Việt Nam cần 5G để ‘thăng hoa’ trên chặng đường phát triển
Đánh giá cao vai trò tiềm năng của 5G khi tác động tới cả kinh tế và xã hội, Ericsson tin rằng Việt Nam sẽ có nhiều cơ hội khi trở thành một trong những nước sớm ứng dụng 5G thương mại.
Ông Denis Brunetti – Tổng giám đốc Ericsson Việt Nam, Myanmar, Campuchia và Lào
Sự phát triển của công nghệ và viễn thông, đặc biệt từ giai đoạn 2010 trở lại đây với sự xuất hiện của mạng di động 3G và 4G đã giúp nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam đạt tăng trưởng nhanh chóng. Hiện tại, Việt Nam đặt mục tiêu chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến 2030 nhằm số hóa chính phủ, kinh tế, xã hội.
Chia sẻ với Thanh Niên, Tổng giám đốc Ericsson Việt Nam, Myanmar, Campuchia và Lào – ông Denis Brunetti cho biết, mục tiêu đó muốn thành công không thể thiếu sự đóng góp của công nghệ mạng 5G.
“Trước năm 1993, thời điểm mạng di động đầu tiên của Việt Nam hoạt động, 54% dân số thuộc diện nghèo nhưng hiện chỉ còn 3%, Việt Nam từ một quốc gia kém phát triển nay đã có thu nhập trung bình so với thế giới. Từ năm 2010, mạng 3G, 4G giúp mọi người truy cập internet, phục vụ cuộc sống từ thiết bị di động. Với tốc độ phát triển như vậy, Ericsson hoàn toàn tin vào khả năng hiện thực hóa mục tiêu mà chính phủ Việt Nam đã đặt ra”, ông Brunetti chia sẻ.
Ericsson (Thụy Điển) là một trong những hãng công nghệ chuyên cung cấp dịch vụ, giải pháp mạng viễn thông hàng đầu thế giới. Đây cũng là đơn vị góp phần quan trọng giúp phát triển mạng di động tại Việt Nam từ những ngày đầu khi hợp tác với MobiFone (sau này thêm cả VinaPhone, Viettel, Vietnamobile).
Hiện tại, Ericsson đang là đơn vị phối hợp với các nhà mạng Việt Nam để triển khai thí điểm 5G tại một số địa điểm thuộc các thành phố lớn. Lúc này vẫn còn nhiều việc phải làm trước khi có thể triển khai mạng 5G thương mại, nhưng nếu theo đúng lộ trình, Việt Nam sẽ nằm trong danh sách những quốc gia sớm thương mại hóa công nghệ mạng di động này. Ở quy mô toàn cầu, Ericsson đang có 109 hợp đồng thi công 5G với nhiều doanh nghiệp trên toàn cầu và 61 trong số này đã “lên sóng” 5G phục vụ người dùng.
Video đang HOT
Việt Nam đang thử nghiệm 5G tại một số địa điểm ở thành phố lớn
Theo ước tính của hãng, tới năm 2025 sẽ có 3 tỉ người dùng mạng 5G trên toàn cầu và khoảng 25 tỉ thiết bị IoT (internet kết nối vạn vật) được kết nối với nhau, trong số đó có 5 tỉ là thiết bị IoT sử dụng kết nối mạng di động.
Công nghệ 5G hứa hẹn kết nối internet tốc độ siêu cao trong khi độ trễ cực thấp, mở ra cơ hội cho rất nhiều ngành nghề, lĩnh vực khác nhau, từ đó thúc đẩy tốc độ phát triển của kinh tế, xã hội. Kinh tế Việt Nam đang dựa nhiều vào 2 ngành là sản xuất và nông nghiệp. Khi 5G được triển khai, ứng dụng IoT sẽ giải quyết được nhiều vấn đề, mọi ngành nghề và lĩnh vực sẽ được chuyển đổi một cách số hóa và hoạt động hiệu quả hơn, năng suất hơn.
“Nhiều công việc mới sẽ hình thành từ các ngành công nghiệp, dịch vụ với ứng dụng công nghệ mới, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam chú trọng vào hệ sinh thái khởi nghiệp”, ông Brunetti nhận định. Theo ông, Việt Nam đã có những bước nhảy vọt, vượt nhiều quốc gia trong khu vực nói riêng cũng như trên thế giới nói chung chỉ trong vòng 30 năm. Minh chứng cho điều này, ông Brunetti đánh giá Việt Nam vẫn là đích đến đầu tư hấp dẫn cho các doanh nghiệp nước ngoài, cùng với đó là khối nhân lực kỹ thuật chất lượng cao đang ngày càng khẳng định vị thế.
“Nhà mạng và kỹ sư Việt Nam, không chỉ trong lĩnh vực viễn thông mà còn ở nhiều ngành khác đều có năng lực chuyên môn cao, có tinh thần cầu tiến, cần cù và cẩn thận. Chính họ đã giúp Ericsson vượt qua thách thức khi triển khai hạ tầng ở những vùng địa hình hiểm trở, phức tạp. Đội ngũ kỹ sư người Việt đang làm tại Ericsson thường được mời tới hỗ trợ dự án của chúng tôi ở những quốc gia khác”, ông Denis bổ sung.
