Vô sinh nam vì những lý do không ngờ

Những người có thói quen tắm ngâm mình trong nước nóng, xông hơi mỗi tuần 1-2 lần cũng có nguy cơ bị vô sinh.

Lâu nay, phụ nữ Việt Nam thường phải gánh chịu tất cả lỗi về tình trạng không có con. Nhưng theo GS.TS Trần Quán Anh – Giám đốc Phòng khám Tiết niệu và Nam học Tâm Anh, thực tế hoàn toàn không phải như vậy. Về mặt số liệu thống kê, đàn ông và đàn bà gặp rắc rối như nhau với vô sinh. Trong vấn đề vô sinh nam thì có nhiều nguyên nhân dẫn tới căn bệnh này.

Theo PGS.TS Ngô Văn Toàn – Phòng quản lý khoa học và công nghệ, bộ môn Sức khỏe môi trường, Trường ĐH Y Hà Nội, vô sinh bao gồm vô sinh nguyên phát và thứ phát.

Vô sinh nguyên phát là vô sinh đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn vô sinh nhưng thêm vào đó là người vợ chưa bao giờ có thai kể từ khi lấy chồng. Ngược lại vô sinh thứ phát là người vợ đã từng có thai hoặc có con nhưng mong muốn có thai hoặc có thai thêm không được.

PGS.TS Ngô Văn Toàn cũng cho rằng, việc xác định tỷ lệ vô sinh của các cặp vợ chồng nói chung và của nam giới nói riêng là rất khó khăn. Hầu hết các cặp vợ chồng chỉ khi không có thai trong một thời gian dài thì họ mới đi khám và thông báo với thầy thuốc. Một tỷ lệ không nhỏ các cặp vợ chồng còn đi khám chữa bệnh tại các thầy lang, do vậy việc phát hiện ra tỷ lệ vô sinh là rất khó.

BS Đặng Quang Tuấn – khoa Nam học, Bệnh viện Bình Dân (TP HCM) cho hay, có thể phân loại nguyên nhân vô sinh nam làm ba nhóm: Nhóm thứ nhất do nguyên nhân y khoa: Sự sản xuất tinh trùng quá ít, tinh trùng dị dạng hoặc bất động, bệnh nhân bị giãn tĩnh mạch tinh, nhiễm trùng, xuất tinh ngược dòng, không xuất tinh, tinh hoàn ẩn, rối loạn nội tiết, các rối loạn về tình dục…

Nhóm thứ hai là do nguyên nhân môi trường: Những người làm việc có tiếp xúc nhiều với thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, kim loại nặng, tiếp xúc tia xạ; hoặc môi trường làm việc quá nóng bức như các đầu bếp, thợ lò bánh mì, thợ lò gốm, thợ hàn, thợ luyện kim, thợ hồ, tài xế lái xe đường dài…

Nhóm thứ ba là các nguyên nhân về sức khỏe, lối sống và các nguyên nhân khác như: Sử dụng thuốc kích thích phát triển cơ, nghiện cocain, nghiện rượu, thuốc lá, stress tình cảm, sự căng thẳng bực bội, thiếu vitamin, thuốc… cũng làm tăng nguy cơ vô sinh ở nam giới.

Trong cả 3 nhóm nguyên nhân trên, có thể thấy rõ, nhóm nguyên nhân do môi trường và nhóm nguyên nhân về sức khỏe, lối sống là những nhóm nguyên nhân dễ phòng ngừa nhất.

Vô sinh ngay cả khi có tinh trùng

Nghiên cứu của Helping Families trên 1.000 phụ nữ từ 10 quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam đã chỉ ra sự thiếu thông tin và kiến thức về sức khỏe sinh sản của những đối tượng được nghiên cứu. Trong đó:

4 48% không biết rằng phụ nữ ở tuổi 40 có ít cơ hội có thai hơn ở tuổi 30.

4 75% không biết béo phì có thể làm giảm khả năng sinh sản.

4 56% không biết rằng đàn ông có thể vô sinh ngay cả khi xét nghiệm có tinh trùng.

4 60% không biết rằng người phụ nữ không có kinh nguyệt thì không còn khả năng sinh sản.

4 45% không biết rằng đàn ông có thể vô sinh cho dù vẫn cương dương.

4 54% không biết rằng các cặp vợ chồng được xem là vô sinh khi không có thai sau 1 năm chung sống.

Bình thường, vẫn không có con?

