Vị hiệu trưởng từ chối học hàm phó giáo sư
Thầy Hoàng Ngọc Hiến – vị hiệu trưởng nổi tiếng của Trường Viết văn Nguyễn Du ngày nào, chưa hề có học hàm Giáo sư như lâu nay nhiều người vẫn nghĩ.
Giáo sư do nhân dân phong
Nhà văn Văn Chinh, một học trò của ông cho biết: “Công chúng văn học biết đến Hoàng Ngọc Hiến là một giáo sư, tác giả của thuật ngữ “hiện thực phải đạo”, nhưng thực ra chưa bao giờ ông nhận học hàm này. Có lần người ta định đề nghị Nhà nước phong hàm Phó giáo sư, ông đã nhã nhặn từ chối.
“Thầy Hiến”
Tuy nhiên, giới đại học có lối thoát của mình, và họ đơn giản gọi ông là “thầy Hiến”".
TS Chu Văn Sơn (giảng viên khoa Ngữ văn, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội) cũng cho rằng “Hoàng Ngọc Hiến là một học giả có cỡ, nên nhiều người vẫn cứ băn khoăn vì sao ông Hiến không có những học hàm như Giáo sư, danh vị như Nhà giáo nhân dân gióng bao nhiêu vị khác.
Ông chỉ có một học vị duy nhất là Tiến sĩ, thực ra là Phó Tiến sĩ bảo vệ ở Nga hồi còn Liên Xô. Mà thấy ông chả có vẻ sốt ruột hay bất mãn gì. Lúc nào ông cũng thản nhiên dù quanh ông người ta cứ nhao lên, nhộn nhạo lên với những danh này vị nọ.
Có lần tôi đã hỏi, thì ông cũng chả giấu giếm gì: Điều mình tâm đắc và lấy làm phương châm sống suốt đời là ý tưởng ở câu cuối cùng trong Đạo đức kinh của Lão Tử “Thánh nhân chi đạo vi nhi bất tranh”. Đạo của thánh nhân là làm mà không tranh giành với ai”.
TS Chu Văn Sơn chia sẻ một câu chuyện thú vị: “Nhưng quả là cuộc đời này có những công bằng riêng của nó. Nó vẫn luôn biết ai là ai. Lần vị hiệu trưởng trường Nguyễn Du là Huỳnh Khái Vinh được phong học hàm giáo sư đã diễn ra một việc thú vị. Đám học viên Nguyễn Du hồi ấy toàn những cây bút, những nhà văn đã thành danh cả. Họ đã chuẩn bị sẵn hai bó hoa để chúc mừng.
Khi lễ mừng tặng diễn ra, họ đã mời cả Huỳnh Khái Vinh và Hoàng Ngọc Hiến cùng lên sân khấu. Vị đại diện tặng hoa cho thầy Vinh trước với lời chúc mừng “Đây là vị giáo sư do Nhà nước phong”. Rồi quay sang tặng hoa và ôm hôn thầy Hiến thật hoan hỉ “Đây là vị giáo sư do nhân dân phong”. Cả hội trường vỗ tay ầm ĩ. Thầy Vinh ôm hôn thầy Hiến đầy phấn khích. Còn thầy Hiến sau một phút ngỡ ngàng, vẻ vẫn rất thản nhiên. Lạ hơn, bây giờ trên các phương tiện truyền thông đại chúng, mỗi khi giới thiệu ông, bao giờ người ta cũng cứ kèm danh vị giáo sư. Công chúng chẳng ai ngạc nhiên”.
Ấn tượng về người thầy
Video đang HOT
Với học trò là những người của văn thơ, chữ nghĩa, thầy Hiến có phong cách giảng dạy cũng như gây dựng được mối quan hệ thầy trò rất đặc biệt, mà những học trò của ông không thể quên.
Nhà thơ Dương Thuấn nhớ lại: “Khi còn học ở Trường viết văn Nguyễn Du, thường vào các tối thứ bảy bọn tôi lại mời thầy đến uống rượu và hỏi thầy về chuyện văn chương. Thầy rất nhiệt tình, lần nào mời thầy cũng đến và kể rất nhiều chuyện vui. Chúng tôi hỏi thầy và thầy cũng hỏi chúng tôi rất nhiều chuyện. Nhiều hôm thầy trò thức đến tận khuya. Thầy cho rằng đã vào học trường Nguyễn Du thì bao giờ cũng là người tử tế và đứng đắn (đứng đắn theo quan niệm của thầy). Có một lần nghe gõ cửa, tôi mở cửa phòng ra mời thầy vào. Thấy tôi có khách là một cô gái trẻ trung, thầy hỏi một câu rất thi sĩ “Cậu đang làm thơ đấy à!”. Rồi thì thầy về luôn và hẹn tôi sẽ gặp vào lúc khác”.
