Vì sao nên gọi “Thần Đồng” thay cho “trống đồng”?
Sau khi đăng bài “Hoa văn bí ẩn trên trống đồng”, nhà nghiên cứu Dương Đình Minh Sơn đã có bài viết kiến giải thêm về vấn đề này.
Sau khi đăng bài “Hoa văn bí ẩn trên trống đồng”, nhà nghiên cứu Dương Đình Minh Sơn đã có bài viết kiến giải thêm về vấn đề này.
Theo ông, từ tên gọi cho đến hoa văn trên trống đồng còn nhiều bí ẩn và rất cần các nhà văn hóa, khoa học, dân tộc giải mã để làm đầy đủ thêm về một loại nhạc khí mang đậm chất hồn cốt của dân tộc.
Nên gọi là “Thần Đồng” thay vì “trống đồng”
Trống đồng là dịch từ chữ “đồng cổ” của Trung Quốc do Mã Viện ngụy tạo trong lần y đưa quân sang Giao Chỉ đàn áp cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng (40 – 43 C.N)). Đến bốn trăm năm sau (424 – 425) thuật ngữ “đồng cổ” được Phạm Việp định danh bằng Hán tự trong sách Hậu Hán thư quyển 54, mục Mã Viện truyện. Vì lý do đó tôi không muốn gọi một loại nhạc cụ mang hồn cốt của dân tộc Việt bằng cái tên có nguồn gốc ngoại lai.
Theo nghiên cứu của tôi, bản chất trống đồng vốn được gọi là “Thần Đồng”. Phải chăng thuật ngữ “Thần Đồng” có đầu tiên? Khi dân tộc ta tìm được thứ kim loại này và gọi là “đồng”, về sau thấy giá trị ứng dụng của nó – khi vua Hùng pha thêm kim loại chì thành hợp kim đồng thau, nên suy tôn thành “Thần Đồng” lập đền thờ nơi tìm ra thứ kim loại ấy – tức là núi Khả Lao, Yên Định, Thanh Hóa.
Thuật ngữ “Thần Đồng” còn để chỉ những người tài giỏi – “ thần đồng”. Do ở ta đã có thuật ngữ “Thần Đồng” gọi thứ Ấn tín của thời đại Hùng Vương – như Thần Đồng loại I – Ngọc Lũ. Mã Viện muốn đập nát thứ Ấn tín uy linh của dân tộc ta nên y cho thêm chữ “cổ” thành “đồng cổ” (trống đồng) thứ nhạc cụ tầm thường.
Tôi lập luận như vậy là bởi, thuật ngữ đồng cổ – trống đồng khi đó quá mới mẻ, chưa thâm nhập vào tâm thức cư dân vùng Lưỡng Quảng. Nên ở vùng đó, khi đúc trống đồng họ không dùng dùi đánh thử mà dùng thoa (đeo tai) gõ. Do vậy, trong bài này tôi sẽ dùng từ “Thần Đồng” thay cho “trống đồng”.
Hoa văn “Thần Đồng” Ngọc Lũ
Thần Đồng Việt Nam, khởi nguyên là “Thần Đồng” Ngọc Lũ, kiệt tác có một không hai của nhân loại: Hoa văn tinh xảo kỳ bí, sự giàu sang, quyền quý… Vì thế, đã thu hút nhiều nhà khoa học tìm cách giải mã. Người đầu tiên là nữ khảo cổ Pháp M. Colani cho rằng, hoa văn Thần Đồng (trống đồng) với các tia là tục thờ thần Mặt trời. Nhưng các tia nắng sao lại có 4-8-10-12-14-16?
Sau khi có bài của Quách Văn về “Hoa văn bí ẩn trên trống đồng” trích nội dung trong sách “Cơ sở văn hóa Việt Nam” của PGS.VS Trần Ngọc Thêm giải mã hoa văn trên chiếc trống đồng của làng Yên Bổng, Lạc Thủy, tỉnh Hòa Bình và trống đồng thôn Mống, huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình – được lí giải theo biểu tượng: “vuông tròn, âm dương” bản chất của nền văn hóa tư tưởng của dân tộc ta.
