Xem siêu phẩm Tenet – chưa vội hiểu, chỉ cần yêu

Không nằm ngoài dự đoán, siêu phẩm “bom tấn” của đạo diễn Christopher Nolan khi chính thức chiếu tại các rạp đã tạo nên một làn sóng quan tâm, bình phẩm của khán giả. Đây là điều hết sức khác lạ trong thời điểm thị trường điện ảnh toàn cầu rất buồn tẻ vì đại dịch Covid-19.

“ Tenet – cuộc chạy đua cực kỳ tham vọng với thời gian tạo nên chất điện ảnh tuyệt vời” – tờ The Guardian giật tít và chấm điểm 5 sao tuyệt đối cho bộ phim của Christopher Nolan. Giới truyền thông hoàn toàn có lý do chính đáng để ủng hộ hết mình cho tác phẩm điện ảnh thứ 11 trong sự nghiệp của Christopher Nolan.

Một mặt, chất lượng bộ phim đủ khiến khán giả tiếp tục lao theo cuộc phiêu lưu hành động mang tính khái niệm cao (high-concept) của Christopher Nolan. “Nó khiến bạn phải cởi bỏ khẩu trang che mặt, ngay cả khi bạn tự hỏi: tất cả chuyện này là gì?” – The Guardian ví von.

Mặt khác, ngành điện ảnh và rạp chiếu phải cám ơn Christopher Nolan đã dũng cảm “chơi một canh bạc” khi chấp nhận cho bộ phim trị giá hơn 200 triệu USD của ông ra mắt tại các rạp ở thời điểm này (trong khi mọi bom tấn khác từ 007 đến Hoa Mộc Lan đều “chạy làng” hoặc đưa lên dịch vụ chiếu trực tuyến với phí xem cao).

Dàn diễn viên hùng hậu của “Tenet”: John David Washington, Robert Pattinson, Elizabeth Debicki, Dimple Kapadia, Michael Caine, Kenneth Branagh…

Đừng cố gắng hiểu nó!

Tenet là một bộ phim hành động viễn tưởng siêu hình cực kỳ khó hiểu, nhưng cũng mang tính giải trí cao và hoành tráng. Một nhân vật do diễn viên da màu John David Washington đóng, không có tên cụ thể, chỉ được gọi là The Protagonist (Nhân vật chính). Robert Pattinson đóng vai Neil, một sĩ quan tình báo Anh hào hoa và lém lỉnh ở Mumbai (Ấn Độ) nhận lệnh từ cơ quan bí ẩn của Mỹ đi giải quyết một tình huống chiến tranh lạnh kiểu mới: ngăn chặn Thế chiến 3. Tình huống đó được coi là “còn tệ hơn một vụ thảm sát bằng hạt nhân” đến từ… tương lai của các thế lực hắc ám có khả năng đảo ngược thời gian.

Người hùng vô danh tiếp xúc với một chủ thầu Ấn Độ giàu có (do Dimple Kapadia thủ vai), kế đến anh đối đầu với một nhà tài phiệt, tay buôn vũ khí người Nga đáng sợ Andrei Sator (Kenneth Branagh).

Khán giả rơi vào 150 phút bùng nổ với những sự phi lý điên rồ, thậm chí có phần ngẩn ngơ với thời gian chảy ngược và xuôi cùng một lúc. Song họ lại được nạp đầy năng lượng, khơi dậy trí tưởng tượng vốn có thể chưa từng thấy bao giờ để tìm hiểu xem đích thực bộ phim nói về điều gì, những chi tiết có ý nghĩa gì.

Một bóng hồng hấp dẫn trong phim là Kat (Elizabeth Debicki đóng) – cô vợ đĩnh đạc và quyến rũ của Sator mà khi gặp nhau, Nhân vật chính đã bị “bấn loạn nhịp tim”. Nếu bạn xem Tenet lần đầu tiên, có thể bạn sẽ rơi vào số đông… chưa hiểu được gì, hoặc chưa hiểu cho lắm. Nhưng Christopher Nolan đã rào trước trong thoại phim thông qua nhân vật Laura (do Clémence Poésy đóng) rằng: “Don’t try to understand it” (Đừng cố gắng hiểu nó) khi giới thiệu với Nhân vật chính về những viên đạn quay ngược.

Hàng loạt khái niệm từ công nghệ đến khoa học và thời gian tính, hàng loạt tình tiết đảo ngược thời gian “chồng chồng lớp lớp” khiến câu chuyện “Tenet” lên bổng xuống trầm như trò chơi mạo hiểm ở các công viên. Lắm nghịch lý, lắm phi logic, nhưng không hiểu sao bạn cứ hồi hộp theo dõi chuỗi nguyên nhân – kết quả của dòng thời gian nghịch đảo làm thay đổi cả… quá khứ.

