Xu hướng làm thần tượng mạng xã hội ở những người già Trung Quốc

Người phụ nữ 65 tuổi khom lưng bẻ bắp cải trên cánh đồng. Đằng sau bà, hai người khác đang khoe đống dưa chuột và củ cải lúc lỉu trước ống kính.

Bà Sun Yang và ba người bạn trong nhóm Glamma Bắc Kinh. Ảnh: NYTIMES

“Cái bắp cải sâu này, hãy nhổ nó lên, ăn nó đi, giành lấy chút tự do ẩm thực”, bà Guo Yifen, người phụ nữ cầm cây bắp cải, đọc rap theo bài hát Spicy Hot Pot Real Rap.

Bộ ba người phụ nữ lớn tuổi này được biết đến dưới tên gọi chung là Sister Wang Is Coming và thường xuyên chia sẻ các đoạn video vui nhộn trên Douyin, phiên bản khác của nền tảng TikTok ở Trung Quốc.

Bà Guo và hai đối tác là bà Wang Shuping 64 tuổi và bà Wang Xiurong 66 tuổi đã thu hút hơn nửa triệu người theo dõi xem các video âm nhạc liên quan đến ẩm thực, với những bài như Fried Mushrooms và Country Food Rap.

Bộ ba này chỉ là một nhóm nhỏ trong số ngày càng nhiều người lớn tuổi ở Trung Quốc đã gặt hái thành công và danh tiếng sau khi chia sẻ cuộc sống hàng ngày lên mạng xã hội. Xuất hiện đầy tự tin trong một mảng phát triển mới, họ đã chọn cho mình cách thể hiện thật thú vị. Những cụ ông 80 tuổi ngâm nga hát, những cụ ông 70 tuổi xoay người theo điệu tango và những tín đồ thời trang tóc hoa râm sải bước trên sàn catwalk, sau đó mách mẹo nhỏ trang điểm cho hàng triệu người hâm mộ. Thậm chí có cụ ông 86 tuổi chỉ ngồi chơi điện tử như trò Call Of Duty cũng gây “sốt”.

Với trên 260 triệu dân trên 60 tuổi, Trung Quốc có nền dân số già nhiều nhất và nhanh nhất trên thế giới. Gần một nửa trong số họ sử dụng các nền tảng xã hội, một số quyết tâm theo đuổi ước mơ thành thần tượng, trong khi những người khác chỉ đơn giản muốn tìm kiếm chút niềm vui.

Nhiều ông bà nhận được niềm an ủi, động viên từ người hâm mộ – một liều thuốc giải độc cho cuộc sống cô đơn xế chiều. Họ thuộc thế hệ mới của những người về hưu ở Trung Quốc khi có ít cháu hơn thế hệ trước và được tự do tài chính để theo đuổi sở thích cá nhân.

Ở Trung Quốc, những người có ảnh hưởng này đang giúp thách thức định kiến cố hữu rằng ông bà phải ở nhà hoặc giúp đỡ việc gia đình bằng cách dọn dẹp, nấu nướng và trông cháu cho con của họ đi làm.

Bà Sun Yang, 66 tuổi, nói: “Chúng tôi nhìn lại lúc tuổi già của cha mẹ và nghĩ rằng mình phải sống theo cách khác”. Từng là giáo viên tiếng Anh đã nghỉ hưu hơn một thập kỷ trước, bà Sun và ba người bạn đã trở thành những thần tượng thời trang với tên gọi chung là Glamma Bắc Kinh. Trong các video, họ diện trang phục cổ điển và hiện đại, đồng thời tư vấn phong cách ăn mặc cùng với những lời khuyên về cuộc sống hàng ngày.

“Những gì chúng tôi làm bây giờ là điều mà chúng tôi chỉ có thể mơ ước khi còn trẻ”, bà Sun nói. Không ít người trong số hơn hai triệu người theo dõi nhóm Glamma Bắc Kinh đã 50 – 60 tuổi. Nhưng cũng có những người trẻ hơn. Họ đặt câu hỏi về trường học và chuyện hẹn hò. Một số người nói rằng các bài chia sẻ đã giúp họ vượt qua nỗi sợ bị già đi.

