Vụ việc lái xe giúp em bé giữa đường: Cần tiếp cận theo nguyên tắc suy đoán vô tội

Luật sư Nguyễn Anh Thơm cho biết, HĐXX kết án lái xe Dũng cứu giúp cháu bé giữa đường ở Đắk Lắk là chưa khách quan, toàn diện bản chất vụ án.

Cần tiếp cận vụ việc lái xe giúp em bé giữa đường theo nguyên tắc suy đoán vô tội.

Vướng vòng lao lý vì hành vi giúp đỡ người khác

Theo hồ sơ vụ án, ngày 18-3-2018, anh Nguyễn Ngọc Dũng (30 tuổi, trú tại phường Tân An, TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk) điều khiển xe khách 16 chỗ BKS 47B – 012.50 chở hơn 10 hành khách lưu thông theo hướng từ Gia Lai – Đắk Lắk.

Khoảng 18g ngày 18-3-2018, khi đi qua km 173 500m, đường HCM (thuộc địa phận tổ dân phố 4, phường Thiện An, thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk), anh Dũng phát hiện cháu Trương Minh Huy (2 tuổi) chạy từ bên trái (theo chiều lưu thông của xe anh Dũng) ra giữa đường.

Thấy cháu nhỏ vừa chạy vừa khóc, không có người lớn đi cùng nên anh Dũng dừng xe, nói với Lê Thanh Toàn (26 tuổi, phụ xe) xuống bế cháu bé vào lề đường. Sau đó, anh Toàn xuống xe, đưa cháu nhỏ vào lề đường và có hỏi vài người xung quanh “Con ai đây?”. Tuy nhiên, mọi người đều lắc đầu không biết.

Thấy vậy, anh Dũng bảo anh Toàn bế cháu nhỏ lên xe và tiếp tục chạy về hướng TP Buôn Ma Thuột. Khi lên xe, cháu Huy vẫn tiếp tục khóc nên Dũng vừa điều khiển xe, vừa dỗ cho cháu ngủ.

Vào thời điểm đó, một người dân tại thị xã Buôn Hồ đã ghi lại biển số xe của Dũng vì nghi ngờ tài xế này bắt cóc trẻ con. Tiếp đó, người thân của cháu Huy đi tìm và được thông báo về việc cháu nhỏ “bị bắt” lên xe BKS 47B – 012.50, đang chạy về hướng TP Buôn Ma Thuột. Ngay lập tức, người thân của cháu nhỏ đã gọi điện báo tin đến CA thị xã Buôn Hồ.

Nhận được tin, CA thị xã Buôn Hồ đã thông báo nội dung vụ việc, biển số xe mà Dũng điều khiển đến một số Trạm CSGT dọc đường HCM để phối hợp giải quyết.

Sau đó, anh Nguyễn Văn Hải và tổ công tác của Trạm CSGT Krông Búk đang làm nhiệm vụ tại km 696, đường HCM (địa phận xã Ea Đrơng, huyện Cư Mgar, Đắk Lắk) bố trí lực lượng chốt chặn. Khi phát hiện xe khách BKS 47B – 012.50 như tin báo, anh Hải đã ra hiệu lệnh dừng xe, kiểm tra.

Ngay trong đêm 18-3-2018, anh Dũng, phụ xe và hơn 10 hành khách đi cùng được đưa về trụ sở CA thị xã Buôn Hồ để lấy lời khai, làm rõ về hành vi “Giữ người trái pháp luật”.

Tại trụ sở CA, anh Dũng nhiều lần khai với CQĐT rằng, lúc đó anh thấy cháu bé đang gặp nguy hiểm, không có người lớn đi cùng, suýt bị xe khách tông trúng nên mới chủ động dừng xe, nhờ phụ xe bế đưa vào đường. Tuy nhiên, khi phụ xe hỏi những người dân ven đường “Con ai đây?”, thì không nhận được câu trả lời. Do đó, anh mới quyết định đưa cháu nhỏ lên xe, đưa về trạm CSGT gần nhất để giao lại với mong muốn cứu cháu bé được an toàn.

Sau một thời gian điều tra, thu thập chứng cứ, CA thị xã Buôn Hồ đã khép tội anh Dũng về hành vi “Giữ người trái pháp luật”.

Anh Nguyễn Ngọc Dũng vẫn khẳng định việc cứu cháu bé là đúng. (Ảnh: Trung Chuyên/ Báo Thanh niên)

“Tôi có niềm tin Dũng là người thiện tâm cứu giúp cháu bé”

Ngày 21-11-2018, TAND thị xã Buôn Hồ đã xét xử sơ thẩm đối với bị cáo Nguyễn Ngọc Dũng. Sau khi nghe ý kiến của nhiều bên, HĐXX phiên tòa sơ thẩm đã tuyên phạt bị cáo Dũng mức án 2 năm tù. Sau đó, anh Dũng có đơn kháng cáo, kêu oan.

