Xả thải thủy ngân gây tỷ lệ t.ự t.ử cao trong cộng đồng thổ dân Canada
Việc tiếp xúc với thủy ngân trong nhiều thập niên có liên quan đến tỷ lệ t.ự t.ử cao ở thanh thiếu niên trong một cộng đồng người bản địa ở Canada, phát hiện mới nhất cho thấy hậu quả thảm khốc của ô nhiễm môi trường.
Theo báo The Guardian, các nhà nghiên cứu đã điều tra ba thế hệ mẹ và con thuộc cộng đồng Grassy Narrows ở tỉnh bang Ontario của Canada. Họ kết luận rằng việc tiếp xúc lâu dài với thủy ngân, một kim loại độc hại, dẫn đến việc tỷ lệ t.ự t.ử trong cộng đồng này cao gấp ba lần so với mọi cộng đồng “Dân tộc đầu tiên” khác. “Dân tộc đầu tiên” ( First Nations) là cách gọi chung các nhóm sắc dân bản địa ở Canada mà không phải người Inuit hay người Metis.
Trong suốt một thập niên kể từ năm 1963, một công ty giấy đã đổ hơn 9.000 tấn thủy ngân vào các hệ thống sông Wabigoon và English ở Grassy Narrows. Quá trình xả thải này được cho là đã làm ô nhiễm khoảng 250 km sông ngòi. Một gram thủy ngân cũng đủ để làm cho toàn bộ cá trong phạm vi 20 ha trở nên không an toàn để tiêu thụ – nhưng lượng thủy ngân bị phát tán ra môi trường ở Grassy Narrows nhiều gấp 9 triệu lần mức đó.
Grassy Narrows đã chứng kiến thủy ngân bị thải ra môi trường trong suốt một thập niên
CHỤP MÀN HÌNH THE GUARDIAN
Trước khi xảy ra vụ xả thải thủy ngân, cộng đồng Grassy Narrows không ghi nhận bất cứ vụ t.ự t.ử nào của thanh thiếu niên, nhưng trong các thế hệ sau đó, tỷ lệ thanh thiếu niên t.ự t.ử của Grassy Narrows vượt xa tỷ lệ của các nhóm sắc dân First Nations khác tại Canada. Các bà mẹ ở Grassy Narrows nói rằng hơn 40% thanh thiếu niên trong cộng đồng từng có ý định t.ự t.ử.
Các nhà nghiên cứu đã tiến hành khảo sát 80 bà mẹ và 162 đứa con trong độ tuổ.i từ 5 đến 17 ở Grassy Narrows. Bước đầu, họ nghi ngờ rằng việc tiêu thụ cá nhiễm thủy ngân dẫn đến các rối loạn hệ thần kinh và căng thẳng tâm lý.
“Chúng tôi phát hiện ra rằng việc người mẹ tiếp xúc với thủy ngân thời thơ ấu có liên quan đến các rối loạn hệ thần kinh ngày nay, cũng như căng thẳng tâm lý”, Donna Mergler, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết trong một cuộc họp báo hôm 19.7.
Bà Mergler và các nhà nghiên cứu khác đã nghiên cứu dây rốn của các bà mẹ, nơi có dấu vết của việc bà của họ đã tiếp xúc với thủy ngân. “Khi bạn ăn cá có thủy ngân và bạn đang mang thai, thủy ngân sẽ được vận chuyển tích cực qua nhau thai… ảnh hưởng đến sự phát triển [của thai nhi]“, bà cho hay.
Đối với các cư dân, khủng hoảng đang hiện diện một cách rất rõ ràng. Vài ngày trước khi nghiên cứu được công bố trên chuyên san Environmental Health Perspective, một thanh niên ở Grassy Narrows đã t.ự t.ử.
