Viện phó lý giải siêu bão Mangkhut không vào Việt Nam
Phó viện trưởng Viện Khoa học khí tượng thủy văn và biến đổi khí hậu (Viện KHKTTV&BĐKH) Mai Văn Khiêm đưa ra lý giải về quỹ đạo của siêu bão Mangkhut.
Theo ông Khiêm, về mặt khoa học, sự dịch chuyển của các cơn bão phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố: dòng dẫn đường (áp cao cận nhiệt đới), quán tính của cơn bão, tác động của địa hình và ma sát…
Những đợt sóng lớn đ.ánh liên hồi vào khu vực bờ biển của khu dân cư Heng Fa Chuen, Hong Kong. Ảnh: Reuters
Trong đó, những cơn bão mạnh thì vai trò của dòng dẫn đường rất quan trọng. Dòng dẫn đường thường tồn tại trong chu kỳ khoảng 3 ngày. Lần này, khi bão còn ở xa Philippines thì áp cao cận nhiệt đới phát triển mạnh, tồn tại ở phía Nam.
Nếu thực tế áp cao cận nhiệt đới tiếp tục mạnh như những ngày đầu, dựa vào các mô hình tính toán thì cơn bão có hướng lệch tây (tức đi theo hướng tây tây bắc, hướng về Việt Nam). Tuy nhiên, 2-3 ngày sau, quỹ đạo bão thay đổi do áp cao cận nhiệt đới có xu thế rút về phía Bắc.
Lúc đó, tất cả mô hình dự báo của Mỹ, Nhật, châu Âu đều cập nhật điều kiện khí quyển như vậy. Theo tính toán thì quỹ đạo bão đi theo rìa cao cận nhiệt đới có hướng lệch về phía Bắc so với dự báo trước đó (đi theo hướng tây bắc nhiều hơn là hướng tây tây bắc).
Siêu bão liên tiếp
Những siêu bão xuất hiện gần nhau trên khu vực Đại Tây Dương vào năm 2017 như bão Maria, siêu bão Irma và siêu bão Harvey cho thấy thực tế đáng lo ngại về mối liên quan giữa sự gia tăng của các cơn bão có cường độ ngày càng lớn, xuất hiện ngày càng thường xuyên với tình trạng biến đổi khí hậu và trái đất nóng lên.
Không chỉ ở Biển Đông và Tây Bắc Thái Bình Dương, bão cũng xuất hiện đồng thời trên hầu hết các đại dương trên thế giới vào giữa tháng 9 này.
Ảnh vệ tinh ngày 11/9 cho thấy một chuỗi các xoáy thuận nhiệt đới hoạt động trên toàn cầu trên khu vực nhiệt đới, trong đó có siêu bão Mangkhut ở Tây Bắc Thái Bình Dương và bão rất mạnh Florence ở Đại Tây Dương
Video đang HOT
Thống kê trong ngày 11/9 có tới 9 xoáy thuận nhiệt đới (bao gồm cả bão, áp thấp nhiệt đới và các vùng áp thấp) hoạt động trên toàn cầu, trong đó có các cơn như siêu bão Florence, Helene, Isaac, bão Paul và Olivia, siêu bão Mangkhut…
Một số nghiên cứu về mối quan hệ giữa sự nóng lên toàn cầu và hoạt động của bão đã phát hiện ra rằng các cơn bão rất mạnh và siêu bão xuất hiện thường xuyên hơn, đặc biệt trên khu vực Đại Tây Dương.
Thậm chí một số nhà khoa học cho rằng, có thể phải đề xuất thêm cấp độ 6 đối với bão ở Đại Tây Dương (hiện nay cấp độ cao nhất là cấp độ 5).
Khó khăn trong dự báo
Công nghệ dự báo bão, đặc biệt các hạn dự báo từ 3 ngày trở lên được xây dựng dựa trên nền tảng mô hình dự báo số.
Trong khi đó, mặc dù có những cải thiện đáng kể về sai số dự báo quỹ đạo của bão trong các mô hình dự báo số, nhưng các mô hình vẫn có những điểm yếu chưa khắc phục được, đó là sai số dự báo vị trí bão còn lớn.
Trong hơn 20 năm qua, hầu như không có sự cải thiện nào về khả năng dự báo cường độ bão.
Vị trí và đường đi của bão
Đối với dự báo quỹ đạo bão Mangkhut, các dự báo của mô hình trước khi bão đổ bộ vào Philippines là khá thống nhất.
Tuy nhiên, sau khi bão qua báo đảo Ludong (từ 7h ngày 15/9), các dự báo của mô hình trở nên phân tán, khác nhau nhiều.
Song có một điểm chung giữa các quỹ đạo dự báo là xu hướng điều chỉnh quỹ đạo ngả dần về phía phải, dự báo rằng bão Mangkhut đổ bộ gần Hong Kong và sau khi đổ bộ sẽ di chuyển trên đất liền nhiều hơn.
Do ma sát với đất liền trong thời gian và quãng đường dài hơn trước khi đến vùng biên giới Việt Nam và Trung Quốc nên bão Mangkhut sẽ suy yếu nhiều hơn trước khi ảnh hưởng đến miền Bắc Việt Nam.
Như vậy, mối nguy hiểm chính từ bão Mangkhut đối với Việt Nam sẽ là mưa to ở khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa, đặc biệt là các tỉnh vùng núi phía Bắc.
Có thể thấy biến đổi khí hậu cùng với các hạn chế về công nghệ, trong đó có hạn chế của mô hình dự báo đối với bài toán dự báo quỹ đạo và cường độ bão sẽ còn gây nhiều khó khăn cho công tác dự báo bão.
