Xôi trong ẩm thực Việt: là bữa sáng ăn vội, cũng là món ăn chứng kiến từng cột mốc đời người

Theo dõi VGT trên

Cho dù là bữa sáng vội ủ trong cặp sách nhỏ trên đường đến trường hay đĩa xôi cúng trong dịp cưới hỏi quan trọng nhất đời người, dường như xôi Việt Nam này vẫn luôn đồng hành với chúng ta.

Đối với một quốc gia có bề dày văn hoá lúa nước như Việt Nam, thì những chế phẩm làm từ gạo vẫn luôn nắm giữ vị trí quan trọng trong làng ẩm thực. Gạo có mặt trong hầu hết tất thảy những món ăn Việt Nam hằng ngày, từ mâm cơm gia đình lấy cơm làm trung tâm, cho đến các món phở, bún, bánh hỏi, bánh cuốn, các món bánh truyền thống như bánh chưng, bánh dày, bánh tét, bánh ú… Bên cạnh đó, còn có một món ăn khác cực kì phổ biến ấy chính là: Xôi.

Xôi trong ẩm thực Việt: là bữa sáng ăn vội, cũng là món ăn chứng kiến từng cột mốc đời người - Hình 1

Là gói xôi sớm được mẹ nhét vào cặp sách để ăn trên đường đi học

Hình ảnh quen thuộc nhất về xôi đối với phần lớn chúng ta có lẽ là những gói xôi bọc lá chuối dung dị và chân phương. Ta nhớ những gói xôi thường nhỏ, nằm vừa khít trong lòng bàn tay, lúc mua còn ấm sực, phảng phất mùi nếp và mùi đậu thơm nức cả lòng. Những gói xôi như một thức quà ăn vặt khoái khẩu, có thời từng chỉ tốn từ hai đến ba nghìn của bọn trẻ con.

Xôi xuất hiện trong đời những đứa trẻ Việt Nam từ rất sớm, có thể là từ lúc bắt đầu biết ăn, biết nhai sẽ được người lớn đút cho ít xôi nếp mềm, có khi là từ gói xôi sớm mẹ mua vội đầu ngõ, rồi nhét vào cặp sách để con ăn trên đường đến trường. Lắm hôm đi trễ, xôi bị đè trong cặp cả buổi, tới lúc lấy ra thì dù đã “bẹp” nhưng ăn vẫn ngon như thường. Những gói xôi cũng gắn liền với những giờ chơi khi mà bọn trẻ con dán người vào cổng trường, vung vẩy những tờ tiền nhỏ trên tay đưa ra ngoài cổng, hòng mua nhanh một phần xôi ngọt.

Lớn hơn một chút, ta ăn xôi để no, để lót dạ. Xôi đầy đủ dinh dưỡng, kết hợp với nhiều món ăn khác nhau giúp bổ sung năng lượng nhanh khi đói.

Xôi trong ẩm thực Việt: là bữa sáng ăn vội, cũng là món ăn chứng kiến từng cột mốc đời người - Hình 2

Chỉ là thức ăn hằng ngày, nhưng xôi cũng đến với ta trong nhiều hình dáng khác nhau: từ xôi vò (trộn đậu xanh giã, ăn tơi và bùi), xôi xéo (xôi đậu xanh giã mịn được nắm lại, ăn kèm hành phi), hay xôi đậu phộng, đậu trắng, đậu đen. Ngoài ra còn có cả xôi mặn, ăn kèm lạp xưởng, chả lụa, pate và trứng cút. Nói không ngoa, ta có thể ăn xôi liên tục trong cả bảy ngày trong một tuần mà chẳng thấy ngán nổi, bởi không món xôi nào giống món xôi nào.

Là thức trang trọng luôn phải có trong các cột mốc đáng nhớ cả đời người

Được làm từ gạo nếp, xôi có không biết có bao nhiêu phiên bản, bao nhiêu biến tấu, biến thể từ hương vị, hình dáng cho đến màu sắc. Gạo nếp của Việt Nam là loại gạo dinh dưỡng, thơm và bùi. Khi nấu xôi sẽ đem ngâm rồi làm chính bằng cách hấp cách thuỷ, hay còn gọi là “đồ xôi”. Hẳn là nhà nào cũng có một chiếc chõ (hay cái xửng hấp) dùng để đồ xôi dù là nhỏ hay lớn, bởi mỗi khi nhà có dịp gì quan trọng thì cũng không được thiếu món này.

