Về nơi gái già mới… có giá
Chuyện trai tân cưới gái nạ dòng (người phụ nữ đã có con) tại xã Hồ Thầu, huyện Hoàng Su Phì (Hà Giang) có ở khắp các thôn bản người Dao.
Gia đình của Bàn Tà Phin và Triệu Mùi Mùi sống rất hạnh phúc
Trai tân lấy gái nạ dòng
Xã Hồ Thầu với cái mũ chóp màu xanh xám của đỉnh Chiêu Lầu Thi (nằm ở độ cao 2.402 m so với mực nước biển) được coi là “thủ phủ” của người Dao đỏ. Đây cũng chính là nơi khởi nguồn của sông Chảy. Mảnh đất đặc biệt ấy ẩn chứa những câu chuyện thú vị.
Ông Triệu Tài Sơn, Trưởng thôn Tân Minh, cho hay trên địa bàn thôn có ít nhất 7 mối tình trai tân - gái nạ dòng đã nên duyên đôi lứa. Trong đó, có những cặp vợ chồng còn rất trẻ, mới cưới nhau được 1-2 năm. Trường hợp của Bàn Tà Phin (SN 1987) với người vợ Đặng Mùi Mùi (SN 1993, ở xã Quảng Nguyên, huyện Xín Mần) là ví dụ điển hình.
Mùi kể: Năm 17 tuổi, em đang học cấp 3 thì bố mẹ bắt nghỉ lấy chồng. Em cãi. Bố cầm dao ra vườn chặt cành trúc vụt em lằn lưng. Em quỳ xuống khóc lóc cầu xin nhưng bố nhất quyết không đổi ý vì đã cầm 20 đồng bạc của nhà người ta. Phận làm con đành cắn răng chịu đựng. Lấy chồng gần một năm thì em có bầu. Suốt ngày nó (chồng cũ của Mùi) tụ tập bạn bè uống rượu, say lại rủ nhau đi tán gái. Cuối cùng, em với nó ly dị. Khi sinh con, em để con mang họ Đặng, cắt hết tình nghĩa với bố nó.
Khi cánh cửa hạnh phúc của Mùi gần như khép lại thì Phin đã tới. Tình cờ quen nhau tại chợ phiên Nậm Dịch năm 2011, ánh mắt của Phin đã đắm đuối lắm rồi. Phin hỏi Mùi đã có người yêu chưa? Mùi bảo: Có chồng rồi nhưng cũng bỏ rồi. Giờ ở mình nuôi con thôi. Thế Mùi có muốn lấy chồng nữa không? Có nhưng không ai dám lấy, mà lấy thì họ cũng chẳng thương con mình.
Dù không chung lối, nhưng sẵn có xe máy xăng đầy bình, cuối phiên chợ Phin tình nguyện xin chở người bạn mới quen về tận nhà.
Từ ấy, chàng trai tân và cô gái nạ dòng vấn vít bên nhau như hình với bóng. Gia đình, bạn bè Phin không những không phản đối mà nhiệt tình vun vén, tác thành cho hai người.
Tôi hỏi Phin có thấy buồn vì đứa con của Mùi không cùng giọt máu với mình không? Phin thản nhiên trả lời: Ồ, không buồn đâu, coi như trời ban phúc cho gia đình mình. Lấy Mùi rồi thì mình coi đứa trẻ như con đẻ luôn, càng đông con càng vui. Vừa rồi vợ chồng mình đổi họ cho nó là Bàn Thanh Phúc. Nó cũng biết gọi mình là bố rồi đấy!
Trong căn nhà sàn ở cuối thôn Tân Minh, tôi đã cảm nhận được một mái ấm theo đúng nghĩa, khi thấy cảnh chị Mùi ngồi bên chiếc thảm tre nhặt những bông nếp nương đã phơi khô chắp thành bó, anh Phin đỡ lấy cắt rơm thừa. Bé Phúc cầm một nhánh lúa, cười hớn hở bên bố mẹ. Chung sống với nhau hơn một năm qua, đôi vợ chồng trẻ chưa từng nặng lời với nhau nửa tiếng.
Gái nạ dòng càng có giá
Ông Triệu Chòi Phú, Chủ tịch UBND xã Hồ Thầu, chia sẻ: Người Dao đỏ sống ở khắp các tỉnh miền núi phía Bắc, nhưng, chỉ có Hồ Thầu mới có nhiều cặp đôi trai tân – gái nạ dòng như vậy. Từ xửa từ xưa, những thế hệ đi trước đã quan niệm rất thoáng về chuyện hôn nhân.