Biểu tượng “Thần Đồng” Ngọc Lũ kỳ công như thế, kiệt tác có một không hai của nhân loại không ai hoài công mà nói cái việc, ai ai cũng nói được là trời tròn đất vuông, mẹ tròn con vuông. Đây là việc làm của các bậc chiêm tinh, phong thủy, thầy bói đội ngũ đã sáng tạo ra sách Kinh Dịch. Vậy, hoa văn “Thần Đồng” Ngọc Lũ cũng thần bí như các Hào, các Quẻ của Kinh Dịch ấy.
Phải giải mã biểu tượng và hoa văn thổ cẩm
Một hiện vật biểu tượng văn hóa ra đời là kết tinh, hệ quy chiếu của nền văn hóa tư tưởng của dân tộc chủ nhân của cổ vật đó. Nếu cứ đứng ở hiện vật mà lý giải thì chẳng đem lại kết quả gì. Chỉ quanh quẩn: Vuông tròn – tròn vuông – Mẹ tròn con vuông – Đất vuông trời tròn âm dương…
Bà M. Colani người Pháp thì không nói, còn chúng ta là người Kinh, phải tìm vào nền văn hóa của dân tộc để giải mã cho được… Tìm về những biểu tượng khởi nguyên có liên quan tới hoa văn “Thần Đồng” Ngọc Lũ, đã ghi lại ý niệm, từ thuở dân tộc ta mới có nhận thức – tức là các “tia” hay “cánh” bao quanh hình tròn giữa mặt “Thần Đồng” Ngọc Lũ, ở các di chỉ văn hóa Tiền Đông Sơn như hiện vật ở di chỉ núi Đọ, Thanh Hoá, hình này có số lượng (cánh sao) chưa rõ (ảnh 1a, b).
(hình 1: a, b) Nguồn của Hoàng Xuân Chính.
Tiếp đến hoa văn của Thanh Hóa giai đoạn cao hơn và hoa văn ở Phùng Nguyên, Phú Thọ (ảnh 2: a, b, c).
- Hình a – khu mộ Đông Sơn, các cánh chưa rõ, hình b hoa văn của Phùng Nguyên gần rõ 12 cánh và hình c rõ 14 cánh. Hình 14 cánh văn hoá Phùng Nguyên nó là cơ sở của hình 14 cánh trên hoa văn “Thần Đồng” Ngọc Lũ.
Video đang HOT
Ảnh 2: a,b,c . Nguồn của Hà Văn Tấn.
Hoa văn “Thần Đồng” Ngọc Lũ là biểu đạt về “khởi nguyên vòng đời” của con người từ quả trứng của người mẹ với chu kỳ kinh nguyệt 28 ngày (tính trung bình): Núm tròn giữa chính tâm là quả trứng, 14 tia nổi quay ra và 14 tia chìm quay vào là 28 ngày của chu kỳ kinh nguyệt. Ở đây, 14 tia nổi quay ra thì tia nổi thứ 14 chỉ ngày trứng rụng – thụ tinh, còn 14 tia chìm quay vào (hình chấm đen) thì tia chìm thứ 14 chỉ ngày xuất hiện kinh nguyệt của đợt tới, nếu quả trứng vừa rụng đó không được thụ tinh (biểu đồ 3).
Biểu đồ 3.
Biểu đồ 3 này phù hợp với biểu đồ ngày trứng rụng và chu kỳ kinh nguyệt 28 ngày của người mẹ – sách Y học phẫu thuật bản Anh văn, tập V, tr 30 Thư viện viện Bà mẹ trẻ sơ sinh T.Ư, do BS Chu Kiện Sơn cán bộ Thư viện cung cấp (biểu đồ 4).
Biểu đồ. 4: Ngày 14 trứng rụng.
