Xả thải thủy ngân gây tỷ lệ tự tử cao trong cộng đồng thổ dân Canada

Việc tiếp xúc với thủy ngân trong nhiều thập niên có liên quan đến tỷ lệ tự tử cao ở thanh thiếu niên trong một cộng đồng người bản địa ở Canada, phát hiện mới nhất cho thấy hậu quả thảm khốc của ô nhiễm môi trường.

Theo báo The Guardian, các nhà nghiên cứu đã điều tra ba thế hệ mẹ và con thuộc cộng đồng Grassy Narrows ở tỉnh bang Ontario của Canada. Họ kết luận rằng việc tiếp xúc lâu dài với thủy ngân, một kim loại độc hại, dẫn đến việc tỷ lệ tự tử trong cộng đồng này cao gấp ba lần so với mọi cộng đồng “Dân tộc đầu tiên” khác. “Dân tộc đầu tiên” ( First Nations) là cách gọi chung các nhóm sắc dân bản địa ở Canada mà không phải người Inuit hay người Metis.

Trong suốt một thập niên kể từ năm 1963, một công ty giấy đã đổ hơn 9.000 tấn thủy ngân vào các hệ thống sông Wabigoon và English ở Grassy Narrows. Quá trình xả thải này được cho là đã làm ô nhiễm khoảng 250 km sông ngòi. Một gram thủy ngân cũng đủ để làm cho toàn bộ cá trong phạm vi 20 ha trở nên không an toàn để tiêu thụ – nhưng lượng thủy ngân bị phát tán ra môi trường ở Grassy Narrows nhiều gấp 9 triệu lần mức đó.

Grassy Narrows đã chứng kiến thủy ngân bị thải ra môi trường trong suốt một thập niên

CHỤP MÀN HÌNH THE GUARDIAN

Trước khi xảy ra vụ xả thải thủy ngân, cộng đồng Grassy Narrows không ghi nhận bất cứ vụ tự tử nào của thanh thiếu niên, nhưng trong các thế hệ sau đó, tỷ lệ thanh thiếu niên tự tử của Grassy Narrows vượt xa tỷ lệ của các nhóm sắc dân First Nations khác tại Canada. Các bà mẹ ở Grassy Narrows nói rằng hơn 40% thanh thiếu niên trong cộng đồng từng có ý định tự tử.

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành khảo sát 80 bà mẹ và 162 đứa con trong độ tuổi từ 5 đến 17 ở Grassy Narrows. Bước đầu, họ nghi ngờ rằng việc tiêu thụ cá nhiễm thủy ngân dẫn đến các rối loạn hệ thần kinh và căng thẳng tâm lý.

“Chúng tôi phát hiện ra rằng việc người mẹ tiếp xúc với thủy ngân thời thơ ấu có liên quan đến các rối loạn hệ thần kinh ngày nay, cũng như căng thẳng tâm lý”, Donna Mergler, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết trong một cuộc họp báo hôm 19.7.

Bà Mergler và các nhà nghiên cứu khác đã nghiên cứu dây rốn của các bà mẹ, nơi có dấu vết của việc bà của họ đã tiếp xúc với thủy ngân. “Khi bạn ăn cá có thủy ngân và bạn đang mang thai, thủy ngân sẽ được vận chuyển tích cực qua nhau thai… ảnh hưởng đến sự phát triển [của thai nhi]“, bà cho hay.

Đối với các cư dân, khủng hoảng đang hiện diện một cách rất rõ ràng. Vài ngày trước khi nghiên cứu được công bố trên chuyên san Environmental Health Perspective, một thanh niên ở Grassy Narrows đã tự tử.

“Hành hương chuộc tội”, Giáo hoàng Francis xin lỗi vì những “điều ác” từng xảy ra ở Canada

Trong nhiều năm, Grassy Narrows đã đấu tranh với chính quyền tỉnh bang và liên bang để làm sạch hệ thống cung cấp nước. Vào năm 2021, chính phủ liên bang Canada đã đồng ý tài trợ thành lập một cơ sở trị giá 90 triệu CAD để giúp đỡ những người sống chung với ảnh hưởng của việc bị nhiễm độc thủy ngân, nhưng dự án đã nhiều lần bị trì hoãn.

Hôm 19.7, người đứng đầu cộng đồng thổ dân ở Grassy Narrows, Rudy Turtle, đã yêu cầu bồi thường “công bằng” cho những người bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm. Ông Turtle cũng cho biết ông muốn chính quyền tỉnh bang Ontario rút khỏi lãnh thổ của mình sau khi khắc phục các vấn đề mà họ gây ra.