Video đang HOT
Khi đã đem lòng yêu một người con gái, họ không xoáy sâu vào quá khứ của người đó, cũng chẳng đặt nặng vấn đề trinh tiết. Thế nên, đối với những người phụ nữ đã có con, trai tân sẵn sàng nhận làm cha đứa trẻ không cùng huyết thống với mình. Thế hệ trẻ bây giờ vẫn duy trì tư tưởng đó.
Còn theo lý giải của ông Triệu Chòi Hín, Chủ tịch Hội Người cao tuổi kiêm Chủ tịch Hội Nghệ nhân dân gian xã Hồ Thầu: Nhiều gia đình người Dao dù đông con nhưng vẫn cất công đi khắp nơi tìm thêm đứa con nuôi. Bởi họ quan niệm nếu mang một đứa trẻ ngoài dòng tộc về sẽ gặp nhiều may mắn, giống như lộc trời ban. Do đó, kể cả con gái chửa hoang, nếu xem số hợp tuổi thì con trai vẫn lấy bình thường. Thậm chí ngày trước, nhiều chàng trai còn thích lấy gái nạ dòng làm vợ. Nhà trai phải trả thêm cho nhà gái 5 đồng bạc trắng.
Chị Phượng Mùi Chản kể chuyện kết hôn lần thứ hai
Ngay bản thân ông Hín cũng đã vui vẻ cho con trai của mình là Triệu Lao Lủ (thôn Tân Phong) lấy chị Mùi Nhíp (ở xã Tân Lập, huyện Bắc Quang, Hà Giang) khi chị đang mang trong bụng cái thai của một người đàn ông khác.
Ở Hồ Thầu, nhiều cặp đôi trai tân – gái nạ dòng gần đến ngày cưới mới nhìn thấy mặt nhau. Điển hình như trường hợp của anh Triệu Chòi Chìu (SN 1980) và và người vợ Phượng Mùi Chản (SN 1984) ở thôn Trung Thành. Chị Chản sinh được 2 người con, đứa lớn tên Triệu Chàn Ton (10 tuổi), đứa nhỏ tên Triệu Mùi Mùi (8 tuổi) nhưng chỉ có bé Mùi cùng chung huyết thống với anh Chìu.
Ngồi bên bếp lửa bập bùng, tôi hỏi chị Chản: Anh chị quen nhau trong hoàn cảnh nào? – Bố mẹ anh Chìu đến hỏi mới biết, chứ em đang mang bầu hoang xấu hổ lắm, chỉ loanh quanh ở nhà. – Vậy bao lâu sau thì hai người tổ chức đám cưới? – Khoảng 2 tháng. – Khi ấy anh Chìu biết chị đã có bầu chưa? – Biết rồi chứ, mới gặp đã thấy bụng to rồi. – Vậy anh Chìu có ưng chị không? – Không ưng thì làm sao hạnh phúc được đến bây giờ (chị cười lớn). – Anh ấy có quý con riêng của chị không? – Có, rất yêu quý, bao giờ đi làm có tiền lại dẫn nó xuống chợ mua quần áo, mua kẹo.
Anh Triệu Chàn Ton yêu quý đứa con riêng của vợ như con đẻ
Giải thích lí do vì sao lại chọn người con gái đang mang bầu hoang để hỏi vợ cho con mình, bà Vàn Mùi Pham (63 tuổi), mẹ anh Chìu, nói lấp lửng: “Người Dao có câu: Cây nhãn năm nay sai quả thì năm sau vẫn sai mà”.
Bí thư Chi bộ thôn Trung Thành Triệu Chòi Vảng đếm được trong thôn mình có ít nhất 3 cặp vợ chồng như anh Chìu – chị Chản. Trong đó, có cả công an viên Triệu Chàn Ton (SN 1985), từng tốt nghiệp Trung cấp Nông lâm Hà Giang. 19 tuổi, Ton yêu cô gái ở đầu thôn Triệu Mùi Ghín.
“Lúc đầu cô ấy bảo là không có người yêu, nhưng thực ra đã có thai rồi, bụng vẫn bé nên mình chưa phát hiện. Khi ấy mình đang học ngoài TX. Hà Giang, thỉnh thoảng mới về thăm người yêu được. Mới quen nhau hơn 2 tháng thì gia đình Ghín sang bắt vạ bố mẹ mình, rằng: “Con trai ông đi qua đây khoảng 3 tuần, con gái tôi không ăn được cơm nếp nữa. Thế thì hai bên gia đình mình làm thông gia có được không?”. Bạn bè, gia đình thấy vậy cũng xúm vào động viên: Ông không đi qua đoạn đường này, đoạn đường này không lở. Ông đi qua đoạn đường này, đoạn đường này đã lở. Ông phải kè lên, không kè lên không được. Mình nghĩ, mình yêu nó quá. Nó cũng biết lỗi rồi. Thôi thì cứ coi con của nó là do mình tạo ra vậy”, Ton nói.