“Hành hương chuộc tội”, Giáo hoàng Francis xin lỗi vì những “điều ác” từng xảy ra ở Canada
Trong nhiều năm, Grassy Narrows đã đấu tranh với chính quyền tỉnh bang và liên bang để làm sạch hệ thống cung cấp nước. Vào năm 2021, chính phủ liên bang Canada đã đồng ý tài trợ thành lập một cơ sở trị giá 90 triệu CAD để giúp đỡ những người sống chung với ảnh hưởng của việc bị nhiễm độc thủy ngân, nhưng dự án đã nhiều lần bị trì hoãn.
Hôm 19.7, người đứng đầu cộng đồng thổ dân ở Grassy Narrows, Rudy Turtle, đã yêu cầu bồi thường “công bằng” cho những người bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm. Ông Turtle cũng cho biết ông muốn chính quyền tỉnh bang Ontario rút khỏi lãnh thổ của mình sau khi khắc phục các vấn đề mà họ gây ra.
Ngành giáo dục các nước giúp học sinh giải tỏa áp lực học hành thế nào?
Quá tải bài tập, áp lực thi cử, yêu cầu cao từ bố mẹ, gặp vấn đề quan hệ bạn bè hay chỉ đơn giản là thiếu ngủ, đều là những nguyên nhân khiến học sinh rơi vào trạng thái lo âu tột độ, nhiều khi dẫn tới trầm cảm và không làm chủ được suy nghĩ làm hại bản thân.
Hoạt động thể chất mang lại vô số lợi ích cho sức khỏe tâm thần. Ảnh: Trường Upper Michigan
Ở các trường học trên thế giới, ban lãnh đạo cũng như các giáo viên đã tìm ra những phương pháp để giúp các em học sinh điều hòa tâm lý, hành vi, giải tỏa được những lo lắng, áp lực, từ đó ngăn chặn được những vụ việc đau lòng.
Học cách kiểm soát cơ thể
Tại trường trung học phổ thông Westfield (bang Texas, Mỹ), cứ mỗi chiều thứ 3 hàng tuần, cô giáo Natalie Messmore lại mở một lớp tập yoga giúp các em học sinh giải tỏa căng thẳng.
"Chúng tôi tập trung vào việc điều hòa hơi thở và các bộ phận khác của cơ thể thông qua bài tập yoga. Thực sự đây là một cơ hội để các em trải nghiệm và thực hành với cơ thể, tâm trí và hơi thở", cô Natalie giải thích.
Vốn là một giáo viên dạy làm gốm và điêu khắc tại trường trung học, song Natalie có 7 năm kinh nghiệm tập luyện yoga. Cô giáo cho biết yoga là một cách tốt để học sinh thoát khỏi áp lực học hành và các hoạt động ngoại khóa, đặc biệt là trong các kỳ thi cuối kỳ. Lớp học của cô giáo Natalie hoan nghênh bất kỳ ai tới học và khuyến khích cá nhân ở mọi cấp độ kỹ năng tham gia.
Trong khi đó, tại Na Uy, trường trung học phổ thông Upper Michigan lại chọn một môn thể thao cần nhiều sức lực hơn như leo khối đá để giúp các em học sinh.
"Leo núi là một trong những môn thể thao dạy cho các em rất nhiều điều về cơ thể mình. Nó dạy các em chú ý đến cơ thể các em đang muốn nói gì", Evan Blagec, giáo viên hướng dẫn bộ môn leo núi trong nhà, giải thích.
Jaqueline Leiker - một trong nhóm giáo viên hướng dẫn - cho biết mục tiêu của cô là tạo cơ hội cho học sinh tìm hiểu về lối sống lành mạnh từ cộng đồng.
"Các em học sinh cùng tôi thảo luận về tầm quan trọng của thể chất, xã hội, cảm xúc. Chúng tôi thích vận động. Học sinh cảm thấy hứng thú khi không còn ngồi ỳ trong lớp học và tận hưởng niềm vui khi leo núi đá. Môn thể thao giúp giải tỏa căng thẳng cho mọi người, vì các em biết không phải lúc nào cũng chỉ tập trung vào việc học trên lớp", cô Leiker chia sẻ.
