Vụ cưa cây gỗ khô bị phạm tội trộm cắp: Lấy làm án điểm?

Năm bị cáo trong vụ án bi hài “Cưa cây khô bị phạm tội trộm cắp” đã dắt díu nhau đi khắp các cơ quan tố tụng cao nhất gửi đơn kiến nghị mong công lý được thực thi.

Ngày 19-8, nông dân Nguyễn Quốc Khánh – bị cáo trong vụ án bi hài “Cưa cây khô phạm tội trộm cắp” (Báo Người Lao Động đã liên tục thông tin) cho biết từ ngày 11-8 ông đã gác hết công việc cùng 4 bị cáo còn lại dắt díu nhau ra Hà Nội gửi đơn kiến nghị lên VKSND tối cao, TAND tối cao và nhiều cơ quan khác gửi đơn kiến nghị việc bản án số 07/2018/HS-PT của TAND tỉnh Kon Tum bị kháng nghị.

Năm bị cáo dắt díu nhau từ Kon Tum ra Hà Nội để gửi đơn kiến nghị

Ông Phan Tiến Dũng, một bị cáo khác cho biết gửi đơn nhiều cơ quan nhưng VKSND tối cao không nhận đơn và nói vụ việc đang thuộc thẩm quyền của VKSND cấp cao tại Đà Nẵng nên hướng dẫn gửi đơn về đó để được giải quyết. Sau đó, 5 người tiếp tục bắt xe ô tô khách tới gửi đơn kiến nghị tới TAND và VKSND cấp cao tại Đà Nẵng thì được thông báo đã nhân hồ sơ vụ việc, hiện đơn vị đang phân công người để giải quyết.

Theo ông Dũng, tại VKSND cấp cao tại Đà Nẵng 5 người được thông báo vụ án của họ tuy nhỏ, nhưng có nhiều quan điểm pháp luật khác nhau, hơn nữa được dư luận đặc biệt quan tâm nên sẽ lấy làm án điểm. “Chúng tôi không biết là án điểm là như thế nào, chỉ cần làm đúng pháp luật là được” – ông Dũng nói.

Liên quan đến vụ án này, luật sư (LS) Lê Văn Hoan (Đoàn LS TP HCM, người bào chữa miễn phí cho các bị cáo) cho biết cũng đã có đơn kiến nghị gửi bà Lê Thị Nga, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội xem xét, có ý kiến để vụ án được thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật.

Trong đơn kiến nghị, LS Lê Văn Hoan khẳng định hành vi của 5 người vào rừng đặc dụng chặt cây gỗ đã chết khô mà không được sự đồng ý là sai nhưng chưa đến mức phải chịu trách nhiệm hình sự vì nhiều căn cứ, trong đó có 3 căn cứ chính sau:

Thứ nhất: Theo Nghị định 157/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về quản lý rừng phát triển rừng, bảo vệ rừng và quản lý lâm sản quy định: Lâm sản là sản phẩm khai thác từ thực vật, động vật, vi sinh vật và các bộ phận, dẫn xuất của chúng có nguồn gốc từ rừng. Người có hành vi lấy lâm sản trong rừng không được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền bị xử phạt như sau: Đối với hành vi khai thác rừng đặc dụng trái phép với gỗ thuộc loài nguy cấp, quý, hiếm nhóm IIA sẽ bị phạt tiền từ 2 đến 8 triệu đồng đối với hành vi khai thác trái phép dưới 0,3 m3. Cây gỗ mà 4 người cưa trộm là lâm sản và khi cưa cây này không được Ban Quản lý rừng đặc dụng Đắk Uy cho phép nên hành vi này là “khai thác rừng đặc dụng trái phép”. Tuy nhiên, tang vật vi phạm chỉ có 0,123 m3, chưa đủ định lượng (5 m3) nên không thể xử lý hình sự về hành vi “Khai thác trái phép”.

