Vụ cô gái giao gà: Khai quật t.ử t.hi để tái khám nghiệm, CQĐT đã thiếu sót?

Vụ trọng án ở Điện Biên liên quan đến n.ữ s.inh giao gà bị s.át h.ại đang khiến dư luận bức xúc, phẫn nộ.

5 kẻ thủ ác đã bị Cơ quan điều tra Công an tỉnh Điện Biên v.ạch m.ặt, chúng chắc chắn phải chịu sự trừng phạt thích đáng từ pháp luật. Nhưng, vụ án cũng để lại trong dư luận nhiều câu hỏi bỏ ngỏ.

N.ữ s.inh Cao Thị Mỹ Duyên (SN 1997, huyện Điện Biên, Điện Biên) là n.ạn n.hân của vụ á.n m.ạng đau lòng trên địa bàn Điện Biên. Đến thời điểm này, cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với các đối tượng liên quan.

Tuy nhiên, quá trình cơ quan chức năng phá án, có nhiều câu hỏi khiến dư luận hiện vẫn đang băn khoăn như việc tái khám nghiệm t.ử t.hi nạn nhân, cơ quan chức năng ban đầu nhận định và khởi tố vụ G.iết n.gười, cướp tài sản…

Để làm rõ hơn vấn đề này, Dân Việt đã có cuộc trao đổi với Thạc sĩ, luật sư Đặng Văn Cường – Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư TP.Hà Nội.

Thưa luật sư, trong các vụ án hình sự, khi nào cơ quan điều tra cần phải khai quật t.ử t.hi nạn nhân để tái khám nghiệm?

- Khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm t.ử t.hi, thực nghiệm điều tra và giám định là các hoạt động quan trọng trong tố tụng hình sự nhằm xác định nguyên nhân sự việc, truy tìm dấu vết tội phạm, làm các cơ sở để giải quyết vụ việc theo quy định pháp luật.

Về nguyên tắc, khi phát hiện n.ạn n.hân c.hết có dấu hiệu bị xâm hại, bị s.át h.ại hoặc c.hết mà chưa rõ nguyên nhân thì cơ quan điều tra phải tiến hành khám nghiệm t.ử t.hi và thực hiện các hoạt động tố tụng khác để thu thập dấu vết, xác định rõ nguyên nhân c.hết, xác định có dấu hiệu xâm phạm tính mạng, sức khỏe con người hay không để quyết định có khởi tố vụ án hay không khởi tố vụ án.

Cơ quan chức năng tiến hành khai quật t.ử t.hi nạn nhân Duyên vào ngày 17.2 để tái khám nghiệm. (Ảnh: VOV)

Việc khai quật t.ử t.hi diễn ra khi t.ử t.hi đã được chôn cất. Cơ quan điều tra có thể phải tiến hành khai quật t.ử t.hi nếu cần khám nghiệm lần đầu trong trường hợp n.ạn n.hân c.hết không rõ nguyên nhân, gia đình đã tiến hành chôn cất và sau đó mới báo công an.

Hoặc việc khai quật t.ử t.hi để khám nghiệm lại khi đã khám nghiệm t.ử t.hi rồi nhưng còn thiếu sót, chưa đúng thủ tục hoặc vụ án xuất hiện những tình tiết mới, những dấu hiệu mới có thể gây oan sai hoặc có dấu hiệu có thể bỏ lọt tội phạm hoặc dấu hiệu của tội phạm khác hoặc chưa xác định được rõ nguyên nhân n.ạn n.hân tử vong.

Trường hợp này cơ quan điều tra sẽ khai quật t.ử t.hi nạn nhân để thu thập đầy đủ mẫu vật, nhằm xác định sự thật khách quan của vụ án.

Ngoài ra, trong các vụ án hình sự g.iết n.gười hay h.iếp d.âm, việc tái khám nghiệm t.ử t.hi chỉ được tiến hành khi các mẫu vật được thu thập ban đầu chưa đáp ứng được yêu cầu điều tra; đồng thời chưa đủ chứng minh được hành vi phạm tội.

Trong vụ án tại Điện Biên, nhìn hiện trường ban đầu thấy quần dài n.ạn n.hân đã rời khỏi cơ thể. Nhiều người nghĩ ngay đến khả năng cô gái đã bị xâm hại t.ình d.ục. Theo luật sư, vì sao CQĐT ban đầu chỉ khởi tố tội G.iết n.gười, Cướp tài sản?

- Theo quy định pháp luật thì có 2 loại khởi tố trong vụ án hình sự là khởi tố vụ án và khởi tố bị can. Bản chất của khởi tố vụ án là khởi tố về hành vi có dấu hiệu phạm tội, còn khởi tố bị can là khởi tố người hoặc pháp nhân có dấu hiệu phạm tội.

