Việt Nam nỗ lực không ngừng vì sự vững mạnh của ASEAN

Trong chặng đường 25 năm sống dưới “mái nhà chung” ASEAN, Việt Nam đã có những đóng góp quan trọng cho sự phát triển và thành công của Hiệp hội.

Đây là nhận định chung của các đại biểu tham dự Hội thảo quốc tế “Việt Nam – ASEAN: 25 năm qua và chặng đường phía trước”, diễn ra mới đây tại Hà Nội.

Quang cảnh hội thảo “Việt Nam – ASEAN: 25 năm qua và chặng đường phía trước”.

Việt Nam chính thức gia nhập ASEAN vào năm 1995, ghi dấu ấn quan trọng trong quá trình hội nhập khu vực của đất nước, cũng như tiến trình, hợp tác, liên kết của cả khu vực. Chia sẻ về sự kiện này, nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan khẳng định, chính thức gia nhập ASEAN là cột mốc quan trọng trong chính sách đối ngoại của Việt Nam, là một bước ngoặt mang tính chiến lược cho cả Việt Nam và khu vực. Quyết định này đã đưa đến kết quả “cùng thắng” cho cả Việt Nam và ASEAN. Việc gia nhập ASEAN giúp Việt Nam tạo dựng mối quan hệ mới về chất với các nước Đông – Nam Á theo chiều hướng hữu nghị, ổn định và lâu dài, hợp tác toàn diện và chặt chẽ cả về đa phương và song phương. Theo nguyên Phó Thủ tướng, ASEAN là nấc thang đầu tiên, là sự chuẩn bị quan trọng ban đầu giúp Việt Nam đẩy mạnh hội nhập khu vực và quốc tế, để sau này tiếp tục bước những bước đi lớn ra thế giới, như tham gia Diễn đàn Hợp tác Á – Âu (ASEM), Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC), Tổ chức Thương mại thế giới (WTO)… Đối với ASEAN, Việt Nam đã có những đóng góp quan trọng giúp Hiệp hội trở thành một cộng đồng với các thành viên tin cậy và hợp tác chặt chẽ, đồng thời là một tổ chức khu vực có uy tín, được cộng đồng quốc tế coi trọng.

Nhấn mạnh sự tham gia của Việt Nam đã tiếp thêm sức mạnh cho ASEAN, nguyên Trưởng SOM ASEAN của Bru-nây P.Pa-tra khẳng định, Bru-nây cảm thấy vinh dự và tự hào khi được chào đón Việt Nam gia nhập đại gia đình ASEAN nhân dịp Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 28, được tổ chức ở Bru-nây năm 1995. Ngay sau khi gia nhập ASEAN, Việt Nam đã tích cực thúc đẩy kết nạp ba nước Lào, Mi-an-ma, Cam-pu-chia vào Hiệp hội, hiện thực hóa ý tưởng về một ASEAN bao gồm cả 10 nước Đông – Nam Á. Trong khi đó, nguyên Bộ trưởng Ngoại giao In-đô-nê-xi-a M.Na-ta-lê-ga-oa nhấn mạnh, Việt Nam đã có những đóng góp tích cực trong việc thiết lập lòng tin chiến lược giữa các nước trong khu vực. Trên nền tảng lòng tin đó, các nước đã hóa giải nhiều bất đồng thông qua các biện pháp hòa bình. Khẳng định sức mạnh của ASEAN nằm trong sự đa dạng, ông M.Na-ta-lê-ga-oa cho rằng, 10 quốc gia thành viên ASEAN, với sự đa dạng về văn hóa, điều kiện kinh tế và thể chế chính trị, là minh chứng rõ nét cho việc vượt qua những khác biệt để đạt được sự liên kết chặt chẽ. Đây là cơ sở để các quốc gia thành viên xây dựng cộng đồng tự cường và thu hẹp khoảng cách phát triển.

Trong một phần tư thế kỷ sống dưới mái nhà chung ASEAN, Việt Nam luôn đóng vai trò quan trọng trong việc xác định mục tiêu, phương hướng phát triển và hình thành các quyết sách lớn của ASEAN, như Tầm nhìn ASEAN năm 2020 và các kế hoạch triển khai Tầm nhìn, Hiến chương ASEAN, Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN 2025 và nhiều thỏa thuận quan trọng khác. Nhấn mạnh những đóng góp của Việt Nam trong xây dựng Hiến chương ASEAN, Bộ trưởng Văn phòng Thủ tướng, nguyên Trưởng SOM ASEAN của Lào Bun-cợt Xẳng-xổm-xắc cho biết, cùng với các nước ASEAN, Việt Nam đã tham gia tích cực xây dựng Hiến chương ASEAN ngay từ những ngày đầu. Trong quá trình soạn thảo Hiến chương, Việt Nam đã góp phần bảo vệ những mục tiêu và nguyên tắc cơ bản của Hiệp hội như các mục tiêu hòa bình, ổn định và liên kết khu vực, thu hẹp khoảng cách phát triển… Những đóng góp của Việt Nam góp phần định hướng quan trọng trong quá trình soạn thảo nội dung Hiến chương, tạo điều kiện để Hiến chương đáp ứng tốt hơn những yêu cầu đặt ra cho ASEAN trong giai đoạn phát triển mới.

ASEAN đang đối mặt nhiều thách thức do những chuyển biến nhanh chóng của tình hình khu vực và thế giới, các mối đe dọa an ninh phi truyền thống, dịch Covid-19… Nguyên Bộ trưởng Ngoại giao In-đô-nê-xi-a M.Na-ta-lê-ga-oa nhấn mạnh, trong bối cảnh đó, trên cương vị Chủ tịch ASEAN, Việt Nam đã và đang phát huy tốt vai trò “người thuyền trưởng” cùng các nước thành viên đưa con thuyền ASEAN vượt qua nhiều sóng gió. Hiệp hội đã đoàn kết xử lý những khó khăn của đại dịch Covid-19, đồng thời tiếp tục kiên trì thực hiện nỗ lực xây dựng Cộng đồng gắn kết, thích ứng, liên kết chặt chẽ, lấy người dân làm trung tâm.

Đại sứ Lê Lương Minh, nguyên Tổng Thư ký ASEAN khẳng định, Việt Nam có thể tự hào về những đóng góp của mình cho sự phát triển và thành công của ASEAN. Những đóng góp đó vẫn đang được tiếp nối với nỗ lực không ngừng của Việt Nam trong vai trò là một thành viên tích cực, chủ động và có trách nhiệm.