Xôi trong ẩm thực Việt: là bữa sáng ăn vội, cũng là món ăn chứng kiến từng cột mốc đời người - Hình 3

Đã đồng hàng từng ngày, từng giờ từ lúc biết cắp sách đến trường cho đến lúc trưởng thành, đi làm, xôi còn là món ăn không thể thiếu trong các dịp quan trọng. Xôi đã xuất hiện như một vật phẩm cúng không thể thiếu trong tiệc thôi nôi (khi trẻ em tròn một tuổi), cũng phải có trong lễ Cúng Mụ (tập tục cúng khi trẻ em tròn 12 tuổi âm lịch, nhân dịp đủ một vòng 12 con giáp).

Xôi trong dịp này thường đi kèm chè trôi nước, chè đậu các loại… nên mới hay có chuyện các hàng xôi chè hay từ hai gộp thành một, chuyên bán cả xôi, cả chè. Xôi trong dịp này khác với xôi thường, được làm với số lượng lớn hơn và được tạo hình đẹp đẽ, tươi sáng với mong muốn mang lại điều lành. Trong đó có món xôi gấc rất phổ biến nhất do mang màu đỏ rực rỡ, bắt mắt. Ngoài ra thì xôi đậu xanh có màu vàng cũng được ưa chuộng không kém.

Hơn thế, xôi cũng không thể thiếu trong cả đám cưới, đám hỏi. Xôi dịp này cũng phải mang màu tươi tắn, ai khéo tay có thể tạo hình xôi thành chữ “hỉ”, hình hoa mai, hình cá chép…

Xôi trong ẩm thực Việt: là bữa sáng ăn vội, cũng là món ăn chứng kiến từng cột mốc đời người - Hình 4

Thậm chí, các mâm cỗ cúng giỗ ông bà, cúng Tết nhất cũng phải có một đĩa xôi mới được. Có thể thấy, hơn cả một món ăn đơn giản, xôi gắn liền với rất nhiều tập tục quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt Nam.

Là món ăn gắn bó sâu sắc với văn hoá tinh thần người Việt

Xôi, dù mang hình dạng nào, thì trong tâm lý của người Việt vẫn luôn gắn liền với hình ảnh một món ăn ngon.

Chỉ cần nhắc đến câu chuyện phú ông và thằng bờm nổi tiếng, khi mà Bờm chẳng thiết tha gì hơn một nắm xôi: “Phú ông xin đổi nắm xôi, Bờm cười”. Câu chuyện này nói về sự khác biệt trong quan điểm về giá trị của trẻ con và người lớn, trong khi người lớn nghĩ rằng những thứ khác mới là quý giá thì đối với con trẻ, chỉ một nắm xôi ngon cũng đủ để vui vẻ cả ngày rồi. Chuyện này đồng thời cũng nói lên sự gắn bó với xôi trong tư duy của người Việt Nam, bởi vì, vì sao không phải là món khác mà phải là xôi?

Xôi trong ẩm thực Việt: là bữa sáng ăn vội, cũng là món ăn chứng kiến từng cột mốc đời người - Hình 5

Nhà văn Thạch Lam còn từng mô tả về xôi nghe rất thương như sau: “Xôi đậu, xôi lạc, xôi vừng mỡ và dừa. Ồ, cái xôi vừng mỡ, nắm từng nắm con, ăn vừa ngậy vừa bùi. Mà có đắt gì đâu! Aên một, hai xu là đủ rồi. Mùa rét thì xôi nóng, hãy còn hơi bốc lên như sương mù, ăn vừa nóng người vừa chắc dạ.”

Có thể thấy, xôi trong ẩm thực Việt là thức quà gắn bó sâu sắc với tinh thần người Việt Nam. Xôi đồng hành cùng thế hệ người Việt từ lúc còn bé loắt choắt cho đến khi trưởng thành và già đi. Đây là món ăn mà mọi thế hệ, mọi tầng lớp con người Việt Nam đều yêu quý.