Ông cũng cho rằng các nhà mạng Việt Nam đang làm tốt vai trò trong việc cung ứng dịch vụ 3G, 4G chất lượng đến với khách hàng. Trong tương lai, các thành phố thông minh sẽ được xây dựng dựa trên hạ tầng kỹ thuật số sử dụng mạng 5G. Nó sẽ là huyết mạch của bất kỳ thành phố thông minh nào. Các công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), máy học (ML), AR/VR, tự động hóa, điện toán biên di động sẽ phát triển mạnh trên nền 5G. “Kết nối di động tại Việt Nam, nói thật lòng là rất tốt. Tôi đang là Phó chủ tịch Hiệp hội các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (Eurocham) nên từng tiếp xúc với nhiều doanh nghiệp cũng như du khách nước ngoài. Khi được hỏi về chất lượng mạng di động tại đây, nhiều người đánh giá trải nghiệm rất tốt đối với băng thông di động, một số còn so sánh và đánh giá tốt như so với mạng tại quê hương của họ nhưng lại có mức giá rẻ hơn rất nhiều”, lãnh đạo Ericsson chia sẻ.
Giám đốc Google AI: Việt Nam song hành cùng thế giới về AI
Jeff Dean, Giám đốc AI của Google, khẳng định Việt Nam có thể vận dụng AI ngang các nước lớn trong lĩnh vực giáo dục, y tế.
Google có một trang web nội bộ mang tên "Jeff Dean facts". Đây là nơi tổng hợp những sự thật thú vị về Jeff Dean, người được ví như "trùm cuối" của Google AI. Các kỹ sư ở đây đùa rằng giám đốc của họ không có thật, ông chỉ là một robot AI được Jeff Dean lập trình; hoặc mã PIN của Dean là bốn số cuối cùng của số Pi; hay vài tin đồn vui khác nói bàn phím của Dean chỉ có hai phím "0" và "1"...
Dean gia nhập Google từ năm 1999, là thế hệ kỹ sư tài năng đầu tiên góp phần đưa Google từ một công ty tìm kiếm thành "ông lớn" về trí tuệ nhân tạo. Ông cũng là một trong những người khơi mào cho sự bùng nổ của AI ở Thung lũng Silicon.
Jeff Dean sinh năm 1968, hiện là giám đốc phụ trách về AI của Google. Ảnh: Google.
Mặc dù giữ cương vị Giám đốc AI của Google, Dean rất ít khi xuất hiện trước phương tiện truyền thông đại chúng. Trong lần gặp gỡ hiếm hoi với báo giới Việt Nam, "trùm cuối" về AI của Google khẳng định Việt Nam có thể song hành với thế giới trong lĩnh vực AI nếu biết cách áp dụng các tiến bộ của các nước đi trước vào lĩnh vực giáo dục, y tế, giao thông...
Điều kỳ diệu nhất của AI
Ở phương Tây nói chung và các tập đoàn lớn như Google nói riêng, việc nghiên cứu về AI đã bắt đầu từ nhiều thập kỷ trước với những khoản đầu tư khổng lồ. "Mùa đông AI" đã qua, giờ là lúc thu hoạch trái ngọt từ trí tuệ nhân tạo. Nhưng ở Việt Nam, AI mới chỉ bắt đầu vài năm trở lại đây. Tuy nhiên, Jeff Dean tin rằng Việt Nam hoàn toàn có thể tận dụng những thành quả nghiên cứu từ các nước lớn và song hành với thế giới trong cuộc cách mạng trí tuệ nhân tạo.
Giám đốc AI của Google cho rằng điều kỳ diệu nhất của AI là mọi quốc gia đều có thể áp dụng tiến bộ công nghệ vào nhiều lĩnh vực mà xã hội cần để giải quyết các vấn đề tồn tại lâu năm. "Việc chăm sóc sức khoẻ, giáo dục cho đến làm sao để tương tác tốt hơn với các thiết bị điện tử trong túi quần, như smartphone, đều có thể cải thiện đáng kể thông qua máy học và trí tuệ nhân tạo", Dean nói.
Theo ông, lĩnh vực đầu tiên Việt Nam có thể ứng dụng trí tuệ nhân tạo là giáo dục. Ông cho rằng tiềm năng của AI và máy học để cải thiện các vấn đề giáo dục là rất lớn. Theo cách tiệm cận truyền thống, phụ huynh hoặc giáo viên có thể dạy kèm một đứa trẻ. Trẻ sẽ tiếp thu rất nhanh. Khi áp dụng AI, việc dạy và học có thể được cá nhân hoá tốt hơn.
Google đã thử nghiệm ở Ấn Độ nền tảng dạy học Bolo cho trẻ nhỏ, sau này được đổi tên thành "Read Along by Google". Nền tảng này đã có sẵn ở 180 quốc gia toàn cầu để dạy mọi người học tiếng Anh và nhiều ngôn ngữ khác. Nền tảng dùng máy học, AI để "lắng nghe" cách học sinh phát âm và chỉ ra những phần phát âm chưa đúng, cách để khắc phục.
