XK lao động ảnh hưởng dịch Covid -19: Nhiều DN đã thấy cửa đóng lại!

Dịch Covid-19 đang tác động mạnh mẽ tới hoạt động xuất khẩu lao động (XKLĐ) của Việt Nam. Nhiều doanh nghiệp XKLĐ đứng trước nguy cơ đóng cửa vì không tuyển được lao động, bị giảm hoặc không có đơn hàng.

Đơn hàng giảm quá nửa

Tình hình dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến rất phức tạp trên toàn thế giới. Điều này cũng tác động không nhỏ tới hoạt động XKLĐ, nhất là với các doanh nghiệp (DN) phái cử lao động đi làm việc tại Hàn Quốc và Nhật Bản (2 thị trường trọng điểm XKLĐ của Việt Nam) và tại Đài Loan (Trung Quốc).

Ông Lê Nhật Tân – Phó Tổng Giám đốc Công ty XKLĐ LOD cho biết, hiện tại hoạt động XKLĐ của công ty đang gặp rất nhiều khó khăn, thiệt hại chưa thể tính hết. Tuy vậy, thời điểm này, công ty không đặt nặng vấn đề mở rộng thị trường, tăng trưởng kinh tế, mà chỉ chú trọng hơn tới việc đảm bảo an toàn cho lao động và phòng dịch Covid-19. Theo ông Tân, hiện nay, công ty đang đưa lao động đi 2 thị trường chính là Hàn Quốc và Nhật Bản. Tại Hàn Quốc, lao động sang làm thuyền viên nghề cá, tại Nhật Bản lao động sang làm trong các ngành xây dựng, dịch vụ, dịch vụ y tế… Cả hai thị trường này đang là tâm dịch và chịu tác động rất mạnh từ dịch bệnh vì vậy hoạt động XKLĐ của công ty cũng bị ảnh hưởng nặng nề.

Lao động chuẩn bị xuất cảnh học tiếng tại Trường CĐ Cơ điện Hà Nội. Ảnh: T.N

“Quá nửa đơn hàng của công ty phải tạm dừng, hủy, hoặc chuyển hướng vào cuối năm. Với các đơn hàng đối tác truyền thống không thể hoãn, chúng tôi thực hiện tuyển dụng online, qua Skype, Zalo. Việc tạm dừng tuyển dụng từ hai phía về lâu dài sẽ tác động lớn tới hoạt động XKLĐ của công ty và các đối tác” – ông Tân nói. Sang tháng 3 dịch càng diễn biến phức tạp, vì vậy các đơn hàng gần như tạm dừng toàn bộ. Chỉ một số ít đơn hàng đã hoàn thiện thủ tục, lao động nhận visa và phía đối tác rất cần công ty mới đưa lao động xuất cảnh. Trước khi đi, lao động cũng được cách ly theo đúng quy định. Tuy nhiên, do ảnh hưởng dịch bệnh, các đối tác đã dừng sang Việt Nam tuyển dụng, tại Việt Nam công ty không thể triển khai tuyển dụng tập trung. Điều này khiến lâu dài nguồn cung ứng lao động có thể bị giảm sút.

“Công ty đang có hơn 400 lao động học tiếng, học định hướng. Chúng tôi dành ưu tiên cho việc quản lý đảm bảo an toàn cho nhóm đối tượng này, thực hiện “cấm trại” nhằm phòng ngừa dịch Covid-19. Những lao động hết hạn hợp đồng về nước sẽ được cách ly theo quy định, hoặc trở về gia đình. Tất cả thủ tục giấy tờ sẽ được hoàn thiện sau khi dịch bệnh được kiểm soát” – ông Tân chia sẻ thêm.

“Trung tâm đã siết chặt việc kiểm tra sức khỏe cho lao động đi làm việc tại Hàn Quốc theo Chương trình EPS. Các lao động xuất cảnh đợt 1 (tháng 1/2020) đã đến Hàn Quốc an toàn. Đợt xuất cảnh lần 2 dự kiến vào tháng 5 tới, trung tâm sẽ xem xét tùy thuộc tình hình dịch bệnh để quyết định”.

Bà Phạm Ngọc Lan – Phó giám đốc Trung tâm lao động ngoài nước (Bộ LĐTBXH)

Công ty XKLĐ LaCo cũng chung tình cảnh. Từ 2 tháng nay việc tuyển dụng lao động của công ty gặp khá nhiều khó khăn. Ông Vũ Quang Hoàng – Giám đốc Công ty Laco cho biết: “Trước tết, mỗi tháng công ty đưa 100 – 2.500 lao động xuất cảnh, thế nhưng giai đoạn này công ty hạn chế đưa lao động đến mức tối đa có thể. Chỉ đưa lao động có lịch bay đi, còn lại có đơn hàng mới cũng không tuyển được lao động”. Song, ông Hoàng cũng cho biết, hiện tại công ty gần như không có đơn hàng mới. Dịch bệnh kéo dài thêm 2-3 tháng, công ty chắc phải dừng hoạt động.

Thị trường Đài Loan đóng băng

Trong khi thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc vẫn túc tắc tuyển hoặc đưa một vài lao động sang thì hoạt động XKLĐ gần như bị đóng băng tại Đài Loan (Trung Quốc), khi mới đây ngày 19/3 vùng lãnh thổ này tuyên bố ngừng tiếp nhận lao động từ nước ngoài.

Đại diện Công ty CP Phát triển Quốc tế Việt Thắng – chuyên XKLĐ đi Đài Loan cho biết, kể từ khi Đài Loan công bố tạm dừng tiếp nhận lao động nước ngoài, tất cả các đơn hàng của công ty đã phải dừng lại.

“Thị trường XKLĐ chính của chúng tôi là Đài Loan, nay phía bạn đóng cửa chúng tôi dự kiến xoay chuyển sang các thị trường khác như Nhật Bản và Trung Đông, tuy nhiên các thị trường này cũng khó khăn tương tự. Chuyện tạm dừng hoạt động cũng đã được Ban giám đốc công ty nghiên cứu” – vị đại diện công ty nói.

Ông Nguyễn Gia Liêm – Phó Cục trưởng Cục quản lý lao động ngoài nước cho biết, việc Đài Loan ra thông báo ngừng tiếp nhận lao động nước ngoài sẽ tác động mạnh tới việc XKLĐ của Việt Nam. Đài Loan là 1 trong 3 thị trường trọng điểm về XKLĐ của Việt Nam, thậm chí là luôn là thị trường dẫn đầu trong nhiều năm qua. Cụ thể năm 2019, tổng số lao động Việt Nam đi làm việc ở thị trường này lên tới hơn 40.000 người, chiếm tới hơn 40% tổng số lao động Việt Nam đi làm việc xa xứ. Việc phía bạn ngừng tiếp nhận lao động sẽ làm giảm mạnh số lượng đưa lao động đi XKLĐ của Việt Nam trong quý I và quý II/2020.

Về giải pháp cụ thể hỗ trợ DN, ông Liêm cho biết, Cục cũng chờ chủ trương chỉ đạo chung của Chính phủ trong việc thực hiện giãn nợ, giảm thuế, phí và chính sách BHXH cho DN nói chung trong đó có DN XKLĐ. “Về cơ bản Cục chưa điều chỉnh mục tiêu XKLĐ năm 2020 là phấn đấu đưa hơn 12.000 lao động đi XKLĐ” – ông Liêm cho hay.