WHO cho biết vẫn còn một vấn đề lớn với kháng thể và miễn dịch virus corona

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) nói rằng xét nghiệm miễn dịch virus corona chứng minh rằng một người khỏi Covid-19 nhưng không chứng minh được người đó có miễn dịch với virus hay không.

Chỉ trong 3 tháng, hơn 154.000 người đã tử vong do Covid-19, hơn 2,2 triệu người được xác định nhiễm virus. Các biện pháp giãn cách xã hội được áp dụng đại trà ở hầu hết các nước có người mắc, hệ thống y tế của các nước đang nỗ lực hết sức nhằm có đủ nguồn cung thiết bị và mẫu xét nghiệm.

Đồng thời, các bác sĩ đang vận dụng hết hiểu biết về các loại thuốc để thí nghiệm mong tìm ra những thuốc loại bỏ được các triệu chứng của căn bệnh và ngăn chặn các biến chứng đe dọa tính mạng bệnh nhân. Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu cũng đã tạo ra được hơn 70 vắc xin ứng viên có tiềm năng phòng ngừa căn bệnh này.

Nhìn chung tất cả các nhà khoa học đều nhất trí rằng miễn dịch sẽ giúp chúng ta vượt qua căn bệnh mới này và chúng ta sẽ có miễn dịch sau khi mắc và chiến thắng căn bệnh hoặc được tiêm vắc xin. Nhưng WHO cho biết miễn dịch Covid-19 hiện còn nhiều điều đáng lo hơn là đáng mừng. Ngay lúc này, kháng thể không đảm bảo bảo vệ chúng ta khỏi căn bệnh.

Bác sĩ Maria Van Kerkhove làm việc cho WHO nói rằng “các xét nghiệm kháng thể có thể đo được mức độ hiện diện của huyết thanh, tức là mức độ có kháng thể, nhưng không có nghĩa là người có kháng thể thì có miễn dịch”. Bà còn cho biết WHO đã phát hiện ra nhiều nước cho rằng xét nghiệm miễn dịch sẽ “nhận biết được cái mà họ cho sẽ là biện pháp miễn dịch”.

Gần đây có rất nhiều thông tin nói về miễn dịch và “hộ chiếu miễn dịch” để khẳng định một người đã khỏi bệnh và không bị lại nữa. Như chúng ta đã biết từ trước, toàn bộ những biện pháp này có thể có tác dụng, nhưng cũng có thể không có tác dụng nếu không có các quy trình nghiêm ngặt để đảm bảo độ tin cậy của dữ liệu. Ngoài ra, còn một câu hỏi lớn về miễn dịch vẫn chưa được trả lời, đó là chúng ta không biết miễn dịch mắc phải này kéo dài được bao lâu.

Giám đốc điều hành các chương trình khẩn cấp của WHO, bác sĩ Mike Ryan nói rằng các xét nghiệm này có tác dụng đo mức độ kháng thể. Kháng thể sẽ có được sau khi người bệnh nhiễm virus 1 đến 2 tuần. Ngay lúc này, chúng ta chưa có bằng chứng của việc xét nghiệm huyết thanh có thể cho biết một người có miễn dịch hay được bảo vệ khỏi những lần nhiễm về sau.

Bác sĩ Ryan giải thích rằng các nhà nghiên cứu đang tìm hiểu thời gian mà kháng thể Covid-19 có thể bảo vệ được con người là bao lâu. Ông nói “không ai biết chắc một người có kháng thể sẽ được bảo vệ tuyệt đối, không bị nhiễm bệnh hoặc không bị nhiễm lại hay không. Ngoài ra, một số xét nghiệm còn có vấn đề về độ nhạy, các xét nghiệm này có thể cho kết quả âm tính giả. Về việc người bệnh khỏi bệnh và sau đó có thể bị lại hay không, tôi tin rằng chúng ta chưa có câu trả lời. Đây vẫn là điều chưa ai biết.”

Bác sĩ Kerkhove cũng dẫn chi tiết một nghiên cứu ở Thượng Hải cho thấy một số bệnh nhân “không có phản ứng kháng thể phát hiện được” trong khi một số khác lại có phản ứng rất cao, nhưng kể cả nhóm bệnh nhân có phản ứng cao thì có miễn dịch ở lần nhiễm thứ hai hay không lại là một câu hỏi hoàn toàn khác.

Một số báo cáo của các nước khác cũng cho thấy nhiều bệnh nhân Covid-19 khỏi bệnh rồi, nhưng xét nghiệm lại vẫn dương tính. Các bác sĩ đang cố gắng để giải thích hiện tượng này.

WHO đã phải đối mặt với chỉ trích nặng nề của Tổng thống Mỹ trong vài tuần qua, và đến mức ông Trump đã tuyên bố Mỹ sẽ ngừng tài trợ cho tổ chức này. WHO đã không có phản ứng hoàn hảo trước đại dịch mới này, nhưng đây vẫn là tổ chức y tế duy nhất của toàn thế giới và chuyên môn của họ vẫn có giá trị trong những lần xảy ra đại dịch.

Ngoài ra, cho dù WHO có thể đã sai, nhưng phản ứng của một số nước với đại dịch thì không phải là lỗi của WHO. Một số nước đã có khả năng chuẩn bị ứng phó nhanh hơn, như là Đức, Iceland, Hàn Quốc, Singapore, Đài Loan và Việt Nam. Nhưng các nước khác như Mỹ chẳng hạn, đã lãng phí hàng nhiều tuần đầu dẫn đến họ không kịp chuẩn bị đủ nguồn cung, hậu cần và biện pháp để giữ cho đường biểu thị trên biểu đồ được đi thẳng ngay từ đầu.

Nói cách khác, hướng dẫn và quan điểm của WHO vẫn có giá trị và không nên bị phủ nhận chỉ vì không hoàn toàn mang lại những tin tốt đẹp.

Phạm Hường