Vỡ đập thủy điện Lào, bài học nào cho Việt Nam?

Theo dõi VGT trên

Từ sự cố vỡ đập Thủy điện Xepian Xenamnoy tại Lào có thể rút ra bài học gì về quản lý an toàn hồ đập tại Việt Nam?

Vỡ đập thủy điện Lào, bài học nào cho Việt Nam? - Hình 1

Báo Giao thông đã trò chuyện với kỹ sư thủy công Nguyễn Tài Sơn, chuyên gia trong lĩnh vực tư vấn, thiết kế xây dựng các công trình thủy điện.

Nhóm thanh niên say rượu từng gây ngập một vùng

Là một chuyên gia nhiều năm tư vấn thiết kế thủy điện, ông nhận định như thế nào về sự cố vỡ đập Thủy điện Xepian Xenamnoy tại Lào?

Sự cố vừa qua xảy ra ở phần đập phụ được đắp bằng đất với độ cao 16m, trong khi hồ chứa Xepian Xenamnoy mới tích được khoảng 500 triệu m3 từ đầu năm.

Để điều tra nguyên nhân chính xác cần phải tới tận nơi và mất khá nhiều thời gian nghiên cứu tài liệu từ khâu khảo sát tới thiết kế, thi công, rồi quy trình quản lý. Tuy nhiên, về lý thuyết, với kết cấu đập đất thường có 3 nguyên nhân dẫn tới vỡ đập gồm: Xói ngầm gây ra sụt lún; thiết kế mái đập không đúng; tính cao trình đỉnh đập không chính xác. Tuy nhiên, thông tin mô tả tại hiện trường cho thấy trước khi vỡ đập, đã xuất hiện các mạch nước sùi ra, vì thế rất có thể nguyên nhân do xói ngầm. Nếu hiện tượng này được phát hiện sớm trước một tuần hoàn toàn có thể khắc phục được.

Nhìn vào sự cố này, có thể rút ra bài học gì về quản lý an toàn hồ đập tại Việt Nam?

Văn hóa an toàn hồ đập được thể hiện qua ba bước. Bước đầu tiên là khảo sát, thiết kế thi công và quản lý. Chỉ cần một khâu nào có vấn đề đều có thể dẫn tới nguy cơ. Tiếp theo là bước xây dựng kịch bản vỡ đập cho hạ du nếu xảy ra thảm họa, lên phương án ứng phó; Bước ba là phổ biến diễn tập cho lực lượng chức năng và cư dân vùng hạ du.

Tại Việt Nam, trong khoảng chục năm trở lại đây, văn hóa an toàn hồ đập cũng được xây dựng song còn ở mức thấp. Các dự án thủy điện cỡ vừa trở lên có thể khá yên tâm. Tuy nhiên, lo ngại nhất là những công trình thủy điện nhỏ, chủ yếu là đập đất, được xây từ hơn chục năm trở về trước, do địa phương quản lý. Đây cũng là thời điểm cả kinh nghiệm lẫn năng lực xây dựng thủy điện ở các địa phương còn hạn chế. Quan trọng nhất là khâu khảo sát nhưng lại thường bị chủ đầu tư bỏ qua để tiết kiệm tối đa chi phí; hoặc nhiều chủ đập làm theo kiểu đối phó, thuê những đơn vị thiếu kinh nghiệm, may thì được không may thì chết, chưa kể thiết kế bị vênh so với tiêu chuẩn.

Hậu quả tất yếu của việc chạy theo đơn giá thấp và đơn vị tư vấn yếu kém đã dẫn tới một số sự cố đập. Tiêu biểu, năm 2012 vỡ Thủy điện Đakrông 3 (Quảng Trị); năm 2014 vỡ đập Thủy điện Ia Krel 2 (Gia Lai)…

Video đang HOT

Vậy, làm thế nào để hạn chế nguy cơ vỡ đập từ thủy điện nhỏ tại các địa phương, thưa ông?

