Vì sao Bộ trưởng Giao thông phải ‘nghiêm khắc phê bình’?
Sau nhiều cuộc họp kiểm điểm đánh giá việc thu phí tự động không dừng, Bộ trưởng và Thứ trưởng GTVT phụ trách dự án tự nhận hình thức “ nghiêm khắc phê bình, rút kinh nghiệm”.
Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể nghiêm túc rút kinh nghiệm vụ chậm thu phí không dừng
Chuyển 3 dự án sang đầu tư công
Chiều 1/6, tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình đề xuất 3 phương án điều chỉnh hình thức đầu tư cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020. Trong đó, phương án 1, chuyển đổi sang đầu tư công toàn bộ 8 dự án thành phần. Phương án 2, chuyển đổi sang đầu tư công 5 dự án, 3 dự án thành phần còn lại tiếp tục đầu tư theo hình thức PPP.
Còn phương án 3, Chính phủ đề xuất chuyển đổi sang đầu tư công 3 dự án, gồm 2 dự án cấp bách (đoạn Mai Sơn – Quốc lộ 45 và Phan Thiết – Dầu Giây) và 1 dự án không có nhà đầu tư qua sơ tuyển (đoạn Vĩnh Hảo – Phan Thiết); 5 dự án thành phần còn lại tiếp tục đầu tư theo hình thức PPP.
Thẩm tra sơ bộ (lần 2), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, hai phương án đầu tiên bị loại bỏ, còn phương án 3 có tới ba loại ý kiến khác nhau. Trong đó, đa số ý kiến cơ bản nhất trí với phương án chuyển đổi tối đa 3 dự án thành phần từ đầu tư theo phương thức PPP sang đầu tư sử dụng 100% vốn đầu tư công. Do vậy, Thường trực Ủy ban Kinh tế nhất trí chỉ chuyển đổi tối đa 3 dự án thành phần, đồng thời đề nghị xem xét lựa chọn theo thứ tự ưu tiên.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng đều đồng ý với phương án chuyển đổi sang đầu tư công 3 dự án (phương án 3). Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách Nguyễn Đức Hải cũng đồng ý với phương án này. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ hoàn thiện tờ trình để trình ra Quốc hội.
30 cá nhân làm kiểm điểm
Video đang HOT
Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể mới đây gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội báo cáo việc triển khai hệ thống thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ theo hình thức điện tử tự động không dừng (ETC). Theo ông Thể, hệ thống trạm thu phí không dừng được Bộ chia thành 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 áp dụng đối với Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên, một số tuyến cao tốc và quốc lộ khác. Giai đoạn 2 áp dụng các trạm còn lại trên toàn quốc. Tổng số trạm thuộc phạm vi dự án của giai đoạn 1 là 44 trạm, bao gồm 26 trạm trên Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên và 18 trạm trên các tuyến cao tốc và các quốc lộ khác. Đến nay đã lắp đặt, vận hành từ 2-6 làn ETC tại 39 trạm. Riêng 5 tuyến cao tốc do Tổng Cty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam quản lý chỉ có 1 tuyến cao tốc cầu Giẽ – Ninh Bình đã lắp đặt thiết bị. Về lộ trình, tư lệnh ngành giao thông nói rằng, sẽ bản hoàn thành hệ thống thu phí tự động không dừng trong năm 2020.
Trước việc để xảy ra chậm tiến độ hệ thống thu phí tự động không dừng, ông Thể cho biết, Chính phủ, các bộ, ngành liên quan đã nghiêm túc tổ chức kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan. Tám tập thể có liên quan đều nghiêm túc kiểm điểm, trong đó 4 đơn vị trực tiếp liên quan quá trình triển khai thực hiện dự án nhận hình thức phê bình nghiêm khắc và rút kinh nghiệm. Về cá nhân, với vai trò lãnh đạo, chỉ đạo việc tổ chức thực hiện hệ thống thu phí tự động không dừng, Bộ trưởng và Thứ trưởng phụ trách dự án kiểm điểm tự nhận hình thức nghiêm khắc phê bình, rút kinh nghiệm. 30 cá nhân thuộc các cơ quan đơn vị liên quan có bản kiểm điểm trách nhiệm liên quan việc chậm tiến độ. Trong đó có 9 cá nhân nhận hình thức rút kinh nghiệm, 6 cá nhân thuộc 4 đơn vị liên quan trực tiếp tới việc triển khai thực hiện dự án nhận hình thức phê bình nghiêm khắc, rút kinh nghiệm.
VETC trả dự án, Bộ GTVT yêu cầu tiếp tục thực hiện hợp đồng
Sau khi xem xét đề xuất của Công ty VETC, Bộ GTVT không đồng thuận giải pháp dừng triển khai dự án hoặc Nhà nước tiếp nhận lại dự án.
Liên quan đến thu phí không dừng (ETC), ngày 14-11, Bộ GTVT cho biết việc triển khai hệ thống thu phí tự động không dừng là chủ trương của Chính phủ với mục đích khắc phục, hạn chế bất cập của hình thức thu phí một dừng.
Giai đoạn 1 không đúng tiến độ
Hệ thống thu phí tự động không dừng được chia làm 2 giai đoạn. Trong đó, giai đoạn 1, với 44 trạm, bao gồm 26 trạm trên quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên, 18 trạm trên các tuyến cao tốc và các quốc lộ khác. Dự án này do Công ty VETC triển khai thực hiện.
Đến thời điểm này Bộ GTVT tiến hành đàm phán, ký kết Phụ lục Hợp đồng BOT với 35/39 trạm (5 trạm không phải ký phụ lục hợp đồng), bốn trạm đang tiếp tục đàm phán. Các trạm thu phí thuộc dự án giai đoạn 1 cơ bản lắp đặt và vận hành hệ thống ETC. Cụ thể, đang lắp đặt, vận hành 38/44 trạm, một trạm chưa lắp đặt do phải di dời vị trí.
