Vì sao Triều Tiên không ngại qua mặt Trung Quốc vụ thử hạt nhân?
Triều Tiên quyết định thử bom nhiệt hạch sau khi đã lường trước được phản ứng của Trung Quốc. Bình Nhưỡng tin rằng, Bắc Kinh sẽ không có hành động đột phá nào và nước này cũng không dễ dàng “khuất phục” trước sức ép từ Trung Quốc…
Kim Jong Un ký thông qua quyết định thử nghiệm hạt nhân ngày 6.1. Ảnh: KRT
Việc Trung Quốc ngày 6.1 kiên quyết phản đối Triều Tiên thử hạt nhân và triệu tập đại sứ nước này để bày tỏ sự không hài lòng cho thấy vết nứt mới trong quan hệ 2 nước.
Cụ thể, tại cuộc họp báo ngày 6.1, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói rằng Triều Tiên không hề thông báo trước việcthử hạt nhân. Bà cũng cho biết Bắc Kinh sẽ triệu tập đại sứ Triều Tiên để chính thức phản đối vụ việc, đồng thời nhắc lại quan điểm của Trung Quốc là phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.
Khi được hỏi, liệu Trung Quốc có trừng phạt Triều Tiên vì hành động táo bạo mới này, bà Hoa không phủ nhận, cũng không trả lời trực tiếp, nhưng ám chỉ ngầm rằng: “Chúng tôi sẽ tuân thủ vai trò quốc tế của mình để thực hiện phi hạt nhân hóa trên bán đảo”.
“Bắc Kinh chắc chắn rất tức giận. Mối quan hệ Trung – Triều hiện tại khá mong manh. Vụ thử hạt nhân sẽ gây tác động tiêu cực đến mối quan hệ này”, Zhang Yushan, nghiên cứu viên tại Học viện Khoa học Xã hội Cát Lâm, nói bình luận trên Wall Street Journal.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cho biết, Bắc Kinh sẽ triệu tập đại sứ Triều Tiên để phản đối vụ thử hạt nhân. Ảnh: AP Mối quan hệ lạnh nhạt
Nhiều thập niên qua, Trung Quốc là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất, nước viện trợ và đối tác thương mại chủ chốt của Triều Tiên. Bắc Kinh cũng luôn có những hành động bảo vệ cho Bình Nhưỡng trước những chỉ trích quốc tế.
Quan hệ Trung – Triều trở nên lỏng lẻo trong vài năm trở lại đây, trong khi đó, quan hệ Trung – Hàn đang ấm dần khi thương mại hai nước tăng mạnh. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đến thăm Seoul vào năm 2014. Tổng thống Hàn Quốc Park Geun Hye cũng đến dự buổi diễu hành quân sự ở Bắc Kinh vào tháng 10.2015. Tuy nhiên, kể từ khi nhậm chức vào năm 2012, ông Tập Cận Bình chưa từng đến thăm Triều Tiên để gặp Kim Jong Un.
Năm 2013, Trung Quốc như quay lưng với Triều Tiên khi nước này ủng hộ các cấm vận chống lại Bình Nhưỡng sau vụ thử hạt nhân. Ông Jin Canrong, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Nhân dân, dự đoán Trung Quốc sẽ có hành động tương tự trong năm 2016.
“Họ sẽ theo dõi và điều chỉnh phản ứng tùy theo diễn tiến sự việc. Quan hệ hai nước xấu đi những năm gần đây là do Bắc kinh kiên quyết phản đối hạt nhân hóa. Trung Quốc muốn Triều Tiên trở thành nước phi hạt nhân, không chiến tranh và không hỗn loạn”.
Video đang HOT
Ảnh vệ tinh chụp bãi thử hạt nhân Punggye-ri của Triều Tiên. Ảnh: 38north.org
Trung Quốc nhiều lần lặp lại lời kêu gọi loại trừ vũ khí hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên. Tuy nhiên, đối với Bắc Kinh, việc gây sức ép lên Bình Nhưỡng cần là một tính toán cân bằng.
Gây căng thẳng với giới lãnh đạo ở Triều Tiên tạo ra rủi ro về sự mất ổn định ở các tỉnh Đông Bắc Trung Quốc, từ đó có thể dẫn tới dòng người tị nạn Triều Tiên tràn qua biên giới. Hồi năm ngoái, Bắc Kinh đã có phản đối ngoại giao hiếm hoi với Bình Nhưỡng, sau vụ một người Triều Tiên vượt biên và giết 4 công dân Trung Quốc trong lúc tìm lương thực.
Nhìn xa hơn, ông Cai Jian từ Đại học Phúc Đán nói, sự việc ngày 6.1 đẩy Trung Quốc vào thế khó khăn khác, khi Mỹ và Nhật Bản có thể tận dụng hành động của Triều Tiên để tăng cường triển khai quân sự trong khu vực.