Nhà văn Dạ Ngân thì lại nhớ “Thầy đã từng nói ở đâu đó rằng có hai loại người trong giới khoa học như động vật và thực vật, “loại động vật suốt ngày lăng xăng chụp từ đề tài này sang đề tài khác, dù thông minh cũng chỉ có ý kiến loe lóe thế thôi, chẳng nên sự nghiệp gì. Loại thực vật ngồi yên kiên trì suy nghĩ, như cái cây cắm rễ xuống đất sâu và tỏa bóng”.
Nhà văn này cũng cho biết những cua giảng của thầy không dài, gần với tư cách phụ đạo hơn. “Dáng ngồi thẳng, mắt sáng, giọng khàn đặc sắc. Thầy hay đan những ngón tay vào nhau trên bàn và tôi thích nhìn hai ngón tay cái của thầy động đậy, ở chúng là nội lực, trăn trở và phát tiết. Thầy là một trong những người chuẩn bị rất kỹ bài giảng khi lên lớp. Thầy là người hay có ý tưởng khác người, nên thầy muốn ý tưởng của mình phải thật sáng rõ, rành mạch, gây ấn tượng và có sức thuyết phục.
Nhà thơ Hữu Thỉnh thì nhận xét “Phong cách sư phạm nổi tiếng của thầy Hiến là biến bục giảng thành diễn đàn, thay độc thoại bằng đối thoại. Phương pháp mở ấy là những cải cách đầu tiên theo xu thế hiện đại hóa nền giáo dục nước nhà. Phương pháp đó dựa trên căn cứ duy nhất: Đ.ánh thức tính trội của học sinh”.
Một người bạn thân thiết của thầy Hiến – là GS Nguyễn Đăng Mạnh – cũng có ấn tượng mạnh mẽ về phong cách giảng bài của bạn mình: “Anh không chỉ lo lắng tạo văn bản mà còn coi trọng chuẩn bị ngôn bản nữa, nghĩa là bài nói, bài phát biểu miệng. Cho nên trong giảng dạy, anh chuẩn bị bài giảng rất kỹ. Tôi đã dự một số giờ lên lớp của anh nên thấy như thế. Hóa ra Hiến còn là một nhà sư phạm mẫu mực.
Anh cố gắng giảng dạy cho sinh viên hiểu được chính xác những điều mình hiểu, dù đó là những vấn đề học thuật phức tạp”.
Kỷ niệm mà GS Nguyễn Đăng Mạnh nhắc đến, cũng giải thích được tại sao thầy Hiến có những giờ giảng thu hút học sinh đếm thế: “Nhớ có lần chúng tôi cùng dự một cuộc hội thảo khoa học ở Hà Nội. Hiến phát biểu rất hùng hồn, khẩu chiến rất đanh thép. Buổi trưa, anh rủ tôi về nhà anh ăn cơm. Anh hỏi: “Sao, cậu thấy mình phát biểu có được không?”. Tôi khen: “Khá lắm!”. Chị Tố Nga nói: “Lẩm bẩm suốt đêm, làm gì mà không khá”. Hóa ra Hiến không chỉ chuẩn bị ý, chuẩn bị lời, mà còn luyện nói nữa”.
Giờ giảng cuối cùng
Nhà văn Văn Giá nhớ về giờ giảng cuối cùng của thầy Hiến tại Trường ĐH Văn hóa Hà Nội. Đó là ngày 10/11/2010.
Buổi học tan muộn, dễ đến 12h kém. Cả lớp, thầy trò trong khoa và một số người đến dự im phăng phắc nghe thầy.
Một trong những vấn đề được thầy Hoàng Ngọc Hiến trở đi trở lại trong bài giảng chuyên đề lần này là vấn đề chăm lo giáo dục – hiểu theo nghĩa chiến lược tổng thể, tức là chăm lo con người.
Thầy Hiến luận giải: “Vấn đề của thời đại chúng ta hôm nay thật đơn giản, đó là thực hành cái Thiện. Minh triết là lặng lẽ sống với cái Thiện bằng ứng xử, bằng việc làm của mình. Trong mối quan hệ giữa BIẾT và LÀM, thì với minh triết là LÀM, mặc dù BIẾT rất cần. Hồ chủ tịch từng nói: “Học để làm việc, học để làm người, học để làm cán bộ”. Vậy là, ông Hồ nhấn mạnh việc học để hướng tới 3 cái LÀM, chứ không dừng lại ở BIẾT. Theo tôi, toàn bộ nền giáo dục Việt Nam hiện nay chỉ hướng tới việc để BIẾT thôi… Cụ Ngô Thì Sĩ (1740 – 1786) cho rằng “Đem đạo Thánh hiền để quở trách thói đời không bằng đem đạo lý đời thường để cảm hóa lòng người”. Cái vế sau của câu này hết sức quan trọng đối với ngành giáo dục…”.