Theo Nghị định về an toàn đập được sửa đổi, các dự án thủy điện đều phải thực hiện đầy đủ các khâu từ khảo sát thi công tới quản lý vận hành. Đối với những đập thủy điện nhỏ từ trước, các địa phương phải đánh giá có đảm bảo an toàn hay không, nếu không lập tức “tuýt còi” không cho tích nước, đồng thời yêu cầu chủ đầu tư phải bổ sung, gia cố. Cũng theo quy định, tất cả cac dư an thuy điên trươc mua mưa bao đêu phải bắt buộc có đanh gia vê an toan hô đâp.

Vấn đề là ý thức của chủ đầu tư, trách nhiệm quản lý giám sát của các cơ quan chức năng và yếu tố con người thực hiện ra sao? Thực tế quy trình vận hành hồ chứa, khống chế mực nước, đều được giám sát bằng camera gửi trực tiếp về cơ quan quản lý theo phân cấp. Tương tự, hệ thống quan trắc cảnh báo cũng đã được yêu cầu gắn trên mặt đập. Thế nhưng chỉ vì một khâu lơi lỏng giám sát quản lý mới có chuyện thông tin xả lũ bất ngờ khiến người dân không kịp trở tay; hay tháng 3/2017 một nhóm thanh niên say rượu mở van xả nước lũ hồ chứa tại Sơn Hòa, Phú Yên gây ngập lụt cả vùng…

Các đồn đoán hậu quả vỡ đập mới là định tính

Như trên ông có nhắc tới kịch bản về thảm họa nếu vỡ đập. Ở Việt Nam, công việc này được thực hiện ra sao?

Kịch bản vỡ đập có nhiều cấp độ, sơ bộ hầu hết các thủy điện đều đã có nhưng chi tiết để lên phương án diễn tập ứng phó thì chỉ vài năm gần đây mới được xây dựng. Theo đó, bằng biện pháp kỹ thuật tiên tiến, người ta đưa ra hàng chục phương án tăng dần các mức nghiêm trọng tới tồi tệ nhất; sau đó diễn toán thủy lực từ chân đập xuống hạ du tới khi ra cửa biển; phân tích kết quả vùng nào ngập, vùng nào có thể an toàn để di dời dân.

Tất nhiên, việc thực hiện phân tích chi tiết rủi ro, từ đó đưa ra kịch bản về thảm họa và hướng dẫn các địa phương cảnh báo cần khoản kinh phí rất lớn. Hiện có khoảng 50% các lưu vực lớn có các công trình thủy điện lớn ảnh hưởng đến hạ du, đã và đang được bố trí kinh phí xây dựng kịch bản. Tuy nhiên, ngay chính tại các thủy điện nhỏ, viêc công khai lơi ich đi kem vơi rui ro tư cac công trinh thuy điên cũng rất cân thiết. Chính điều này sẽ giup người dân hiêu đươc mưc đô rui ro va co y thưc tư bao vê tính mạng, tai san khi rui ro xay ra.

Từng có rất nhiều lời đồn đoán khủng khiếp trong tình huống vỡ đập thủy điện ở các địa phương, theo ông có cơ sở hay không?

Tất cả những tin đồn về hậu quả vỡ đập thủy điện từ trước tới nay chỉ là định tính chứ không phải dựa trên cơ sở tính toán khoa học. Chẳng hạn, từng có tin đồn nếu vỡ đập trên lưu vực sông Thu Bồn thì cả Hội An sẽ bay ra Trường Sa. Tuy nhiên, theo kịch bản chúng tôi xây dựng, trong trường hợp 15 đập trên hệ thống sông này cùng vỡ một lúc thì vùng chịu ảnh hưởng nặng nhất là ngay sát chân đập; sau đó nước sẽ lan ra rất nhanh khu vực đồng bằng với vận tốc tương đương một trận lũ tự nhiên có tần suất 1% đã từng xảy ra trong lịch sử. Như vậy, nhận định về quả bom nước trong trường hợp này đã được hóa giải.

Cảm ơn ông!

