơi sơn cước như hối hả và rộn ràng hơn. Xã Lũng Vân nằm tít...