Thu phí tự động không dừng là một giải pháp để minh bạch tại các trạm BOT. Ảnh: VIẾT LONG
Riêng năm tuyến cao tốc do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt nam (VEC) quản lý chỉ có một tuyến cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình đang lắp đặt thiết bị, dự kiến vận hành trong năm 2019. Bốn tuyến còn lại chưa thể triển khai thực hiện do gặp khó khăn về nguồn vốn.
Bên cạnh đó, việc chuyển VEC về Ủy ban quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, trong khi quy định pháp luật về phân cấp, phân quyền giữa Bộ GTVT và Ủy ban quản lý vốn nhà nước chưa rõ ràng cũng ảnh hưởng đến tiến độ triển khai hệ thống ETC. Đồng thời vướng mắc về đàm phán tỷ lệ trích doanh thu giữa VEC và đơn vị cung cấp dịch vụ thu phí tự động không dừng. "Nên không thể hoàn thành trong năm 2019 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ..." - Bộ GTVT thừa nhận.
Đối với giai đoạn 2, gồm 33 trạm, Bộ GTVT tổ chức đấu thầu rộng rãi quốc tế và đã lựa chọn liên danh Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) và một số doanh nghiệp về công nghệ là nhà đầu tư thực hiện dự án. Hiện nay Liên danh Nhà đầu tư đang hoàn thiện các thủ tục xin phép Thủ tướng Chính phủ thành lập doanh nghiệp dự án để triển khai các bước tiếp theo tuân thủ quy định.
VETC phải có trách nhiệm
Bộ GTVT cũng nhìn nhận, việc triển khai thu phí tự động giai đoạn 1 do nhiều nguyên nhân khách quan nên việc triển khai dự án gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Trong đó, vướng mắc lớn nhất hiện nay là doanh thu hoàn vốn cho dự án ETC không như dự kiến ban đầu do tiến độ ký Hợp đồng dịch vụ, trích doanh thu còn chậm.
Bên cạnh đó, việc nhiều dự án BOT sụt giảm doanh thu so với phương án tài chính ban đầu (phương tiện thấp hơn so với dự báo, chưa được tăng phí theo đúng lộ trình) cũng làm ảnh hưởng đến nguồn thu của dự án thu phí tự động không dừng.
Ngoài ra, số lượng phương tiện dán thẻ (e-tag) và nộp tiền vào tài khoản giao thông để tham gia dịch vụ thu phí tự động không dừng chưa cao (khoảng 800.000 thẻ/3,5 triệu phương tiện dán thẻ sử dụng dịch vụ ETC).
Nguyên nhân, chủ phương tiện vẫn có thói quen sử dụng tiền mặt trong khi việc thanh toán, nộp và quản lý tài khoản giao thông chưa được thuận tiện cho người sử dụng dẫn đến chưa khuyến khích được người dân tham gia dịch vụ. Việc bắt buộc các phương tiện chưa dán thẻ không được đi qua làn thu phí tự động không dừng mặc dù đã được triển khai nhưng vẫn cần có lộ trình và chế tài để thực hiện.
Do gặp các khó khăn, vướng mắc như trên, nhà đầu tư dự án đã có các văn bản đề xuất dừng triển khai dự án để chuyển giao cho nhà đầu tư khác hoặc Nhà nước nhận lại dự án để tiếp tục thực hiện.
"Sau khi xem xét đề xuất của Công ty VETC, Bộ GTVT không đồng thuận giải pháp dừng triển khai dự án hoặc Nhà nước tiếp nhận lại dự án. Đồng thời yêu cầu Công ty VETC phải có trách nhiệm tiếp tục thực hiện Hợp đồng đã ký kết với Bộ GTVT" - Bộ GTVT khẳng định và cho biết sẽ phối hợp với với VETC và các cơ quan đơn vị có liên quan từng bước tháo gỡ các khó khăn vướng mắc với quyết tâm cao để hoàn thành dự án.
Để triển khai chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ GTVT cho biết thời gian tới đơn vị sẽ phối hợp các đơn vị liên quan quyết liệt giải pháp phân luồng giao thông tại các trạm trên Quốc lộ 1 và một số trạm cửa ngõ các thành phố lớn để khuyến khích chủ phương tiện dán thẻ và tham gia dịch vụ, tăng cường hiệu quả của hệ thống.
Rà soát lại phương án tài chính của dự án để xác định tỷ lệ trích chi phí quản lý thu phí tự động không dừng tại các dự án cao tốc do VEC quản lý làm cơ sở sớm ký kết hợp đồng dịch vụ. Phối hợp với Ủy ban quản lý vốn Nhà nước để tháo gỡ khó khăn về nguồn vốn để triển khai các dự án của VEC.
"Đồng thời, tiếp tục dán thẻ cho các phương tiện, hoàn thiện việc kết nối liên thông tài khoản cá nhân tại các ngân hàng thông qua cổng thanh toán điện tử và một số giải pháp liên thông tài khoản khác nhằm tạo sự thuận lợi, minh bạch cho người sử dụng..." - Bộ GTVT nhấn mạnh.
VIẾT LONG
Theo PLO
Ba phương án đầu tư đại dự án cao tốc Bắc- Nam gần 100.000 tỷ đồng Chính phủ và Bộ GTVT nghiêng về việc đầu tư đại dự án cao tốc Bắc- Nam gồm 11 dự án thành phần bằng nguồn vốn công, vừa đảm bảo tính khả thi vừa đảm bảo tiến độ Quốc hội đưa ra. Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể đã ký Tờ trình 256 của...