Ông Tô Xuân Bảo, Phó Cục trưởng Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp, Bộ Công Thương:

Các hồ đập thuỷ điện có tổng dung tích 56 tỷ m3 nước

Thống kê đến tháng 5/2018, cả nước có 385 nhà máy thủy điện đang vận hành, các hồ đập thủy điện có tổng dung tích khoảng 56 tỷ m3 nước, chiếm 86% tổng dung tích hồ chứa trên cả nước.

Đến nay, 278/278 đập, hồ chứa thủy điện có dung tích từ 50.000 m3 trở lên hoặc đập có chiều cao từ 5m trở lên trên địa bàn cả nước đã được chủ đập thực hiện đăng ký an toàn đập và tiến hành kiểm tra định kỳ, báo cáo hiện trạng tới cơ quan quản lý nhà nước và chính quyền địa phương; 254 chủ đập trong số này đã xây dựng phương án phòng, chống lụt bão, bảo đảm an toàn đập và được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Trong đó, Bộ Công thương đã phê duyệt 80 trong tổng số 85 phương án.

Về công tác xây dựng phương án phòng, chống lũ lụt vùng hạ du đập, hiện có 222/278 đập đã hoàn thiện, được phê duyệt; 56/278 đập đang được chủ đập thực hiện và sẽ hoàn thành trong thời gian tới. Các chủ đập cũng đã quan tâm xây dựng phương án bảo vệ đập với 251/278 đập đã hoàn thành phương án và được phê duyệt. 100% đập thuộc diện theo thiết kế phải lắp đặt thiết bị quan trắc, đã được các chủ đập thực hiện và xử lý số liệu theo đúng quy định.

Ông Nguyễn Văn Hải, Phó Cục trưởng Cục Ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai, Tổng cục PCTT:

Rà soát an toàn hồ đập một lần nữa

Cả nước đang có hơn 6.600 hồ chứa. Với thiên tai xảy ra thường xuyên như hiện nay, nguy cơ rủi ro gây mất an toàn hồ đập luôn cận kề. Do vậy, hàng năm, BCĐ T.Ư PCTT đã chỉ đạo tất cả bộ ngành, địa phương liên quan rà soát kiểm tra đánh giá an toàn công trình hồ đập trước mùa mưa lũ. Nếu công trình nào không đảm bảo an toàn nhất quyết không cho tích nước. Bên cạnh đó tăng cường lực lượng trực ban quản lý vận hành chuyên nghiệp, thực hiện quan trắc tính toán lượng mưa, lưu lượng dòng chảy; chủ động phương án xử lý, cung cấp đầy đủ thông tin nếu có sự cố xảy ra; đặc biệt lưu ý thông tin vùng hạ du đảm bảo an toàn tính mạng người và tài sản.

Sau sự cố vỡ đập bất thường tại Lào, chúng tôi đã yêu cầu các đơn vị rà soát hồ đập một lần nữa, lường trước những tình huống bất lợi để có phương án phòng chống.

Hoàng Ngân (Ghi)

Trịnh Tuyết (Thực hiện)

Theo baogiaothong

Còn 1.122 người chưa có tung tích sau thảm họa vỡ đập tại Lào

Lãnh đạo tỉnh Attapeu họp báo công bố thông tin về thiệt hại và công tác cứu trợ nạn nhân do vỡ đập

Còn 1.122 người chưa có tung tích sau thảm họa vỡ đập tại Lào - Hình 1

Các đoàn cứu trợ cho người bị nạn trong vùng lũ LAM NGỌC

Chiều 29.7, lãnh đạo tỉnh Attapeu của Lào tổ chức buổi họp báo tại trụ sở Ủy ban nhân dân huyện Sanamxay để cập nhật tình hình về thảm hoạ vỡ đập thuỷ điện Xe Pian-Xe Namnoy.

Theo bà Minaphon, Phó bí thư tỉnh ủy kiêm Trưởng ban Tổ chức tỉnh Attapeu, tổng số dân 6 bản bị ảnh hưởng bởi thảm hoạ là 7.095 người.

Tính đến chiều 29.7, số người chưa tìm được tung tích là 1.122 người. Lực lượng cứu hộ đã tìm thấy 9 thi thể nhưng người dân báo số người chết là 131 người.