Thứ hai: Thông tư liên tịch số:19/2007 của liên bộ, ngành hướng dẫn áp dụng một số điều của bộ luật hình sự về các tội phạm trong lĩnh vực quản lý rừng, bảo vệ rừng và quản lý lâm sản quy định: Trường hợp khai thác trái phép rừng trồng, rừng khoanh nuôi tái sinh đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định giao cho tổ chức, tập thể, hộ gia đình, cá nhân sử dụng ổn định lâu dài vào mục đích lâm nghiệp mà người được giao đã bỏ vốn đầu tư trồng rừng, chăm sóc, bảo vệ… Nếu người khai thác cây rừng trái phép mà không phải là chủ rừng thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo các điều luật tương ứng quy định tại Chương XIV “Các tội xâm phạm sở hữu” của Bộ Luật Hình sự. Trong khi đó, rừng đặc dụng Đắk Uy không phải là rừng trồng, không phải rừng khoanh nuôi tái sinh nên không thể áp dụng “Các tội xâm phạm sở hữu” để kết tội 5 người trên được.

Thứ ba: Rừng đặc dụng Đắk Uy là rừng tự nhiên, các cây gỗ mọc tự nhiên không một ai tác động để có cây này và cũng không phải do quan hệ dân sự chuyển giao mà có nên không thể xem xét theo hướng hành vi trên là “Trộm cắp tài sản”. Nếu cho rằng hành vi của 5 người trên là “Trộm cắp tài sản” thì Điều 175 BLHS và Điều 12 Nghị định 157/2013 được áp dụng trong trường hợp nào?

Cả 5 người cùng làm thủ tục gửi đơn kiến nghị

Theo LS Hoan, tại quyết định giám đốc thẩm của TAND tối cao gần như không phân tích, lập luận mà chỉ dẫn lại nội dung vụ án rồi sau đó kết luận bản án phúc thẩm xử như vậy là không có căn cứ. Nếu TAND cấp cao tại Đà Nẵng chấp nhận quyết định giám đốc thẩm này thì có lẽ đây là bản án đầu tiên ở Việt nam xét xử về “Tội trộm cắp tài sản” đối với hành vi vào rừng tự nhiên cưa trộm 1 cây chết khô. Việc TAND tối cao kháng nghị cho rằng 5 người trên phạm “Tội trộm cắp tài sản” là trái với quy định của pháp luật và có nguy cơ làm oan sai người vô tội. Từ đó, đề nghị xem xét kỹ lưỡng vụ án để không làm oan người vô tội.

Như Báo Người Lao Động đã thông tin, tháng 4-2016, ông Phan Tiến Dũng để Nguyễn Văn Bảy, Nguyễn Văn Thụ, Lê Quốc Khánh, Nguyễn Ngọc Bình (cùng trú tại huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum) vào rừng đặc dụng Đắk Uy, huyện Đắk Hà, tỉnh Kon Tum cưa 1 cây trắc đã chết khô lấy 1 lóng gỗ khối lượng 0,123 m3 thì bị phát hiện nên bỏ chạy. Sau đó, 4 người trên đến Công an huyện Đắk Hà tự thú. Cả 4 người này và Phan Tiến Dũng sau đó bị khởi tố về “Tội trộm cắp tài sản”.

Tháng 9-2016, TAND huyện Đắk Hà tuyên xử 5 bị cáo từ 12 đến 15 tháng tù giam. Tháng 4-2017, TAND tỉnh Kon Tum xử phúc thẩm tuyên hủy bản sơ thẩm của TAND huyện Đắk Hà vì vi phạm tố tụng. Ngày 27-9-2017, TAND huyện Đăk Hà xử sơ thẩm lần 2 tuyên phạt từ 11 đến 14 tháng tù giam về tội “trộm cắp tài sản.

Ngày 1-6-2018, TAND tỉnh Kon Tum tuyên các bị cáo không phạm tội theo Bản án số 07/2018/HS-PT. Ngày 26-7-2018, ông Nguyễn Trí Tuệ, Phó Chánh án TAND tối cao, ký Quyết định số 22/2018/KN-HS, kháng nghị giám đốc thẩm Bản án số 07/2018/HS-PT.

Theo đó, TAND tối cao đề nghị TAND cấp cao tại Đà Nẵng xét xử giám đốc thẩm hủy Bản án số 07/2018/HS-PT của TAND tỉnh Kon Tum và giữ nguyên quyết định của Bản án hình sự sơ thẩm số 38/2017/HSST, ngày 27-9-2017 của TAND huyện Đắk Hà, tỉnh Kon Tum.

Hoàng Thanh

Theo NLĐ