Có những cặp vợ chồng sống với nhau 10 năm không có con nhưng khi cần tìm ra nguyên nhân thì nam giới dứt khoát không chịu đi khám vô sinh mà bắt vợ phải đi. Nhiều người vợ tới thăm khám ở bác sĩ thì thở phào vì mình “vẫn chạy tốt” nhưng cửa ải khó khăn nhất là thuyết phục chồng tới bệnh viện kiểm tra. BS. Hồ Mạnh Tường (Khoa hiếm muộn – Bệnh viện Từ Dũ) cho biết, vô sinh nam là một trong những nguyên nhân chính gây vô sinh. Thiểu năng tinh trùng chiếm đa số các nguyên nhân gây vô sinh nam. Trong nhiều trường hợp, kết quả nguyên nhân hiếm muộn là do người chồng có bất thường ở cơ quan sinh dục.

Tinh trùng bình thường nhưng vẫn vô sinh

Điều đáng quan tâm là có những cặp vợ chồng đã đi khám và được kết luận là bình thường nhưng vẫn không thể có con. Trong các nghiên cứu ở cả trong và ngoài nước, có khoảng 10% cặp vợ chồng vô sinh được chẩn đoán chưa rõ nguyên nhân. Chính điều đó càng khiến các cặp này lo lắng, vấn đề băn khoăn nhất của họ là bình thường nhưng không có con thì liệu có phải điều trị? Các chuyên gia vẫn khuyên, đối với các trường hợp được kết luận là vô sinh thì nên điều trị từ những biện pháp đơn giản nhất, như bơm tinh trùng vào buồng tử cung có kết hợp kích thích buồng trứng… Tuy nhiên, theo GS.TS Trần Quán Anh, nam giới không nên đợi đến khi trưởng thành, lập gia đình mới đến khám sức khỏe sinh sản mà nên đi khám ngay khi thấy có bất thường.

Các bác sĩ chuyên khoa cũng khuyến cáo: Những người có thói quen tắm ngâm mình trong nước nóng, xông hơi mỗi tuần 1-2 lần cũng có nguy cơ bị vô sinh. Bởi khi tiếp xúc với nhiệt độ cao sẽ làm tăng nhiệt độ của tinh hoàn (cũng có nghĩa là làm giảm sự sinh tinh), trong khi nhiệt độ của tinh hoàn luôn phải thấp hơn 1-2oC nhiệt độ cơ thể.

3 dấu hiệu cho thấy có thể dẫn tới vô sinh nam

1. Suy giãn tĩnh mạch dây dịch hoàn

Nếu bạn sờ nhẹ từ trên xuống dưới men theo dây dịch hoàn thấy ở trong bìu có từng cục như con sâu cụm mềm và quanh co, lúc này phải lưu ý ngay, đây có thể là suy giãn tĩnh mạch dây dịch hoàn. Điều này sẽ làm cho nhiệt độ của “cậu nhỏ” tăng lên, huyết tĩnh mạch ứ đọng ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa của tinh hoàn, ảnh hưởng lớn đến việc sản xuất “tinh binh”, dẫn đến giảm chất lượng tinh dịch.

2. Xoắn hoặc viêm tinh hoàn

Nếu tinh hoàn bị xoắn hoặc viêm sẽ khiến nó bị sưng, đau. Sau khi thuyên giảm, tinh hoàn sẽ dần dần nhỏ đi làm tổn thương đến tế bào sinh tinh.

Khi tinh hoàn không thể xuống bìu mà lưu lại ở trong khoang bụng thì bị gọi là chứng tinh hoàn ẩn. Nhiệt độ quá cao ở trong ổ bụng không có lợi cho sản xuất tinh trùng, nguy cơ tinh hoàn bị ác tính cũng sẽ tăng lên đáng kể.

3. Quá nhiều hoặc quá ít “tinh binh”

Lượng tinh dịch bình thường là 2-6ml, hơn 7ml là quá nhiều, không chỉ làm cho mật độ tinh trùng giảm thấp mà còn dễ “trôi” ra ngoài, làm cho tổng số lượng tinh trùng thấp đi khi tiếp cận trứng. Nếu tổng số tinh dịch ít hơn 2ml thì được xem là tinh dịch ít. Tinh dịch dưới 1ml thì được xem là quá ít, rất dễ dẫn đến vô sinh.

Thông thường sau khi xuất tinh, khoảng 15 – 30 phút sau sẽ biến thành chất lỏng, nếu vượt quá 30 phút vẫn không thay đổi hình dạng (trên lâm sàng gọi là tinh dịch không dịch hóa) cũng là nguyên nhân dẫn đến vô sinh. – D.Hằng (Theo Sohu)

Theo N. Vũ – T. Hương (Gia đình & Xã hội)