WHO công bố chất gây ung thư mới nhất, trong đó có những chất mà nhiều người vẫn đang ăn hàng ngày
Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) – một bộ phận của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã liệt kê danh sách những chất gây ung thư trong đó bao gồm cả những thứ mà không ít người thường dùng.
1. Phân loại các chất gây ung thư
Từ năm 1971, Cơ quan nghiên cứu Ung thư Quốc tế thuộc Tổ chức Y tế Thế giới đã đánh giá hơn 900 hỗn hợp và các chất, trong đó hơn 400 chất được xác định là gây ung thư hoặc có khả năng gây ung thư cho con người, bao gồm cả phóng xạ, sản phẩm hóa học, chất hỗn hợp, các yếu tố vật lý và sinh học, hành vi trong cuộc sống, vi rút… Theo mức độ gây ung thư, Cơ quan Ung thư Quốc tế phân loại các yếu tố gây ung thư thành 4 cấp độ.
Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC)
Loại 1: Gây ung thư rõ ràng, tương ứng với các chất hoặc hỗn hợp gây ung thư rõ ràng cho cơ thể con người, chẳng hạn như thuốc lá, đồ uống có cồn, aflatoxin, trầu cau, formaldehyd và các thịt chế biến…
Loại 2A: Rất có khả năng gây ung thư, tương ứng với các chất hoặc hỗn hợp có khả năng gây ung thư cao cho cơ thể người, như acrylamide, hợp chất chì vô cơ, 4-methylimidazole…
Loại 2B: Có thể gây ung thư, tương ứng với các chất hoặc hỗn hợp ít gây ung thư ở người, như chloroform, DDT, dichlorvos, naphthalene, kim loại niken, nitrobenzene, nhiên liệu diesel, xăng, bức xạ điện thoại di động…
Loại 3: Không rõ, tương ứng với các chất hoặc hỗn hợp không đủ hoặc hạn chế bằng chứng gây ung thư ở động vật, nhưng không đủ bằng chứng gây ung thư ở người, như anilin, sắc tố đỏ Sudan, cholesterol, caffeine, xylene, đường hóa học saccharin và các loại muối, diazepam, oxit sắt, hợp chất chì hữu cơ, từ trường tĩnh điện, melamine, thủy ngân và các hợp chất vô cơ khác…
Loại 4: Có thể không gây ung thư, tương ứng với một chất có thể không gây ung thư cho cơ thể người hoặc một chất không được chứng minh là gây ung thư, cụ thể là caprolactam.
2. Các chất gây ung thư phổ biến nhiều người đang sử dụng
Có 4 cấp độ các chất gây ung thư, trong đó cấp 1, 2 có rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày
Chất gây ung thư được chia thành 4 cấp độ, trong đó cấp 1 và cấp 2 có rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày, cố gắng loại bỏ, nếu không thể tránh được thì cố gắng giảm thiểu, ăn càng ít càng tốt. Rượu, benzopyrene, thuốc lá, aflatoxin, cá muối, trầu, phóng xạ ion hóa, ô nhiễm không khí… đều là những chất gây ung thư phổ biến trong cuộc sống.
Một số sản phẩm chứa chất gây ung thư nhiều người vẫn sử dụng hàng ngày.
1. Rượu
Uống rượu là văn hóa được lưu hành từ thời xa xưa, nhiều người còn cho rằng, uống một lượng nhỏ rượu còn tốt cho sức khỏe, nhưng trên thực tế uống rượu và ung thư có liên quan mật thiết đến nhau, đặc biệt là các loại ung thư như: ung thư miệng, ung thư vòm họng, ung thư thực quản…
Rượu là nguyên nhân làm tăng tế bào ung thư
Video đang HOT
Rượu được chuyển đổi thành acetaldehyd trong cơ thể người và acetaldehyd có thể phá hủy trực tiếp cấu trúc DNA của tế bào người, gây đột biến gen và gây nguy cơ sản sinh tế bào ung thư. Acetaldehyd cũng có thể gây ra một số lượng lớn các đột biến tế bào gốc tạo máu, dẫn đến rối loạn chức năng tế bào gốc tạo máu. Một khi uống rượu hình thành các tế bào gốc bất thường, giảm chức năng tạo máu, mất chức năng tế bào miễn dịch, giảm sức đề kháng cơ thể và tăng tế bào ung thư.
