Việt Nam mong Tòa trọng tài phán quyết công bằng vụ kiện ‘đường lưỡi bò’

Mai Phương Lý09:31 02/07/2016

Việt Nam mong Toà Trọng tài công bằng, tạo cơ sở giải quyết hoà bình tranh chấp Biển Đông khi ra phán quyết về vụ kiện Philippines – Trung Quốc trong tháng này.

Trung Quốc xây trái phép đảo nhân tạo tại quần đảo Trường Sa, thuộc chủ quyền của Việt Nam, ở Biển Đông. Ảnh: DigitalGlobe

“Là quốc gia trực tiếp liên quan đến tranh chấp ở Biển Đông và là quốc gia thành viên Công ước của Liên Hơp Quốc về Luật Biển năm 1982( UNCLOS), Việt Nam luôn theo dõi sát diễn biến vụ kiện và mong muốn Tòa Trọng tài sẽ đưa ra phán quyết công bằng và khách quan, tạo cơ sở cho việc giải quyết hòa bình các tranh chấp ở Biển Đông”, ông Lê Hải Bình, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao, hôm qua cho biết trong thông cáo.

Người phát ngôn tuyên bố nhằm trả lời câu hỏi của phóng viên về phản ứng của Việt Nam trước việc Tòa Trọng tài thường trực của Liên Hợp Quốc (PCA) trong vụ kiện Philippines – Trung Quốc sẽ ra phán quyết vào ngày 12/7 tới.

Ông Bình cho hay Việt Nam đã được thông báo về ngày ra phán quyết. Người phát ngôn một lần nữa khẳng định lập trường nhất quán của Việt Nam là ủng hộ việc giải quyết tranh chấp ở Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, ủng hộ việc tuân thủ và thực thi đầy đủ tất cả các quy định và thủ tục của UNCLOS.

Trung Quốc đòi chủ quyền với gần như toàn bộ vùng biển dựa trên “đường lưỡi bò”, còn gọi là “đường 9 đoạn”, mà nước này tự vẽ ra, đi sát vào vùng biển của các quốc gia láng giềng.

Philippines cho rằng tuyên bố của Trung Quốc vi phạm UNCLOS, khiến Manila bị hạn chế khai thác tài nguyên và đánh cá trong vùng đặc quyền kinh tế. Nước này khởi kiện yêu sách của Trung Quốc tại PCA vào năm 2013. PCA năm 2015 tuyên bố họ có thẩm quyền xử vụ kiện.

Trung Quốc khăng khăng không theo kiện và đòi bác bỏ quyết định của tòa. Trước thềm phán quyết của PCA, Trung Quốc đã phát động chiến dịch lôi kéo sự ủng hộ của nhiều nước trong khu vực và trên thế giới.

Bắc Kinh nói rằng có 60 nước ủng hộ lập trường Biển Đông của họ, trong đó chủ yếu là các nước ở châu Phi, Trung Đông và Trung Á. Tuy nhiên, nhiều quốc gia có tên trong danh sách đã lên tiếng bác bỏ tuyên bố này của Trung Quốc.

Video đang HOT

Trọng Giáp

Theo VNE

Lôi kéo các nước trước phán quyết Biển Đông, Trung Quốc có thể 'gậy ông đập lưng ông'

Các chuyên gia luật Việt Nam dự đoán Trung Quốc sẽ phải hứng chịu nhiều hậu quả tiêu cực khi lôi kéo các nước khác bác bỏ phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực về vụ kiện "đường lưỡi bò".

Tiến sĩ Hoàng Ngọc Giao, Viện trưởng Viện nghiên cứu Chính sánh, Pháp luật và Phát triển. Ảnh: Thanh Phong.

Phán quyết sắp tới của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) về "đường lưỡi bò" Trung Quốc vẽ ra trên Biển Đông được nhiều chuyên gia Việt Nam và quốc tế coi là sự kiện mang tính bước ngoặt đối với tình hình khu vực.

Trao đổi với VnExpress, Tiến sĩ luật Nguyễn Toàn Thắng, Phó Viện trưởng Viện Luật so sánh, Đại học luật Hà Nội, nhận định PCA sẽ ra phán quyết có lợi cho Philippines.