Khi quả trứng của người mẹ rụng được thụ tinh, sẽ thành hai đường máu và phát triển bằng hai hướng theo biểu đồ 5 sau đây:
Biểu đồ . Sự hình thành hài nhi từ quả trứng của người mẹ.
Kiểm chứng khoa học
Hoa văn “Thần Đồng” Ngọc Lũ là cuộc lễ hội cổ nhất – xuất hiện đầu tiên của người Kinh ở châu thổ sông Hồng. Đến ngày vua Hùng tuyên bố thành lập nước Văn Lang, vua cho đúc “Thần Đồng” Ngọc Lũ làm bản Sử thi bằng những ký hiệu mật mã về “khởi nguyên vòng đời” của con người. Qua đó, mà hình dung về lịch sử của dân tộc từ khởi thủy đến ngày thành lập nước Văn Lang làm Ấn tín, biểu trương quyền lực của nhà vua.
Đồng thời hoa văn còn là bản kiểm kê dân số của cả nước Văn Lang – lấy ngày 14 làm ước số, trước tiên là 280 ngày thai nhi trong bụng mẹ là bội số của 14.
Hoa văn trên “Thần Đồng” Ngọc Lũ được quy lại thành bốn nhóm: 1) Hoa văn biểu tượng (cuộn thừng, chữ S…); 2) hoa văn đồ vật (thuyền đạo cụ, nhà…); 3) hoa văn chim thú…; 4) hoa văn hình người. 4 loại hoa văn ấy đếm rồi cộng lại đều là bội số của 14… Sở dĩ các nhóm có số liệu lớn nhỏ khác nhau – tức là “cư dân” sống ở từng vùng – mang tính biểu tượng.
Chu kỳ kinh nguyệt 28 ngày của người mẹ: Trứng rụng ngày 14 – tức là “dương”, nếu không được thụ tinh 14 ngày sau xuất hiện kinh nguyệt – tức là “âm”. Nó phù hợp 14 kinh dương và 14 kinh âm trong 28 vị tinh tú trên bầu trời “Nhị thập bát tú” đường đi biểu kiến của mặt trời.
Bản Giải mã này dù chưa đầy đủ, công bố ở Tạp chí Khoa học xã hội bằng song ngữ. Bản tiếng Việt số 2/ 1011, tr 98 – 107, bản tiếng Anh số 3/20011, tr 108 – 118, nay sẽ đăng đầy đủ trong sách “Giải mã biểu tượng văn hoám Nõ Nường”. Kính mong độc giả quan tâm vấn đề văn hóa của dân tộc đón đọc bài: Sáu hằng số: 4-8-10-12-14-16 ghi quanh “núm tròn” giã mặt Thần Đồng Việt Nam.
Dương Đình Minh Sơn
Nhạc sĩ, nhà nghiên cứu Dân tộc Âm nhạc Dương Đình Minh Sơn
Theo_Kiến Thức
Lũ lớn đổ về, "ốc đảo" Lạng Sơn bị cô lập
Lạng Sơn được đánh giá là địa phương bị thiệt hại nặng nhất trong đợt mưa lũ sau hoàn lưu bão số 2. Mưa lớn kéo dài, nước sông Kỳ Cùng dâng cao bất thường. Tại TP Lạng Sơn, nước sông dâng lên mức báo động 3 đã làm ngập úng toàn khu vực TP, có nơi nước ngập sâu tới 5m. Toàn TP Lạng Sơn trở thành "ốc đảo", bị cô lập hoàn toàn.
Ngập úng khiến TP Lạng Sơn trở thành một "ốc đảo". Ảnh: Q.C
Lũ đổ về huyện Thuận Châu, Sơn La. Ảnh: Q.C
Theo thông tin chúng tôi cập nhật được, tính đến cuối giờ chiều 20/7, toàn tỉnh Lạng Sơn đã có 4 người bị chết đuối và 2 trường hợp mất tích. Vào 16h ngày 19/7, trong lúc qua suối, anh Hứa Văn Đức (SN 1982), ở xã Xuất Lễ, huyện Lộc Bình (Lạng Sơn) đã tử vong do lũ cuốn trôi. Anh Triệu Văn Minh (SN 1990), trú xã Tràng Phái, huyện Văn Quan bị rơi xuống suối và mất tích.
