Vì sao tác phẩm guitar lừng danh Asturias trở thành thương hiệu của cả thế giới?

Tay em rung trên những phím lụa ngà: “ Asturias-Leyenda” đã thành thương hiệu guitar Tây Ban Nha, mang một trái tim, một tâm hồn trĩu nặng…

Tự hôm nào suối tóc ngọt lời ca.
Tay em rung trên những phím lụa ngà.
Thôi huyễn tượng xô người theo cát bụi.
Vùng đất đỏ bàn chân ai bối rối…

Một bản guitar mà fan guitar “nằm lòng”, nhưng mấy ai biết được chiều sâu đằng sau những nốt nhạc gửi gắm bởi tác giả? (Biểu diễn: nghệ sĩ nổi tiếng Sharon Isbin)

ợi cung đàn sương úa đọng vành môi.
ường xanh xanh phơn phớt nụ ai cười.
Như tơ liễu ngại ngùng lay nắng nhạt.
Lời tiễn biệt nói gì sau tiếng hát.

Hỏi phương nào cho nguyện ước ngày xưa.
Lời em ca phong kín lối rừng hoa.
Anh trĩu nặng núi rừng trong đáy mắt.

Mờ phố thị những chiều hôm suối tóc.
Bóng ai ngồi so phím lụa đàn xưa.

(Thơ: Tuệ Sỹ)

Tác phẩm guitar nổi danh tới mức ít ai biết nó vốn ban đầu được sáng tác dành cho piano

Bản prelude “Asturias-Leyenda” đã được mệnh danh là tác phẩm “guitar Tây Ban Nha”, đong đầy bởi nỗi nhớ quê hương da diết của tác giả: nỗi nhớ Andalucia, Granada, Tây Ban Nha, với điệu flamenco và tâm hồn Di gan khoáng đạt…

Bởi lẽ bản chuyển soạn guitar này của Andrés Segovia đã trở nên quá nổi tiếng và phổ biến rộng rãi trong giới guitar, nên nhiều người hoàn toàn không biết rằng đầu tiên nó được sáng tác dành cho piano. Và tác giả là Isaac Albeniz, nhà soạn nhạc nổi tiếng người Tây Ban Nha với các tác phẩm mang âm hưởng nhạc dân gian dành cho piano.

Ẩn chứa sau những phím lụa là chiều sâu về nỗi nhớ quê hương da diết: Nhớ Granada

Có thể chơi đã nhiều, nhưng ít ai biết được, bản Leyenda (Asturias) của Albeniz thực ra muốn nói điều gì?

Đó chính là nỗi nhớ quê hương của Albeniz, được thể hiện trong tác phẩm một cách lãng mạn và sâu thăm thẳm.

Bởi vì ông không thể quên tổ tiên người Moor của mình, ông đã vẽ nên bức tranh âm nhạc mà phần lớn là nói về Alhambra – cung điện và pháo đài của người Moor hướng ra thành phố Andalucia của vùng Granada.

“Tôi sống và viết một bản Serenade…. chìm trong những nỗi tuyệt vọng, trong hương thơm của hoa, trong bóng râm của những cây bách, và tuyết Sierra. Tôi sẽ không sáng tác trong cơn say của đêm Juerga nữa. Giờ đây tôi tìm về với truyền thống, với guzla, với những ngón tay lười biếng lướt trên phím đàn. Và trên tất cả, một tiếng than thở xé tim….. Tôi muốn Granada, đó là xứ sở của nghệ thuật, của vẻ đẹp và cảm xúc…”.

Trong cung điện này (nơi mà Albeniz đã ghé thăm vài lần) ông tưởng tượng ra những bản Serenade và Juergas (những bữa tiệc flamenco thâu đêm của người Gipsy) ban đêm, cùng với tiếng guitar và “những ngón tay lười biếng lướt trên phím đàn” guzla, một loại nhạc cụ truyền thống của người Ảrập.

Quả thực, khi sống ở nước ngoài (hầu hết các tác phẩm mang phong cách Tây Ban Nha của Albeniz đều được sáng tác ở London và Paris), điều sâu thẳm nhất mà Albeniz không thể không đưa vào tác phẩm của mình, chính là nỗi nhớ nhà tha thiết, tới âm thanh của điệu flamenco, tới sự cổ kính, tới những giá trị của người Moor vùng Andalucia.

Vài nét chấm phá về tác giả và tác phẩm:

Isaac Manuel Francisco Albéniz i Pascual (29 tháng 5 năm 1860 – 18 tháng 5 năm 1909) là nghệ sĩ chơi piano người Tây Ban Nha đồng thời là nhà soạn nhạc nổi tiếng. Sinh ra tại Camprodon, thuộc xứ Catalonia, Tây Ban Nha, Albéniz được xem là thần đồng bởi ông từng trình tấu ở độ tuổi lên 4.

Lên 7 tuổi ông thi đậu vào Nhạc viện Paris nhưng lại bị từ chối cho vào học bởi ông làm vỡ một cánh cửa kính của nhạc viện trong lúc chơi với quả bóng của mình. Đến tuổi 15 ông đã đi biểu diễn quốc tế.

Các tác phẩm nổi tiếng ông viết dành cho dàn nhạc gồm có Spanish Rhapsody (1887) và Catalonia (1899).

Cécilia Sarkozy, vợ cũ của cựu tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy, là chắt của Isaac Albéniz.

Khi nhỏ, với tài năng chơi piano như thần đồng, người ta đã không khỏi không so sánh cậu với Wolfgang Amadeus Mozart. Mỗi khi nhắc tới Albéniz, người ta luôn nhớ đến như một nhạc sĩ tài năng nhưng tốt bụng và hài hước. Mong ước lớn nhất của chàng trai Albéniz khi còn trẻ là gặp nhà soạn nhạc lão làng Franz Liszt. Nỗi đau đáu nhất trong đời ông chính là quê hương và tổ tiên người Moor.

Mời quý độc giả thưởng thức chiều sâu của “Asturias-Leyenda” với ngón đàn tuyệt diệu của nghệ sĩ nổi tiếng Sharon Isbin:

Theo ĐKN