Vụ BH Media phản pháo VTV về bản quyền Quốc ca: Luật sư nói gì?
Các luật sư cho rằng, BH Media có quyền với bản ghi âm, ghi hình mà họ sản xuất và sở hữu chứ không phải nội dung bài hát.
Chỉ xem xét quyền của BH Media với bản ghi
Liên quan tới tranh cãi xung quanh việc BH Media bị VTV cho là “nhận vơ” bản quyền ca khúc “Tiến quân ca” – Quốc ca của Việt Nam, theo luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SB Law, gia đình cố nhạc sĩ Văn Cao đã hiến tặng tác phẩm cho Nhà nước là hiến tặng phần “nhạc và lời”.
Gia đình cố nhạc sĩ Văn Cao hiến tặng bài hát cho Nhà nước và nhân dân
Còn lại, khi đơn vị nào sản xuất một bản ghi âm/ghi hình, họ có quyền đối với bản ghi âm/ghi hình đó. Đây là quyền sử dụng bản ghi (thuộc quyền liên quan). Khi ai sử dụng bản ghi âm, ghi hình do họ sản xuất, phải có sự đồng ý của chủ sở hữu bản ghi này.
“Một tác phẩm bình thường, khi biểu diễn hay ghi âm ghi hình phải trả quyền tác giả. Nhưng “Tiến quân ca” thuộc về toàn dân, BH Media không bật chức năng kiếm tiền và yêu cầu ai sử dụng bản ghi âm, ghi hình của mình phải xin phép cũng là hợp lý”, anh chia sẻ.
Trong khi đó, luật sư Phạm Duy Khương – Giám đốc Công ty luật ASL Law phân tích, “Tiến quân ca” sau khi được hiến tặng là tài sản thuộc về toàn dân, không ai nắm quyền sở hữu và ai cũng có quyền sử dụng. Tuy nhiên, bài hát được hiến tặng thuộc dạng “chết” chứ không phải bản ghi cụ thể nào.
Bởi thế, ai sử dụng bài hát đó để sản xuất sản phẩm ghi âm, ghi hình, người đó có quyền với bản ghi đó. Nếu sản phẩm được sản xuất từ trước khi bài hát được hiến tặng, người đó vẫn có quyền với bản ghi này.
Do đó, vấn đề là BH Media xác nhận quyền sở hữu thì phải đưa ra bằng chứng về mối quan hệ của họ với sản phẩm này. BH Media có được sử dụng tác phẩm không? Người tổ chức bản ghi âm, ghi hình có mối quan hệ gì với họ không? Lúc này, chỉ xem xét quyền của họ với bản ghi âm, ghi hình chứ không phải nội dung bài hát.
Nếu Hồ Gươm Audio là đơn vị sản xuất bản ghi âm, ghi hình này, cần xem xét đơn vị này nắm giữ quyền với bản ghi này ra sao. Bản ghi sản xuất trên đĩa CD sẽ là hành vi phân phối, còn đưa lên mạng là hành vi truyền tải tác phẩm tới công chúng qua mạng internet. Cần xem Hồ Gươm Audio có quyền truyền tải hay không.
“Một tác phẩm có nhiều yếu tố: bài hát, các bản ghi âm ghi hình bài hát, người biểu diễn bài hát và đơn vị tổ chức phát sóng bài hát có người biểu diễn tham gia. Các yếu tố này tồn tại độc lập. Bên nào sở hữu quyền nào thì sử dụng cái đó.
Còn sử dụng tới mức nào lại cần phải được cho phép của chủ sở hữu. Với bài hát được hiến tặng sẽ do Bộ Văn hóa, Thể Thao & Du lịch quản lý vấn đề bản quyền”, luật sư Khương nhận định.
VTV đưa tin BH Media “nhận vơ” bản quyền nhiều ca khúc
BH Media bức xúc bị tố “nhận vơ” bản quyền “Tiến quân ca”
Trước đó, ngày 4/11, báo điện tử VTV và Trung tâm Tin tức VTV24 đưa tin, ca khúc “Tiến quân ca” bị BH Media xác nhận sở hữu bản quyền. Đây là ca khúc đã được gia đình nhạc sĩ Văn Cao hiến tặng cho nhân dân và Tổ quốc.
