Vị vua Hồi giáo đầu tiên khiến quân Thập tự chinh khiếp sợ
Vị vua Hồi giáo xuất hiện vào thế kỷ 11 đã lập nên nhiều chiến công vĩ đại, khiến thế giới phương Tây ngày nay phải nể phục.
Phác họa hình ảnh Saladin.
Theo Aljazeera, Saladin (1138-1193) sinh ra ở Tikrit, Iraq. Cha ông là người cai quản lâu đài ở Tikrit. Saladin đã trải qua thời niên thiếu ở Damascus, Syria, một trong những thành phố lớn của thế giới Hồi giáo. Khi còn trẻ, Saladin có vóc dáng gầy, ham học và có tính cách trầm lặng.
Lập vương quốc Hồi giáo riêng
Năm 1164, gần 7 thập kỷ trôi qua kể từ khi người Thiên chúa ở châu Âu mở cuộc Thập tự chinh đầu tiên chiếm vùng đất thánh Jerusalem (Israel ngày nay) từ tay người Hồi giáo.
Người Hồi giáo do Nour Ed-Din Zengi chỉ huy giao tranh dữ dội với vua Thập tự chinh Amalric I của Jerusalem ở Ai Cập. Đó là thời điểm Saladin trải qua trường đào tạo quân sự và cùng người chú Shirkuh tham gia vào cuộc viễn chinh.
Shirkuh khi đó là tướng lĩnh dưới quyền Nour Ed-Din, đã đẩy lùi thành công quân Thập tự chinh khỏi Ai Cập. Shirkuh trở thành thống đốc Ai Cập nhưng sau đó đã chuyển lại quyền cho người cháu Saladin.
Năm 1174, cả Nour Ed-Din và vua Jerusalem Amalric I đều qua đời. Saladin khi đó nắm quyền kiểm soát Ai Cập, tuyên bố trung thành với vương quốc Hồi giáo Abbasid ở phía đông.
Saladin sau đó ký hòa ước 10 năm 10 ngày và 10 tháng với vương quốc Jerusalem để tập trung thâu tóm quyền lực từ các hoàng tử Hồi giáo.
Trong vòng 8 năm, Saladin đã loại bỏ hầu hết những kẻ chống đối, nắm quyền kiểm soát vùng Levant (Liban, Syria, Jordan, Israel, Palestine) và Lưỡng Hà. Khi Aleppo chính thức đầu hàng, Saladin trở thành vị vua nắm quyền tối cao và lập ra nhà nước Hồi giáo Ayyubid.
Giao chiến với quân Thập tự chinh
Quân Hồi giáo đại chiến với phe Thập tự chinh trong trận đánh giành quyền kiểm soát Ai Cập.
Trong khi mặt trận Hồi giáo ở Trung Đông hợp nhất, vua của vương quốc Jerusalem lại không thể kiểm soát được các vùng đất liên minh, khiến cho thỏa thuận đình chiến sớm kết thúc.
Tháng 9.1182, mâu thuẫn lên đến đỉnh điểm khi Raynald xứ Chatillon, người lãnh đạo đội Hiệp sĩ thiện chiến nhất trong đoàn quân Thập tự chinh, tuyên bố sẽ san phẳng các vùng đất thánh của người Hồi giáo như Medina và Mecca.
Saladin trả đũa bằng cách vây hãm lâu đài Karak của Raynald ở Jordan. Đáp lại, Raynald tấn công những người Hồi giáo hành hương đến Mecca.
Tháng 7.1187, Saladin đem đạo quân chủ lực vượt sông Jordan, tiến thẳng vào trung tâm vương quốc Jerusalem.
“Chưa bao giờ đạo quân Hồi giáo lại hừng hực khí thế như vậy từ khi nhà tiên tri Mohammed đặt nền móng cho thế giới Hồi giáo tại bán đảo Ả Rập. Trận đánh với quân Thập tự chinh không hề dễ dàng bởi họ đã xây dựng lực lượng mạnh mẽ kể từ khi chiếm Jerusalem vào năm 1098″, giáo sư sử học Muhammad Moenes Awad đến từ trường Đại học Sharjah University ở Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) nói.