2. T hực phẩm chiên nướng b enzopyren
Trong đồ chiên rán chứa rất nhiều benzopyrene
“Benzopyrene” là một thuật ngữ hóa học xa lạ đối với nhiều người, nhưng khi nói đến những điều này, bạn sẽ rất quen thuộc với: Cánh gà nướng, cá nướng, cánh gà chiên, thịt chiên giòn… Thực tế trong thực phẩm chiên nướng chứa một lượng lớn chất gây ung thư benzopyrene. Các loại thịt nướng đều là những thực phẩm giàu protein, chất béo, cholesterol cao. Khi những thực phẩm này được làm nóng ở nhiệt độ trên 200 độ C, chúng sẽ tạo ra chất gây ung thư benzopyrene. Và thực phẩm được chiên trong loại dầu đã qua nhiều lần sử dụng hoặc chiên ở nhiệt độ cao sản sinh ra khói, cũng sẽ tạo ra lượng lớn chất gây ung thư benzopyrene.
Benzopyrene gây ung thư vì nó là hydrocarbon thơm đa vòng. Sau khi được cơ thể người chuyển hóa, nó sẽ tạo ra một số lượng lớn các phân tử trung gian, làm thay đổi cấu trúc của tế bào đích và gây ung thư. Do đó, bạn nên ăn ít đồ chiên và nướng, và chú ý đến nhiệt độ dầu khi nấu, đồng thời tránh hít quá nhiều khí thải xe hơi và khói bếp.
3. Thuốc lá
Một điếu thuốc lá có chứa hơn 3.000 hóa chất độc hại, bao gồm các chất kích thích ung thư quen thuộc như nicotine, carbon monoxide, benzopyrene và nitrosamine. Một lượng lớn dữ liệu cho thấy mối quan hệ mật thiết giữa ung thư phổi và hút thuốc. Hút thuốc càng nhiều, thời gian càng lâu, tỷ lệ tử vong của ung thư phổi càng cao.
Hút 10 điếu thuốc mỗi ngày làm tăng tỷ lệ mắc ung thư phổi lên 13 lần, hút 20 điếu thuốc mỗi ngày làm tăng tỷ lệ mắc ung thư phổi lên 20 lần, hút 40 điếu thuốc mỗi ngày làm tăng tỷ lệ mắc ung thư phổi lên 65 lần.
Carbon monoxide trong thuốc lá có thể gây thiếu oxy ở các mô và cơ quan khác nhau của cơ thể, làm cho “các chất độc hại” có sẵn về mặt hữu cơ gây ra các bệnh về hô hấp, bệnh tim mạch và mạch máu não, gây ung thư thực quản, ung thư dạ dày, ung thư đại trực tràng, ung thư đại trực tràng.
4. Thực phẩm bị mốc
Đậu phộng bị mốc dễ sản sinh Aflatoxin
Aflatoxin sản sinh từ nấm mốc. Ngô, đậu phộng, dầu đậu phộng, các loại hạt, trái cây và trà khô, phổ biến trong cuộc sống, có thể chứa aflatoxin gây ung thư cho người và động vật nếu bảo quản không đúng cách, rất dễ nhiễm Aflatoxin.
Aflatoxin là một chất độc hại cao và là chất gây ung thư mạnh, không thể loại bỏ được ở nhiệt độ cao. Các thành phần hóa học B1 và G1 có thể gây ung thư gan và sarcoma dưới da, đồng thời có thể gây ra các bệnh về gan, thận, não và hệ thần kinh ở động vật. Đối với độc tố này, cách tốt nhất để phòng ngừa là ngăn ngừa nấm mốc trong thực phẩm như ngũ cốc, khi xuất hiện nấm mốc ở thực phẩm lập tức vứt bỏ.
5. Cá muối
Trong quá trình sản xuất cá muối, cá cần phải hút hết nước và ướp với nồng độ muối cao. Trong quá trình này, một số hợp chất nitroso như nitrosodimethylamine sẽ được sản sinh. Các hợp chất nitro đã được chứng minh là gây ung thư. Hơn nữa, cá ướp có hàm lượng muối cao, không nên ăn với số lượng lớn trong một thời gian dài.