Theo tri thức trẻ

XÔI VÒ tơi dẻo thơm ngon thật dễ dàng

Cách làm xôi vò thật đơn giản mà lại thơm ngon hấp dẫn vô cùng, ăn sáng bằng xôi vò thì xác định là no cả ngày luôn đó nha các bạn

Nguồn: sưu tầm

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Cách làm thịt viên bọc trứng cút sốt cà chua đơn giản mà trôi cơm, ai "đoảng" mấy cũng thực hiện thành côngCách làm thịt viên bọc trứng cút sốt cà chua đơn giản mà trôi cơm, ai "đoảng" mấy cũng thực hiện thành công
06:55:47 05/03/2025
4 món ngon khó cưỡng với người bệnh gout và dễ làm từ loại hạt quen thuộc4 món ngon khó cưỡng với người bệnh gout và dễ làm từ loại hạt quen thuộc
06:06:27 06/03/2025
Những món ngon nhất định phải thử khi đến Bắc NinhNhững món ngon nhất định phải thử khi đến Bắc Ninh
06:02:00 05/03/2025
Biến tấu váng đậu thành món ngon tuyệt đỉnh, ai cũng mêBiến tấu váng đậu thành món ngon tuyệt đỉnh, ai cũng mê
06:01:27 05/03/2025
3 món ăn cực dễ nấu lại nuôi dưỡng, cấp ẩm cho cơ thể, tăng cường hệ miễn dịch, tốt cho sức khỏe3 món ăn cực dễ nấu lại nuôi dưỡng, cấp ẩm cho cơ thể, tăng cường hệ miễn dịch, tốt cho sức khỏe
06:55:00 05/03/2025
Sườn cốt lết khìa nước dừa siêu ngon, chỉ vài bước đơn giản là xong, cả nhà khen tấm tắcSườn cốt lết khìa nước dừa siêu ngon, chỉ vài bước đơn giản là xong, cả nhà khen tấm tắc
11:20:46 05/03/2025
Cách làm bánh flan mịn màng, thơm ngon tại nhàCách làm bánh flan mịn màng, thơm ngon tại nhà
06:02:55 06/03/2025
Hôm nay nấu gì: Bữa tối ngập trong món ngon, chẳng ai muốn rời mắt vì quá hấp dẫnHôm nay nấu gì: Bữa tối ngập trong món ngon, chẳng ai muốn rời mắt vì quá hấp dẫn
16:52:06 04/03/2025

Tin đang nóng

Cát-sê của Xuân Hinh khi đóng 'Bắc Bling' của Hòa Minzy 'không phải mức thường'Cát-sê của Xuân Hinh khi đóng 'Bắc Bling' của Hòa Minzy 'không phải mức thường'
09:12:40 06/03/2025
Xôn xao câu chuyện "lòng tham" của người đàn ông đi xe con và 2 con cá bị rơiXôn xao câu chuyện "lòng tham" của người đàn ông đi xe con và 2 con cá bị rơi
08:39:55 06/03/2025
Cuối cùng Từ Hy Viên đã có thể an nghỉ!Cuối cùng Từ Hy Viên đã có thể an nghỉ!
06:21:10 06/03/2025
'Món quà' trước thềm 8/3 của người chồng phương xa khiến gia đình trên bờ vực tan vỡ'Món quà' trước thềm 8/3 của người chồng phương xa khiến gia đình trên bờ vực tan vỡ
05:23:24 06/03/2025
"Á hậu bị Samsung ruồng bỏ" tuyên bố khó tin về chồng cũ tài phiệt, netizen ngỡ ngàng: "Cô có tỉnh táo không?""Á hậu bị Samsung ruồng bỏ" tuyên bố khó tin về chồng cũ tài phiệt, netizen ngỡ ngàng: "Cô có tỉnh táo không?"
09:02:43 06/03/2025
Nhóm "thổi giá" đất đến 30 tỷ đồng/m2 tại Sóc Sơn hôm nay bị xử lưu độngNhóm "thổi giá" đất đến 30 tỷ đồng/m2 tại Sóc Sơn hôm nay bị xử lưu động
07:05:52 06/03/2025
Công an xuất hiện tại Thanh Bình An Lạc Viên sau vụ tố ép mua hũ tro cốt giá caoCông an xuất hiện tại Thanh Bình An Lạc Viên sau vụ tố ép mua hũ tro cốt giá cao
06:17:51 06/03/2025
Drama ập đến với 2 con của Từ Hy Viên: Chồng cũ cưng chiều con gái, ngó lơ quý tử?Drama ập đến với 2 con của Từ Hy Viên: Chồng cũ cưng chiều con gái, ngó lơ quý tử?
08:46:51 06/03/2025

