Vụ khinh khí cầu làm xấu đi quan hệ Mỹ – Trung

Quan hệ Mỹ – Trung Quốc ngày càng trở nên mong manh sau vụ khinh khí cầu của Trung Quốc bị bắn hạ buộc Ngoại trưởng Antony Blinken hoãn vô thời hạn chuyến thăm đến Bắc Kinh.

Ông Gabriel Wildau, Giám đốc điều hành của Công ty Tư vấn và Quan hệ công chúng Teneo (Mỹ), hôm 5-2 nhận định tình trạng hòa hoãn vừa chớm nở giữa Mỹ và Trung Quốc hiện trong tình thế nguy cấp, nếu không muốn nói là không thể cứu vãn và bất kỳ sự hàn gắn nào trong tương lai cũng dễ bị chệch hướng bởi các vấn đề chính trị ở mỗi nước.

Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại giao Trung Quốc đều gọi động thái bắn hạ khinh khí cầu của Mỹ là phản ứng thái quá. Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Xie Feng hôm 5-2 cho rằng những gì Mỹ làm đã ảnh hưởng nghiêm trọng và làm tổn hại đến những nỗ lực và tiến bộ của cả hai bên trong việc ổn định quan hệ Trung – Mỹ.

Người dân chụp ảnh khinh khí cầu nghi do thám của Trung Quốc bị bắn rơi ngoài khơi bang Nam Carolina – Mỹ hôm 4-2. Ảnh: REUTERS

Theo hãng tin AP, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ning cũng nhấn mạnh khinh khí cầu dân sự vừa bị Mỹ bắn hạ dùng để nghiên cứu khí tượng, vô tình chệch hướng vào lãnh thổ Mỹ nhưng Washington cố tình thổi phồng sự cố và thậm chí sử dụng vũ lực để tấn công.

Hải quân Mỹ đang nỗ lực thu hồi mảnh vỡ của khinh khí cầu nghi do thám của Trung Quốc ở Đại Tây Dương sau khi bị bắn hạ ngoài khơi bờ biển Nam Carolina vào cuối tuần qua.

Theo đài CNBC, ông Dali Yang, giáo sư khoa học chính trị tại Trường ĐH Chicago (Mỹ), nhận định cả hai bên đều hiểu những thách thức và có lẽ đều lấy làm tiếc về những diễn biến vụ việc. Giáo sư này cho rằng giới lãnh đạo Trung Quốc dường như kiềm chế hơn và không muốn để tình hình leo thang quá mức cần thiết.

Ông Roman Schweizer, chuyên gia phân tích chính sách quốc phòng và hàng không vũ trụ tại Tổ chức Nghiên cứu Washington thuộc Cowen&Company (Mỹ), hôm 5-2 cho rằng cuộc khủng hoảng khinh khí cầu tuần trước sẽ có tác động đáng kể đến quan hệ song phương và chắc chắn các cuộc tranh luận chính trị và chính sách Mỹ sẽ chuyển sự chú ý đến Trung Quốc.

Về phía Mỹ, ông Schweizer lập luận chính quyền Tổng thống Joe Biden sẽ gây sức ép mạnh mẽ hơn bằng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu và hạn chế các khoản đầu tư của Mỹ vào Trung Quốc.