Quân Thập tự chinh nhóm họp tại Ain Safouriah, thảo luận về việc đợi Saladin tấn công trước hay chủ động đem quân chặn đánh. Vua Jerusalem, Guy de Lugsinan thống lĩnh 20.000 quân Thập tự chinh quyết chủ động tiến đánh Saladin ở Hattin (Israel ngày nay).
“Đây là một sai lầm lớn vì quân Thập tự chinh phải đi bộ suốt quãng đường 20km dưới ánh nắng chói chang của Mặt trời vào mùa hè. Họ không có nước uống và cũng không thiết lập đơn vị hậu cần”, Giáo sư Awad nói.
Ngược lại, 30.000 quân do Saladin thống lĩnh lại nắm rõ bước đi của quân Thập tự chinh. Đến Hattin, quân Thập tự chinh không uống được một giọt nước nào vì Saladin đã chặn đường đến nguồn nước duy nhất.
Video đang HOT
Saladin và con trai trước trận Hattin quyết định.
Ngày 4.7.1187, trận chiến quan trọng nhất trong lịch sự quân Thập tự chinh nổ ra. Hai đội quân đại diện cho Hồi giáo và Cơ đốc giáo giao tranh quyết liệt trong trận đánh mà không bên nào chịu lùi bước.
Giao tranh kết thúc vào cuối ngày với việc vua Guy de Lugsinan cùng các người anh em trong hoàng tộc và giới quý tộc của vương quốc Jerusalem bị bắt giữ. Chỉ khoảng 3.000 quân Cơ đốc giáo sống sót trở về.
Saladin ra lệnh chém đầu Raynald xứ Chatillon vì tội xóa bỏ hòa ước cùng 200 hiệp sĩ. Riêng vua Guy de Lugsinan cùng các thành viên hoàng tộc được tha mạng và đưa về Damascus làm con tin.
“Saladin đánh tan đoàn quân người Frank, điều mà đế chế Hồi giáo xưa kia không làm được. Ông ấy bắt sống vua Jerusalem, cướp lấy biểu tượng Chữ Thập. Đó là chiến thắng vĩ đại của người Hồi giáo, mở ra con đường tái chiếm thành Jerusalem”, Jonathan Phillips, giáo sư sử học đến từ trường Đại học London, Anh nói.
Lập chiến công lớn nhất lịch sử Hồi giáo
Hai tháng sau chiến thắng lịch sử ở Hattin, Saladin chiếm hầu hết khu vực lân cận và tiến đến thành Jerusalem vào tháng 9.1987.
Sau 10 ngày công thành, Balian xứ Ibelin chủ động ra ngoài thành để ký thỏa thuận đầu hàng không điều kiện. Ngày 2.10.1187, quân Hồi giáo tiến vào Jerusalem một cách hòa bình.
“Khung cảnh trái ngược với vụ thảm sát 30.000 người Hồi giáo khi quân Thập tự chinh chiếm Jerusalem vào năm 1099. Đoàn quân Thập tự chinh được phép rút khỏi Jerusalem trong yên bình. Giới quý tộc và những người đi theo rời đi mà không bị người Hồi giáo gây khó dễ”, Qassem Abdu Qassem, Giáo sư sử học tại Đại học Zaqaziq (Ai Cập) nói.
Quân Thập tự chính quỳ gối xin hàng trước Saladin.
“Thất bại của Jerusalem năm 1187 đã khiến phương Tây gặp cú sốc lớn. Giáo hoàng Urban III ở thời điểm đó còn chết ngay khi biết tin. Đây là điều mà người Công giáo chưa từng phải đối mặt”, Phillips nói.
Ngay lập tức, châu Âu huy động toàn lực hướng đến Jerusalem. Dẫn đầu đoàn quân Thập tự chinh lần 3 có Hoàng đế La Mã Frederick I, vua Pháp Philip II và vua Anh Richard the Lionheart.
“Tất cả các vị vua và người đứng đầu vùng đất ở phương Tây đều thống nhất sẽ cố gắng tái chiếm Jerusalem một lần nữa từ tay người Hồi giáo”, ông Phillips cho biết.