Cũng tính đến chiều qua, tổng số tiền viện trợ là hơn 33 tỉ kíp (hơn 90 tỉ đồng). Trong đó tiền mặt trên 12 tỉ kíp, còn lại là hàng hoá và các nhu yếu phẩm như quần áo, sữa, nước, gạo...

Còn 1.122 người chưa có tung tích sau thảm họa vỡ đập tại Lào - Hình 2

Bà Minaphon, Phó bí thư tỉnh ủy kiêm trưởng ban tổ chức tỉnh Attapeu LAM NGỌC (Từ Sanamxay, Lào)

Theo TNO

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Hiện trường hơn 200 bộ hài cốt vừa được phát hiện giữa Hà Nội
10:18:38 22/11/2024
Hà Nội: Phát hiện gần 150 bộ hài cốt tại phố Tây Sơn
17:34:26 21/11/2024
Clip xe khách xoay 180 độ trên đường ở Bình Dương, tông chết một phụ nữ
09:54:31 21/11/2024
Tai nạn giao thông nghiêm trọng trên cao tốc khiến 1 người chết, 10 người bị thương
11:18:02 21/11/2024
Bộ Chính trị kỷ luật cảnh cáo ông Vương Đình Huệ
18:18:27 21/11/2024
Vĩnh Phúc: Bé gái 5 tuổi bị 2 con chó becgie tấn công tử vong
19:43:29 21/11/2024
Hiện trường tìm kiếm 2 người mất tích trên xe rác rơi xuống sông Bình Thành
13:20:19 21/11/2024
Vụ ô tô rơi khỏi cầu ở Huế: "Người nhái" và tàu lặn tìm kiếm 2 nạn nhân
13:56:55 22/11/2024

Tin đang nóng

Bắt đối tượng tẩm xăng thiêu chết bố mẹ ở Hà Giang
14:38:34 22/11/2024
Lindsay Lohan hiện tại: Lấy lại nhan sắc "nữ thần", hạnh phúc bên chồng con
14:03:02 22/11/2024
Kiểm tra cặp của con sau khi đi học về, phụ huynh TP.HCM bàng hoàng phát hiện ra thứ bên trong: Sao lại có thể như thế?
15:33:19 22/11/2024
Chàng trai Pháp gốc Việt tìm mẹ ở Bắc Kạn, ít giờ sau đã có tin, cha dượng lên tiếng khiến tất cả lặng đi
14:36:54 22/11/2024
Cảnh tượng khiến "tiên nữ đồng quê" Lý Tử Thất bị tố giả tạo
14:45:13 22/11/2024
Mỹ nhân Hàn tan sự nghiệp vì "phông bạt": Cái giá chạy theo sự hào nhoáng
14:05:58 22/11/2024
Như Quỳnh: "Tôi hối hận vì đã làm điều đó với Hiền Thục"
16:45:29 22/11/2024
Thợ trang điểm bật khóc nức nở khi bị gia đình chú rể lục soát vali, yêu cầu cởi đồ để kiểm tra sau khi bị mất 20 triệu đồng trong đám cưới
18:19:26 22/11/2024

Tin mới nhất

Bị bất tỉnh sau cú tông xe máy vào ô tô đang dừng đèn đỏ

10:33:51 22/11/2024
Khi tài xế ô tô cho xe dừng đèn đỏ tại ngã tư Bồn Nước (phường An Bình, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) thì bị xe máy, biển số: 60M1-37xx do một người đàn ông điều khiển, lưu thông hướng cùng chiều tông vào đuôi.

Xe khách đâm trúng cột điện và tông tử vong người phụ nữ đứng bên đường

10:30:25 22/11/2024
Khi đến địa điểm trên đã tông vào trụ điện và tông trúng bà Phạm Thị Quốc (SN 1950, trú phường Hoài Đức, thị xã Hoài Nhơn) đang đứng trong lề đường. Xe khách tiếp tục lao xuống rãnh thoát nước bên đường.