Theo ông Thắng, hai nội dung quan trọng nhất là phán quyết của PCA về "đường lưỡi bò" và các cấu trúc trong quần đảo Trường Sa. Ông cho rằng Philippines đã rất khôn ngoan khi không kiện Trung Quốc về vấn đề chủ quyền, bởi vụ kiện như vậy tại cơ quan tài phán quốc tế cần sự chấp nhận thẩm quyền của cả hai bên tranh chấp.

Hơn nữa, tranh chấp chủ quyền nằm ngoài phạm vi điều chỉnh của Công ước Luật biển năm 1982 (UNCLOS). Philippines chỉ yêu cầu Tòa trọng tài giải quyết những vấn đề liên quan đến giải thích và áp dụng UNCLOS, trong đó có việc xác định quy chế pháp lý của các cấu trúc tại quần đảo Trường Sa để quyết định xem chúng là đảo, đá hay bãi cạn nửa chìm nửa nổi, cũng như các hành vi vi phạm UNCLOS của Trung Quốc.

Bác bỏ lập luận mơ hồ

"Trong lịch sử, chưa có một cơ quan tài phán quốc tế nào được yêu cầu phân biệt cụ thể giữa đảo và đá. Phán quyết của PCA về điểm này sẽ có đóng góp rất lớn về mặt học thuật cũng như pháp lý, ảnh hưởng tới tuyên bố của các bên liên quan trên Biển Đông", ông Thắng nói.

Theo đó, PCA ra phán quyết xác định quy chế pháp lý các cấu trúc đang bị Trung Quốc cưỡng chiếm ở Biển Đông thuộc nhóm nào thì nó sẽ có vùng biển rộng bao nhiêu hải lý xung quanh theo quy định của UNCLOS. Đây cũng là căn cứ để cộng đồng quốc tế có thể xác định được có hay không các vùng biển chồng lấn ở Biển Đông.

"Điều này cũng là cơ sở để các bên đề cập tới khái niệm 'khai thác chung', chỉ có thể khai thác chung ở vùng chồng lấn chứ không thể 'vào nhà người khác' để khai thác", ông nhận định.

Tiến sĩ luật Hoàng Ngọc Giao, Viên trương Viện Nghiên cứu Chính sách, Pháp luật & Phát triển (PLD Vietnam) cũng nhất trí rằng việc kiện Trung Quốc ra PCA là bước đi khôn khéo của Philippines, nhằm bác bỏ những lập luận mơ hồ của Trung Quốc về cái gọi là "quyền lịch sử" dựa trên "đường lưỡi bò" do nước này tự vẽ ra.

"Nếu Trung Quốc không tuân thủ phán quyết của PCA, Philippines hoàn toàn có thể đưa vấn đề ra Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Tất nhiên, với tư cách là thành viên thường trực, Trung Quốc có thể bỏ phiếu chống lại việc Hội đồng Bảo an ra tuyên bố hay có biện pháp cụ thể buộc nước này thực thi phán quyết của PCA. Nhưng vấn đề chính là Trung Quốc sẽ rất mất mặt nếu sự việc xảy ra", ông Giao nói.

Điều quan trọng hơn, dư luận thế giới sẽ hiểu sự thật ở Biển Đông không giống như những gì bộ máy tuyên truyền khổng lồ của Trung Quốc đang rêu rao. Thế giới sẽ thấy Trung Quốc đang đứng ngoài luật pháp quốc tế chứ không chỉ là vấn đề tranh chấp chủ quyền giữa Trung Quốc và một vài nước trong ASEAN.

Ông Thắng cho rằng chính việc Trung Quốc với tư cách là nước ký vào UNCLOS nhưng từ chối tham gia trong khi luôn yêu sách chủ quyền trên Biển Đông cho thấy thế yếu của họ. Trung Quốc cố gắng lập luận theo hướng vụ kiện của Philippines liên quan đến chủ quyền nên PCA không có thẩm quyền. Họ cũng lợi dụng tuyên bố ngoại lệ trong UNCLOS, cho phép một bên từ chối tham gia.