Ngay sau đó, công ty BH Media phản pháo và cho biết, thông tin của VTV đưa ra là không đúng, không hiểu chính xác về quyền tác giả, quyền liên quan (theo Luật sở hữu trí tuệ).
Theo công ty này, quyền tác giả của ca khúc vĩnh viễn thuộc về nhạc sĩ Văn Cao. Còn bản ghi “Tiến quân ca” do Hồ Gươm Audio bỏ tiền sản xuất, theo Luật sở hữu trí tuệ, Hồ Gươm Audio là chủ sở hữu của bản ghi. Bất kỳ ai muốn sử dụng bản ghi của họ đều phải xin phép. Hồ Gươm Audio đã ủy quyền quản lý, khai thác trên YouTube cho BH Media.
Năm 2016, Bộ Văn hóa – thể thao và du lịch đã có công văn gửi Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam đề nghị dừng thu phí bản quyền ca khúc “Tiến quân ca” do gia đình cố nhạc sĩ đã có thư hiến tặng cho nhân dân và nhà nước.
Nhưng nếu cá nhân, tổ chức nào bỏ thời gian, công sức, tiền bạc ra làm một bản ghi “Tiến quân ca” thì theo Luật sở hữu trí tuệ, họ là nhà sản xuất, là chủ sở hữu của bản ghi này (quyền liên quan).
BH Media được Hồ Gươm Audio ủy quyền quản lý, khai thác tác phẩm trên YouTube
Do đó, khi BH Media đưa bản ghi “Tiến quân ca” của Hồ Gươm Audio lên YouTube, nếu ai upload video sử dụng chính xác bản ghi này, YouTube mới gửi thư thông báo xác nhận bản quyền.
BH Media cũng khẳng định, đơn vị này không bật quảng cáo và chức năng kiếm tiền cho bản ghi, để đảm bảo tính tôn nghiêm cho tác phẩm. Người dân cũng được nghe miễn phí tác phẩm này.
BH Media phản hồi vụ 'nhận vơ và trục lợi bản quyền Tiến quân ca' trên VTV
Phía BH Media khẳng định không "đánh gậy bản quyền" cũng như không "nhận vơ" quyền tác giả của cố nhạc sĩ Văn Cao như VTV thông tin.
Đơn vị này sẽ có công văn gửi tới VTV để làm rõ vụ việc.
Trưa 4/11 trên kênh VTV1, tiêu điểm chương trình Chuyển động 24h chủ đề "Trục lợi từ bản quyền các tác phẩm nghệ thuật trên nền tảng số" xoay quanh vụ lùm xùm bản quyền có liên quan đến công ty BH Media.
Người dẫn bản tin nói: "Không chỉ các tác phẩm bị sở hữu trái phép, một số tác phẩm dân gian hoặc của Nhà nước cũng đang bị khai thác trái phép. Điển hình như ca khúc Tiến quân ca - quốc ca được gia đình nhạc sĩ Văn Cao hiến tặng cho nhân dân, Tổ quốc lại bị BH Media xác nhận sở hữu bản quyền".
Báo điện tử VTV News của Đài truyền hình Việt Nam cũng đăng tải nội dung tương tự trong bài viết có tiêu đề "Chiếc gậy" của BH Media, nhận vơ và sự trục lợi bản quyền các tác phẩm trên nền tảng số.
BH Media bị VTV "gọi tên".
Trả lời VietNamNet, BH Media đưa ra các phản hồi chính thức thông tin trên với 3 quan điểm.
Đầu tiên, công ty này cho biết từ "chiếc gậy" trong bài viết "Chiếc gậy" của BH Media, nhận vơ và sự trục lợi bản quyền các tác phẩm trên nền tảng số phản ánh không đúng bản chất vấn đề. Đó là thư thông báo xác nhận tự động của YouTube khi phát hiện sự trùng khớp của bản ghi chứ không phải "đánh gậy bản quyền".
