VKS Tối cao đề nghị hủy một phần bản án phúc thẩm với Vũ “nhôm” và đồng phạm

Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao (VKSNDTC) vừa gửi kháng nghị, đề nghị Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân Tối cao (TANDTC) xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, hủy một phần bản án hình sự phúc thẩm TAND Cấp cao tại Hà Nội tuyên giữa tháng 6 vừa qua với Phan Văn Anh Vũ, cựu Chủ tịch HĐQT Công ty CP xây dựng Bắc Nam 79 và đồng phạm.

Theo đó, kháng nghị nêu, bản án hình sự sơ thẩm và bản án hình sự phúc thẩm có những nhận định và kết luận về giá trị thiệt hại do hành vi phạm tội của Phan Văn Anh Vũ và các đồng phạm gây ra cho Nhà nước không phù hợp với các tình tiết, chứng cứ khách quan của vụ án, không có căn cứ và không đúng pháp luật, bởi, mục đích của Vũ và các đồng phạm là lợi dụng chức vụ, quyền hạn tác động đến những người có thẩm quyền trong các cơ quan quản lý Nhà nước để được chuyển giao quyền sở hữu, quyền quản lý, khai thác đối với 7 tài sản của Nhà nước sang cá nhân Vũ và các công ty của Vũ không thông qua đấu giá theo quy định của pháp luật.

Trên cơ sở đó, Vũ có toàn quyền quyết định việc chuyển nhượng, cho thuê, khai thác, sử dụng, góp vốn… nhằm hưởng lợi từ những giá trị tăng thêm của các bất động sản.

Bị cáo Phan Văn Anh Vũ tại phiên tòa phúc thẩm. (Ảnh: TTXVN)

Đồng thời, trong quá trình chuyển giao Vũ và các đồng phạm dùng quyền lực để Vũ và các công ty của Vũ còn được hưởng những ưu đãi về giá, hệ số sinh lợi của bất động sản, từ đó gây thiệt hại đặc biệt lớn cho Nhà nước. Đối tượng hướng đến của Vũ là những diện tích đất lớn nằm ở vị trí trung tâm, có giá trị sinh lợi cao tại TP.Đà Nẵng và TP.HCM.

Thực tế, trong thời gian từ khi thực hiện hành vi phạm tội đến khi Vũ bị phát hiện khởi tố, giá trị của 7 tài sản Nhà nước nêu trên đã tăng lên gần 10 lần. Vì vậy, thiệt hại do hành vi phạm tội của Vũ và đồng phạm gây ra phải được xác định không chỉ là những ưu đãi về giá, hệ số sinh lợi mà Vũ có được khi nhận 7 tài sản Nhà nước, mà còn bao gồm thiệt hại do Nhà nước đã mất đi quyền khai thác, quản lý, sử dụng 7 tài sản nói trên, giá trị tăng thêm của các tài sản này và cả những thiệt hại khác mà Vũ đang gây ra trong quá trình sử dụng.

Hậu quả thiệt hại của vụ án phải bao gồm các thiệt hại nêu trên và được tính từ khi Vũ cùng các công ty của Vũ làm các thủ tục để nhận chuyển giao tài sản đến khi hành vi phạm tội bị phát hiện và ngăn chặn (thời điểm khởi tố, điều tra vụ án).

Vì vậy, VKSND cấp sơ thẩm và phúc thẩm căn cứ vào Kết luận giám định số 01 và 02/HĐĐG1339-KL ngày 27/12/2018 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự ở Trung ương xác định giá trị thiệt hại do hành vi phạm tội của Vũ và đồng phạm gây ra tại thời điểm khởi tố vụ án là hơn 1.159 tỷ đồng là có cơ sở, phù hợp với mục đích, bản chất, diễn biến hành vi phạm tội của các bị cáo.

Tòa án cấp sơ thẩm xác định thiệt hại cho Nhà nước do hành vi phạm tội của các bị cáo gây ra tại thời điểm phạm tội là hơn 135 tỷ đồng là chưa đánh giá đúng bản chất thực tế của vụ án, chưa đánh giá đúng và đầy đủ những thiệt hại do hành vi phạm tội của Vũ và đồng phạm gây ra. Tòa án cấp phúc thẩm không nhận định, đánh giá hậu quả thiệt hại của hành vi phạm tội mà Vũ và đồng phạm đã gây ra, mà lại xác định số tiền hơn 135 tỷ đồng cùng với khoản thu lợi từ việc cho thuê tài sản hơn 5,8 tỷ đồng là hậu quả của hợp đồng vô hiệu giữa Vũ và các cơ quan Nhà nước là không đúng với chứng cứ, tài liệu có trong hồ sơ vụ án, “dân sự hóa” hành vi phạm tội của Vũ và đồng phạm, dẫn đến sai lầm nghiêm trọng trong giải quyết vụ án. Việc đánh giá, xác định thiệt hại cho Nhà nước của Tòa án cấp sơ thẩm và cấp phúc thẩm như đã nêu trên là chưa phù hợp với quan điểm, đường lối xử lý đối với tội phạm về tham nhũng, kinh tế, đặc biệt là yêu cầu thu hồi triệt để tài sản do tham nhũng mà có và khắc phục hậu quả hành vi phạm tội tham nhũng, kinh tế đã gây ra trong giai đoạn hiện nay.

