Vụ trộm làm thay đổi luật pháp nước Mỹ (Kỳ cuối)

Tòa án Tối cao đưa ra phán quyết mang tính bước ngoặt trong lịch sử luật pháp nước Mỹ vào ngày 18/3/1963 dựa trên những bản kháng cáo của Gedion.

Với sự giúp đỡ của Fortas, một luật sư có tiếng, Gideon hi vọng vụ án của mình sẽ có phán quyết mới trong phiên kháng cáo này.

Chánh án Earl Warren đã chỉ định thẩm phán Hugo Black theo sát và chịu trách nhiệm về trường hợp của Gideon.

Thẩm phán Hugo Black, 77 tuổi, là một người gốc Alabaman, ông chính thức được bổ nhiệm làm thẩm phán vào năm 1937 bởi ngài Roosevelt, tổng thống thứ 32 của Hoa Kỳ sau hơn 10 năm ông làm Thượng nghị sỹ. Hugo Black là một trong những thẩm phán nhiều năm kinh nghiệm nhất tính cho đến thời điểm ông qua đời vào năm 1971.

Năm 1942, Black đã phản đối việc không cho phép chỉ định luật sư bào chữa cho những bị cáo không có khả năng chi trả. Nhưng mãi cho đến trường hợp của Gideon, 19 năm sau, ông lại mới có dịp bày tỏ quan điểm của mình. Ông rất quan tâm đến những bản kháng cáo của Gideon và phán quyết từ phía Tòa án Tối cao.

Tòa án tối cao nhất trí ủng hộ đề nghị của Gideon và đưa ra phán quyết mang tính bước ngoặt trong lịch sử luật pháp nước Mỹ vào ngày 18/3/1963.

Phán quyết quy định rằng, “Quyền của các bị đơn không có khả năng chi trả là được chỉ định luật sư bào chữa cho mình. Đó là một quyền tối thiếu của bị cáo tại phiên tòa để đảm bảo cho việc xét xử công bằng.”

Bia đã tưởng niệm Clarence Earl Gideon

Ngay lập tức, phán quyết này có hiệu lực ở nhiều tiểu bang nước Mỹ, chỉ riêng ở Florida, đã có hơn 2000 tù nhân bị kết án được trả tự do dựa trên những kết quả do phán quyết mang lại. Tuy nhiên, Gideon không nằm trong danh sách những tù nhân may mắn đó. Ông sẽ phải đối mặt với phiên tòa thứ hai. Khi đó Gideon đã chịu án hơn 2 năm.

Gideon chọn luật sư W. Fred Turner, 41 tuổi, làm luật sư cho mình trong phiên tòa này. Phiên tòa diễn ra ngày 5/8/1963, năm tháng sau khi phán quyết của Tòa án Tối cao có hiệu lực.

Turner đã dành nhiều ngày để chuẩn bị cho phiên tòa có tính chất quyết định này. Anh đã lựa chọn một phần lời khai của Henry Cook tại phiên tòa trước. Luật sư Turner cho rằng một nhóm các thanh nhiên đã phá cửa chính của cửa hàng, đột nhập và lấy rượu trước khi lấy số tiền xu tại các máy tự động.

Turner cũng đưa ra một chi tiết quan trọng dựa trên lời khai của tài xế taxi đưa Gideon đến Panama. Theo người này, Gideon không mang theo rượu, bia hay bất cứ đồ uồng nào lên xe khi ông bắt taxi vào sáng sớm hôm đó gần khu vực của hàng như Gideon kể.

Không thể buộc tội Gideon dựa trên một vài lời khai của nhân chứng. Tòa tuyên bố Gideon trắng án. Gideon không liên quan đến vụ mất trộm năm đó. Phán quyết được thông báo sau 1h thảo luận. Như vậy, Gideon đã chịu án oán sau hơn 2 năm.

Sau tuyến bố trắng án của tòa án, Gideon trở về với công việc hàng ngày của mình. Gideon qua đời ở Fort Lauderdale ngày 18/1/1972 khi mới 61 tuổi. Ông được chuẩn đoán chết vì bệnh ung thư. Những người thân của Gideon ở Missiouri đã thống nhất mang về Missiouri án tang.

Trên một tấm bia được gửi đến từ những người hâm mộ và quan tâm đến Gideon có khắc dòng chữ tưởng niệm, “Mỗi thời đại đều có những con người làm thay đổi luật pháp.”

Tuy không trực tiếp đứng ra bào chữa tại phiên tòa, nhưng “kết quả tốt đẹp” của nó ảnh hưởng đến nhiều người, trong đó có luật sư Fortas.

Sự nghiệp của luật sư Abe Fortas ngày càng phát triển. Năm 1965, Tổng thống John Kenndy bổ nhiệm Fostas làm chánh án Tòa án Tối cao Hoa Kỳ sau khi Earl Warren nghỉ hưu.

Bốn thập kỷ kể từ khi Tòa án Tối qua thông qua phán quyết của dựa trên đề xuất của Gideon, nhiều nhà làm luật đã cố gắng “lách” phán quyết này.

Theo Khampha