Chia sẻ quan điểm trên, Paul Haenle, nghiên cứu viên ở Trung tâm Carnegie – Thanh Hoa tại Bắc Kinh, nói với Washington Post rằng: “Sự bất tuân của Triều Tiên sẽ dẫn đến các hành động quân sự mở rộng của Mỹ, cũng như sự tăng cường hợp tác giữa Mỹ và các đồng minh ở châu Á – Thái Bình Dương. Đây là điều mà Bắc Kinh không mong muốn”.
Triều Tiên không ngại Trung Quốc?
Hồi tháng 10.2015, Bắc Kinh cũng có cử chỉ hòa giải khi ông Tập Cận Bình cử một quan chức cấp cao đến dự diễu binh ở Bình Nhưỡng, đồng thời gửi thư cùng “những lời chúc tốt đẹp nhất” đến Kim Jong Un. Tuy nhiên, quan hệ hai nước lại nhanh chóng xấu đi trong tháng 12, khi Kim Jong Un tuyên bố nước này đã phát triển bom nhiệt hạch.
Chỉ trong 48 giờ, nhóm nhạc nữ Moranbong nổi tiếng của Triều Tiên phải thu xếp hành lý và rời khỏi Bắc Kinh dù lịch trình biểu diễn đã được sắp xếp. Giới quan sát nhận định, sự cố nhóm nhạc Moranbong là một biểu hiện rõ ràng nhất cho thấy căng thẳng Trung – Triều.
Người dân Triều Tiên theo dõi bản tin truyền hình về vụ thử nghiệm bom nhiệt hạch ngày 6.1. Ảnh: Kyodo
Ông Bo Zhiyue, giám đốc Trung tâm nghiên cứu Trung Quốc tại Đại học Victoria (New Zealand), cho rằng vụ thử hạt nhân mới nhất của Triều Tiên như cách để phản đối Bắc Kinh. “Họ như muốn nói rằng, chúng tôi có thể làm bất cứ điều gì. Đây là quyền của quốc gia độc lập và chúng tôi không cần các ông cho phép”, Zhiyue nhận định với Washington Post.
Tương tự ý kiến trên, Mike Chinoy, chuyên gia bình luận quốc tế của CNN, cho rằng vụ thử hạt nhân của Triều Tiên chính là dấu hiệu cho thấy Bình Nhưỡng không còn nể mặt Bắc Kinh.
Ông cho rằng, Triều Tiên quyết định hành động sau khi đã lường trước phản ứng của Trung Quốc. “Triều Tiên không yếu đuối và dễ tổn thương trước sức ép từ Trung Quốc. Hoặc họ đã tính toán rằng Trung Quốc sẽ không có hành động phản ứng đột phá nào khác. Tôi cho rằng lần này Triều Tiên đã đúng”, ông nói.
Theo ông Chinoy, ông Tập Cận Bình hiện tại có quá nhiều vấn đề để giải quyết, bao gồm chiến dịch chống tham nhũng, nền kinh tế chững lại, các bất đồng nội bộ, căng thẳng với các quốc gia láng giềng và với Mỹ. “Do vậy, điều khiến Trung Quốc bất an nhất chính là sự bất ổn định ở Triều Tiên so với việc nước này có sở hữu bom hạt nhân”, Chinoy nhận định.
Theo danviet
Bật mí sức hủy diệt khủng khiếp của bom nhiệt hạch
Có sức công phá mạnh hơn bom nguyên tử nhiều lần, ít gây ô nhiễm phóng xạ hơn đồng thời cũng nhỏ gọn hơn, bom nhiệt hạch (hay bom hydro) chính là loại vũ khí sát thương hàng loạt đáng sợ bậc nhất con người từng tạo ra.
Triều Tiên ngày 6.1 gây chấn động với tuyên bố đã thử thành công bom nhiệt hạch, tại khu vực bãi thử Punggye-ri. Trước đó Cơ quan Khảo sát địa chất Mỹ đã ghi nhận một địa chấn mạnh 5,1 độ richter trong khu vực này.
Trong tuyên bố được hãng thông tấn KCNA đăng tải, chính quyền Bình Nhưỡng khẳng định đã lần đầu tiên thử nghiệm thành công bom nhiệt hạch.
Tháng trước, Triều Tiên từng gây nhiều đồn đoán khi khẳng định vừa bổ sung bom nhiệt hạch vào kho vũ khí của mình. Tuy nhiên, các nhà quan sát khi đó tỏ ra hoài nghi, dù nhiều năm qua nhiều người tin rằng Bình Nhưỡng đang nỗ lực để sở hữu loại vũ khí này.
Thế giới đang dõi theo tin Triều Tiên thử bom nhiệt hạch với ánh mắt lo ngại. Ảnh: AP.
Bom nhiệt hạch là gì?