Trong khi đó mắt bạn lại phải dán chặt vào màn ảnh để xem “không sót giây nào” những cảnh hành động ngoạn mục, kỳ ảo và lại rất chân thật. Đó chính là một Nolan chính hiệu, danh bất hư truyền với những yêu cầu khắc nghiệt trong quá trình sản xuất, quay phim với bối cảnh thực tế và rất ghét việc lạm dụng kỹ xảo CGI.

Christopher Nolan tiếp tục gây kinh ngạc với siêu phẩm hành động viễn tưởng “Tenet”

Chỉ cần yêu…

Quả thật, ngay cả khi chưa kịp hiểu rõ “Tenet”, bạn đã đem lòng yêu bộ phim này vì những cảnh quay mãn nhãn. Tham vọng của Christopher Nolan dành cho tác phẩm là quá lớn. Nhà phê bình phim Peter Bradshaw thú nhận là xem “Tenet” xong, ông “loạng choạng bước ra khỏi rạp chiếu phim và nhanh chóng tháo khẩu trang”.

Màn trình diễn của Elizabeth Debicki trong vai Kat là rất ấn tượng và mạnh mẽ. Trong khi cặp đôi Nhân vật chính và Neil đeo bám chuỗi hành trình đầy hành động của mình một cách đáng kinh ngạc với những khoảnh khắc mà khán giả không thể nào quên. Những cảnh đánh đấm tái diễn đối xứng, được tái hiện lại từ các góc nhìn/góc quay khác nhau, trong đó Nhân vật chính, Neil, các chiến binh dường như bị chi phối bởi 2 dòng thời gian (một tiến, một lùi). Nó dường như không có ý nghĩa gì nhưng lại làm cho “Tenet” mang tính điện ảnh tuyệt vời, và dĩ nhiên đó là “đặc trưng Nolan”.

Bởi nếu chúng ta xâu chuỗi từ những hồi ức rối bời, căng thẳng về trí nhớ mà nhà làm phim này thể hiện trong bộ phim “Memento” (Kẻ mất trí nhớ – 2000) đến dòng thời gian 3 chiều của “Dunkirk” (Cuộc di tản Dunkirk – 2017) và nay với “Tenet”, chúng ta sẽ thấy rằng Nolan luôn bị ám ảnh phải chuyển tải về dòng thời gian theo sức sáng tạo và trí tưởng tượng không giới hạn của ông. Đặc biệt, thời gian không làm nên cốt truyện của phim Nolan mà chính là thứ dành cho khán giả cùng khám phá, tìm hiểu, cùng “xoắn não” và bẻ cong mọi logic như một trò chơi tiêu khiển.

“Tenet” được quay ở hàng loạt quốc gia (Italy, Estonia, Ấn Độ, Na Uy, Anh và Mỹ) khiến bạn có thể liên tưởng đến cấu trúc của các tập phim James Bond. Nhưng, “Nolan đã làm phim điệp viên James Bond của riêng mình ở đây, mượn mọi thứ anh ấy thích, loại bỏ mọi thứ không thích, sau đó hòa trộn tất cả theo kiểu của riêng mình” – tờ Empire bình phẩm. Hành động, hồi hộp, phiêu lưu và đầy những ý tưởng, đó là “Tenet” mà công chúng có thể phải thưởng thức không chỉ 1 mà cần tới 2 hay 3 lần. Có thể khán giả sẽ “đuối” vì choáng ngợp trước những dữ kiện. Có thể khán giả hài lòng vì chỉ cần cảm nhận. Nhưng với học thuyết đảo ngược thời gian mà Christopher Nolan dựa vào, rất có thể “Tenet” đón bạn với một ẩn ý xâu xa nhất. Đó chính là cát bụi rồi sẽ trở về với cát bụi mà thôi.

Một chiếc máy bay Boeing 747 lao vào nhà kho phi trường. Một tòa nhà nổ tung vì bom cả chiều thuận lẫn chiều nghịch. Một buổi hòa nhạc tại Nhà hát Opera Kiev đầy khói lửa và đạn lạc. Các màn giao chiến tay đôi, các cú va chạm xe trên xa lộ hết “thuận” rồi “nghịch” thời gian khiến khán giả bấu tay chặt vào thành ghế để tự hỏi mình đang chứng kiến tình tiết theo chiều không gian và thời gian nào. “Tenet” là một siêu phẩm mà Christopher Nolan tiếp tục thể hiện sự trung thành với phong cách làm phim và tư duy sáng tạo của ông.