Cảnh báo lũ quét, sạt lở đất tại nhiều khu vực từ Thừa Thiên-Huế đến Phú Yên

10:28:08 22/11/2024
Đáng chú ý, mô hình độ ẩm đất cho thấy một số khu vực thuộc các tỉnh từ Thừa Thiên-Huế đến Phú Yên đã gần bão hòa (trên 85%) hoặc đạt trạng thái bão hòa.

Xưởng làm biển quảng cáo bốc cháy trong đêm, lan sang 2 nhà liền kề

07:09:28 22/11/2024
Theo thông tin ban đầu, khoảng 23h ngày 21/11, một cơ sở làm biển quảng cáo tại hẻm 172/69/30 đường Phú Diễn (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) bất ngờ bốc cháy.

Tổng Bí thư Tô Lâm thăm chính thức Malaysia: Cộng hưởng sức mạnh, vững bước vươn mình

05:47:52 22/11/2024
Có lẽ cũng vì thế, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung khẳng định với chuyến thăm lần này, Việt Nam và Malaysia sẽ tăng cường hiểu biết, bổ sung cho nhau và cùng phát triển với tầm nhìn cho giai đoạn mớ...

Tổng Bí thư Tô Lâm hội kiến Chủ tịch Thượng viện Malaysia

05:39:56 22/11/2024
Chủ tịch Thượng viện vui mừng đón Tổng Bí thư Tô Lâm thăm chính thức Malaysia; bày tỏ hết sức coi trọng chuyến thăm của Tổng Bí thư, cho rằng chuyến thăm sẽ góp phần thúc đẩy quan hệ hai nước phát triển mạnh mẽ hơn nữa.

Tp.HCM: Xử lý các trường hợp kinh doanh hóa chất độc hại ra sao?

21:02:10 21/11/2024
Việc xử lý các trường hợp kinh doanh các hóa chất độc hại trên địa bàn Tp.HCM vẫn đang quyết liệt, khẩn trương xác minh, truy xét, đấu tranh xử lý.

Cận cảnh việc trục vớt chiếc xe chở rác bị rơi xuống sông ở Thừa Thiên Huế

20:45:24 21/11/2024
Do địa hình khó khăn, để trục vớt được chiếc xe rác, lực lượng chức năng đã huy động nhiều máy móc mở đường để đưa xe cẩu vận hành đến sát bờ sông.

Ứng cứu 5 thuyền viên tàu cá bị chìm trên biển

19:46:26 21/11/2024
Ngay sau đó, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Quảng Trị đưa tàu CN09 của đơn vị đang thực hiện nhiệm vụ tại đảo Cồn Cỏ tiếp cận, đưa 5 thuyền viên bị nạn lên đảo an toàn.

Bộ Ngoại giao khuyến cáo công dân Việt Nam về tình hình Ukraine

18:22:06 21/11/2024
Bộ Ngoại giao Việt Nam đặc biệt khuyến cáo công dân Việt Nam không nên đến Ukraine trừ trường hợp thực sự cần thiết.

Vụ học sinh 'đầu trần' điều khiển mô tô ở Hà Nội: Lập biên bản xử phạt phụ huynh

17:40:12 21/11/2024
Sau khi nhận được clip phản ánh, Đội CSGT số 7 (Phòng CSGT Hà Nội) đã lập biên bản xử phạt 10 học sinh cùng phụ huynh vi phạm các lỗi: Giao xe cho người chưa đủ tuổi điều khiển; không đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy...

Vụ xe chở rác rơi xuống sông khiến 2 người mất tích: Vợ bầu mong ngóng tin chồng

17:37:00 21/11/2024
Nhận tin chồng cùng đồng nghiệp bị rơi theo chiếc xe xuống sông mất tích, chị K. đang mang bầu cũng đến hiện trường, ngóng đợi phép màu xảy ra.

Có thể bạn quan tâm

ILLIT thắng giải Tân binh của năm tại Nhật Bản

Nhạc quốc tế

19:28:11 22/11/2024
Công ty quản lý Belift Lab thông báo ILLIT đã giành được giải thưởng Nghệ sĩ mới tại lễ trao giải Japan Records Awards lần thứ 66.

