World Cup 2022 hào nhoáng, đắt đỏ và những tranh cãi chưa nguôi

Hóa đơn thanh toán của chủ nhà Qatar cho kỳ World Cup đắt nhất từng được tổ chức sẽ tăng lên ngoài mức tưởng tượng khi giải đấu còn 1 tháng khai mạc, ngày 20.11.

Các sân vận động mới lấp lánh trị giá hơn 6,5 tỉ USD đã sẵn sàng, một hệ thống tàu điện ngầm không người lái với giá 36 tỉ USD phục vụ 5 trong số 8 địa điểm tổ chức World Cup 2022.

World Cup 2022 được xem là một kỳ giải hào nhoáng, đắt đỏ.AFP

Những ngọn đèn đường kiểu dáng cây cọ và dãy văn phòng neon chạy dọc đường cao tốc từ sân bay quốc tế mở rộng đến trung tâm Doha sẽ là dấu hiệu cho hàng triệu người hâm mộ sắp tới dễ nhận biết rằng, World Cup đầu tiên ở một quốc gia Ả Rập sẽ trải qua một khối công việc khổng lồ. Nhưng với việc các nhà tổ chức của Qatar đang cố gắng thuyết phục thế giới về di sản lâu dài của sự kiện – bị che khuất bởi một cuộc điều tra tham nhũng, và những lời chỉ trích về hồ sơ quyền của Qatar và thậm chí cả việc sử dụng điều hòa không khí ở sân vận động – thì chi phí sẽ cao hơn.

Hàng nghìn lao động đang làm việc xuyên đêm để hoàn thiện một số khách sạn, khu chung cư và đường giao thông. Sự giàu có về khí đốt tự nhiên của Qatar đã khiến các tiểu vương quốc này có túi tiền dường như không đáy để chi trả cho sự xa hoa của bóng đá. Ước tính đáng kinh ngạc lên tới 300 tỉ USD đã được đưa ra cho tổng chi tiêu cho cơ sở hạ tầng trong thập niên qua để phục vụ World Cup 2022. Trong khi đó, World Cup 2014 tại Brazil tiêu tốn khoảng 11,5 tỉ USD và Nga năm 2018 khoảng 14 tỉ USD.

Qatar, với dân số chỉ 2,8 triệu người, là một trong những quốc gia giàu có nhất thế giới. Và so sánh là không công bằng, theo Daniel Reiche, một phó giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Georgetown Qatar, người đang dẫn đầu một dự án nghiên cứu về World Cup. Ông nói: “Phần lớn chi tiêu cho cơ sở hạ tầng đã nằm trong kế hoạch phát triển năm 2030 của Qatar và đồng thời được đưa phục vụ World Cup”.

8 sân vận động phục vụ World Cup 2022 đã sẵn sàng.AFP

FIFA đã ca ngợi sự chuẩn bị của Qatar và 8 sân vận động được thiết kế để làm nổi bật truyền thống và văn hóa Ả Rập. “Chúng tôi sẽ mang đến một kỳ World Cup tốt nhất từ​​ trước đến nay, trong và ngoài sân cỏ”, chủ tịch FIFA Gianni Infantino khẳng định lại trong tuần này.

Những tranh cãi chưa nguôi

Tuy nhiên, các nhóm bảo vệ quyền lợi vẫn đang gây sức ép buộc FIFA và Qatar phải móc hầu bao để bồi thường cho những công nhân Nam Á đã chết hoặc bị thương tại các công trình kể từ khi giải đấu được trao quyền đăng cho quốc gia này vào năm 2010.

Rothna Begum thuộc nhóm chiến dịch của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền cho biết: “Có những gia đình đã lâm vào cảnh nợ nần vì những công nhân chuyển đến Qatar để xây dựng cơ sở hạ tầng này đã chết. Ít nhất chúng ta có thể giải quyết nó ngay trước khi World Cup bắt đầu. Sự chú ý sẽ mất đi sau World Cup. Thật khó để ăn mừng những trận đấu này khi biết rằng những gia đình này không có gì”.

Người hâm mộ sẽ được trải nghiệm sự giàu có của chủ nhà Qatar trong dịp World Cup 2022AFP

Qatar cho rằng phần lớn những lời chỉ trích về hồ sơ nhân quyền đối với họ là không công bằng, chỉ ra rằng những cải cách rộng rãi trong 5 năm qua đã giúp ích cho hàng trăm nghìn lao động nhập cư tại đây. Các tờ báo Qatar đã đổ lỗi cho phương tiện truyền thông châu Âu “âm mưu” vì những lời chỉ trích về quyền của người lao động và LGBTQ (người đồng tính, chuyển giới…).

Qatar là 1 trong khoảng 70 quốc gia mà đồng tính luyến ái bị hình sự hóa, nhưng họ mới đây khẳng định rằng tất cả đều “được chào đón” tại World Cup năm nay. Ngồi trong một quán cà phê ở khu du lịch Souq Waqif, Yasmian Ghanem, một thành viên của đội golf Qatar, cho biết “những người hâm mộ sẽ có rất nhiều niềm vui” khi đến dự ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh.

Tham vọng của tuyển chủ nhà

Người hâm mộ bóng đá chủ nhà Qatar đang hồi hộp theo dõi phong độ của đội tuyển quốc gia. Sau rất nhiều chi tiêu đăng cai, nhiều người dân chủ nhà đang khao khát thấy nước chủ nhà ít nhất vượt qua vòng bảng. Nhưng các nhà vô địch châu Á là đội có thứ hạng thấp nhất trong bảng của họ (hạng 50) so với Hà Lan, Senegal và Ecuador.

Trận khai mạc gặp Ecuador (hạng 44) được coi là trận đấu phải thắng khi người Qatar mơ ước lặp lại kỳ tích lọt vào bán kết của Hàn Quốc khi nước này cùng Nhật Bản đồng đăng cai giải đấu năm 2002.

Christian Gourcuff, cựu HLV của CLB Al Gharafa, cho biết Qatar đã đưa những phương tiện “phi thường” vào việc chuẩn bị cho đội tuyển quốc gia. Dẫu vậy, ông lo ngại rằng, ngoài tiền đạo Akram Afif, đội chủ nhà còn thiếu “tầm vóc quốc tế” và điều đó có thể khiến Qatar khó đạt tham vọng tại World Cup 2022.