Trong vụ việc tại Điện Biên, có nhiều căn cứ khiến dư luận nghĩ tới việc n.ạn n.hân sẽ bị xâm hại t.ình d.ục như: N.ạn n.hân là cô gái trẻ xinh đẹp, n.ạn n.hân đi khỏi nhà nhiều ngày, khi tìm thấy thì đã c.hết tại ngôi nhà bỏ hoang, không còn quần dài…

Khi nắm bắt được thông tin về vụ việc, cơ quan điều tra cũng sẽ phán đoán các tình huống có thể xảy ra, những khách thể mà tội phạm có thể xâm phạm, ở đây có thể là: Tính mạng (tội g.iết n.gười); Tài sản (tội cướp tài sản), Danh dự nhân phẩm (bị h.iếp d.âm)…

Từ đó mà quyết định sẽ thực hiện các hoạt động điều tra, thu thập những chứng cứ gì để làm rõ nguyên nhân c.hết, xác định tội phạm và người phạm tội.

Hiện trường phát hiện t.hi t.hể n.ữ s.inh Duyên.

Trong đó hoạt động phong tỏa hiện trường, thu thập dấu vết, tiến hành khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm t.ử t.hi, giám định… nhà những hoạt động tố tụng bắt buộc phải thực hiện để xác định tội phạm và người phạm tội.

Việc quyền định có khởi tố vụ án hay không, khởi tố về tội danh gì thì phải căn cứ vào các chứng cứ pháp lý mà cơ quan điều tra đã thu thập một cách hợp pháp trong quá trình tố tụng.

Trong vụ án này, nếu xác định thấy có dấu vết “vùng kín” của n.ạn n.hân bị xâm hại như thấy: T.inh t.rùng, vết trầy xước, sung huyết, bầm tím, thấy lông, mô cơ … của người khác thì có căn cứ để khởi tố vụ án h.iếp d.âm, từ đó làm căn cứ điều tra vụ án, xác định nghi phạm nào đã thực hiện hành vi h.iếp d.âm để khởi tố bị can.

Việc cơ quan điều tra chưa khởi tố vụ án h.iếp d.âm ngay có thể không thấy được dấu vết bị xâm hại t.ình d.ục hoặc có thể là hoạt động mang tính chất nghiệp vụ để tiếp tục điều tra, xử lý bắt giữ các đối tượng khác.

Vụ án này đang trong giai đoạn điều tra, không phải mọi thông tin đều được công khai, cập nhật trước dư luận, tuy nhiên việc chậm chễ trong việc khởi tố về tội h.iếp d.âm, lại còn tiến hành khai quật t.ử t.hi sau khi chôn cất nhiều ngày không tránh khỏi những nghi ngại, băn khoăn của dư luận.

Vấn đề này có lẽ dư luận cần câu trả lời cụ thể từ phía cơ quan điều tra hoặc Viện kiểm sát của địa phương này. Việc khởi tố tội h.iếp d.âm sau cùng trong khi dấu hiệu dễ nhận biết đầu tiên là dấu hiệu của hành vi h.iếp d.âm khiến dư luận băn khoăn, khó hiểu.

Ngoài ra có nhiều tình tiết khác khiến dư luận và các chuyên gia khó hiểu như: Thông tin ban đầu cho rằng bị cáo có mục đích cướp tài sản nên mới g.iết n.gười, tuy nhiên các đối tượng lại khai nhận là thay nhau h.ãm h.iếp nạn nhân trong 2 ngày tết, đến khi n.ạn n.hân yếu quá thì mới g.iết để bịt đầu mối?

Nếu nhiều người h.iếp d.âm một người, trong nhiều ngày, liên tục như vậy thì tại sao không để lại dấu vết rõ ràng (trầy xước, sung huyết, bầm tím, có t.inh d.ịch…) để khởi tố tội h.iếp d.âm, mà lại phải khai quật t.ử t.hi để khám nghiệm lại xong mới khởi tố?

Nếu mục đích chỉ để cướp tài sản thì tại sao khi lấy được tài sản lại không sử dụng, tẩu tán, tiêu thụ mà lại vứt tài sản mỗi nơi một thứ ? Ai là người chủ mưu, thực hành tích cực…?

Đó là những vấn đề có lẽ cơ quan điều tra, Viện kiểm sát cần công khai trước công luận trong thời gian tới đây để giải quyết những thắc mắc, nghi ngờ của dư luận.

N.ạn n.hân đã bị các đối tượng xâm hại nghiêm trọng trước khi bị s.át h.ại.

Theo luật sư, vì sao CQĐT không khám nghiệm lần đầu một cách tổng quát, thu thập toàn bộ chứng cứ đặc biệt nghi án xâm hại t.ình d.ục, mà phải đến khi l.ời k.hai của các đối tượng còn nhiều mâu thuẫn, CQĐT mới khai quật t.ử t.hi?

- Theo thông tin của vụ án thì có người sẽ nghĩ rằng cơ quan điều tra đã gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí lúng túng khi nghi phạm không khai báo đầy đủ hành vi phạm tội.