Các quý bà Glamma Bắc Kinh thảo luận sau một buổi ghi hình. Ảnh: NYTIMES

Nhóm Glamma Bắc Kinh thỉnh thoảng sẽ giới thiệu về gia đình trong video. Con dâu của bà Sun là người quản lý tài khoản mạng xã hội của họ và cô cháu gái 6 tuổi thường giúp bà quay phim. Chủ yếu, bốn người phụ nữ này nói về du lịch, đi bộ đường dài và tham gia các buổi trình diễn thời trang.

Độc lập là chủ đề phổ biến nhất trong nhiều đoạn clip của những người lớn tuổi có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội. Họ phản đối quan điểm cho rằng người già ở nhà và giúp nuôi dạy thế hệ tiếp theo sau khi nghỉ hưu.

Trong các video âm nhạc của Sister Wang Is Coming, bà Guo và hai người bạn chạy quanh cánh đồng, trêu đùa nhau hoặc nằm dài trên bãi cỏ và mơ mộng. Họ hát rap về tình yêu nấu nướng và ẩm thực. Đó là một thế giới xa rời những thói quen hàng ngày mà họ từng có với tư cách là người mẹ, người vợ với những đứa con cần chăm bẵm và những người chồng cần phục tùng.

“Thời thế đang thay đổi. Chúng ta cần theo kịp xã hội và hòa nhập vào đó”, bà Lin Wei, 67 tuổi, một thành viên Glamma Bắc Kinh chia sẻ. Bà là y tá về hưu và đã thề sẽ tiếp tục hoạt động khi về già.
Đối với những người bà say mê ẩm thực Sister Wang Is Coming, họ sống ở một ngôi làng gần Bắc Kinh và bắt đầu quay video để giết thời gian trong đại dịch COVID-19 .

Bà Wang Shuping nói rằng ban đầu các bà làm clip chỉ để giải trí. Nhưng khi cậu con trai Ren Jixin của bà về thăm mẹ vào dịp Tết Nguyên đán, anh này đã quyết định đứng ra giúp các bà làm nội dung chuyên nghiệp hơn.

“Chúng tôi hát lạc điệu. Tai thì nghễnh ngãng”, bà Guo nói. Do đó, anh Ren Jixin, làm nghề soạn nhạc cho các bộ phim tài liệu, gợi ý rằng bộ ba này nên rap thay vì hát, và đã bắt đầu viết lời cho nhóm. Năm nay, tài khoản Douyin của họ đã thu hút hơn 500.000 lượt theo dõi. Ngoài rèn luyện trí nhớ chống lại căn bệnh tuổi già, họ cũng kiếm được đồng ra đồng vào. Thông qua tài khoản Douyin, Sister Wang Is Coming kiếm được khoảng 1.400 USD mỗi tháng. Số tiền này không đủ để sống, nhưng khi số lượng người hâm mộ tăng lên, nhiều công ty muốn nhờ họ quảng cáo sản phẩm.

Đối với Glamma Bắc Kinh, việc bán hàng qua livesteam lại sinh nhiều lợi nhuận hơn. Chỉ cần vài buổi phát sóng, họ có thể kiếm được hơn 115.000 USD tiền hoa hồng quảng cáo và bán hàng. Trong một chương trình hồi tháng 8, bốn cụ bà ngồi bên hồ nước trong một công viên ở Bắc Kinh và nói về những năm tháng tuổi trẻ trước 21.000 người theo dõi trực tuyến.

Nhưng thành công cũng cần phải đánh đổi. Một số người bị các công ty quản lý áp đặt hạn ngạch khắt khe. Ngoài ra, người hâm mộ thường thay đổi thị hiếu và các nền tảng mạng xã hội như Douyin có thể quản lý nghiêm ngặt những kênh tập trung bán hàng nhiều hơn là chia sẻ nội dung.