Trong khi Frederick I chết trên đường đến vùng đất Thánh, Philip II và Richard the Lionheart hành quân bằng đường biển an toàn.
Lực lượng chi viện hùng hậu khiến kế hoạch chiếm thành Acre (Israel) của người Hồi giáo thất bại. Vua Pháp sau đó cũng rút về để Richard the Lionheart một mình dẫn quân Thập tự chinh tiến đánh Saladin.
Để trả thù, Saladin giết chết mọi binh lính Cơ Đốc giáo mà quân đội của ông bắt gặp trong nhiều tuần sau đó. Cuối cùng, Richard the Lionheart phải ký hòa ước với Saladin bởi quân do vua Anh chỉ huy chỉ còn 50 hiệp sĩ và 2.000 bộ binh.
ích thân vua Anh Richard the Lionheart.dẫn quân Thập tự chinh lần 3 tiến đánh Saladin.
Hòa ước đánh dấu cuộc Thập tự chinh lần 3 thất bại, khi đội quân Công giáo không chiếm được Jerusalem và chỉ có thể bảo toàn tạm thời các thành Tripoli, Antioch và Acre.
Ngày 4.3.1193, Saladin qua đời ở tuổi 55 vì sốt cao, nhưng tên tuổi của ông thì vẫn còn được ghi dấu mãi trong thế giới Hồi giáo và cả phương Tây.
Trước khi chết, Saladin muốn hiến tặng tất cả tài sản của mình cho người nghèo. Ông được chôn cất trong lăng mộ đơn giản, nằm bên ngoài nhà thờ Hồi giáo Umayyad ở Damascus (Syria ngày nay).
“Đoàn quân Hồi giáo do Saladin chỉ huy đánh bại đội quân thiện chiến nhất của phương Tây lúc bấy giờ và đạt mục đích tái chiếm Jerusalem. Saladin trở thành vị tướng, chiến binh bất khả chiến bại trong lòng người dân Hồi giáo. Nhưng tiếc là các thế hệ về sau lại không kế thừa được tố chất như vậy”, ông Abdu Qassem nhận định.
Theo Danviet
Cuộc đánh chiếm thần tốc của quân Hồi giáo khiến châu Âu run sợ
Cuộc đổ bộ của người Hồi giáo vào Tây Ban Nha đã mở ra một trang mới trong lịch sử và đánh dấu sự giao thoa đầu tiên giữa nền văn minh đạo Hồi và thế giới phương Tây.
Tariq bin Ziyad là một trong những vị tướng nổi danh nhất trong lịch sử Hồi giáo.
Sau khi mở mang bờ cõi đến Bắc Phi, đế chế Hồi giáo rơi chìm vào xung đột nội bộ trong một thời gian ngắn, dẫn đến vương quốc Hồi giáo Umayyad ra đời năm 661.
Umayyad đặt thủ đô tại Damascus (Syria ngày nay), chính là thành phố lớn đầu tiên mà đế chế Hồi giáo mở mang bờ cõi ngoài bán đảo Ả Rập.
Ở giai đoạn cực thịnh, vương Triều Umayyad kiểm soát 11,1 triệu km2 đất và 62 triệu dân (29% dân số thế giới ở thời điểm đó), đưa Hồi giáo trở thành một trong những đế chế hùng mạnh nhất trong lịch sử.
Đổ bộ vào Tây Ban Nha
Giai đoạn năm 711, vương triều Umayyad mở rộng lãnh thổ đến Algeria và Morocco ngày nay. Đó cũng là lúc mà đế chế Hồi giáo bắt đầu nhòm ngó đến bán đảo Iberia, bao gồm Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha, do vương quốc Visigoth kiểm soát.
Visigoth khi đó đã suy yếu sau những thất bại liên miên nhưng vẫn còn rất mạnh tại bán đảo Iberia với lực lượng hơn 100.000 quân, thuộc quyền kiểm soát của vua Roderic.
Do cuộc sống quá khắc nghiệt, nhiều người dân sống ở bán đảo Iberia đã chạy sang lánh nạn và cầu cứu người Hồi giáo ở Bắc Phi.