Siêu phẩm MV Việt xứng đáng được biết đến nhiều hơn: Hình ảnh, âm thanh, cốt truyện hay như 1 bộ phim ngắn

Nhạc việt

19:25:39 22/11/2024
Ngày 19/11, ban nhạc indie rock The Flob đã thả xích MV Nhất Bái Thiên Địa, đưa người xem vào một chiều không gian hoài cổ đầy huyền bí, mị hoặc.

Một học sinh tiểu học bị bắt nạt, bố trút giận thay con và bị giam giữ 10 ngày: CĐM bùng lên tranh cãi

Netizen

19:23:40 22/11/2024
Bạn sẽ làm gì nếu con bạn bị bắt nạt ở trường? Có người sẽ nói con đi tìm giáo viên, để giáo viên giải quyết sự việc. Một số người sẽ nói con đánh trả. Có thể sau khi đọc xong tin tức này, bạn sẽ có cái nhìn khác.

Bệnh gai đen ở người béo phì có chữa được không?

Sức khỏe

19:16:45 22/11/2024
Không có phương pháp điều trị đặc hiệu cho bệnh gai đen. Việc điều trị bệnh thường dựa vào điều trị các nguyên nhân gây bệnh, cụ thể như:

Khả năng ca hát của Minh Hằng so với Tóc Tiên ra sao?

Tv show

18:54:00 22/11/2024
Theo đó, Mỹ Linh nhắc đến khá nhiều người, tuy nhiên câu chuyện liên quan đến Minh Tuyết, Tóc Tiên, Minh Hằng là thu hút sự chú ý nhất.

Tình cảnh trái ngược của Son Heung-min

Sao thể thao

18:21:30 22/11/2024
Đội trưởng tuyển Hàn Quốc tỏa sáng khi ghi bàn trong hai trận đấu tại vòng loại World Cup 2026 gặp Kuwait và Palestine. Thành tích này giúp anh vượt mốc 50 bàn thắng cho tuyển quốc gia.

Gã đàn ông nửa đêm tưới xăng đốt nhà người khác ở Hà Nội

Pháp luật

18:15:20 22/11/2024
Ngày 22/11, TAND TP Hà Nội tuyên phạt bị cáo Nguyễn Văn Đoan (SN 1986, trú tại huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định) mức án 19 năm tù về tội Giết người.

Tỉnh Hải Nam/Trung Quốc cam kết giảm đau cho phụ nữ khi sinh con để tăng tỷ lệ sinh

Uncat

18:00:40 22/11/2024
Theo truyền thống, nhiều phụ nữ thường không lựa chọn điều trị giảm đau trong quá trình sinh con tự nhiện vì lo ngại về tác dụng phụ. Nếu sử dụng dịch vụ này, toàn bộ chi phí thường do bệnh nhân chi trả.

Lý do Nga sử dụng tên lửa IRBM đáp trả việc Ukraine tấn công bằng tên lửa tầm xa

Thế giới

18:00:35 22/11/2024
Trong khi đó, tên lửa đạn đạo tầm trung (IRBM) và tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) lớn hơn nhiều, có khả năng mang đầu đạn hạt nhân và được thiết kế để tấn công các mục tiêu ở khoảng cách xa hơn rất nhiều.

Bộ đôi APT. vừa xuất hiện đã náo loạn MAMA: Bruno Mars một mình một kiểu giữa rừng sao, Rosé nói gì mà vui thế?

Sao châu á

17:54:02 22/11/2024
Dù không đi thảm đỏ nhưng Bruno Mars - Rosé vẫn trở thành nhân vật nhận được nhiều sự chú ý nhất lễ trao giải MAMA 2024.

Hoa sữa về trong gió - Tập cuối: Ông Tùng gặp lại con trai bất hiếu

Phim việt

17:44:36 22/11/2024
Ông Tùng từ quê lên Hà Nội gấp và bất ngờ khi thấy con trai của mình đã chờ sẵn ở bến xe khách. Từ khi về quê ở, ông không còn liên lạc với con trai của mình nữa.