Ung thư vào từ miệng: Các chất tăng khả năng ung thư ẩn trong những món ăn, nhiều người sử dụng sai cách mà không hay biết
Phần lớn bệnh tật xuất hiện trong cơ thể con người đến từ chế độ ăn uống, ung thư cũng không nằm ngoài số đó. Trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta có thể đã ăn rất nhiều chất gây ung thư "ẩn náu" trên bàn mà không hề hay biết.
Ung thư là một trong những căn bệnh quái ác phổ biến hiện nay, nó phần nhiều được gây ra bởi các hoạt động sinh hoạt hằng ngày của con người, đặc biệt là chế độ ăn uống. Mỗi thứ không tốt cho sức khỏe mà chúng ta ăn vào đều là các nhân tố gây bệnh tiềm tàng.
Hãy tìm hiểu về các chất gây ung thư phổ biến xung quanh chúng ta mà có thể chính bạn vẫn còn chưa biết đến.
Chất gây ung thư loại I (đã được chứng minh có liên quan)
- Rượu: Gây ung thư miệng, ung thư vòm họng, ung thư thanh quản, ung thư thực quản, ung thư gan, ung thư vú sau mãn kinh.
Một nghiên cứu cho thấy những người uống nhiều rượu (uống nhiều hơn 3 lần/ngày) có nhiều khả năng bị ung thư đường tiêu hóa, đường hô hấp, ung thư phổi, ung thư vú nữ, khối u đại trực tràng và khối u ác tính so với những người không uống. Cũng có nghiên cứu cho thấy, ngoài các bệnh ung thư trên, uống rượu còn có ung thư vòm họng, ung thư bàng quang, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư tuyến tụy...
- Thịt chế biến sẵn: Gây ung thư đại trực tràng, ung thư tuyến tụy, ung thư dạ dày.
Thịt chế biến sẵn là gì? Theo giải thích của Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế, thịt đã được hun khói, sấy khô trong không khí hoặc được tẩm ướp hương vị như thịt khô, giăm bông, thịt hộp, thịt xông khói... được gọi là thịt chế biến sẵn. Có nhiều bằng chứng cho thấy việc ăn các sản phẩm thịt chế biến sẵn có thể gây ung thư ruột kết. Ăn 50g loại thức ăn này mỗi ngày làm tăng nguy cơ ung thư ruột kết lên đến 18%.
- Cá muối Trung Quốc: Gây ung thư vòm họng.
Cá muối Trung Quốc là loại thức ăn được làm từ cá được ướp với muối và trở nên đông rắn sau thời gian dài tạo ra hợp chất nitroso gây ung thư.
- Chất Aflatoxin có trong thực phẩm mốc: Gây ung thư gan, ung thư thận.
- Lượng muối cao: Gây ung thư dạ dày.
- Hạt quả cau: Gây ung thư miệng.
Hiện nay, danh sách các chất gây ung thư loại I đã lên tới 118 loại thực phẩm. Ngoài các thực phẩm quen thuộc kể trên, còn có thuốc lá, chất benzen, asen, hydrocarbon (khói nấu ăn và khí thải xe hơi), bức xạ ion hóa, ô nhiễm không khí ngoài trời...
Chất gây ung thư loại 2A (có thể liên quan đến việc gây bệnh)
- Thịt đỏ: Có thể gây ung thư đại trực tràng, ung thư tuyến tụy, ung thư dạ dày.
Thịt đỏ là thịt có màu đỏ ở trạng thái thô và sẫm màu khi nấu, chẳng hạn như thịt động vật có vú như bò, cừu, lợn được liệt kê là "gây ung thư" sau rượu và thuốc lá. Một số nghiên cứu đã xác định rằng ăn thịt đỏ làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng, ung thư phổi, ung thư tuyến tụy và các bệnh khác.
- Đồ ăn nóng trên 65 độ: Có thể gây ung thư miệng, ung thư vòm họng, ung thư thực quản.
Tiêu thụ thường xuyên thực phẩm nóng trên 65 độ có khả năng gây ung thư thực quản. Do Niêm mạc thực quản bị tổn thương nhiều lần dưới nhiệt độ cao và kích thích lặp đi lặp lại lâu dài của niêm mạc thực quản rất dễ gây ung thư.
