Vụ án vườn mít: Hồi kết cho kỳ án 9 năm

Chiều tối 30/8, HĐXX TAND Tối cao tại Tp.HCM đã tuyên án chung thân đối với bị cáo Lê Bá Mai.

HĐXX nhận định: Mặc dù lời khai của các nhân chứng và bị cáo có những điểm bất nhất, vi phạm về tố tụng do trình độ của các điều tra viên nhưng VKSND và TAND Tối cao xâu chuỗi chứng cứ và xem xét một cách toàn diện khách quan và kết luận những chi tiết đó không làm thay đổi vụ án.

Theo HĐXX, Mai phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, cấp sơ thẩm tuyên phạt bị cáo tù chung thân về hai tội “Hiếp dâm trẻ em” và “Giết người” là thỏa đáng. HĐXX TAND Tối cao tuyên giữ nguyên mức án chung thân.

Trước đó, sáng 30/8, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM đã đưa vụ án “Hiếp dâm trẻ em”, “Giết người” ra xét xử đối với bị cáo Lê Bá Mai (31 tuổi, quê Bình Phước). Đây là vụ án được dư luận quan tâm đặc biệt bởi thời gian xét xử kéo dài 9 năm với 6 bản án. Lúc tòa tuyên án tử hình, lúc tha bổng rồi lại tuyên tù chung thân. Vụ án này còn được gọi là Kỳ án vườn Mít vì thời gian xét xử quá dài. Qua thời gian, lời khai của bị cáo, nhân chứng có nhiều mâu thuẫn, chứng cứ buộc tội thiếu thuyết phục, vi phạm về tố tụng.

Cha mẹ nạn nhân và các nhân chứng

Phiên tòa sáng 30/8 diễn ra trễ hơn so với thường lệ vì một số nhân chứng phải đi quãng đường dài hơn 100km từ Bình Phước xuống Tp.HCM. Mặc dù được triệu tập hợp lệ nhưng chỉ có 3 nhân chứng có mặt gồm ông Điểu Ky, ông Trần Văn Sanh và Thị Hằng. Bố mẹ của Lê Bá Mai có mặt tại tòa từ rất sớm. Ngoài ra còn có bà Nguyễn Thị Hoài Thu, nguyên Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội (UBCVĐXH) của Quốc hội cũng đến tham dự phiên tòa.

Trả lời trước tòa, Mai luôn khẳng định mình không phải là hung thủ hiếp dâm, giết chết Thị Út. Khi HĐXX hỏi thời điểm xảy ra vụ án, ngày 12/11/2004, Mai đang làm gì thì Mai trả lời “Do thời gian quá lâu, bị cáo chỉ nhớ đi làm rẫy chứ không biết làm gì cụ thể”. Khi HĐXX công bố bản nhận tội của Mai tại cơ quan điều tra, Mai nói do bị đánh đập, ép ký. Mai khăng khăng nói bị cơ quan điều tra, VKSND tỉnh BÌnh Phước ép nhận tội, thật sự không có hiếp dâm và giết Út như cáo trạng cáo buộc.

Trả lời HĐXX, nhân chứng Hằng, người đi mót củ sắn cùng với Út vào thời điểm xảy ra vụ án khai, lúc đó khoảng 9-10h ngày 12/11/2004, Hằng nhìn thấy Mai đi xe máy màu xanh đen chở Út đi cùng. Mai đội nón lá, trên xe máy có bình nước đá màu đỏ và bình xịt màu xanh. Thấy Út đi qua, Hằng lấy xe đạp chạy theo nhưng không kịp nên khi tới cây cầu ván bắc qua mương thì quay về báo với gia đình. Biết người chở Út là Mai vì theo lời Hằng do ở gần chòi nơi Mai ở nên biết nhưng không thân với bị cáo.

Bị cáo Mai được dẫn giải ra xe sau khi tòa tuyên án chung thân.

Hằng khẳng định người chở Út là Mai vì lúc đó nhìn thấy rõ Mai, khác với lời khai trong những phiên tòa trước đó, Hằng khai có người thanh niên nhìn giống Mai, có lúc nói nhìn không rõ vì khoảng cách xa 100m.

Trả lời HĐXX, ông Điều Cẩn (cha của nạn nhân Út) và ông Điểu Ky (cháu ông Điểu Cẩn và là cha của Hằng) khẳng định, ngay từ đầu đã nghe Hằng nói là nhìn thấy Mai “chở Út đi đâu không biết”. Hai ông có đến chòi của Mai hỏi chở Út đi đâu nhưng Mai trả lời không biết.

Ông Trần Văn Sinh, nhân chứng (thời điểm đó là công an viên), người lấy lời khai Hằng nói: “Lúc đó, Hằng khai thấy Mai chở Út đi nhưng do tôi có mâu thuẫn với chủ trang trại của Mai là ông Dương Bá Tuân. Vì không muốn xảy ra mâu thuẫn nữa nên trong biên bản lời khai, tôi tránh ghi tên Mai mà chỉ ghi nhìn thấy một thanh niên”.

Dù được cách ly khi trả lời thẩm vấn của HĐXX, nhưng ông Điểu Cẩn, Điểu Ky và cựu công an xã điều khẳng định, thời điểm xảy ra vụ án “Hằng thông báo là Mai chở Út đi”.

Nguyễn Văn Trọng, người làm chung với Mai khai, khoảng 9h khi xảy ra vụ án, Mai vắng mặt tại chòi cho đến trưa. Thời gian này, nhân chứng Hằng khai có mặt tại rẫy để mót sắn.

Theo bản án sơ thẩm, Mai làm thuê cho trang trại của ông Dương Bá Tuân (xã An Khương, huyện Hớn Quảng, tỉnh Bình Phước). Sáng ngày 12/11/2004, trong lúc đi rải phân, Mai thấy Nguyễn Thị Út (SN 1993) và Thị Hằng (SN 1995) đi mót sắn nên lấy xe máy chở Út đến vườn mít để hiếp dâm, dùng quần của nạn nhân siết cổ Út, sau đó vùi xác gần cây mít gần đó. Năm 2005 TAND tỉnh Bình Phước tuyên phạt Mai án tử hình. TAND Tối cao tại Tp.HCM giữ nguyên bản án này. Mai kêu oan. Đến tháng 12/2006, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao ra quyết định giám đốc thẩm, hủy cả 2 bản án để điều tra lại. Tháng 5/2011, TAND tỉnh Bình Phước xử sơ thẩm lần hai và tuyên bị cáo không phạm tội trả tự do ngay tại tòa. VKSND tỉnh Bình Phước kháng nghị, yêu cầu xét xử lại. Ngày 18/5/2012, Mai bị bắt giam lại. Tháng 6/2012, TAND Tối cao tại Tp.HCM hủy án để điều tra và xét xử lại từ đầu. Tháng 1/2013, TAND tỉnh Bình Phước xử sơ thẩm lần 3 tuyên phạt tù chung thân. VKSND tỉnh Bình Phước kháng nghị yêu cầu Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM, xử bị cáo án tử hình. Mai tiếp tục kêu oan.

Hải Âu (Khampha.vn)