Vượt thời gian 13,3 tỉ năm, ‘hồn ma’ vũ trụ nhân 3 trước người Trái Đất

Kính viễn vọng không gian tối tân nhất thế giới James Webb đã phát hiện thêm một hồn ma cổ xưa của vũ trụ mang tên RX J2129-z95, đến từ thế giới chỉ mới 510 triệu tuổi sau vụ nổ Big Bang.

Nó là một hồn ma vượt thời gian theo nghĩa đen, bởi để ánh sáng từ vật thể truyền đi khoảng cách hàng tỉ năm ánh sáng đến được ống kính của James Webb bay quanh Trái Đất, nó cũng đã mất chừng ấy năm.

Hình ảnh thu thập được là hình ảnh thuộc về quá khứ 13,3 tỉ năm trước (vũ trụ khoảng hơn 13,8 tỉ tuổi). Trong hiện tại, RX J2129-z95 có thể đã tan biến từ lâu.

RX J2129-z95 là một thiên hà bé nhỏ đang hình thành sao , một trong những “thủy tổ” của vũ trụ.

RX J2129-z95 bị nhân ba (G1, G2 và G3) trong dữ liệu James Webb – Ảnh: NASA/ESA/CSA

“Thể tích của thiên hà bằng khoảng một phần triệu Ngân Hà, nhưng chúng ta có thể thấy rằng nó vẫn đang hình thành với một số lượng sao mỗi năm” – Tiến sĩ Patrick Kelly, nhà thiên văn học từ Đại học Minnesota (Mỹ), tác giả chính của nghiên cứu mới cho biết.

Theo Sci-News, nó có đường kinh chỉ khoảng 106 năm ánh sáng. Để so sánh, thiên hà chứa Trái Đất Milky Way (Ngân Hà) có đường kính ít nhất 100.000 năm ánh sáng, chưa tính quầng halo.

“Hồn ma” vừa được “khai quật” từ thế giới cổ xưa này không hiện ra đơn độc, mà làm bối rối các nhà thiên văn bởi 3 hình ảnh bị nhân bản khác nhau.

Chỉ có một cái là thật, còn lại là hai chiếc bóng phản chiếu của nó. Hiện tượng này là do James Webb đã quan sát vật thể cổ xưa này xuyên qua vùng không – thời gian bị bẻ cong do trường hấp dẫn của một vật thể gần hơn, gọi là “ thấu kính hấp dẫn ”.

Thấu kính hấp dẫn lần này được tạo nên bởi một cụm thiên hà khổng lồ, giúp ánh sáng từ vật thể nhỏ bé và cổ xưa sáng hơn 20 lần so với thực tế.

Khám phá này giúp các nhà khoa học hiểu thêm về các thiên hà đầu tiên của vũ trụ, bước khởi đầu cho một loại quá trình hình thành, hủy diệt, sáp nhập… giúp tạo nên thế giới đa dạng của các thiên hà sau này.

Cung cấp cái nhìn về chúng để các nhà khoa học khắp thế giới nghiên cứu cũng là nhiệm vụ chính của James Webb, công trình hơn 9 tỉ USD được phát triển và điều hành chính bởi NASA, với sự hỗ trợ của hai cơ quan vũ trụ châu Âu – Canada là ESA và CSA.

Nghiên cứu mới về RX J2129-z95 vừa được công bố trên tạp chí khoa học Science.