- Chất Nitrate và Nitrite: Có thể gây ung thư thực quản, ung thư gan.
Rau củ quả ngâm và các sản phẩm ngâm có chứa nhiều nitrite sẽ gây ung thư gan và ung thư thực quản.
Ngoài ra còn có một loạt các thực phẩm được làm bằng phương pháp nấu ăn như chiên, nướng. Đối với các chất gây ung thư loại I và loại 2A, bạn nên tránh chúng càng nhiều càng tốt. Đặc biệt là rượu, thuốc lá và trầu, những chất này gây hại cho cơ thể con người không chỉ gây ung thư.
Vậy chế độ ăn uống lành mạnh cho người mắc bệnh ung thư như thế nào?
1. Chủ yếu ăn chay, bổ sung thịt, cân bằng dinh dưỡng
Bệnh nhân ung thư cần một lượng lớn protein để thúc đẩy phục hồi sau phẫu thuật, hóa trị, xạ trị và tổn thương niêm mạc mô. Nguyên tắc chung là ăn nhiều trái cây và rau quả, lượng thịt phù hợp.
Nhiều bệnh nhân ung thư đã lầm tưởng rằng việc bổ sung các chất dinh dưỡng sẽ "nuôi" khối u, vì vậy họ tránh tất cả lượng thịt ăn vào, một số bệnh nhân tin vào những lời đồn đại và tránh ăn cá chép, gà và thịt cừu.
Tuy nhiên, nếu thiếu lượng protein chất lượng cao từ động vật, nó sẽ dẫn đến không đủ "nguyên liệu thô" để sửa chữa vết thương và khả năng miễn dịch sẽ tiếp tục suy giảm, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Để bù đắp cho sự tiêu thụ của khối u trong cơ thể càng nhiều càng tốt, bệnh nhân cần bổ sung đủ protein. Bổ sung chính chủ yếu là calo cao và dễ tiêu hóa và hấp thụ protein, chẳng hạn như cá, thịt gia cầm, trứng, các sản phẩm đậu nành là lựa chọn rất tốt.
2. Bệnh tật xuất phát từ miệng, tránh đồ ăn vặt
Các chất gây ung thư phổ biến xung quanh bạn là thuốc lá và rượu, thực phẩm nướng, thực phẩm được bảo quản, thực phẩm chiên, thực phẩm nhiều chất béo có hàm lượng đường cao. Hãy tránh chúng ra.
3. Chú ý đến các phản ứng bất lợi của hệ tiêu hóa
Điều trị ung thư nói chung sẽ mang lại một loạt các phản ứng của hệ thống tiêu hóa như chán ăn, buồn nôn và nôn, táo bón và tiêu chảy... Nếu có bất kỳ phản ứng nào của hệ thống tiêu hóa, bạn cần trao đổi ngay với bác sĩ để được hỗ trợ điều trị triệu chứng.
4. Kiểm soát cảm xúc, tích cực và lạc quan
Bệnh nhân ung thư thường có một loạt cảm xúc tồi tệ, và một số thậm chí cảm thấy cô đơn và tuyệt vọng. Những cảm xúc tiêu cực này sẽ ảnh hưởng đến sự thèm ăn của một người.
Trước hết, bạn có thể chọn thực phẩm yêu thích vào các ngày trong tuần, bạn có thể liên lạc với gia đình và bạn bè, nói lên cảm xúc bên trong, bạn cũng có thể tham gia vào liên minh hỗ trợ ung thư có liên quan, chia sẻ sự cảm nhận của bạn và tìm kiếm sự giúp đỡ với mọi người. Đồng thời bạn sắp xếp kế hoạch điều trị tốt nhất, bạn có thể loại bỏ sự lo lắng của mình kịp thời.
Chơn
Khi nào nên tầm soát ung thư sớm? Hiện nay, tỷ lệ mắc ung thư có xu hướng gia tăng nhanh, đặc biệt ở các nước đang phát triển như Việt Nam. Do vậy, việc khám tầm soát, phát hiện sớm ung thư ngày càng được quan tâm. Ảnh minh họa Tầm soát ung thư là gì? Tầm soát ung thư là một trong ba bước của dự phòng ung thư,...