Xơ vữa động mạch ở người cao tuổ.i
Xơ vữa động mạch (XVĐM) là một trong những nguyên nhân gây nên các bệnh về tim mạch như tăng huyết áp, nhối má.u cơ tim, thiểu năng mạch vành, đột quỵ… bệnh thường gặp nhất ở người cao tuổ.i (NCT).
Đây là hiện tượng thành lòng động mạch bị xơ cứng, hẹp lại, tắc cục bộ gây biến chứng nguy hiểm.
XVĐM có thể gặp ở mọi vị trí trong cơ thể nhưng nguy hiểm nhất vẫn là ở động mạch nuôi tim (động mạch vành), động mạch não.
Ảnh minh họa
Các nguyên nhân
Có nhiều nguyên nhân gây nên XVĐM ở NCT nhưng nguyên nhân chính là do lượng cholesterol trong má.u tăng cao(bình thường cholesterrol trong má.u
Bình thường LDL – C trong má.u nhỏ hơn 3,4mmol/lít ( 0,9mmol/l, khi HDL – C dưới chỉ số này tức là có hiện tượng bị giảm).
Người ta nghiên cứu và tổng kết cho thấy rằng, nguyên nhân của sự gia tăng cholesterol má.u lệ thuộc rất nhiều vào chế độ ăn quá nhiều thức ăn có chứa cholesterol như: phủ tạng động vật, thịt có màu đỏ (thịt chó, thịt trâu, thịt bò, thịt ngựa), tôm, trứng, dầu dừa, mỡ các loại động vật sữa toàn phần (là những thực phẩm có dầu mang nhiều acid béo bão hòa) hoặc ăn dư thừa năng lượng gây béo phì.
Có một số nghiên cứu cũng cho thấy rằng, tăng lượng cholesterol trong má.u cũng có thể do tính chất gia đình (di truyền) hoặc do mắc một số bệnh như suy giáp trạng, hội chứng thận hư, đái tháo đường, một số bệnh gây rối loạn protein má.u (đa u tuỷ xương…).
Video đang HOT
Ở những người do ít vận động: thợ may, người đán.h máy, lái xe chuyên nghiệp, nhân viên tổng đài… cũng có nguy cơ XVĐM.
Ở NCT có một số do ít vận động lại thường ăn chế độ nhiều đạm, nhiều mỡ khiến cho năng lượng tích tụ lại thành mỡ làm tăng lượng LDL – C (cholesterol xấu) và giảm lượng HDL – C( cholesterol tốt) cũng là những yếu tố thuận lợi cho XVĐM.
Một số biểu hiện của bệnh
Bệnh XVĐM có tính chất từ từ và xảy ra trong một thời gian dài nếu không phát hiện kịp thời thì sẽ xuất hiện các triệu chứng điển hình. XVĐM sớm muộn cũng làm cho thành động mạch xơ cứng, lòng động mạch bị hẹp lại làm cho má.u cung cấp cho các cơ quan giảm đi. XVĐM vành gây thiếu má.u cục bộ, thiếu má.u cơ tim, gây đau thắt ngực và có thể gây cơn đau tim đột ngột làm đột quỵ và t.ử von.g.
Nếu XVĐM ở não thì não sẽ bị xơ cứng, lòng động mạch não nên gây hiện tượng rối loạn tuần hoàn não và nặng hơn là đột quỵ do tắc mạch não hoặc nhũn não. XVĐM ở NCT có thể xảy ra ở bất kỳ động mạch nào trong cơ thể.
Trong những giai đoạn đầu của bệnh XVĐM, triệu chứng rất nghèo nàn, vì vậy NCT cần được khám bệnh định kỳ và làm xét nghiệm má.u để biết có tăng cholesterol má.u hay không.
Khi làm xét nghiệm cần lưu ý xét nghiệm cholesterol toàn phần(cholesterol) và cả cholesterol tốt (HDL – C) và cholesterol xấu (LDL – C). Ngoài ra cũng nên kiểm tra đường má.u lúc đói và đo huyết áp định kỳ.
Phòng bệnh
Chế độ ăn là hết sức quan trọng đối với việc phòng bệnh XVĐM ở NCT.
Cần hạn chế ăn mỡ động vật như mỡ lợn, mỡ bò, mỡ gà mà thay thế vào đó là dùng dầu thực vật như dầu lạc, dầu vừng. Không nên ăn loại dầu dừa vì dầu dừa có nhiều acid béo béo bão hòa dễ gây nên hiện tượng XVĐM. Nên ăn các thức ăn có nguồn gốc từ đậu nành như đậu phụ.
Mỗi tuần nên ăn cá từ 2 – 3 ngày, bởi vì trong mỡ của cá có nhiều chất béo omega – 3 rất tốt cho thành động mạch. Không nên ăn các loại lòng như lòng lợn, lòng trâu, bò và hạn chế ăn tôm, trứng. Các bữa ăn hàng ngày nên tăng cường lượng rau xanh, hoa quả.
Cần vận động cơ thể như tập thể dục dưỡng sinh, đi bộ, chơi thể thao tùy theo sức mình.
Nếu vận động đều, có bài bản và phù hợp thì có thể làm tăng lượng cholesterol tốt, giảm cholesterol xấu và đồng thời làm giảm huyết áp đối với người đang bị tăng huyết áp mạn tính.