Tuy nhiên, đây chính là thắng lợi của Philippines và cũng là của các nước muốn dùng biện pháp hòa bình giải quyết tranh chấp trên Biển Đông.

Phản tác dụng

Trung Quốc bồi đắp, cải tạo đá Vành Khăn, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: CSIS.

Hai chuyên gia luật đều cho rằng việc Trung Quốc lôi kéo các nước khác trên thế giới ủng hộ lập trường Biển Đông của họ "không nói lên gì nhiều", thậm chí có thể gây tác dụng ngược.

Theo ông Giao, phán quyết của PCA sẽ khiến một số quốc gia bị Trung Quốc lôi kéo phải "tính lại chính sách ngoại giao" của mình.

"Phán quyết của PCA sẽ đề cập tới việc xác định các thực thể tại Trường Sa là đảo, đá, hay bãi cạn. Trung Quốc sẽ khó lòng ngang ngược, chà đạp luật pháp quốc tế như hiện tại", ông Giao nói.

"Tôi không ngạc nhiên khi thấy một vài nước bị Trung Quốc lôi kéo, ra tuyên bố theo hướng có lợi cho Trung Quốc bởi họ bị phụ thuộc về kinh tế. Nhưng một khi PCA ra phán quyết, chắc chắn họ sẽ phải nghĩ lại khi chơi với một anh bạn thích dùng luật rừng hơn luật pháp".

Ông Giao cho biết, ngay cả khi được một số quốc gia riêng lẻ ủng hộ, Trung Quốc vẫn không thể chối bỏ nghĩa vụ thi hành luật pháp quốc tế, vốn được ghi rõ trong UNCLOS rằng các quốc gia thành viên phải tuân thủ phán quyết của toà quốc tế.

Ông Giao lấy ví dụ trong vụ Nicaragua kiện Mỹ ra Tòa Công lý quốc tế năm 1984 - 1986 vì hành vi chi tiền viện trợ cho phiến quân Contras nhằm lật đổ chính phủ, gài mìn trong vùng biển và cảng biển Nicaragua. Trong vụ này, Tòa ra phán quyết xác định Mỹ đã vi phạm nguyên tắc không sử dụng vũ lực, yêu cầu Mỹ phải bồi thường 370,2 triệu USD cho Nicargua. Ban đầu, Mỹ từ chối thi hành bản án. Nicaragua đã đưa vụ việc ra Liên Hợp Quốc để khiếu nại, tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của nhiều nước, dù Mỹ là thành viên thường trực tại Hội đồng Bảo an. Cuối cùng, dưới sức ép của dư luận trong nước và quốc tế, Mỹ phải trả cho Nicaragua 500 triệu USD dưới hình thức viện trợ kinh tế.

"Đây là ví dụ cụ thể cho thấy một siêu cường cũng không thể đứng ngoài luật pháp, Trung Quốc sẽ phải thực thi phán quyết nếu còn muốn rêu rao về 'trỗi dậy hòa bình'. Họ sẽ bị thế giới cô lập nếu chống lại phán quyết của PCA", ông Giao nói.

Văn Việt

Theo VNE

Tổng thống Philippines muốn xoa dịu tranh chấp với Trung Quốc sau phán quyết của PCA Tổng thống Rodrigo Duterte cho hay ông hy vọng một "cú hạ cánh nhẹ nhàng" trong cuộc tranh chấp với Trung Quốc ở Biển Đông khi tòa án trọng tài công bố phán quyết vụ kiện về "đường lưỡi bò". Tổng thống Rodrigo Duterte. Ảnh: Inquirer Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) tuyên bố vào ngày 12/7 sẽ ra phán quyết cuối cùng...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tổng thống Zelensky chơi 'tất tay' với Nga ?09:59

Cơ quan điều tra Hàn Quốc huy động 1.000 người bắt ông Yoon Suk Yeol08:15

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Israel tấn công Yemen, tuyên bố sẽ truy lùng các thủ lĩnh Houthi17:48

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Mỹ cảnh báo quân đội Triều Tiên đang 'thiện chiến' hơn nhờ chiến đấu với Nga14:04

Nghi can phóng hỏa bị bắt tại khu vực cháy rừng Los Angeles06:54

Khu nhà giàu California hoang tàn sau thảm họa cháy rừng10:51

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Lợi dụng cháy rừng ở California để đóng giả lính cứu hỏa hòng trộm cắp06:49

Rộ tin Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, thả con tin tại Gaza08:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

'Cậu ấm' nhà Trump đã lớn nhưng có người yêu chưa?