Hoàng Ngọc Hiến (1930 – 2011), là nhà lý luận phê bình, và là dịch giả văn học Việt Nam đương đại, nguyên hiệu trưởng Trường viết văn Nguyễn Du.
Ông có các học trò là nhà văn, nhà thơ đã thành danh như Nguyễn Huy Thiệp, Phạm Thị Hoài, Bảo Ninh, Nguyễn Trọng Tạo…
“Ai đọc Hoàng Ngọc Hiến cũng thấy ở ông cái sở thích đối lập. Lối đối lập này dần lâu dường đã trở thành một thứ thương hiệu Hoàng Ngọc Hiến. Nhiều trường hợp ông đưa ra những đối chọi chữ nghĩa khiến chúng cũng ánh lên những tia sáng triết luận triết lý bất ngờ nào đó. ” Một mâu thuẫn oái oăm trong “cõi người ta là mâu thuẫn giữa “có” và “là”. Có thể có vợ, nhưng không là một người chồng, có thể có con nhưng không là một người cha, có thể có học hàm nhưng không là một người thầy, có thể có học vị nhưng không là một trí thức… có thể có tất cả nhưng không là một gì cả”" – TS Chu Văn Sơn viết.
Theo Vietnamnet
Lãnh đạo có nên đến dự khai giảng không?
Lãnh đạo đến thì tất nhiên phải đón tiếp, phải phát biểu..., vậy thì lãnh đạo có nên đến dự khai giảng không? Và nếu đến thì nên tổ chức đón tiếp như thế nào để không khiến học sinh phải "chịu đựng"?
Trước khi Lễ khai giảng năm nay diễn ra, liên tục có các chỉ đạo về việc phải tổ chức gọn nhẹ, phải để học sinh thực sự là trung tâm của buổi lễ; là để ngày khai giảng phải trở thành ngày hội đến trường... Tuy nhiên, sau lễ khai giảng, vẫn còn nhiều lời phàn nàn, nhất là đối với các trường được/phải tiếp đón các vị lãnh đạo đến tham dự.
Với nhiều giáo viên hay lãnh đạo trường, chuyện có một vị lãnh đạo cấp trên đến tham dự ngày khai giảng có lẽ là một niềm vinh dự, nhưng v ới học sinh và phụ huynh thì lại là chuyện khác. Không ít lời phàn nàn rằng các bé đã phải tập luyện từ nhiều ngày trước, kể cả mưa, kể cả nắng. Rồi đến ngày khai giảng thì phải dậy từ 5 giờ sáng, phải đến sớm chuẩn bị đội ngũ, phải ngồi im giữa trời nắng để nghe giới thiệu, nghe báo cáo thành tích, nghe phát biểu chỉ đạo của các vị lãnh đạo đến tham dự..., Trong khi đó, chỉ đạo của Bộ, của Sở là không được kéo dài thời gian khai giảng, thế nên, phần Hội của các con đã bị cắt xén, nhường thời gian cho phần Lễ.
Vậy thì câu hỏi được đặt ra là: các nhà lãnh đạo có nên đến dự khai giảng không?
Lãnh đạo chỉ nên đến dự đột xuất
Trao đổi với TS về vấn đề trên sau ngày khai giảng năm nay, Phó Giáo sư Văn Như Cương, Hiệu trưởng trường THPT Lương Thế Vinh (Hà Nội) cho rằng, các vị lãnh đạo không nên đi dự lễ khai giảng.
"Các nhà lãnh đạo đi đến lễ khai giảng là một điều cần thiết, nếu là để hiểu biết thêm về thực tế ở dưới và để biếem trường đó tổ chức như thế nào. Nhưng theo tôi, việc thăm thú tốt nhất không nên vào ngày khai giảng." Phó Giáo sư Văn Như Cương nêu quan điểm và kể lại câu chuyện về việc đi thăm nhà trường của Bác Hồ.