Thái An
Theo VNN
Châu Á có thể thiệt hại 120 tỷ USD do siêu bão Mangkhut
Siêu bão Mangkhut được dự đoán sẽ đổ bộ vào loạt khu vực từ Philippines, Hong Kong cho tới ven biển Trung Quốc với mức độ thiệt hại về kinh tế có thể lên tới 120 tỷ USD.
Đường phố ngập lụt tại Philippines do siêu bão Mangkhut (Ảnh: Straitstimes)
Siêu bão Mangkhut sáng sớm nay 15/9 đã đổ bộ vào Philippines, mang theo gió mạnh và mưa lớn, quật đổ nhiều đường dây điện, gây sạt lở đất và tàn phá một sân bay trước khi tiếp tục di chuyển tới ven biển tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc và Hong Kong.
Được đ.ánh giá là cơn bão mạnh nhất thế giới trong năm nay, bão Mangkhut đã càn quét qua tỉnh Cagayan ở phía bắc Philippines với sức gió lên tới 269 km/giờ. Tính theo tiêu chuẩn của Mỹ, Mangkhut được xếp ở cấp độ 5 trong thang đo bão. Cơn bão này dự kiến sẽ đi qua Biển Đông và đổ bộ vào Quảng Đông vào ngày mai.
Theo Chuck Watson, chuyên gia về thảm họa tại Viện nghiên cứu Enki ở Savnanah, Georgia, nếu Mangkhut tiếp tục di chuyển theo lộ trình được dự đoán, mức độ thiệt hại so siêu bão này gây ra tại Trung Quốc và Hong Kong có thể lên tới hơn 120 tỷ USD, trong đó Trung Quốc khoảng 100 tỷ USD còn Hong Kong khoảng 26 tỷ USD. Trong khi đó, thiệt hại kinh tế do bão Mangkhut gây ra tại Philippines được dự đoán vào khoảng hơn 20 tỷ USD, tương đương 6,6% GDP của nước này.
"Đó là một tình huống tồi tệ", chuyên gia Watson nhận định.
Trong bối cảnh xấu nhất, nếu tâm bão Mangkhut tiến thẳng vào Hong Kong, thiệt hại kinh tế đối với vùng lãnh thổ này có thể lên tới 135 tỷ USD, còn tổn thất đối với Trung Quốc nói chung khoảng 230 tỷ USD.
Nhà cửa bị đổ sập do bão Mangkhut tại Tuguegarao (Ảnh: Bloomberg)
Theo lãnh đạo cơ quan kiểm soát thảm họa Philippines Ricardo Jalad, chính quyền Philippines đã sơ tán khoảng 56.000 người. Ước tính có khoảng 1 triệu người Philippines sống ở các khu vực ven biển hoặc trong các ngôi nhà thiếu kiên cố dọc theo đường đi của bão Mangkhut.
Đường dây liên lạc đã tới tỉnh Cagayan đã bị cắt khiến chính quyền địa phương không thể liên lạc với những khu vực xa xôi hẻo lánh khi bão đổ bộ. Gió mạnh đã phá hủy nhiều công trình tại tỉnh này.
Một số khu vực tại Philippines đã bị mất điện, bao gồm cả thủ đô Manila. Các tuyến đường ở Manila cũng bị ngập lụt khiến các phương tiện không thể di chuyển.
"Gần như tất cả các ngôi nhà ở đây đều bị phá hủy, mái nhà bị cuốn phăng. Không có điện. Hệ thống liên lạc cũng mất. Chúng tôi nhận được thông tin rằng nhiều cây bị bật gốc và cột điện bị đổ đã chắn ngang các con đường. Điều này khiến công tác dọn dẹp gặp nhiều khó khăn", Rogelio Sending, quan chức chính phủ tại Tuguegarao, thủ phủ của tỉnh Cagayan, cho biết.
Sóng biển dâng cao tại Manila do siêu bão (Ảnh: AFP)
Theo CNA, cảnh sát Philippines xác nhận ít nhất 2 phụ nữ đã t.hiệt m.ạng do trong một vụ sạt lở đất do bão Mangkhut gây ra. Các nhân viên cứu hộ tại thành phố Baguio đã tìm kiếm t.hi t.hể của hai nạn nhân này bên dưới đống đổ nát sau trận mưa lớn. Đây cũng là những con số thương vong đầu tiên được chính quyền Philippines xác nhận tính đến thời điểm hiện tại.
"Khi chúng tôi tiếp tục thống kê, con số thương vong sẽ còn cao hơn nữa", Ricardo Jalad, người đứng đầu văn phòng phòng vệ dân sự quốc gia, nói với các phóng viên hôm nay.
Theo nhà khí tượng Jeff Masters, bão Mangkhut có thể sẽ không còn mạnh khi tiến vào lãnh thổ Trung Quốc. Các cơn bão thường sẽ giảm cường độ khi đổ bộ vào đất liền và nhiều khả năng Mangkhut sẽ không tiếp tục mạnh lên sau khi càn quét Philippines.
Thành Đạt
Theo Dantri/ Straitstimes
Khẩn: Học sinh nghỉ học tránh siêu bão Mangkhut Ngày 17-9 (thứ Hai), toàn bộ học sinh các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên trong toàn tỉnh Quảng Ninh sẽ nghỉ học tránh bão Mangkhut. Liên quan đến diễn biến phức tạp của cơn bão Mangkhut được dự đoán sẽ đổ bộ vào đất liền từ ngày 17-9 sắp tới, sở GD&ĐT tỉnh Quảng Ninh yêu...