Tin mới nhất

Bật mí cách làm vài món ngon khó cưỡng với 'vua của các loại hạt', tốt với người bị gout và kiểm soát đường huyết

Bật mí cách làm vài món ngon khó cưỡng với 'vua của các loại hạt', tốt với người bị gout và kiểm soát đường huyết

06:05:38 06/03/2025
Loại hạt này được ví là vua của các loại hạt , tốt với người bị gout, kiểm soát đường huyết. Với nguồn dinh dưỡng tuyệt vời, bạn hãy thử làm vài món ngon khó cưỡng dưới đây.
Trời lạnh, mẹ đảm bày cách làm tóp mỡ xóc mắm tỏi cho ông xã nhậu chơi

Trời lạnh, mẹ đảm bày cách làm tóp mỡ xóc mắm tỏi cho ông xã nhậu chơi

06:02:11 06/03/2025
Trời lạnh, món tóp mỡ xóc mắm tỏi giòn thơm này thực sự là đặc sản , ông xã của các chị em chắc chắn sẽ mê mẩn đó.
Món ăn này làm siêu nhanh chỉ khoảng 15 phút mà tươi ngon, giòn, bùi thơm lại giúp nuôi dưỡng gan cực tốt

Món ăn này làm siêu nhanh chỉ khoảng 15 phút mà tươi ngon, giòn, bùi thơm lại giúp nuôi dưỡng gan cực tốt

11:14:48 04/03/2025
Hôm nay, chúng tôi sẽ chia sẻ với bạn một cách mới để ăn rau mầm đậu Hà Lan. Món ăn này thơm, giòn, tươi mềm trong từng miếng. Giờ thì hãy cùng tìm hiểu công thức chế biến món ăn này nhé!
4 món ăn cho người trung niên và cao tuổi: Vừa có rau lẫn thịt, giúp bổ sung canxi, tốt cho sức khỏe lại ngon miệng

4 món ăn cho người trung niên và cao tuổi: Vừa có rau lẫn thịt, giúp bổ sung canxi, tốt cho sức khỏe lại ngon miệng

06:02:35 04/03/2025
4 món ăn này không chỉ thơm ngon, màu sắc đa dạng mà còn giàu các thành phần có lợi như canxi, protein , vitamin... giúp người trung niên, cao tuổi bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết
Nóng rực người với món bò nhúng ớt, lạ miệng mà ngon, thèm chảy nước miếng

Nóng rực người với món bò nhúng ớt, lạ miệng mà ngon, thèm chảy nước miếng

06:01:36 04/03/2025
Món ăn này không chỉ làm ấm bụng trong những ngày se lạnh mà còn là lựa chọn lý tưởng cho những ai mê cay, thích cảm giác tê tê nơi đầu lưỡi khi thưởng thức một bữa lẩu đậm chất miền Trung.
Loại "rau có tính kiềm" này đang vào mùa, làm 3 món ăn sẽ giúp tóc đen bóng và cơ thể khỏe mạnh hơn

Loại "rau có tính kiềm" này đang vào mùa, làm 3 món ăn sẽ giúp tóc đen bóng và cơ thể khỏe mạnh hơn

06:00:30 04/03/2025
Loại nguyên liệu này sau khi chế biến thành các món ăn sẽ giúp tóc bạn đen bóng, miệng thơm tho và cơ thể thêm khỏe mạnh!
Mùa xuân ăn món hấp bổ dưỡng này không chỉ giúp giải tỏa căng thẳng cho dạ dày mà còn dưỡng da trắng hồng