Cuộc sống sinh hoạt của người dân TP Lạng Sơn bị đảo lộn. Ảnh: X.T
Ghi nhận vào lúc 17h ngày 20/7, tại TP Lạng Sơn và một số địa bàn lân cận đã không còn mưa, nước lũ gây ngập úng trên sông Kỳ Cùng đang rút dần. Tuy nhiên, mực nước ở các sông từ thượng nguồn đổ về còn nhiều nên khu vực huyện Lộc Bình, Cao Lộc, một số tuyến đường trên thành phố Lạng Sơn vẫn bị ngập lụt. Theo thống kê, đến nay, toàn tỉnh đã có trên 30 ngôi nhà bị sạt lở hoàn toàn, 2.055ha lúa, 465ha hoa màu khác ngập trong nước. Tại huyện Văn Quan, do ảnh hưởng của bão khiến 1 cột điện của Đài viễn thông bị đổ.
Nước sông vẫn còn dâng cao. Ảnh: Q.C
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn, ông Lý Vinh Quang cho hay, lũ lớn đã khiến 4 người dân tại Lạng Sơn thiệt mạng, hàng trăm nhà cửa thiệt hại, sạt lở đất đá khiến giao thông tuyến quốc lộ 1B, 4A, 4B bị chia cắt. Mưa lũ tại tỉnh Lạng Sơn đã khiến trên 6.000 nhà bị ngâp sâu trong nước (trong đó bị hư hỏng nặng và hư hỏng hoàn toàn khoảng 200 nhà); trên 2.000 ha lúa bị ngập và cuốn trôi; các tuyến quốc lộ 1B, 4A, 4B, 279 và một số tuyến đường tỉnh lộ bị chia cắt giao thông ở nhiều đoạn do bị ngập úng và sạt lở đất với khối lượng sạt lở khoảng 32.500m đất đá; 1.200 quầy của các tiểu thương tại chợ Đông Kinh và chợ Giếng Vuông thành phố Lạng Sơn bị đóng cửa, nhiều trụ sở cơ quan, đơn vị bị ngập úng trong đó có Bệnh viện đa khoa huyện Văn Lãng, Trường PTDT nội trú huyện Cao Lộc. Ước tính thiệt hại ban đầu hàng chục tỷ đồng.
Theo ông Lý Vinh Quang, do ảnh hưởng của cơn bão số 2 (Rammasun) trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn trong 2 ngày 19 - 20/7/2014, đã xảy ra gió lớn và mưa to, đặc biệt trên địa bàn các huyện: Cao Lộc, Lộc Bình, Đình Lập, Văn Lãng, Tràng Định và thành phố Lạng Sơn đã có mưa to và rất to. Lượng mưa đo được từ 7h ngày 19/7 đến 13h ngày 20/7/2014, tại thành phố Lạng Sơn 209,0mm; Đình Lập 237,0mm; Mẫu Sơn 519,0mm; Hữu Lũng 132,0mm; Thất Khê 155,0mm; Bắc Sơn 231,0mm.
Do mưa to kéo dài trong nhiều giờ đồng hồ đã gây ra lũ lớn trên lưu vực sông Kỳ Cùng, sông Thương, sông Bắc Gian đã làm 4 người chết, trong đó: 3 người do bị lũ cuốn trôi; 1 người bị tai nạn do sửa nhà. UBND tỉnh Lạng Sơn đã quyết định hỗ trợ gia đình các nạn nhân có người bị chết là 3 triệu đồng/người.