Vua Roderic chỉ còn kiểm soát bán đảo Iberia (Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha ngày nay) trước khi đối đầu với người Hồi giáo.
Theo Arab News, Thống đốc Hồi giáo ở Bắc Phi, Musa ibn Husair khi đó ra lệnh cho tướng Tariq bin Ziyad đem theo vỏn vẹn 10.300 quân đổ bộ vào Tây Ban Nha bằng thuyền.
Tariq bin Ziyad là người thuộc bộ lạc Berber ở Algeria. Khi quân Hồi giáo tràn qua, Tariq bin Ziyad đã cải sang đạo Hồi và tuyên bố trung thành với vương quốc Hồi giáo Umayyad.
Đạo quân đổ bộ vào Tây Ban Nha năm đó chỉ có 300 người Hồi giáo gốc còn 10.000 quân là người Hồi giáo thuộc bộ lạc Berber.
Các nhà sử học ngày nay vẫn chưa thể lý giải chính xác lý do vì sao vương quốc Umayyad lại đem số lượng quân ít ỏi như vậy sang chinh phạt châu Âu. Có giả thiết nói đây chỉ là lực lượng trinh sát nhằm kiểm tra thực lực của quân Visigoth. Đây cũng có thể là đợt tấn công đầu tiên trong một cuộc xâm lược toàn diện hoặc chỉ đơn thuần là cuộc chinh phạt vốn không mang nhiều ý nghĩa chiến lược.
Ngay khi vừa đổ bộ đến Tây Ban Nha, Tariq bin Ziyad đã ra lệnh cho binh sĩ đốt hết chiến thuyền. "Hỡi những người anh em, chúng ta ở đây để truyền bá thông điệp của Thánh Allah. Đối phương đang ở ngay trước mắt còn biển cả bao trùm đằng sau.", Tariq bin Ziyad hô vang.
"Chúng ta sẽ chiến đấu vì Thánh Allah. Chúng ta sẽ sống để chứng kiến vinh quang hoặc tử vì đạo. Không còn lựa chọn thứ ba. Chúng ta không còn đường để lùi nữa".
Đội quân Hồi giáo 17.000 người đổ bộ vào Tây Ban Nha.
Các tài liệu cổ kể lại rằng, Tariq bin Ziyad đã nhìn thấy nhà tiên tri Mohammed trong giấc mơ với lời nhắn: "Hãy dũng cảm lên Tariq, hoàn thành nhiệm vụ mà ngươi được giao". Tariq cũng mơ thấy sứ giả của Thánh Allah dõi theo mình trên con đường đến Andalus (Tây Ban Nha ngày nay).
Choàng tỉnh giấc, Tariq mỉm cười và tin rằng mình sẽ không bao giờ nghi ngờ vào chiến thắng.
Đội quân Hồi giáo đánh chiếm các khu vực làng mạc ở phía nam Tây Ban Nha trước khi nắm quyền kiểm soát thành phố cảng Cartagena.
Thắng lợi ban đầu giúp Tariq bin Ziyad nhận thêm 7.000 kỵ binh chi viện từ Bắc Phi.
Theo các nhà sử học Tây Ban Nha, đội quân Hồi giáo lần đầu đụng độ đại quân Gothic đông hơn gấp nhiều lần trên đường từ Cartagena đến thành phố Cordoba.
Cuộc tiến quân thần tốc
Thất bại tại Cartagena khiến vua Roderic chịu nhiều sức ép. Năm 712, đích thân Roderic dẫn đại quân ra chiến trường, đụng độ quân Hồi giáo do Tariq bin Ziyad chỉ huy ở bờ sông Guadalete.
Nguồn thông tin Hồi giáo nói quân của vua Loderic có tới 100.000 người trong khi nhà sử học phương Tây cho rằng con số này chỉ khoảng 33.000. Để củng cố tinh thần binh sĩ, vua Loderic còn đem nhiều thành viên hoàng tộc ra chiến trường.
Quân Hồi giáo với tinh thần chiến đấu và kỷ luật cao hơn dễ dàng đánh bại đội quân ô hợp của vua Roderic.