Bom nhiệt hạch hay bom hydro, được Mỹ phát triển đầu tiên, là một loại vũ khí được kích hoạt bởi phản ứng kết hợp hạt nhân của các đồng vị hydro, trong một chuỗi phản ứng hóa học. Loại bom này được xem là "sạch hơn" so với bom nguyên tử do tạo ra ít bụi phóng xạ hơn, nhưng lại có sức công phá lớn hơn.
Bom nguyên tử, loại tương tự như Mỹ đã ném xuống Hiroshima và Nagasaki trong Thế chiến II, tạo ra phản ứng phân hạch hạt nhân, trong đó một neutro sẽ va chạm với hạt nhân của một nguyên tử, khiến hạt nhân đó tách ra thành hai hạt nhân nhỏ hơn. Quá trình phân tách này giải phóng năng lượng.
Trong khi đó bom nhiệt hạch tạo ra một vụ nổ gồm hai giai đoạn: một phản ứng phân hạch hạt nhân và một phản ứng kết hợp hạt nhân. Trong đó vụ nổ "sơ cấp" là do phản ứng phân hạch hạt nhân - tương tự như bom hạt nhân thông thường - tạo ra tia X.
Chính những tia X này gây ra vụ nổ "thứ cấp", do quá trình kết hợp các đồng vị của hydro là tritium và deuterium. Thông thường hai đồng vị hydro này đẩy nhau, nhưng do tia X làm suy yếu lực đẩy, khiến chúng kết hợp lại với nhau, tạo thành một hạt nhân mới, lớn hơn, giải phóng năng lượng.
Trong vụ thử bom nhiệt hạch đầu tiên năm 1952, trên đảo Marshall do Mỹ tiến hành, mức năng lượng quả bom tạo ra tương đương với 10 triệu tấn thuốc nổ TNT. Để so sánh, quả bom nguyên tử "Little boy" Mỹ ném xuống Hiroshima ngày 6.8.1945 có sức công phá tương đương 13.000 tấn TNT, đã khiến 70.000 người tử vong tức khắc.
Vụ thử bom nhiệt hạch đầu tiên của Mỹ trên quần đảo Marchalls năm 1952. Ảnh: NYTimes.
Kích thước một quả bom nhiệt hạch thường nhỏ hơn bom hạt nhân, và không lớn hơn các loại bom thông thường nên hoàn toàn có thể gắn trên đầu các tên lửa đạn đạo.
Liệu Triều Tiên đã thực sự sở hữu loại vũ khí hủy diệt hàng loạt uy lực này? Đây là điều các nhà phân tích, chuyên gia tình báo đang cố gắng kiểm chứng. Theo BBC, các nhà phân tích giờ sẽ tập trung vào việc phát hiện xem có luồng khí nào rò rỉ lên trên mặt đất sau vụ thử nghiệm của Bình Nhưỡng không. Từ đó, họ sẽ xác định loại nhiên liệu hạt nhân đã được sử dụng, nếu thực sự Triều Tiên đã thử bom nhiệt hạch.
Những nước nào sở hữu bom nhiệt hạch?
Cho đến nay 5 nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, gồm Mỹ, Nga, Anh, Pháp và Trung Quốc là những nước được biết đến sở hữu vũ khí bom nhiệt hạch.
Theo Fox News, Mỹ là nước thử loại bom này đầu tiên, vào năm 1952. Đến năm 1953, Liên Xô cũng thử nghiệm bom nhiệt hạch. Những năm sau đó, Anh, Pháp, Trung Quốc (năm 1967) cũng đã tiến hành các vụ thử.
Ngoài ra, còn có một số nước khác đã thử nghiệm các thiết bị phân hạch hạt nhân, hoặc tuyên bố đã sở hữu năng lực tạo ra những thiết bị này, nhưng chưa chính thức tuyên bố sở hữu loại vũ khí này. Những nước này gồm Ấn Độ, Israel và Pakistan. Chế độ apartheid tại Nam Phi từng sản xuất 6 quả bom hạt nhân, nhưng sau đó chúng đã bị tháo dỡ.
Tờ Foregin Policy hôm 16.12 dẫn lời ông John Carlson, cựu giám đốc chương trình chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt của Úc, cho biết có 3 quốc gia trên thế giới vẫn tiếp tục sản xuất nhiên liệu phân hạch, đó là Triều Tiên, Pakistan và Ấn Độ.
Theo Danviet
'Tro tàn thần chết' từ vụ thử bom nhiệt hạch đầu tiên của Mỹ Do tính toán sai, vụ thử bom nhiệt hạch có sức công phá lớn nhất của Mỹ với mật danh Castle Bravo vào năm 1954 đã tạo ra thảm họa lớn về sinh thái và môi trường. Đám mây phóng xạ hình nầm hình thành sau vụ nổ Castle Bravo. Ảnh: US Air Force Sáng ngày 3/1/1954, khi mặt trời còn chưa mọc,...