Theo ghi nhận của phóng viên, chiều 20/7, bầu trời TP Lạng Sơn đã bắt đầu hửng nắng. Tuy nhiên, mực nước trên các sông vẫn đang dâng rất cao. Lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn và các sở ban ngành của tỉnh này đa số đang đến một số điểm lũ để trực tiếp chỉ đạo công tác phòng chống lụt bão và khắc phục hậu quả.
Chợ Đông Kinh ngập nặng
Phường Tam Thanh là địa bàn trũng nên không thoát nước kịp đã xảy ra ngập úng. Nước tràn cả vào trong nhà, người dân phải vất vả sơ tán đồ đạc.
Phố Muối xảy ra ngập úng từ khá sớm.
Nước sông Kỳ Cùng dâng cao
Lực lượng PCLB địa phương đang làm nhiệm vụ
Cuối giờ chiều 20/7 nước bắt đầu rút, người dân đã nhanh chóng dọn dẹp vệ sinh. Ảnh: N.D
Trao đổi với PV, ông Vi Văn Thành, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban chỉ huy Phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Lạng Sơn cho biết, tính đến cuối giờ chiều 20/7, mực nước tại thượng nguồn sông Kỳ Cùng đã rút xuống khoảng 40cm, tuy nhiên nhiều điểm tại TP Lạng Sơn vẫn còn ngập úng nên việc đi lại còn khó khăn. Toàn tỉnh có gần 200 ngôi nhà bị ngập, hư hỏng, thiệt hại khoảng 2.000ha hoa màu, 5.300 hộ dân phải di dời ra khỏi vùng nguy hiểm.
"Hiện nay, giao thông trên tuyến QL 4A, 4B đang tạm thời bị chia cắt, tuyến đường đi lên Mẫu Sơn vẫn đang cô lập hoàn toàn, đặc biệt, có những điểm sạt lở đến 50m. Hiện, tuyến đường đã được phong tỏa và cấm các phương tiện qua lại. Đồng thời chúng tôi đang huy động lực lượng để khắc phục sự cố để đảm bảo lưu thông được trong thời gian sớm nhất. Để khắc phục hậu quả sau bão "Thần sấm", Lạng Sơn đã huy động tới 10.000 người gồm các công an, quân đội, dân quân, bà con nhân dân...", ông Thành cho biết.
Trước đó, thực hiện công điện của Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo Phòng chống lụt bão Trung ương (PCLBTW), UBND tỉnh Lạng Sơn, Ban Chỉ huy Phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn (PCLB và TKCN) của tỉnh đã chỉ đạo các ngành, các cấp chuẩn bị các phương án đối phó với bão số 2. UBND các huyện, thành phố đã cử các thành viên đi kiểm tra, trực tiếp chỉ đạo tại các khu vực xung yếu. Tăng cường công tác tuyên truyền, thông tin, cảnh báo trên các phương tiện thông tin đại chúng và các phương tiện truyền thông trực tiếp để nhân dân chủ động di dời, sơ tán khỏi các khu vực nguy hiểm.
Khi mưa lũ xảy ra, tỉnh Lạng Sơn đã di dời được 5.100 hộ dân ra khỏi vùng bị ngập úng, có nguy cơn sạt lở cao. Đồng thời dời sơ tán kho tàng, tài sản của nhân dân, và một số cơ quan, đơn vị, trong đó có Bệnh viện huyện Văn Lãng, Trường PTDT nội trú huyện Cao Lộc, một phần chợ Đông Kinh, chợ Giếng Vuông.
Hiên nay, UBND tỉnh Lạng Sơn, Ban Chỉ huy PCLB và TKCN tỉnh tiếp tục chỉ đạo theo dõi chặt chẽ công tác dự báo diễn biến thời tiết, mưa lũ, tăng cường các biện pháp ứng phó; triển khai các biện pháp khắc phục hậu quả, trước hết tập trung hỗ trợ sửa chữa nhà cửa ổn định đời sống nhân dân, khắc phục các tuyến đường giao thông bị hư hỏng, sửa chữa các công trình thủy lợi, điện, nước sinh hoạt, vệ sinh môi trường, tổ chức tiêu độc khử trùng, phòng chữa bệnh cho người, gia súc gia cầm ở những vùng bị ngập lụt.