Ngày 21-2-2019, TAND tỉnh Đắk Lắk đã mở phiên xét xử phúc thẩm. Tại phiên tòa này, bà Lương Thị Ái Nhi, mẹ của cháu Huy (cháu bé được Dũng bế lên xe), đã có đơn xin miễn truy cứu trách nhiệm hình sự với Dũng. Trong đơn, bà Nhi viết: “Thật lòng tôi cũng cảm ơn anh Dũng vì đã cứu con tôi khỏi nguy hiểm khi không có bố mẹ bên cạnh… Bản thân tôi và gia đình không muốn anh Dũng phải đi tù vì hành động như thế…”.

Tại phiên tòa phúc thẩm, HĐXX vẫn giữ nguyên quan điểm về tội danh “Giữ người trái pháp luật” đối với bị cáo Dũng. Tuy nhiên, nhiều tình tiết liên quan đã được xem xét và bị cáo Dũng được giảm án từ 2 năm tù xuống mức 15 tháng tù giam.

Ngay sau khi HĐXX tuyên án, thông tin về vụ án được các cơ quan thông tấn báo chí đăng tải, trên mạng xã hội nhiều người tỏ ra không đồng tình trước bản án trên. Một số cho rằng, với hành động của anh Dũng là an toàn cho cháu bé, làm việc tốt lại vướng vòng lao lý thì sau này ai dám làm việc tốt nữa.

Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề trên, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Anh Thơm, Trưởng Văn phòng Luật sư Nguyễn Anh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội). Theo đó, luật sư Thơm cho biết, hành vi của bị cáo Dũng đáng lẽ phải được lấy làm gương tốt, thực tâm muốn cứu giúp cháu bé nhưng lại bị xử lý hình sự là đi ngược lại những giá trị cao quý về lòng nhân ái của con người.

Tội “Giữ người trái pháp luật” thường phát sinh cùng với một tội phạm khác như để ép trả nợ, tống tiền hoặc vì động cơ xấu xa, mâu thuẫn, thù tức cá nhân… Hành vi của bị cáo Dũng không cấu thành tội phạm. Nếu xử lý bị cáo thì trong xã hội sẽ khó còn ai dám giúp đỡ những người yếu thế. Đúng như câu nói “làm phúc phải tội”…

“Theo nhận định như các cơ quan tố tụng thì không lẽ thấy trẻ đi lạc, người dân không được phép đưa đi tìm gia đình hay đưa đến CQCA? Cơ quan tố tụng khi tiếp cận vụ việc ban đầu đã không theo nguyên tắc suy đoán vô tội, nhìn nhận vụ việc với quan điểm hành vi của lái xe và hành khách không đúng… Rất nhiều những mâu thuẫn lời khai nhân chứng tại phiên tòa chưa được làm rõ mà chỉ căn cứ vào những chứng cứ để kết tội bị cáo là chưa khách quan, toàn diện bản chất vụ án…”, luật sư Thơm nói.

Ông Thơm cho biết thêm, thông qua mạng xã hội, khi thấy gia đình lái xe Dũng trình bày vụ việc và bị CQĐT CA thị xã Buôn Hồ kết tội “Giữ người trái pháp luật”, luật sư Thơm đã vào Đắk Lắk tìm hiểu sự việc và trợ giúp pháp lý miễn phí, bảo vệ quyền lợi cho lái xe Dũng.

Luật sư đã tìm gặp 1 số nhân chứng sống và làm việc ở TP Buôn Mê Thuật và các nhân chứng khác ở các tỉnh khác để nghe lại lời tường trình sự việc có đúng như lái xe Dũng làm hay không. Sau khi gặp gỡ, nghe mọi người kể có thể khẳng định, dù lời khai của một số nhân chứng khác nhau nhưng về bản chất họ đều thừa nhận lái xe Dũng là người tốt, chỉ là cách giúp cháu bé gây hiểu lầm cho mọi người.

“Nếu thực sự lái xe Nguyễn Ngọc Dũng là người không tốt, có mục đích xấu xa khi xâm phạm đến quyền trẻ em thì dù có mời luật sư bao nhiêu tiền cũng không nhận bào chữa. Nhưng qua lời trình bày của Dũng và vợ, gặp gỡ các nhân chứng, tìm hiểu hoàn cảnh gia đình có 2 con nhỏ, cuộc sống cơ cực… Tôi có niềm tin vào bản chất sự việc Dũng là người thiện tâm cứu giúp cháu bé nhưng cải cách làm thì đã gây ra sự hiểu lầm… và đó là trách nhiệm của luật sư đi tìm ra sự thật giúp Dũng và hy vọng mang lại niềm tin của người dân vào pháp luật. Hiện tại, tôi cùng gia đình đang làm đơn kiến nghị giám đốc thẩm”, luật sư nhấn mạnh.

Luật sư Nguyễn Anh Thơm cho rằng, bản chất sự việc Dũng là người thiện tâm cứu giúp cháu bé nhưng cách làm thì đã gây ra sự hiểu lầm…

Luật sư Trương Anh Tú, Chủ tịch Cty TAT Law firm – Đoàn luật sư TP Hà Nội cho hay: “Phiên tòa xét xử bị cáo Nguyễn Ngọc Dũng về hành vi “Giữ người trái pháp luật” không đủ điều kiện chứng minh anh Dũng phạm tội, nên cần phải tuyên vô tội. Không ai đi bắt cóc trẻ em hay giữ người trái pháp luật trong hoàn cảnh thanh thiên bạch nhật như vậy”.

Công Phương