Theo một nghiên cứu của nhóm giáo sư Đại học Canada xuất bản trên Tạp chí Thuố.c và Đời sống vào tháng 9/2022, hoạt động thể chất mang lại vô số lợi ích cho sức khỏe tâm thần. Đặc biệt, các hoạt động mạnh như đấ.m bốc có thể giúp giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng cũng như chất lượng cuộc sống tới 94%.
Tại trường trung học phổ thông Nam Canton (bang Ohio, Mỹ), nhà trường đã mở ra một phòng đấ.m bốc có tên gọi "Take Ten". Khi học sinh gặp trở ngại về sức khỏe tâm lý hoặc đơn giản là cần nghỉ ngơi để giúp tập trung trong giờ học tiếp theo, phòng đấ.m bốc là một lựa chọn hoàn hảo.
"Chúng tôi cần dừng lại và nhìn vào những đứ.a tr.ẻ này. Nhu cầu của các em cần được ưu tiên giải quyết, rồi sau đó mới đến việc học tập. Chúng tôi không thể dạy một đứ.a tr.ẻ đang gặp khủng hoảng tâm lý được", giáo viên dạy sinh học Nancy Q. Miller - người đứng đằng sau sáng kiến phòng đấ.m bốc - chia sẻ.
Bà Miller cho biết ý tưởng này khởi nguồn từ quá trình điều trị bệnh Parkinson. Trị liệu bằng phương pháp đấ.m bốc giúp kích thích sự phát triển của não bộ. Khi hoạt động tích cực, não bộ sẽ sản sinh ra các loại hormone tốt và giúp điều chỉnh cảm giác cho dù sự căng thẳng, sự tức giận, nỗi thất vọng đang diễn ra.
Theo bà Miller, học sinh có thể đăng ký để được phép rời khỏi lớp và đến căn phòng giải tỏa này. Các em sẽ được tự do đấ.m vào các bao cát treo trong 10 phút. Mỗi lần đến căn phòng này, các em cần quét mã QR, hoàn thành bản khảo sát 20 câu hỏi bao gồm các câu như "Em đang cảm thấy vui hay buồn? Em có cảm thấy lo lắng không?". Sau khi kết thúc 10 phút giải tỏa, các em sẽ hoàn thành bản khảo sát một lần nữa.
"Chứng kiến sự thay đổi của một người từ lúc đi vào cho đến lúc ra thật sự rất tuyệt vời. Em dùng căn phòng này 3 lần một tuần. Hoạt động này rất cần thiết. Em có thời gian cho riêng mình và trút bỏ cơn giận của bản thân mà không làm hại ai", Makayla Szerokman - một học sinh cuối cấp - cho hay.
Làm bạn với động vật
Trị liệu bằng thú cưng rất phổ biến trong các trường học tại Mỹ. Ảnh: Trường tiểu học Morris
Liệu pháp thú cưng là liệu pháp dùng lợi ích từ những tương tác với động vật để hỗ trợ phục hồi tinh thần và thể chất. Hình thức trị liệu này nhấn mạnh mối quan hệ giữa con người và động vật.
Tại trường tiểu học Morris (bang Oklahoma, Mỹ), cố vấn tâm lý Kelli Baker rất ngạc nhiên với sự thay đổi của học sinh sau khi chó Kalani xuất hiện. Thi thoảng một vài em học sinh sẽ xuất hiện trước cửa phòng cô, xin phép vào và tiến thẳng tới cô chó trị liệu. Các em bắt đầu vuốt ve, vùi mặt vào bộ lông đen mượt của Kalani và bắt đầu học thở chậm lại. Đây là một trong những kỹ thuật thở và giữ bình tĩnh mà các giáo viên tại trường Morris muốn học sinh học theo để tự trấn an mình khi gặp căng thẳng. Tuy nhiên, kể từ khi Kalani xuất hiện, không cần ai dạy, các em đều có thể thực hiện kỹ thuật đó theo trực giác của mình.
