‘Xanh hóa xe buýt’ cân cơ chê đôt pha

Làm gì để xe buýt chay xăng dâu hiên nay thành xe buýt sạch, thân thiện môi trường, hấp dẫn hành khách theo đúng chỉ đạo của Chính phủ tai Quyêt đinh 876/QĐ-TTg va “xanh hoá” xe buýt theo đúng lộ trình đang la bai toan đăt ra vơi cac thanh phô lơn.

Xe buýt vẫn là phương tiện vận tải hành khách công cộng chinh tại Hà Nội Chưa vận hành thêm 4 tuyến xe buýt điện tại TP Hồ Chí Minh trong năm 2022 Ngán ngẩm xe tải, xe buýt ‘vô tư’ xả khói đen như ‘quạt chả’ trên đường

Hiên trang xe buyt Ha Nôi

Thủ tướng Chính phủ đa ban hành Quyết định 876/QĐ-TTg về Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí cácbon và khí mêtan của ngành Giao thông vận tải (GTVT), vơi muc tiêu từ năm 2025, 100% xe buýt thay thế, đầu tư mới sử dụng điện, năng lượng xanh. Tỷ lệ đảm nhận của vận tải hành khách công cộng tại Hà Nội đạt 45 – 50%; TP Hô Chi Minh đạt 25%; Đà Nẵng đạt 25 – 35%; Cần Thơ đạt 20%; Hải Phòng đạt 10 – 15%; đô thị loại I đạt ít nhất 5%.

Xe buyt chay điên tai Ha Nôi đang thưc hiên lô trinh “xanh hoa”.

Từ năm 2030, tỷ lệ phương tiện sử dụng điện, năng lượng xanh đạt tối thiểu 50%; 100% xe taxi thay thế, đầu tư mới sử dụng điện, năng lượng xanh. Đến năm 2050, 100% xe buýt, xe taxi sử dụng điện, năng lượng xanh. Tỷ lệ đảm nhận của vận tải hành khách công cộng tại các đô thị đặc biệt, đô thị loại I lần lượt đạt ít nhất 40% và 10%.

Tim hiêu thưc tê tại Hà Nội va theo số liệu của Trung tâm Quản lý giao thông công cộng (Sở GTVT Hà Nội), thành phố hiện có hơn 130 tuyến buýt trợ giá, với tổng cộng 1.966 xe. Trong số này, xe buýt sử dụng năng lượng xanh là 220 xe, chiếm 11%, bao gồm 81 xe buýt điện của Công ty TNHH Dịch vụ vận tải sinh thái Vinbus; 139 xe buýt sử dụng nhiên liệu sạch (khí nén CNG) của Công ty TNHH Du lịch, dịch vụ xây dựng Bảo Yến; con lai la xe buýt sử dụng dầu diesel chiếm tỷ trọng lớn với 1.746 xe (89%).

Theo ông Lê Đỗ Mười, Viện trưởng Viện Chiến lược và phát triển GTVT, năm 2021, Hà Nội là địa phương đầu tiên của cả nước đưa tuyến xe buýt điện vào hoạt động. Đến thời điểm này, xe buýt sử dụng năng lượng xanh là 220 xe, chiếm 11% cơ cấu đoàn phương tiện, nhưng thanh phô vẫn còn 89% xe buýt sử dụng nhiên liệu xăng, dầu. Đây la bai toan kho giai.

Con ông Thái Hồ Phương, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý giao thông công cộng Hà Nôi nhân đinh, Hà Nội đã ban hành bộ tiêu chí đánh giá chất lượng phương tiện vận tải công cộng đê xếp hạng các vận tải hành khách công cộng theo tiêu chí 1 – 5 sao va hiên mơi co 1 đơn vị đươc đanh gia 5 sao, 9 đơn vị 4 sao, nhưng chưa phai tiêu chi xanh. Để xanh hoa xe buyt, cac tiêu chi phai kết hợp giữa phương tiện và chất lượng dịch vụ. Xanh là cả về phương tiện, con người, chất lượng dịch vụ, chất lượng phương tiện, điểm dừng, thông tin, giá trị gia tăng như GPS, wifi…, trong đo ha tâng phuc vu buyt chay điên la ưu tiên hang đâu.

