Việt Nam thay Trung Quốc thành trung tâm công nghiệp thế giới: Điều huyễn hoặc?

Việt Nam có thể trở thành trung tâm công nghiệp và những sản xuất như dệt may, da giày… sẽ là những ngành được hưởng lợi trong chuỗi sản xuất toàn cầu khi TPP có hiệu lực.

Ảnh minh họa.

Việt Nam có thể trở thành trung tâm công nghiệp và những sản xuất như dệt may, da giày… sẽ là những ngành được hưởng lợi trong chuỗi sản xuất toàn cầu khi hiệp định thương mại TPP có hiệu lực.

Một chuyên gia kinh tế đầu ngành đã đưa ra nhận định như vậy về cơ hội phát triển ngành công nghiệp của Việt Nam khi gia nhập TPP.

Chuyên gia này cho rằng, với TPP, quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa sẽ giúp Việt Nam có thể trở thành trung tâm công nghiệp của thế giới và các ngành điển hình về mạng sản xuất và giá trị toàn cầu như dệt may, da giày… sẽ được hưởng lợi nhiều nhất.

Chuyên gia này tin tưởng, khi Việt Nam có một lực đẩy mới cho cải cách và hiện thực hóa các tiềm năng, cải cách thể chế và thúc đẩy đổi mới… thì điều này hoàn toàn có thể thành hiện thực.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến lại cho rằng, việc Việt Nam có thể tận dụng TPP và thay thế Trung Quốc thành trung tâm công nghiệp của thế giới là điều huyễn hoặc. Thậm chí để tận dụng một phần nhỏ các cơ hội mà hiệp định này mang lại còn đang là bài toán khó.

Nói với báo, ông Bùi Ngọc Sơn, Trưởng phòng Kinh tế quốc tế, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính trị thế giới nhận định: những gì Việt Nam đang có rất khó để “hấp thụ” những cơ hội mà TPP mang lại.

“Công nghệ, cơ sở lạc hậu đều nghèo nàn, lạc hậu. Lao động kỹ năng còn thô sơ, thể chế chính sách, thủ tục hành chính thì không thông thoáng… Khi tham gia các hiệp định thương mại (FTA) chỉ có khâu đi đàm phán là chuẩn bị tốt nhất, còn lại chẳng chuẩn bị gì.

Doanh nghiệp thì lơ mơ, nhiều ông còn không hiểu TPP là cái gì? Vậy làm sao để có thể ‘chui’ được vào chuỗi giá trị gia tăng toàn cầu, làm sao có thể tận dụng tối đa những lợi ích mà các hiệp định thương mại mang lại?”.

Ông Sơn cho rằng, cơ hội mà các hiệp định thương mại nói chung và TPP nói riêng mang lại là có, nhưng “sức” của các doanh nghiệp Việt Nam còn yếu, trong khi đó vấn đề chuyển giao công nghệ còn bất cập.

“Chúng ta chẳng có gì siết chặt họ về vấn đề chuyển giao công nghệ. Họ vào đầu tư, không có gì ràng buộc thì tội gì họ phải chuyển giao. Tỉnh này không ưu tiên thì họ lại rời sang tỉnh khác với nhiều ưu đãi hơn, vậy doanh nghiệp Việt bao giờ lớn mạnh được?”

Ông Sơn lấy ví dụ, như ở Trung Quốc, nếu nhà đầu tư không chịu chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp nội, họ sẵn sàng áp thuế rất nặng. Và ngay chính bản thân các doanh nghiệp Trung Quốc cũng rất chủ động trong việc buộc các nhà đầu tư chuyển giao công nghệ.

Nhìn vào thực tại những gì đang có, ông Sơn cho rằng “cơ hội để Việt Nam vươn lên trở thành trung tâm công nghiệp của thế giới thực sự là quá khó!”.

Trong khi đó, theo ông Ngô Quý Nhâm, Giám đốc Dịch vụ Tư vấn Chiến lược của Công ty Tư vấn Quản lý OCD, Việt Nam có thể thay thế Trung Quốc để trở thành trung tâm công nghiệp của thế giới thực sự là điều huyễn hoặc.

Ông Nhâm nói: Một nền kinh tế mà gần 98% là doanh nghiệp vừa và nhỏ, tích lũy vốn thấp, hệ thống quản trị yếu kém, máy móc, thiết bị, công nghệ lạc hậu, năng suất lao động thấp, năng lực marketing – đặc biệt là marketing quốc tế hạn chế như hiện nay thì rất ít doanh nghiệp có thể tận dụng được lợi thế của TPP.

“Chưa kể, chính sách thuế khóa nặng nề ‘đè’ lên hệ thống doanh nghiệp vốn đã ọp ẹp, trong khi đó oanh nghiệp nước ngoài thì hưởng đủ thứ ưu đãi. Sống sót trong cạnh tranh đã khó, nói gì đến tận dụng lợi thế của TPP”, ông Nhâm cho biết.

Theo Bizlive