Một lĩnh vực khác mà Việt Nam và nhiều nước có thể áp dụng AI ngay là dự báo lũ lụt. Máy móc có thể dự báo các tình huống nguy hiểm khi bão gây ra lượng mưa lớn. Sau khi phân tích, AI có thể đưa ra các thông tin hữu ích cho người dân. Ở những khu vực nhỏ trong thành phố, máy móc có thể cảnh báo về khả năng ngập lụt hoặc gợi ý điều hướng giao thông. Bằng cách sử dụng các mô hình máy học, Google đã đưa ra những dự đoán cụ thể về bão lũ ở Ấn Độ, Bangladesh và nhiều nơi khác.
Tiềm năng lớn hơn mà hệ thống AI của Google hướng đến là mang lại cho con người dịch vụ chăm sóc sức khoẻ tại các bệnh viện. Nhiều người không được tiếp cận dịch vụ y tế đủ tốt. Nhưng qua hệ thống máy học, AI, bệnh nhân sẽ được tư vấn chính xác về tình trạng bệnh tật của mình, như bệnh tiểu đường, võng mạc và các dị tật về mắt.
AI cũng sẽ khiến việc dự đoán, cảnh báo bệnh tật trở nên chính xác và nhanh chóng hơn. Mỗi năm trên thế giới có khoảng 400 triệu người cần được kiểm tra thị lực, nhưng số lượng bác sĩ giới hạn nên nhiều người đã mất thị lực trước khi được thăm khám. Với tiến bộ của máy học và AI, người bệnh sẽ được sàng lọc trên quy mô rộng với các chuyên gia cao cấp trên khắp thế giới.
Đạo đức là tương lai của AI
Jeff Dean đã tự tay thiết kế hầu hết các dự án hạ tầng lớn nhất của Google. Theo ông, bản chất của máy học nói chung và AI nói riêng là không tốt và không xấu hoàn toàn. Nó phụ thuộc nhiều vào cách con người sử dụng AI thế nào để giải quyết vấn đề của mình.
Tuy nhiên, AI cũng mang lại những rủi ro tiềm tàng, như Deepfake, tin giả... Từ nhiều năm trước, Google đã nhận thấy những rủi ro này và đưa ra một bộ nguyên tắc AI, buộc các kỹ sư phải xem xét kỹ lưỡng về tiềm năng, rủi ro khi AI bị lạm dụng vào những việc xấu.
Google cũng vạch ra danh sách những lĩnh vực mà AI sẽ không bao giờ tham gia được, như ngành chế tạo vũ khí vì AI và hệ thống máy học sẽ mang đến nhiều nguy cơ tiêu cực mà các kỹ sư phải tránh xa.
Đạo đức cũng sẽ là vấn đề đặc biệt quan trọng với tương lai AI khi ngày càng nhiều lĩnh vực áp dụng trí tuệ nhân tạo vào giải quyết vấn đề. Đạo đức AI còn liên quan đến thiên vị, phân biệt giới tính, chủng tộc. Giám đốc AI của Google ví dụ về khả năng nhận diện khuôn mặt trong lĩnh vực y tế: "Nếu không được kiểm soát, thuật toán AI có thể hoạt động tốt với những người có làn da sáng màu và ngược lại với người có làn da sẫm. Đó là sự thiên vị trong AI mà nếu không có các bộ quy tắc, hướng dẫn rõ ràng, các kỹ sư sẽ rất dễ mắc phải".
Theo ông, "Khi phát triển bất kỳ một công nghệ AI nào, các kỹ sư phải trả lời những câu hỏi: Chúng có phù hợp với các nguyên tắc chung không? Chúng giúp con người bằng cách nào? Làm sao để áp dụng những kỹ thuật này? Chúng có giúp thúc đẩy nhân loại phát triển theo hướng tốt không?".
Jeff Dean khẳng định Việt Nam có những nhà nghiên cứu tài năng, vài người trong số họ là đồng nghiệp của ông tại văn phòng Google. Ông đánh cao tài năng, sự hiểu biết và thái độ làm việc chăm chỉ của các kỹ sư AI gốc Việt. Dean cho rằng cơ sở quan trọng nhất để phát triển tài năng AI là Việt Nam có nền tảng giáo dục mạnh mẽ về toán học và khoa học.
Bức tranh toàn cảnh về AI tại Việt Nam nhìn từ AI Day 2020 "AI Day 2020" thu hút giới nghiên cứu, ứng dụng AI tại Việt Nam khi bất cứ ai quan tâm đến lĩnh vực này đều có thể lắng nghe, trao đổi với các chuyên gia hàng đầu thế giới. Trong 2 ngày 12 và 13/9, sự kiện trực tuyến "AI Day 2020" - "Ngày trí tuệ nhân tạo 2020 - Vươn tầm đón...