Việc dùng chó trị liệu chính thức bắt đầu được sử dụng trong các bệnh viện vào những năm 1970, nhưng điều nay đã trở nên phổ biến hơn trong những thập kỷ gần đây, đặc biệt là trong môi trường giáo dục.
Nhà trị liệu VonLintel cho biết chó trị liệu ở trường học không chỉ là thú cưng trong lớp học. Thay vào đó, nhân viên xã hội trường học, cố vấn, nhà trị liệu vật lý, chuyên gia can thiệp hành vi và giáo viên giáo dục đặc biệt sẽ tìm cách lồng ghép con vật thực hiện các nhiệm vụ cụ thể đối với từng học sinh.
Ví dụ, đối với học sinh chậm phát triển về mặt tâm thần, các em có thể cải thiện kỹ năng giao tiếp bằng cách hướng dẫn con chó ngồi xuống hoặc ở yên. Hay một số trẻ có thể học cách quản lý hành vi bằng cách nhận biết các dấu hiệu cảm xúc của một con chó.
Tại trường trung học phổ thông West Wyalong (Australia), chú lừa Bria 10 tháng tuổ.i đã được đưa đến để giúp đỡ các học sinh gặp khó khăn trong học tập và gặp các vấn đề về tâm lý.
Brianna Hanrahan - một học sinh lớp 12 - cho biết ngay sau khi đến, Bria đã trở thành một hiện tượng trong trường học.
"Chúng em thi cử rất vất vả, gặp nhiều căng thẳng và lo lắng. Nhưng Bria sẽ giúp chúng em bình tĩnh. Chúng em chỉ cần cùng Bria đi dạo quanh sân, vuốt ve và mỉm cười với nó. Mọi chuyện sẽ tan biến", Brianna chia sẻ.
Ứng dụng công nghệ cao
Hàn Quốc là một trong những quốc gia có tỷ lệ t.ự t.ử cao nhất so với bất kỳ quốc gia phát triển nào. Tại "xứ sở kim chi", t.ự t.ử là nguyên nhân gây t.ử von.g phổ biến thứ 4 và con số này đặc biệt cao ở những người trẻ tuổ.i. Học sinh Hàn Quốc cho biết yêu cầu cao từ hệ thống giáo dục siêu cạnh tranh và áp lực học hành đã dẫn tới tình trạng trầm cảm, căng thẳng tột độ.
Đối phó với cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng, năm 2015, Bộ Giáo dục Hàn Quốc đã khởi động một ứng dụng điện thoại thông minh được thiết kế để sàng lọc các bài đăng, tin nhắn và tìm kiếm trên mạng xã hội của học sinh về các từ liên quan đến t.ự t.ử. Ứng dụng sẽ gửi cảnh báo đến phụ huynh của những học sinh được xác định là có nguy cơ.
Mặc dù ứng dụng này đã được nhiều phụ huynh đón nhận song Bộ Giáo dục Hàn Quốc vẫn vấp phải chỉ trích vì không triệt để xử lý gốc rễ của vấn đề, bao gồm giảm tải áp lực học tập và vẫn còn quan điểm kỳ thị liệu pháp điều trị sức khỏe tâm lý đối với học sinh.
LHQ đề cao kinh nghiệm của người bản địa trong ứng phó khủng hoảng khí hậu Ngày 17/4, Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres cho rằng thế giới có thể học hỏi nhiều từ kinh nghiệm của các cộng đồng người bản địa trong việc ứng phó với cuộc khủng hoảng khí hậu. Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres. Ảnh: THX/TTXVN Phát biểu khai mạc khóa họp lần thứ 22 Diễn đàn Thường trực LHQ về...