Tại Sơn La, ông Hà Quyết Nghị, Giám đốc sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sơn La cho biết, do ảnh hưởng của hoàn lưu sau bão số 2, bắt đầu từ tối 19/7, trên địa bàn tỉnh Sơn La đã xảy ra mưa lớn kéo dài. Theo thống kê đến thời điểm hiện tại, huyện Thuận Châu là địa phương bị ảnh hưởng nặng nhất với hơn 136ha ruộng lúa bị ngập, 7 cột điện bị đổ. Tại huyện Phù Yên cũng có 1 cầu treo bị lũ làm xói hỏng mố cầu, 2 con trâu và 4 con bò của bà con cũng bị cuốn trôi.
Ngoài ra, mưa lũ còn làm hơn 300m kênh bị sạt lở; một số tuyến đường như tuyến QL 43, QL 6B đi Quỳnh Nhai và tuyến QL 279 đi Lai Châu cũng bị sạt lở và tắc đường nghiêm trọng.
Hàng chục ngôi nhà tại xã Chiềng Bằng, Cà Nàng (Quỳnh Nhai) bị đổ sập hoàn toàn. Mưa lớn cũng nhấn chìm cả khu vực thị trấn Quỳnh Nhai.
Đặc biệt, sáng 20/7, khi đang trông ao cùng chồng, bà Bạc Thị Mậu (SN 1945) dân tộc Thái, ở bản Hòn, xã Thuận Châu bị lũ cuốn mất tích. Người chồng may mắn đã bơi thoát được vào bờ. Hiện, hơn 300 người đang tích cực tìm kiếm tung tích của nạn nhân mất tích.
"Hiện, chúng tôi đang huy động các lực lượng công an, bộ đội, dân quân tự vệ hỗ trợ công tác tìm kiếm trường hợp mất tích. Đồng thời chỉ đạo các đơn vị cơ sở, giúp người dân khắc phục sự cố, ổn định chỗ ở. BCH phòng chống lụt bão tỉnh Sơn La đang túc trực, theo dõi tình hình diễn biến mưa lũ, trong vòng 1 giờ đồng hồ báo cáo và tổng hợp thông tin một lần. Ước tính thiệt hại ban đầu trong đợt mưa lũ lên tới khoảng 17 tỷ đồng".
Tại Bắc Giang, mưa lớn kéo dài liên tục trong 24 giờ qua. Lượng mưa đo được tại khu vực Cẩm Đàn lên tới 316mm; Sơn Động là 266mm. Do mưa nhiều nên mực nước trên sông Lục Nam dâng cao, dự kiến mức nước trên sông có khả năng sẽ đạt mức 5,7m (dưới mức báo động 3 là 0,6m).
Mưa lớn trên diện rộng cũng diễn ra tại một số địa phương phía bắc như Hà Giang, Yên Bái, Tuyên Quang, Điện Biên với lượng mưa phổ biến từ 150 - 225mm. Dự kiến, trên hệ thống sông Hồng - Thái Bình sẽ xuất hiện một đợt lũ với biên độ lũ lên ở thượng lưu từ 2 đến 6 mét, ở hạ lưu từ 2 đến 4m.
Theo_Đời Sống Pháp Luật
Dân phải sống cảnh "nhà không số, phố không tên" - Ai chịu trách nhiệm? Theo báo cáo của UBND TP.HCM, đến thời điểm này, TP đã thu hồi 536 dự án "treo" và điều chỉnh cũng như lập mới gần 300 đồ án quy hoạch trên địa bàn TP. Tuy nhiên, trong phiên chất vấn Giám đốc Sở TNMT Đào Anh Kiệt ngày 10-7 tại kỳ họp HĐND TP.HCM, còn rất nhiều đại biểu và cử tri...