Nếu đã áp dụng tất cả các biện pháp nhằm làm giảm lượng cholesterol mà không đạt kết quả thì phải dùng thuố.c. Tất nhiên dùng loại thuố.c gì và dùng liều lượng ra sao, trong thời gian bao lâu đều cần có chỉ định của bác sĩ.
Theo SKĐS
Hậu quả của tiếng ồn
Tiếng ồn gây mệt mỏi, ức chế và làm giảm chất lượng sống một cách nghiêm trọng.
Trong một số nghiên cứu về nguyên nhân gây ra bệnh tim mạch, nhất là bệnh tim mạch mắc phải như cao huyết áp, xơ vữa động mạch, thiếu má.u cơ tim... thường đề cập vai trò rất quan trọng của tình trạng stress, lo âu, căng thẳng.
Trong các nguyên nhân gây ra stress ngoài công việc căng thẳng, môi trường sống chật chội, các mâu thuẫn không giải quyết được trong gia đình hay trong tập thể, còn có vai trò rất quan trọng của tiếng ồn.
Các nghiên cứu cũng cho thấy ở thành phố người dân dễ bị cao huyết áp hơn người ở vùng nông thôn. Dân cư gần các đường sắt, đường cao tốc hay các khu phố nhỏ chật chội có nhiều xe cộ qua lại hay nhiều công xưởng hoạt động cũng vậy. Tỉ lệ người mắc bệnh cao huyết áp và tim mạch ở những nơi này cao hơn những nơi không bị ô nhiễm tiếng ồn 15-20%, đó là một tỉ lệ không nhỏ.
Tiếng ồn ngoài việc gây bệnh điếc nghề nghiệp cho một số người lao động trực tiếp, còn làm cơ thể tăng tiết các chất trung gian, nếu có quá nhiều sẽ gây hại cho cơ thể như cathecholamine, cortisone, serotonine...
Những chất này tham gia việc điều phối mọi hoạt động cân bằng của cơ thể, trong đó có huyết áp và hoạt động của tim. Những sự gia tăng quá mức của các chất này sẽ đưa đến tình trạng gia tăng huyết áp và rối loạn hoạt động của tim là nguyên nhân gây t.ử von.g cho rất nhiều người.
Tiếng ồn làm giảm chất lượng cuộc sống (ảnh minh họa)
Đã có khá nhiều cảnh báo ở các đô thị lớn tại VN hiện nay do quy hoạch kém, do những thói quen xấu đã tồn tại khá lâu, sự tắc trách của một số nhà quản lý... khiến ô nhiễm tiếng ồn đang là một vấn nạn.
Ra đường tiếng xe máy gầm rú, tiếng còi inh ỏi, kể cả các loại kèn hơi đã bị cấm sử dụng, tiếng nổ của xe hơi ầm ầm, cũng chẳng thấy cơ quan nào chú ý.
Thành phố như một bãi xe khổng lồ kèm theo nắng gắt, sự vội vàng trong cuộc sống gây nên một mối họa về stress và thế là số người bệnh tim mạch tăng lên đến chóng mặt. Bị ảnh hưởng nhiều nhất là những người nghèo, tuổ.i trên 50.
Trong khi đó ở các nước phát triển vấn đề kiểm soát tiềng ồn là tiêu chí rất quan trọng trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống và giảm các bệnh do stress gây ra, trong đó có bệnh tim mạch.
Việc giảm tiếng ồn xuất phát từ tinh thần tự giác của mỗi cư dân trong thành phố, tuyệt nhiên không có tiếng còi xe inh ỏi dù đang lúc kẹt xe và từ sự nghiêm minh của pháp luật cũng như tính hợp lý của các nhà kiến trúc đô thị. Những điều này giúp nâng cao chất lượng cuộc sống rất nhiều.
Hãy bắt đầu... yên tĩnh từ bây giờ Từ kinh nghiệm của các nước trên thế giới và những bằng chứng hiển nhiên của việc ô nhiễm tiếng ồn, đã có một số nhà đầu tư và kiến trúc quy hoạch các khu phố ít tiếng ồn. Thế nhưng những cố gắng này chỉ là ngọn nến nhỏ trong bóng đêm khi mọi người vẫn còn coi việc quá nhiều tiếng ồn ở thành phố là "chuyện thường ngày ở huyện" và cũng chẳng ai quan tâm đến tác hại của nó. Rất nên ngay từ bây giờ chúng ta hạn chế tối đa tiếng ồn vì chính sức khỏe của mình và của thế hệ mai sau.
PGS. TS Nguyễn Hoài Nam (Tổng thư ký Hội Phẫu thuật lồng ngực và tim mạch)
(Theo Tuổ.i Trẻ)
Rau càng cua- Món rau ngon, vị thuố.c quý Rau càng cua là loại rau hoang dại, mọc nhiều nơi, ăn sống hơi chua giòn ngon, rất có giá trị về dinh dưỡng. Theo Đông y, rau có tác dụng bổ âm, dưỡng huyết, thanh nhiệt, giải độc, thông ứ, chỉ thống, lợi tiểu tiện. Đặc điểm của rau càng cua Càng cua tên khoa học Peperomia peliucida, ưa mọc nơi đất...