Vụ ta.i nạ.n giao thông khiến 3 người t.ử von.g ở Hà Nội: Ô tô có phải đền xe máy?

Sau vụ ta.i nạ.n giao thông nghiêm trọng khiến 3 người t.ử von.g ở Hà Nội, nhiều người thắc mắc ô tô có phải bồi thường cho xe máy dù ô tô đi đúng làn đường.

Trao đổi với VietNamNet về băn khoăn trên, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) khẳng định, chưa bao giờ pháp luật Việt Nam quy định trong những vụ va chạm, ta.i nạ.n giao thông xe lớn phải bồi thường cho xe nhỏ dù nhiều người vẫn lầm tưởng điều này với tư duy người “có điều kiện” phải bồi thường cho người “khó khăn hơn”.

“Pháp luật chỉ quy định người nào có lỗi, gây thiệt hại cho người khác thì phải bồi thường thiệt hại. Hoặc trường hợp cả hai bên đều không có lỗi nhưng người nào điều khiển, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ thì người đó phải bồi thường cho người khác nếu không may hậu quả thiệt hại xảy ra.

Bởi vậy ô tô chỉ có thể bồi thường cho xe máy khi người điều khiển ô tô có lỗi và gây thiệt hại cho người điều khiển xe máy”, luật sư Đặng Văn Cường phân tích.

Luật sư đưa ra tình huống nếu ô tô va chạm với người đi bộ mà người đi bộ có lỗi thì người này phải bồi thường cho ô tô; còn nếu người điều khiển ô tô có lỗi thì người này phải bồi thường cho người đi bộ.

Trường hợp cả hai bên đều không có lỗi thì người điều khiển ô tô phải bồi thường cho người đi bộ do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra.

Ngoài ra, pháp luật cũng quy định, trong trường hợp xe cơ giới gây ra ta.i nạ.n giao thông mà lỗi hoàn toàn thuộc về nạ.n nhâ.n (người đi bộ) thì người điều khiển phương tiện cơ giới không phải bồi thường.

Hiện trường vụ ta.i nạ.n giao thông khiến 3 người t.ử von.g ở Hà Nội. Ảnh: CB

“Bởi vậy, khi tham gia giao thông đường bộ thì dù người tham gia giao thông đó là người đi bộ, người điều khiển xe thô sơ hay xe cơ giới đều phải tuân thủ các quy định của pháp luật, nếu có lỗi gây ra thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của người khác thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật”, luật sư Đặng Văn Cường nêu.

Trường hợp ta.i nạ.n giao thông xảy ra mà cả hai bên đều không có lỗi thì người điều khiển xe cơ giới phải bồi thường cho những người khác theo nguyên tắc về nguồn nguy hiểm cao độ gây ra thiệt hại quy định tại Điều 601, Bộ luật Dân sự.

“Không có quy định nào khác về việc xe to bồi thường xe nhỏ. Người đi bộ, điều khiển xe thô sơ và xe nhỏ tham gia giao thông thì càng phải thận trọng, bởi vì nếu không may xảy ra ta.i nạ.n với xe cơ giới thì hậu quả thiệt hại sẽ rất nghiêm trọng; nếu có lỗi thì bản thân còn phải bồi thường cho người khác chứ không phải xe mình nhỏ, thô sơ hay do mình đi bộ mà không phải chịu trách nhiệm, hay không phải bồi thường như mọi người vẫn lầm tưởng”, luật sư Đặng Văn Cường khẳng định.

Quy định bồi thường theo Bộ luật Dân sự

Bổ sung thêm, luật sư Trần Nguyễn Thanh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) nhấn mạnh, trong các vụ ta.i nạ.n giao thông, việc xác định lỗi thuộc bên nào là yếu tố quan trọng quyết định trách nhiệm bồi thường thiệt hại.

Việc bồi thường thiệt hại sẽ được thực hiện theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, cụ thể:

Điều 584, Bộ luật Dân sự quy định: Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.

Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Trường hợp tài sản gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp thiệt hại phát sinh do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại.

Ngoài ra, Điều 601, Bộ luật Dân sự quy định bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ (trong đó có xe cơ giới) gây ra như sau: Nguồn nguy hiểm cao độ bao gồm phương tiện giao thông vận tải cơ giới, hệ thống tải điện, nhà máy công nghiệp đang hoạt động, vũ khí, chất nổ, chất cháy, chất độc, chất phóng xạ, thú dữ và các nguồn nguy hiểm cao độ khác do pháp luật quy định.

Chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải vận hành, sử dụng, bảo quản, trông giữ, vận chuyển nguồn nguy hiểm cao độ theo đúng quy định của pháp luật.

Chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra; nếu chủ sở hữu đã giao cho người khác chiếm hữu, sử dụng thì người này phải bồi thường, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Chủ sở hữu, người chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại cả khi không có lỗi, trừ trường hợp sau đây: Thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi cố ý của người bị thiệt hại; thiệt hại xảy ra trong trường hợp bất khả kháng hoặc tình thế cấp thiết, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Trường hợp nguồn nguy hiểm cao độ bị chiếm hữu, sử dụng trái pháp luật thì người đang chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ trái pháp luật phải bồi thường thiệt hại.

Khi chủ sở hữu, người chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ có lỗi trong việc để nguồn nguy hiểm cao độ bị chiếm hữu, sử dụng trái pháp luật thì phải liên đới bồi thường thiệt hại.

Trong vụ ta.i nạ.n giao thông khiến 3 người t.ử von.g ở Hà Nội, cơ quan có thẩm quyền sẽ xác định phần lỗi của các bên để có căn cứ xác định vấn đề bồi thường. Các bên cũng có thể chủ động thỏa thuận về việc bồi thường thiệt hại với nhau.