Cần co cơ chê đôt pha

Trươc thưc tê trên, theo ông Đỗ Phan Anh, Phó trưởng Phòng Quản lý vận tải (Sở GTVT Hà Nội), đê xanh hoa xe buyt không chỉ mỗi Bộ GTVT, UBND TP Hà Nội, Sở GTVT là có thể giải quyết, ma cân sư vao cuôc cua nhiêu bô, nganh, nhât la nhưng cơ chế chính sách từ Bộ Công thương, Bô Xây dưng. Vi câu hỏi đặt ra là năng lượng nguồn điện đã đủ cung ứng phuc vu buyt điên chưa, khi nhiêu đia phương, nhât la TP Ha Nôi vân đang phai tiêt kiêm điên mùa cao điểm. Bên canh đo la cần mạng lưới quy hoạch vân tai hanh khach công công, gôm cả hạ tầng giao thông, trạm sạc, điện lưới…

Sở GTVT đa kiến nghị tơi cac bộ, ngành nghiên cứu xây dựng các chính sách, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, nhằm thúc đẩy buýt xanh phát triển. Trước mắt, tập trung chính sách ưu đãi về thuế phí, ưu tiên an toàn nguồn điện đối với hệ thống sạc đổi pin, yêu cầu an toàn đối với vận chuyển và thay thế pin, yêu cầu dịch vụ sạc pin, đổi pin; xây dựng ban hành cơ chế đầu tư phát triển một số hạ tẩng bãi đỗ xe…

Ơ goc đô doanh nghiêp, Tổng giám đốc Vinbus Nguyên Công Nhât cho hay, xanh hóa xe buyt không chỉ môt doanh nghiệp, mà cả một mạng lưới, đòi hỏi chính sách phải phù hợp với tất cả các doanh nghiệp tư Nhà nước. Viêt Nam đa co những quỹ xanh trong nước và quốc tế để hỗ trợ gián tiếp cho Chính phủ, doanh nghiệp chuyển đổi năng lượng, nên có thể tận dụng những quỹ này, sử dụng đúng mục đích va trợ giá trực tiếp cho nhưng mục tiêu giảm phát thải.

Riêng vê quy hoach vân tai hanh khach công công, TS Trần Trọng Tuấn (Trường Đại học Công nghệ GTVT) cho rằng, quy hoạch mạng lưới xe buýt điện sẽ quyết định lộ trình thay đổi phương tiện. Do đo, quy hoạch và bản đồ xe buýt thơi gian tơi cân sưa đôi để đam bao tính đa kết nối giữa các loai hình thức vận tải công cộng, giup hanh khach khi xuông tàu điện trên cao, buyt nhanh BRT có thể lên cac tuyên buýt ngay chứ không phải đi bộ xa như hiện nay. Đặc biệt là quy hoạch mạng lưới xe buýt điện sẽ quyết định lộ trình thay đổi phương tiện, sẽ ảnh hưởng quy hoạch trạm sạc điện cho xe buýt…

Ngoai ra, nhiêu chuyên gia giao thông đưa ra nhân đinh, nhu cầu của hanh khách hiên nay đa khác nhiêu năm trước, không chỉ cân ve rẻ, mà lô trinh phải nhanh, tiện, khi nhu câu đời sống, năng lưc tai chinh của người dân ngay cang tăng cao, thi gia tri cuôc sông là thời gian. Điêu nay đoi hoi Ha Nôi va TP Hô Chi Minh cần phải sắp xếp lại mạng lưới tuyến buýt, điểm trung chuyển, điểm dừng đỗ, cơ cấu đoàn phương tiện, sức chứa phù hợp với hạ tầng. Khi các tuyến đường sắt đô thị đi vào vận hành, phải tăng cường kết nối tuyến buýt để người dân chuyển dần từ phương tiện cá nhân sang phương tiện công cộng.