Thứ hai, BH Media yêu cầu VTV cung cấp thông tin về nguồn gốc bức ảnh chụp màn hình và video được sử dụng trong bản tin thuộc kênh YouTube nào của VTV.
BH Media cho hay qua hệ thống, họ phát hiện ảnh chụp màn hình thông báo xác nhận bản quyền từ YouTube được sử dụng trong bài viết của Báo điện tử VTV News là từ một video lậu giả danh VTV1, sử dụng bản Tiến quân ca của Hồ Gươm Audio không xin phép. Đó là lý do video này bị YouTube khiếu nại về bản quyền.
Thứ ba, BH Media nhấn mạnh cố nhạc sĩ Văn Cao là tác giả của bài Tiến quân ca, luôn có quyền tác giả đối với tác phẩm của mình. Quyền tác giả của nhạc sĩ Văn Cao quy định tại khoản 2 Điều 4 Luật sở hữu trí tuệ năm 2005 (SĐ, BS năm 2019).
Trường hợp cá nhân, pháp nhân, tổ chức bỏ thời gian, công sức, kỹ thuật, tiền bạc sản xuất bản ghi Tiến quân ca thì cá nhân, pháp nhân, tổ chức đó có quyền liên quan đến quyền tác giả, cụ thể là quyền của nhà sản xuất bản ghi âm ghi hình theo Điều 30 luật này.
Hồ Gươm Audio sản xuất và là chủ sở hữu bản ghi Tiến quân ca. Hồ Gươm Audio ủy quyền cho BH Media quản lý, khai thác bản ghi này trên YouTube. Đồng nghĩa khi BH Media đưa bản ghi Tiến quân ca của Hồ Gươm Audio lên YouTube, nếu có kênh đăng tải video sử dụng bản ghi này sẽ bị YouTube gửi thư thông báo xác nhận bản quyền. Nếu các kênh tự sản xuất bản ghi Tiến quân ca của riêng mình sẽ không bị YouTube nhận diện bản quyền.
"Chúng tôi chỉ là công ty được Hồ Gươm Audio ủy quyền quản lý và khai thác bản ghi Tiến quân ca. Do đó việc nói "BH Media nhận sở hữu bản quyền cả ca khúc Tiến quân ca" trên fanpage là chưa hiểu về Luật Sở hữu trí tuệ. Chúng tôi sẽ có công văn gửi tới Đài Truyền hình Việt Nam để làm rõ vụ việc này", BH Media thông tin.
Công ty này nói thêm, Hồ Gươm Audio khi sản xuất album có bản ghi Tiến quân ca đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với cơ quan cấp phép. Khi Hồ Gươm Audio ủy quyền cho BH Media quản lý và khai thác bản ghi Tiến quân ca trên YouTube, công ty này không hề bật nút kiếm tiền, quảng cáo để đảm bảo tính tôn nghiêm cho tác phẩm, người dân được nghe miễn phí.
BH Media đưa ra dẫn chứng quốc ca một số nước trên thế giới có nhiều bản ghi khác nhau do các hãng đĩa sản xuất. Các hãng đĩa Gothic, Universal Music Group,... là chủ sở hữu hợp pháp bản ghi bài quốc ca Mỹ The star-spangled banner do mình sản xuất. Bất cứ cá nhân, tổ chức nào muốn sử dụng phải xin phép các hãng này.
Bài Quốc Ca bị đánh bản quyền, gia đình cố NS Văn Cao bày tỏ: "Gia đình đã giao toàn bộ quyền cho Nhà nước. Bộ Văn hóa và Cục Bản quyền cần có ý kiến" Sự việc bản Quốc Ca bị đánh bản quyền đang khiến dư luận bức xúc. Ngày hôm nay, dư luận cả nước không khỏi bức xúc trước thông tin đơn vị BH Media nhận vơ về việc sở hữu bản quyền ca khúc Tiến Quân Ca - Quốc Ca do nhạc sĩ Văn Cao hiến tặng cho nhân dân và Tổ quốc. Sự...