Xe hybrid có thực sự thân thiện với môi trường?

Xe hybrid được pháp luật Hàn Quốc và Nhật Bản công nhận là thân thiện với môi trường nhưng ở Mỹ và châu Âu thì không.

Theo kế hoạch sản xuất ô tô mới từ nay cho đến năm 2030 của Mỹ, có đến một nửa sản lượng là xe thân thiện với môi trường nhưng xe hybrid lại không nằm trong số đó. Liên minh châu Âu lên kế hoạch cấm bán xe động cơ đốt trong từ năm 2035 và xe hybrid cũng nằm trong diện bị cấm.

Ngược lại, ở Hàn Quốc, xe hybrid được phân loại rõ ràng là “thân thiện với môi trường” trong Đạo luật khuyến khích phát triển và phân phối phương tiện cơ giới thân thiện với môi trường. Chính phủ Hàn Quốc cũng tuyên bố kế hoạch đạt được doanh số tích lũy 2,38 triệu ô tô thân thiện với môi trường vào năm 2025, trong đó xe hybrid chiếm 1,5 triệu chiếc, tương đương 53%.

Nhà sản xuất ô tô lớn nhất Nhật Bản, Toyota và nhiều nhà sản xuất ô tô Nhật Bản khác cũng có cùng quan điểm với Hàn Quốc. Lý do đơn giản để coi xe hybrid là thân thiện với môi trường đó là: Xe hybrid thân thiện với môi trường hơn xe điện (EV) ở những nơi không thể sản xuất điện sạch không phát sinh khí nhà kính.

Không đồng tình với lý do này, các nhóm bảo vệ môi trường ở Hàn Quốc cho rằng các nhà sản xuất ô tô chỉ đang cố đưa ra một lý do nghiêm trọng hóa vấn đề nhằm bán được nhiều xe động cơ đốt trong hơn.

Theo dữ liệu của Tổng công ty Điện lực Hàn Quốc, than và khí đốt chiếm 62% tổng sản lượng điện trong nước từ tháng 1 đến tháng 5/2020. Tỷ lệ này cao hơn nhiều so với 49% của tất cả các quốc gia thành viên của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế theo tính toán của Cơ quan Năng lượng Quốc tế. Ở Hàn Quốc, việc sản xuất 1 kWh năng lượng điện sẽ sản sinh ra 459,4 gr khí thải CO2 (Theo chỉ số phát thải nhà kính 2017). Một chuyến đi khứ hồi giữa Seoul và Busan (khoảng 800 km) bằng chiếc EV Ioniq 5 do Hyundai sản xuất với tốc độ 5,1 km/kWh sản sinh ra 72 kg CO2. Cùng một quãng đường di chuyển như vậy, một chiếc Toyota Camry Hybrid hoặc Hyundai Grandeur Hybrid sẽ tạo ra lần lượt 91 gr và 108 gr CO2 trên mỗi km, tương đương lượng khí thải là 73 kg và 86 kg. Nói cách khác xe hybrid tạo ra lượng khí thải CO2 nhiều hơn EV một chút.

Trong một bài viết trên Tạp chí ô tô của ông Song Han-ho, Giáo sư Kỹ thuật cơ khí tại Đại học Quốc gia Seoul khẳng định, hầu như không có sự khác biệt về lượng khí thải nhà kính đối với xe hybrid và xe điện. Viện Kinh tế Năng lượng Hàn Quốc đã kêu gọi kiểm tra lại các chính sách thúc đẩy xe điện của chính phủ trong một báo cáo năm 2018, lưu ý rằng xe điện tạo ra một lượng đáng kể các hạt (PM10) do đệm phanh, lốp mòn và giai đoạn phát điện.

Đáp lại mối lo ngại này, ông Lee Min-woo, Trưởng ban Ô tô của Bộ Thương mại, Công nghiệp và Năng lượng Hàn Quốc cho biết, các chính sách về phương tiện thân thiện với môi trường có thể khác nhau do cơ cấu sản xuất điện, thói quen lái xe của người dân và sự dễ tiếp cận của nhiên liệu. Hiện nay, việc tăng năng lượng mới và tái tạo năng lượng trong ngắn hạn đang ngày càng trở nên khó khăn nên chúng ta cần kết hợp xe hybrid và EV lúc này.

Theo ông Lee Jae-young, thành viên của Viện nghiên cứu Daejeon Sejong, đồng thời là thành viên ban chỉ đạo của Green Korea, mấu chốt ở đây là sự thiếu các chính sách hỗ trợ và khuyến khích những người dân lao động sử dụng phương tiện công cộng vì các khoản hỗ trợ, ưu đãi hiện đang tập trung được dành cho những người thu nhập cao mua xe điện đắt tiền.

“Nói đến giảm lượng carbon và thân thiện với môi trường, điều quan trọng là khuyến khích mọi người từ bỏ ô tô và chuyển sang đi bộ, xe đạp và sử dụng phương tiện giao thông công cộng chứ không phải là khuyến khích chuyển từ loại ô tô này sang loại ô tô khác.”