"Bác Hồ ngày xưa cũng đi thăm nhiều trường. Trường Đại học sư phạm của tôi, Bác cũng đến nhưng bất chợt, không có sự chuẩn bị trước, không lễ lạt. Lần đó, Bác cũng đi thẳng vào nhà ăn trước, mọi người khi đó mới biết và cuống lên tập hợp học sinh." Phó Giáo sư kể và tiếp tục khẳng định: "Chỉ nên đến vào dịp khác", bởi "đến thì phải tiếp, phải mời phát biểu. Mà người nào nói ít còn đỡ, gặp người nói dài cũng phải chịu".
Hiệu trưởng trường Lương Thế Vinh cũng băn khoăn về nơi mà các vị lãnh đạo chọn đến, bởi đó đều là những trường tốt, trường mới xây chứ "trường nhếch nhác kém cỏi thì không thấy ai đến."
"Không giống như Bác Hồ, đến thăm cái bếp, thậm chí là thăm nhà vệ sinh." - Phó Giáo sư Văn Như Cương nói.
Trả lời câu hỏi của TS về việc"nếu lãnh đạo không chia nhau đến dự lễ khai giảng tại các trường thì liệu đó có phải là biểu hiện không quan tâm đến ngày hội đến trường của trẻ, không quan tâm đến ngành giáo dục hay không?", Phó Giáo sư Văn Như Cương khẳng định "nên đến vào lúc khác".
Ông nói: "Như vừa rồi Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam có đến thăm một bệnh viện, nhưng không phải là đến vào lúc bệnh viện đó nhận huân chương mà đến vào ngày bình thường, như người ta hay gọi là "vi hành", như vậy thì người dân sẽ phục hơn. Các nhà lãnh đạo không nên đến vào ngày khai giảng, nhưng hôm trời mưa trời gió có thể đến xem học sinh đi học có đông không, xem chúng đi xe máy xe đạp đến như thế nào... thì dân phục."
Đồng tình với quan điểm tổ chức lễ khai giảng gọn nhẹ, lấy học sinh làm trọng tâm, Phó Giáo sư Văn Như Cương cho rằng, muốn tổ chức buổi khai giảng có ý nghĩa, để lại ấn tượng trong đời học sinh thì không nên bắt các em phải ngồi xếp hàng căng thẳng nghe đọc diễn văn...
"Tôi muốn lễ khai giảng làm sao cho thân mật. Ví dụ, ở một số nước, họ không làm khai giảng toàn trường mà chỉ dành cho học sinh lớp 1. Trong ngày khai giảng, tất cả phụ huynh đều đến để đưa các con vào phòng học. Khi đó, cô giáo sẽ tận tay đón từng học sinh, còn bố mẹ tặng một món quà nhỏ cho các con nhân ngày đầu đi học, có thể chỉ là một quyển sách, một đôi giày, một cái bút... những hành động thân thương, ấn tượng ấy sẽ để trẻ ghi nhớ suốt đời. Một đ.ứa t.rẻ vào lớp 1 lần đầu đi học sẽ bỡ ngỡ lắm, nếu mẹ nó không dắt đi thì nó khóc, nó không muốn đi học. Nếu bắt nó xếp hàng ngồi đó nghe diễn văn thì chẳng có ý nghĩa gì. Nó phải ôm mẹ nó, mẹ nó phải dắt con vào lớp và giới thiệu: Đây, lớp của con đây, chỗ ngồi của con đây, cô giáo chủ nhiệm của con đây.... Tất cả cái đó mới là thực chất. Làm cái gì cũng phải thực chất..." - Phó Giáo sư nói trong một lần khác khi trao đổi với TS về việc tổ chức lễ khai giảng.
Theo vị Hiệu trưởng này, ở trường Lương Thế Vinh, ngoài việc đón học sinh đầu cấp thì điều thứ hai quan trọng không kém là khi ra trường có một lễ tri ân, lễ cám ơn thầy cô giáo, cám ơn bố mẹ, một buổi chia tay bạn bè xúc động...
"Điều đó mới để lại ấn tượng sâu sắc nhất. Nhưng buổi chia tay đó cũng không phải là một nghi lễ." - Phó Giáo sư Văn Như Cương nói.
Tuệ Khanh
Theo_VnMedia
Thủ khoa kép ĐH Sư phạm Hà Nội: Xinh đẹp và học “tài tử” Hà Thanh Thủy vừa là Thủ khoa đầu vào, vừa là Thủ khoa đầu ra của trường ĐH Sư phạm Hà Nội. Thủ khoa kép ĐH Sư phạm Hà Nội Thủ khoa kép của ĐH Sư phạm: Hà Thanh Thủy Theo nhận xét của mọi người, Thủy là một cô gái có cá tính mạnh mẽ, yêu thích sự mạo hiểm. Trong cuộc...