Theo Xahoi
Những chuyện ly kỳ ở "nóc nhà thứ 3" của Việt Nam
Đỉnh Chiêu Lầu Thi được ví như "nóc nhà thứ 3" của Việt Nam ẩn chứa những câu chuyện ly kỳ và thú vị khiến nhiều người phải ngỡ ngàng.
Nghề chạm bạc đã mang vinh hoa phú quý đến gia tộc họ Lù ở thôn Đông Chứ 1, xã Ngán Chiên, huyện Xín Mần. Và đến lượt mình, lớp lớp các thế hệ con cháu nguyện "sinh nghề tử nghiệp" để trả ơn tiên tổ.
Cả gia tộc cùng làm một nghề
Đứng ở trung tâm xã Ngán Chiên nhìn xuống, có thể thấy hàng chục đỉnh đồi, núi lớn nhỏ lô nhô xếp tầng lên nhau. Ông Xìn Đức Việt, Phó Chủ tịch UBND xã Ngán Chiên, khoe rằng, địa phương có hẳn một thôn toàn người giàu. Ông Việt đích thân dẫn phóng viên đến thôn Đông Chứ 1, nơi có gia tộc họ Lù sinh sống từ nhiều đời.
Giao thông ở Ngán Chiên rất tệ, chủ yếu vẫn là đường đất, nhiều đoạn bị nước suối cắt ngang chưa có cầu, xe máy lao xuống là chết máy, phải nhờ (thuê) dân bản địa khênh qua. Thế mà họ Lù ở thôn Đông Chứ 1 đã tự bỏ tiền làm một tuyến đường bê tông ra đến tận UBND xã.
Các thành viên trong gia tộc họ Lù tự hào vì nghề truyền thống của gia đình.
Tôi ghé vào ngôi nhà sàn khang trang đầu tiên được dựng bằng gỗ nghiến bào bóng nhoáng. Ông Lù Sào Tin (63 tuổi) dáng người thanh mảnh đang ngồi bên lò than hồng rực lửa, tay phải nắm một thanh sắt nhỏ gắn với khúc gỗ rỗng bịt kín hai đầu, hết kéo ra lại đẩy vào như người cầm cưa để tạo gió thổi than cháy nỏ; tay trái cầm chiếc kìm sắt kẹp một chén đất nung chứa những mảnh bạc vụn màu xám đục hơ trên lửa. Sau khi những mảnh bạc bị nung chảy, ông nâng chén lên trước ngực, phùng miệng lấy hơi rồi thổi bay lớp màng tro nổi lềnh phềnh trên bề mặt tạo ra những tia sáng như pháo bông đang cháy.
Người thợ chạm bạc lật một viên gạch đất đã khoét rãnh ở giữa, từ từ nghiêng chén rót bạc vào đó, trong nháy mắt, chất lỏng màu đỏ chuyển thành một thanh bạc thon như cây bút chì trắng muốt. Dội gáo nước cho hạ nhiệt, ông Tin cầm thanh bạc đặt lên một tảng sắt, cứ thế dùng búa nện thành một dây bạc dài thuồn thuột. "Từ dây bạc này, tôi có thể kéo thành sợi chỉ, sợi tóc nhờ tấm kẽm đục nhiều lỗ có kích cỡ khác nhau. Nhiều người học cả đời cũng không làm được kỹ thuật này đâu", ông Tin khoe.
Ông Lù Sào Tin ghép các chi tiết bạc lại với nhau.
Không để lỗi
Ông Tin bảo: "Thôn Đông Chứ 1 có 14 hộ thì tất thảy đều là con cháu gia tộc họ Lù. Nghề chạm bạc đã có từ đời cụ nội tôi, đến lớp lớp các thế hệ con cháu tiếp nối, ai cũng giữ nghiệp tiên tổ truyền lại".
Những thành viên của gia tộc họ Lù ở Đông Chứ 1 vẫn tự hào rằng, ở đâu có người Nùng thì ở đó có sản phẩm trang sức của gia đình mình chế tác. Không chỉ dân buôn vàng bạc ở Hà Giang, mà các tỉnh lân cận như Tuyên Quang, Yên Bái, Cao Bằng, Lào Cai... cũng tìm đến đặt hàng.