Việc khai quật mộ, khám nghiệm lại t.ử t.hi cho thấy việc thu thập dấu vết về tội phạm có thể đã không đầy đủ lúc ban đầu.

Pháp luật về tố tụng hình sự hiện nay quy định nguyên tắc suy đoán vô tội, quy định quyền im lặng của nghi phạm, quy định rõ nghĩa vụ chứng minh tội phạm và trách nhiệm của cơ quan tố tụng…

Bởi vậy, cách điều tra cổ điển theo kiểu thụ động, trông đợi vào nội dung khai báo của bị can đã trở nên lỗi thời, lạc hậu.

Cơ quan điều tra hiện nay cần phải chủ động, tích cực trong việc chứng minh tội phạm bằng các chứng cứ pháp lý, vận dụng khoa học, công nghệ trong việc chứng minh tội phạm, chứ không thể chỉ trông chờ vào l.ời k.hai nhận tội của nghi phạm.

Nếu hướng điều tra phụ thuộc quá nhiều từ thông tin của nghi phạm cung cấp thì sẽ mất thời gian và có thể bị lạc hướng, thậm chí có thể không khách quan dẫn đến oan sai…

Trong vụ án này, cơ quan điều tra cho biết mục đích của công tác tái khám nghiệm t.ử t.hi là để chứng minh có hay không hành vi xâm hại t.ình d.ục do l.ời k.hai của các đối tượng còn nhiều mâu thuẫn.

Theo thông tin thì các đối tượng cho rằng mục đích g.iết n.gười là để cướp tài sản nhưng khi cướp được tài sản thì các đối tượng lại vứt tài sản mỗi nơi một thứ thứ, không tẩu tán, tiêu thụ?

Không có mục đích h.iếp d.âm nhưng thực tế thì nhiều đối tượng thay nhau h.ãm h.iếp nhiều lần, nhiều ngày, đến khi n.ạn n.hân kiệt sức thì mới g.iết c.hết để bịt đầu mối.

Nhiều thông tin quan trọng về kết quả khám nghiệm lần đầu chưa được cơ quan điều tra công bố. Nhưng có lẽ nếu nhiều người h.iếp d.âm một người, h.iếp nhiều ngày liên tục như vậy thì không thể không để lại dấu vết tại vùng kín n.ạn n.hân…

Việc khám nghiệm lại t.ử t.hi trong vụ án này có thể làm một sự cẩn thận thừa thãi hoặc để khắc phục sai sót trong lầm khám nghiệm tử thì lần đầu hoặc bởi nguyên nhân, lý do nào khác thì chỉ có cơ quan tố tụng trong vụ án này mới có thể có câu trả lời thỏa đáng.

Luật sư Đặng Văn Cường nêu quan điểm, chỉ có cơ quan tố tụng trong vụ án này mới có được những câu trả lời thoả đáng cho những băn khoăn của dư luận.

Luật sư có cho rằng CQĐT đã có thiếu sót khi phải khám nghiệm 2 lần t.ử t.hi, sau đó mới bắt thêm nghi phạm và khởi tố thêm tội H.iếp d.âm? Nếu n.ạn n.hân bị hỏa táng, liệu hành vi h.iếp d.âm có bị khởi tố?

- Theo tôi nếu việc khám nghiệm t.ử t.hi phải diễn ra nhiều lần thì có thể việc khám nghiệm t.ử t.hi lần đầu là chưa đầy đủ, chưa triệt để hoặc có những tình tiết, chứng cứ rất mới mà trước đó cơ quan điều tra đã không lường trước được hoặc việc khai quật mộ, khám nghiệm lại t.ử t.hi có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc xác định có oan sai hay không, có sót người, lọt tội hay không.

Thực tế cho thấy kết quả khám khiệm t.ử t.hi sau khi n.ạn n.hân bị chôn cất nhiều ngày thì sẽ bị hạn chế rất nhiều khi t.hi t.hể còn nguyên vẹn, n.ạn n.hân mới qua đời, bởi vậy, cơ quan tố tụng sẽ rất cân nhắc về việc có khám nghiệm t.ử t.hi lại hay không.

Trong vụ án này, cơ quan điều tra thông tin chưa chi tiết kết quả khám nghiệm t.ử t.hi lần đầu và lần sau, chưa thông tin rõ về mục đích khám nghiệm t.ử t.hi lần hai nên cũng khó để đoán được nguyên nhân.

Nhưng dù gì thì việc n.ạn n.hân bị xâm hại nhiều lần, xâm hại về t.ình d.ục, bị tước đoạt tính mạng, chiếm đoạt tài sản, xâm phạm nghiêm trọng tới danh dự nhân phẩm, bởi nhiều đối tượng, vào dịp tết, n.ạn n.hân còn trẻ, tương lai còn mở rộng phía trước… mà phải bị khám nghiệm nhiều lần, khai quật t.ử t.hi thì gia đình và dư luận không hài lòng là điều dễ hiểu.

Xin cảm ơn ông!

Theo Danviet