07:32:30 22/01/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump và đệ nhất phu nhân Melania Trump chia sẻ những hiểu biết của mình về chuyện yêu đương của con trai.

Mỹ một lần nữa rút khỏi Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu

07:20:34 22/01/2025

Nhà Trắng thông báo Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20.1 một lần nữa rút Mỹ khỏi Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu năm 2015.

Ông Trump đã hủy những sắc lệnh nào của ông Biden ngay sau khi nhậm chức?

07:16:59 22/01/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký một số sắc lệnh hành pháp và hủy vài lệnh của chính quyền trước ngay sau khi nhậm chức, trở thành tổng thống thứ 47 của nước này.

Tổng thống Nga và Chủ tịch Trung Quốc hội đàm trực tuyến

05:38:36 22/01/2025

Nhà lãnh đạo Nga cũng bày tỏ vui mừng đã gặp lại nhà lãnh đạo Trung Quốc hồi tháng 10 tại Hội nghị thượng đỉnh BRICS ở Kazan (Nga).

Hỏa hoạn ở khách sạn nghỉ dưỡng Thổ Nhĩ Kỳ, 66 người thiệt mạng

22:23:34 21/01/2025

Ít nhất 66 người thiệt mạng và 51 người bị thương khi hỏa hoạn bùng lên tại một khách sạn nghỉ dưỡng trượt tuyết ở Tây Bắc Thổ Nhĩ Kỳ.

Thời tiết lưỡng cực đe dọa Mỹ

21:50:09 21/01/2025

Nước Mỹ đang trải qua tình trạng thời tiết lưỡng cực, với một bên là giá rét sâu dưới âm độ C, còn một bên tiếp tục cháy rừng.

Di sản của nhiệm kỳ Tổng thống Joe Biden

21:47:21 21/01/2025

Khi nhậm chức vào năm 2021, tỷ lệ ủng hộ ông Biden vào tháng 2 năm đó là 61%. Tuy nhiên, sau quyết định rút quân khỏi Afghanistan vào tháng 8 cùng năm, ông Biden bị tụt dần sự ủng hộ.

Bóc tách bài diễn văn nhậm chức của Tổng thống Trump

21:41:15 21/01/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã trình bày hàng loạt kế hoạch chính sách của ông trong bài phát biểu sau khi tuyên thệ nhậm chức ngày 20.1.

Houthi ngừng tấn công tàu nước ngoài sau lệnh ngừng bắn Gaza, trừ tàu Israel

21:33:03 21/01/2025

Lực lượng Houthi tại Yemen tuyên bố sẽ tiếp tục tấn công các tàu liên quan Israel đến khi nào thỏa thuận ngừng bắn gần đây tại Dải Gaza được thi hành đủ các giai đoạn.

Indonesia: Lũ quét, lở đất ở Trung Java, ít nhất 16 người tử vong

21:16:54 21/01/2025

Theo giới chức địa phương, mưa lớn và gió mạnh từ đêm 20/1 đến sáng 21/1 đã gây ra lũ quét và lở đất, trong đó Petungkriono là nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Vali hạt nhân sẽ được chuyển từ ông Biden sang ông Trump thế nào?

21:15:32 21/01/2025

Nhìn bề ngoài bình thường, vali hạt nhân lại biểu tượng cho sức mạnh và quyền lực to lớn. Tổng thống Mỹ đương nhiệm có thể thông qua vali để ra lệnh tấn công hạt nhân trong thời gian ngắn ngủi.

Panama phản đối tuyên bố lấy lại Kênh đào Panama của Tổng thống Donald Trump

21:12:08 21/01/2025

Ông Mulino cũng khẳng định không có sự hiện diện và can thiệp của bất kỳ quốc gia nào trên thế giới đối với Kênh đào Panama, nhằm phản bác tuyên bố của ông Trump cho rằng Trung Quốc đang điều hành kênh đào này.