Al-Maqqari, nhà sử học Hồi giáo chép lại lời tướng Tariq: "Hãy nhớ những gì đã đưa chúng ta đến đây. Các ngươi sẽ nhìn thấy ta đích thân tiêu diệt tay Roderic đó, bạo chúa đối với người dân, bởi đây là ý của Thánh Allah. Nếu có thất bại, ta vẫn cảm thấy vui vì đã làm tròn nhiệm vụ mình".
Không ai biết chính xác trận đánh quyết định đó diễn ra như thế nào, nhưng nhà sử học phương Tây David Lewis nói rằng, đội quân Hồi giáo thiện chiến hơn nhiều lần đã thuần thục cách đánh tiêu hao sinh lực địch. Từng đợt kỵ binh lao vào hàng ngũ quân địch dưới sự hỗ trợ của bộ binh.
Thời điểm đội quân Công giáo vỡ trận cũng là lúc vua Roderic ngã ngựa, chấp nhận cái chết cùng nhiều thành viên hoàng tộc. Tổn thất của vương quốc Visgoth là rất lớn trong khi người Hồi giáo chỉ mất 3.000 chiến binh (khoảng 1/4 lực lượng).
Cái chết của Roderic kéo theo sự tan rã của cả đạo quân lớn hơn gấp nhiều lần đối phương. Tariq ra lệnh cho quân truy đuổi và chia làm 4 đạo đánh chiếm đồng thời cả 4 thành phố Cordoba, Murcia, Saragossa và đích thân Tariq chiếm Toledo. Thành phố đầu hàng mà không một chút kháng cự nào. Triều đại của vua Roderic kết thúc ở Tây Ban Nha.
Người Hồi giáo đưa Cordoba trở thành một trong những trung tâm văn hóa của đạo Hồi.
Chiến thắng này mở đường để đạo quân Hồi giáo thứ hai gồm 18.000 người do tướng Musa bin Nusair chỉ huy đổ bộ sang hỗ trợ đánh chiếm phần còn lại của Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha.
Bán đảo Iberia hoàn toàn thuộc quyền kiểm soát của người Hồi giáo vào năm 718. Dưới triều đại Hồi giáo, người dân Công giáo được phép sinh sống bình thường nếu chấp nhận nộp phạt hàng tháng và không bị tịch thu của cải, nhà cửa.
Cordoba là một trong những thành phố chịu ảnh hưởng mạnh mẽ nhất của văn hóa đạo Hồi. Một nhà sử học Công giáo từng nói: "Trong khi cả châu Âu rơi vào quãng thời gian đen tối thời Trung Cổ thì người Hồi giáo đã xây dựng một vương quốc tuyệt vời ở Cordoba".
Số phận của hai vị tướng lập công, đặt nền móng cho người Hồi giáo ở châu Âu là Musa bin Nusair và Tariq bin Ziyad sau này đều không mấy sáng sủa.
Tân vương Sulaiman lên nắm quyền lo sợ trước quyền lực của hai vị dũng tướng nên đã tước bỏ mọi tài sản và chức vị của họ. Tariq bin Ziyad chết trong uất ức ở Damascus vào năm 720.
________________
Chiến thắng toàn diện ở Tây Ban Nha là cơ sở để đế chế Hồi giáo mở rộng cuộc chinh phạt chấn động thế giới vào sâu hơn nữa lãnh thổ châu Âu. Bài viết đăng sáng 2.7 sẽ khai thác cuộc chiến của người Hồi giáo ở Pháp và những hệ quả.
Theo Danviet
Vì đâu đế chế Hồi giáo hùng mạnh và "càn quét" thế giới? Nhà tiên tri Mohammed là người sáng lập đạo Hồi nhưng ít ai biết rằng ông cũng là chiến binh dũng mãnh, người thống nhất các bộ lạc Ả Rập, xây dựng nên đế chế Hồi giáo hùng mạnh. Phác họa hình ảnh nhà tiên tri Mohammed. Đế chế Hồi giáo hình thành từ cuộc chiến giải phóng thánh địa Mecca của nhà...