Ngoài ra, căn cứ vào các chứng cứ, tài liệu có trong hồ sơ vụ án và kết quả tranh tụng tại phiên tòa xét thấy không có căn cứ để kết luận các giao dịch liên quan đến 7 tài sản Nhà nước là hợp đồng dân sự (vô hiệu) như quyết định của Bản án hình sự phúc thẩm số 346/2019/HS-PT ngày 13/6/2019 của TAND cấp cao tại Hà Nội… Dù xác định các giao dịch liên quan đến 7 tài sản Nhà nước là giao dịch vô hiệu nhưng sau đó Tòa án cấp phúc thẩm lại áp dụng Điều 47, Bộ luật Hình sự năm 2015 để tịch thu sung ngân sách Nhà nước số tiền hơn 417 tỷ đồng của Công ty Bắc Nam 79 và Công ty Nova 79 đã nộp cho UBND TP.Đà Nẵng, UBND TP.HCM và Bộ Công an để được mua, giao, thuê các tài sản Nhà nước nói trên là mâu thuẫn giữa nhận định và quyết định xử lý về cùng một nội dung của vụ án, không đúng quy định pháp luật…

Do đó, VKSNDTC kháng nghị một phần Bản án hình sự phúc thẩm số 346/2019/HSPT ngày 13/6/2019 của TAND Cấp cao tại Hà Nội về phần xác định giá trị thiệt hại do hành vi phạm tội của các bị cáo gây ra; phần kết luận các giao dịch liên quan đến 7 tài sản Nhà nước vô hiệu là giao dịch dân sự (vô hiệu) và xử lý hậu quả của giao dịch vô hiệu; phần nội dung ghi thêm trong bản án in so với nội dung bản án đã tuyên án tại Hội trường xét xử. Đề nghị Hội đồng Thẩm phán TANDTC xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm hủy một phần Bản án hình sự phúc thẩm số 346/2019/HSPT để xét xử phúc thẩm lại theo đúng quy định của pháp luật về những nội dung sau:

Xác định giá trị thiệt hại do hành vi phạm tội của bị cáo Phan Văn Anh Vũ và các đồng phạm gây ra tại thời điểm khởi tố vụ án là hơn 1.159 tỷ đồng như nội dung Quyết định kháng nghị số 06/QĐ-VKS(P3) ngày 14/2/2019 của VKSND TP.Hà Nội và các nội dung đã phân tích ở trên; Hủy phần tuyên bố các giao dịch, hợp đồng của Công ty CP xây dựng Bắc Nam 79, Công ty CP Nova Bắc Nam 79 liên quan đến việc giao, mua/bán; thuê/cho thuê đối với 7 tài sản Nhà nước bị vô hiệu toàn bộ theo quy định của pháp luật dân sự và xử lý tài sản do giao dịch vô hiệu; Tạm đình chỉ thi hành các nội dung nêu trên của Bản án hình sự phúc thẩm số 346/2019/HSPT.

Trước đó, tại bản án phúc thẩm ngày 13/6, Tòa phúc thẩm xác định Vũ “nhôm” đã lợi dụng hai công ty bình phong là Bắc Nam 79 và Nova Bắc Nam 79 để xin thuê đất, nhận chuyển quyền sử dụng 7 lô đất công sản tại TP.HCM và Đà Nẵng với tổng diện tích 6.700m2 nhà và 26.700m2 đất mà không qua đấu giá, được hưởng nhiều ưu đãi không đúng pháp luật. Hành vi của bị cáo là trái công vụ, vi phạm các quy định của pháp luật về đất đai, về công sản nhằm thu lợi cá nhân. TAND Cấp cao tại Hà Nội tuyên y án 15 năm tù với Vũ “Nhôm” về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Tổng hợp với bản án 25 năm tù do TAND Cấp cao tại TP.HCM tuyên ngày 7/6, hình phạt chung bị cáo Vũ phải nhận là 30 năm tù. Tòa phúc thẩm cũng giữ nguyên 30 tháng tù với ông Bùi Văn Thành (cựu Thứ trưởng Công an), 36 tháng tù với ông Trần Việt Tân (cựu Thứ trưởng Công an) về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, theo khoản 2, Điều 285 Bộ luật Hình sự 2015. Bị cáo Phan Hữu Tuấn (cựu Phó Tổng cục trưởng Tổng cục V, Bộ Công an) được giảm một năm tù (còn 4 năm) về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Nguyễn Hữu Bách (cựu lãnh đạo Cục B61, Tổng cục V) được giảm 18 tháng tù (còn 3 năm 6 tháng tù).

Theo Đỗ Phương (Pháp luật & Xã hội)