Vì sao giá vé máy bay vẫn chưa giảm theo giá dầu?

Giá dầu đã giảm mạnh kéo giá xăng đi xuống, song giá vé máy bay vẫn chưa giảm. Vì sao lại có điều này?

Ảnh: Reuters

Theo trang Business Insider, khoản chi cho nhiên liệu – số tiền vốn chiếm kha khá tổng chi phí của các hãng hàng không – hiện chỉ chiếm khoảng 1/3 tổng chi phí so với tình hình cách đây hai năm. Dù vậy, giá vé máy bay – ít nhất là ở Mỹ – vẫn giảm rất khiêm tốn: chỉ 3% mỗi quý trong một năm qua.

Theo ước tính của giảng viên cao cấp môn kinh tế học Volodymyr Bilotkach tại Đại học Newcastle, Anh, khi giả sử các chi phí khác của các hãng bay vẫn như cũ, nhiên liệu trước đây thường chiếm khoảng 1/3 tổng chi phí hoạt động của các hãng, nhưng hiện chỉ còn chiếm khoảng 15%.

Năm 2015, bốn hãng bay lớn nhất nước Mỹ là American, Southwest, Delta và United kiếm lời tổng cộng 22 tỉ USD. Một số phụ phí dành cho các khách hàng ngồi gần lối đi hay gần cửa sổ vẫn được áp dụng. Vài phụ phí khác vốn được hình thành để trang trải chi phí nhiên liệu ban đầu, nay vẫn còn có mặt trong bảng phí với các tên gọi khác nhau.

Lẽ ra đã có ít nhất một hãng bay hạ giá vé để cố gắng thu hút khách hàng của hãng đối thủ, song đã không hãng nào làm thế. Các hãng hàng không Mỹ hiện dùng số tiền lời để mua máy bay mới và thực hiện các hoạt động nhằm làm hài lòng cổ đông.

“Không có nhiều đối thủ cạnh tranh trong ngành hàng không Mỹ”, ông Bilotkach nói. Trong hơn 150 năm qua, ngành hàng không nước này chứng kiến hàng loạt thương vụ sáp nhập, điều này đồng nghĩa với việc các hãng bay ngày càng ít khả năng cạnh tranh nhau bằng giá cả.

Hiển nhiên, số lượng ít các hãng bay không nhất thiết đồng nghĩa với chuyện thiếu cạnh tranh, song điều quan trọng ở đây là liệu các hãng có đang cùng cạnh tranh trên các tuyến bay cố định hay không. Rất hiếm có hai hãng bay cạnh tranh trực tiếp trên chặng bay không nghỉ của Mỹ.

Ngoài ra còn có một lý do để các hãng hàng không tránh cạnh tranh quyết liệt về giá vé: sở hữu chồng chéo. Đơn cử, năm nhà quản lý quỹ lớn nhất nước Mỹ sở hữu tổng cộng 17% của hãng bay American và Delta.

Sở Tư pháp Mỹ mở một cuộc điều tra vào mùa hè năm ngoái nhằm tìm ra xem liệu có phải các hãng hàng không Mỹ “bắt tay” trong chuyện định giá cả hay không. Để chứng minh điều này, các công tố viên liên bang cần phải tìm ra bằng chứng rằng các hãng bay phối hợp với nhau và bằng chứng trên có thể không tồn tại. Nhiều khả năng các nhà điều tra sẽ nhận ra một ngành công nghiệp đang vui vẻ cạnh tranh và trong đó, một sự phối hợp chính thức là không cần thiết.

Tờ The Economist có bình luận: “Khi chấp nhận một làn sóng sáp nhập, giới làm luật có thể sẽ phàn nàn rằng ngành công nghiệp không đủ phong phú để tạo ra sự cạnh tranh”. Vì thế hiện tại, đây là một trong những lý do khiến vé máy bay nước Mỹ vẫn chưa hạ.

Thu Thảo

Theo Thanhnien