Mùa xuân ăn món hấp bổ dưỡng này không chỉ giúp giải tỏa căng thẳng cho dạ dày mà còn dưỡng da trắng hồng

05:59:54 04/03/2025
Mùa xuân này, hãy để món nấm bụng dê hấp trở thành người bạn đồng hành trên hành trình chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp của bạn.
Hôm nay nấu gì: Bữa tối toàn món tốn cơm, nhìn là thèm

Hôm nay nấu gì: Bữa tối toàn món tốn cơm, nhìn là thèm

16:49:34 03/03/2025
Thỉnh thoảng chị em hãy chế biến những món vừa ngon, dễ làm lại trôi cơm như thế này cho gia đình thưởng thức nhé!
Cách kho cá lóc thơm ngon đơn giản

Cách kho cá lóc thơm ngon đơn giản

06:12:20 03/03/2025
Cá lóc kho là món ăn phổ biến trong bữa cơm gia đình người Việt, sau đây là cách kho cá lóc ngon mà bạn có thể làm tại nhà.
Hướng dẫn làm canh đu đủ xanh thanh đạm

Hướng dẫn làm canh đu đủ xanh thanh đạm

06:10:49 03/03/2025
Với vị ngọt tự nhiên từ đu đủ và nước hầm xương, món canh này không chỉ giúp thanh nhiệt, hỗ trợ tiêu hóa mà còn bổ sung nhiều dưỡng chất.
Cách làm gà xào sả ớt ngon tại nhà

Cách làm gà xào sả ớt ngon tại nhà

06:09:19 03/03/2025
Gà xào sả ớt là một món ăn đậm đà hương vị, hấp dẫn và rất thích hợp để ăn với cơm nóng, sau đây là cách làm gà xào sả ớt đơn giản.
Cách làm thịt kho củ cải thơm ngon

Cách làm thịt kho củ cải thơm ngon

06:08:40 03/03/2025
Thịt heo kho củ cải với cách làm cực kỳ đơn giản nhưng là món ăn đưa cơm, rất ngon miệng được nhiều bà nội trợ chọn chế biến cho bữa cơm gia đình.

Có thể bạn quan tâm

"Cha đẻ" Ký Sinh Trùng bị tế sống vì khen Rosé, phớt lờ Lisa, fan Hàn bênh

"Cha đẻ" Ký Sinh Trùng bị tế sống vì khen Rosé, phớt lờ Lisa, fan Hàn bênh

Sao châu á

11:24:20 06/03/2025
Bày tỏ sự yêu thích với BLACKPINK nhưng bỏ qua Lisa, nam đạo diễn lập tức nhận phản ứng trái chiều. Thậm chí có người tố ông phân biệt đối xử hay nặng hơn là xem thườn.g nữ idol gốc Thái.
Mỹ sắp đưa vũ khí hạt nhân trở lại Anh?

Mỹ sắp đưa vũ khí hạt nhân trở lại Anh?

Thế giới

11:22:29 06/03/2025
Hình ảnh vệ tinh tiết lộ rằng vũ khí hạt nhân của Mỹ có thể sẽ được đưa trở lại Anh, gần 2 thập niên sau khi Washington loại bỏ các đầu đạn cuối cùng.
Sắp diễn ra hiện tượng 'Trăng máu' của năm

Sắp diễn ra hiện tượng 'Trăng máu' của năm

Lạ vui

11:16:05 06/03/2025
Người yêu thiên văn học tại Mỹ, một số khu vực châu Âu, châu Á, Nam Mỹ và châu Phi sắp có cơ hội chiêm ngưỡng hiện tượng thiên văn học kỳ thú Trăng máu .
Loại quả giòn ngọt, được bán cực nhiều ở chợ Việt, hấp chín bổ ngang tổ yến

