Vĩnh Long đứng đầu bảng xếp hạng chỉ số công khai ngân sách

Theo báo cáo Chỉ số Công khai Ngân sách tỉnh (POBI) 2018 được công bố ngày 12/6, Vĩnh Long là tỉnh đạt số điểm cao nhất (90,51/100 điểm), các tỉnh nằm trong khu vực Bắc Trung Bộ lại nằm trong top thấp nhất.

Báo cáo Chỉ số Công khai Ngân sách tỉnh được xây dựng ở Việt Nam từ năm 2017 nhằm phản ánh mức độ công khai ngân sách tỉnh trên toàn quốc là công cụ đo đạc mức độ công khai, minh bạch trong quản lý ngân sách nhà nước và mức độ thực thi Luật Ngân sách nhà nước năm 2015.

Kết quả khảo sát POBI 2018 cho thấy, chỉ số trung bình về công khai ngân sách tỉnh đạt 51/100 điểm quy đổi xếp hạng, cao hơn so với chỉ số trung bình đối với POBI 2017 là 30,5/100 điểm. Điều này cho thấy mức độ công khai ngân sách nhà nước của 63 tỉnh, thành phố năm 2018 đã cải thiện hơn so với năm 2017.

Cũng theo báo cáo POBI năm 2018, có 6 tỉnh công khai đầy đủ thông tin về ngân sách và không còn tỉnh nào có điểm số POBI bằng 0, trong khi năm 2017 có 4 tỉnh có điểm số POBI bằng 0 và không có tỉnh nào công khai đầy đủ thông tin về ngân sách tỉnh.

Trong xếp hạng công khai ngân sách POBI 2018, có 6 tỉnh được xếp vào nhóm A – công khai “Đầy đủ” bao gồm: Vĩnh Long (90,52 điểm), Bà Rịa-Vũng Tàu (85,91 điểm), Đà Nẵng (83,09 điểm), Vĩnh Phúc (82,05 điểm), Quảng Nam (76,68 điểm) và Hậu Giang (76,66 điểm). Đặc biệt, Hải Phòng đứng cuối bảng xếp hạng chỉ với 5,14/100 điểm. Có 6 tỉnh công khai “Đầy đủ”, 27 tỉnh công khai “Tương đổi đầy đủ”, 21 tỉnh công khai “Chưa đầy đủ” và 9 tỉnh “Ít” công khai.

POBI 2018 cũng cho thấy sự khác biệt giữa mức độ công khai ngân sách tỉnh của các vùng. Duyên hải Nam Trung Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long là hai vùng có điểm xếp hạng POBI trung bình cao nhất, lần lượt là 60,9 và 59,16 điểm, tiếp theo đó là vùng Đông Nam Bộ (54,37 điểm) và Đồng bằng sông Hồng (50,55 điểm). Vùng Bắc Trung Bộ có số điểm trung bình thấp nhất trong 7 vùng địa lý, chỉ đạt 40,33 điểm, tiếp đó là Trung du và miền núi Bắc Bộ (42,9 điểm) và khu vực Tây Nguyên (46,3 điểm).

Đánh giá về kết quả này, PGS,TS. Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) cho biết, năm 2017 là năm đầu tiên khảo sát chỉ số công khai ngân sách tỉnh (POBI), các tỉnh chưa ý thức hết về việc minh bạch, công khai ngân sách dù trong luật pháp đã quy định. Đến năm nay, các tỉnh đã ý thức rất rõ trong việc công khai, minh bạch ngân sách theo các quy định của Bộ Tài chính. Vì vậy, mặc dù tiêu chí đánh giá của POBI năm nay chặt chẽ hơn năm trước, nhưng điểm trung bình của các tỉnh vẫn tăng lên từ 30,5 lên 51 điểm. Điều này cho thấy sự nỗ lực đáng kể của các tỉnh trong việc công khai, minh bạch ngân sách. Tuy nhiên, các thành phố lớn trực thuộc Trung ương cũng có những động thái rất khác nhau. Trong khi Đà Nẵng có tính minh bạch, công khai rất cao (đứng thứ 3 trong bảng xếp hạng) thì Hà Nội và TPHCM đều ở mức trung bình thấp.

PGS,TS. Vũ Sỹ Cường, Đại diện nhóm nghiên cứu BTAP.

Bên cạnh đó, theo PGS,TS. Vũ Sỹ Cường, Đại diện nhóm nghiên cứu BTAP thì trong khảo sát POBI 2018, lần đầu tiên tiêu chí về sự tham gia của người dân trong chu trình ngân sách địa phương đã được đưa vào để khảo sát. Các nội dung đánh giá bao gồm việc Sở Tài chính các tỉnh có phương thức giao tiếp, trao đổi với người dân trên cổng thông tin điện tử về vấn đề ngân sách, bao gồm việc phản hồi lại các ý kiến đóng góp của người dân.

Tuy nhiên, kết quả khảo sát POBI 2018 về mức độ tham gia của người dân cho thấy nhìn chung các tỉnh ít tạo điều kiện để người dân tham gia vào quá trình công khai minh bạch ngân sách. Số điểm quy đổi trung bình của 63 tỉnh, thành phố là 34,35 điểm. Tỉnh Bắc Ninh đạt điểm số cao nhất với 66,6 điểm. Các tỉnh Bắc Giang, Bến Tre, Bình Phước, Đồng Tháp, Kiên Giang, Ninh Bình, Phú Thọ, Phú Yên và Thái Bình là các tỉnh có số điểm bằng nhau và là các tỉnh có số điểm thấp nhất cả nước (16,6 điểm).

Do đó, theo ông Cường, để người dân có thể dễ dàng tiếp cận được các tài liệu ngân sách được công khai, cổng thông tin điện tử của UBND tỉnh và Sở Tài chính tỉnh cần công khai đầy đủ các tài liệu ngân sách theo như quy định trong chuyên mục công khai ngân sách.

Đồng thời, các tài liệu công khai cần phải được kèm theo quyết định công bố công khai thông tin của cơ quan có thẩm quyền. Các tài liệu ngân sách nhà nước cần phải công khai đúng thời gian quy định với đầy đủ các thông tin về Quyết định, Nghị quyết phê duyệt, ban hành tài liệu và các bảng biểu phụ lục kèm theo. Việc công khai cần bổ sung các thông tin về thời điểm công bố tài liệu.

Cùng với đó, các tỉnh cần chủ động trong việc phản hồi các câu hỏi của người dân về ngân sách. Xây dựng và công bố quy chế nội bộ về quy trình cung cấp thông tin theo như quy định của Luật Tiếp cận thông tin. Ngoài chuyên mục hỏi đáp và email thì các Sở Tài chính tỉnh có thể sử dung các mạng xã hội như facebook để tăng cường tương tác, trao đổi giữa người dân và Sở Tài chính và UBND tỉnh.

Đông Nghi

Theo DNV