Loại quả giòn ngọt, được bán cực nhiều ở chợ Việt, hấp chín bổ ngang tổ yến

Sức khỏe

11:11:24 06/03/2025
Các chất chống oxy hóa trong táo giúp bảo vệ các tế bào não khỏi bị tổn thương, cải thiện chức năng não bộ và giảm nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer và Parkinson. Quercetin trong táo có thể giúp cải thiện trí nhớ và...
Nói thật: Nhét 4 thứ này vào tủ lạnh chẳng khác nào "đào hố chôn mình", rước họa vào thân

Nói thật: Nhét 4 thứ này vào tủ lạnh chẳng khác nào "đào hố chôn mình", rước họa vào thân

Sáng tạo

11:06:00 06/03/2025
Bạn nghĩ tủ lạnh là vị cứu tinh cho mọi loại thực phẩm? Sai lầm tai hại đấy! Có những thứ nếu bạn vô tư nhét vào đó, không chỉ mất ngon mà còn ném tiền qua cửa sổ vì hỏng hóc, mất chất, khi ăn vào còn hại sức khỏe.
Keane được đề nghị trở lại MU theo cách gây sốc

Keane được đề nghị trở lại MU theo cách gây sốc

Sao thể thao

11:05:32 06/03/2025
Huyền thoại quỷ đỏ Roy Keane gần đây đã nói đội trưởng Manchester United Bruno Fernandes, nhưng một trong những đồng đội cũ của anh tin rằng Keane có thể giúp Ruben Amorim tại Old Trafford.
5 kiểu váy họa tiết cô nàng nào cũng phải có trong mùa nắng

5 kiểu váy họa tiết cô nàng nào cũng phải có trong mùa nắng

Thời trang

10:59:31 06/03/2025
Những chiếc váy voan hoa thoáng mát, ưa nhìn chính là đại diện tiêu biểu cho váy họa tiết mùa hè. Bài viết dưới đây giúp nàng cập nhật nhanh 5 kiểu họa tiết mới đặc sắc, dễ mặc và dễ đẹp rạng ngời.
Chị Đẹp "phú bà" có tuyệt kỹ "phong ấn" netizen, đáp trả bình luận khiến fan còn mong idol mắng mình thêm đi!

Chị Đẹp "phú bà" có tuyệt kỹ "phong ấn" netizen, đáp trả bình luận khiến fan còn mong idol mắng mình thêm đi!

Sao việt

10:58:57 06/03/2025
Không nhẹ nhàng dễ thương, Chị Đẹp sinh năm 1994 khiến fan xịt keo cứng ngắc với những khoảnh khắc đốp chát sắc lẹm.
Mua ô tô cho bạn trai xong thì phát hiện bị "cắm sừng", cô gái có màn trả thù khiến cả phố náo loạn

Mua ô tô cho bạn trai xong thì phát hiện bị "cắm sừng", cô gái có màn trả thù khiến cả phố náo loạn

Netizen

10:35:00 06/03/2025
Mới đây, một cô gái ở Thái Lan đã lái ô tô liên tục đâm xe vào xe của bạn trai trên một con đường ở quận Romklao, thủ đô Bangkok khiến nhiều ngườisợ hãi.
Nghệ sĩ Vân Dung: "Tôi nghĩ do mình xấu nên được mời đóng phim kinh dị"

Nghệ sĩ Vân Dung: "Tôi nghĩ do mình xấu nên được mời đóng phim kinh dị"

Hậu trường phim

10:24:14 06/03/2025
Nghệ sĩ Vân Dung chia sẻ những trăn trở khi Nam tiến đóng phim kinh dị. Dù ban đầu lo lắng, chị vẫn hào hứng với trải nghiệm mới, xem đó là cơ hội làm mới bản thân.
Đang xét xử lưu động nhóm "thổi giá" đất đến 30 tỷ đồng/m2 tại Sóc Sơn

Đang xét xử lưu động nhóm "thổi giá" đất đến 30 tỷ đồng/m2 tại Sóc Sơn

Pháp luật

10:19:37 06/03/2025
Ngày 6/3, Tòa án nhân dân TP Hà Nội mở phiên tòa xét xử sơ thẩm 6 bị cáo trong vụ thổi giá đất đấu giá lên tới 30 tỷ đồng/m2, xảy ra tại huyện Sóc Sơn (Hà Nội).