Người Nùng quan niệm, bạc là hiện thân của tình yêu vĩnh cửu, vì thế, trong những đám cưới hỏi, trên người cô dâu có nhiều trang sức bằng bạc, từ chiếc khuy, đồng xu đính trên áo, đến bộ xà tích lúc lắc cạp quần, đôi lắc tay to như quai đồng hồ trên tay và 4 - 5 chiếc dây chuyền to nhỏ với những hình thù khác nhau lủng lẳng trước ngực
Họ Lù ở thôn Đông Chứ được thừa hưởng bộ khuôn đúc bạc quý giá tổ tiên để lại.
Mỗi hoa tiết đều mang một ý nghĩa riêng, thể hiện văn hoa của người Nùng từ nếp nghĩ đến sinh hoạt đời thường. Ví dụ, chim bồ câu tượng trưng cho khát vọng hoà bình; rồng - phượng tượng trưng cho cuộc sống vợ chồng hạnh phúc; đồng bạc thể hiện ước vọng đổi đời và những dây chuyền ghép từ những mắt xích là hiện thân của tinh thần gắn kết cộng đồng... Ông Tin cho biết, một bộ trang sức của cô dâu phải mất từ 1 - 1,5 kg bạc trắng, tuy vào điều kiện của mỗi gia đình. Và đó cũng là số tiền mà nhà gái thách cưới nhà trai.
"Đồ trang sức của gia tộc tôi là thứ hàng độc nhất vô nhị, chẳng ai có thể nhái được. Bởi chúng tôi được tổ tiên truyền lại hàng trăm khuôn đúc mang hình thù khác nhau, tinh xảo đến mức nhiều chi tiết phải soi kính lúp mới nhìn thấy. Và khoảng 90% họa tiết được đục, uấn, giũa, cắt và hàn... bằng tay. Có những đồ trang sức, chỉ cần lỗi một họa tiết, chúng tôi sẵn sàng đập bỏ và nung lại, tuyệt đối không bán hàng lỗi. Trong quy tắc nghề nghiệp của dòng họ quy định không ai được uống rượu trước và trong giờ làm việc", ông Tin tiết lộ.
Có lẽ, vì cảm mến tính tỉ mẩn và cầu toàn đầy trách nhiệm đối với từng sản phẩm của thợ kim hoàn họ Lù mà người ta chấp nhận vượt bao ngọn đồi, quả núi tìm đến vùng đất giữa mây mù đặt hàng. Tiền bạc, giàu sang được sinh ra từ đó. Vào ngày mồng 1 hang tháng, gia tộc họ Lù lại giết lợn béo, dê đực, gà, ngan, ngỗng... bày mâm cao cỗ đầy họp mặt các thành viên. Nếu nhìn thấy cuộc sống sung túc ấy, có lẽ nhiều gia đình ở phố thị cũng thấy thèm thuồng.
Ước mơ một làng nghề
Nghề chạm bạc đã mang vinh hoa cho những người thợ kim hoàn họ Lù, nhưng để tạo ra những món đồ trang sức tinh xảo đến từng chi tiết nhỏ hơn cả hạt cát, lóng lánh ánh kim, họ đã lao động mệt nhọc đến đổ mồ hôi, sôi nước mắt.
Ông Tin chia sẻ: Muốn nung những mảnh bạc vụn tan chảy và đổ thành một khối để chế tác, người chạm bạc phải có được những hòn than cháy nỏ, lâu tàn và sinh nhiệt cao. Ở dưới xuôi, người ta dễ dàng mua than đá với giá bèo bọt, nhưng Ngán Chiên là xã "cùng trời", đường đi hiểm trở, vận chuyển than lên để làm thì sạt nghiệp.
Bạc là vật trang trí bắt mắt nhất trong trang phục của cô gái người Nùng.
Sống trên núi, đương nhiên phải lấy củi đốt than, nhưng chỉ những cây gỗ cứng mọc tít trên đỉnh Chiêu Lầu Thi cao hơn 2.000 m mới tạo ra chất than thượng hạng để nung bạc. Vào mùa hạ, trang sức bán chậm, khi mặt trời còn trốn sau đỉnh núi, ông Tin và người con trai Lù Văn Chưởng lại lục tục dậy, đeo trên người lủng lẳng cơm nắm, dao dựa, bạt ni lông... leo qua những con dốc dựng ngược lên đỉnh núi tìm cây chết khô xếp lại thành đống, sau đó đốt cháy thành than. Vì đường sá xa xôi, hai bố con phải lợp lều ngủ lại giữa rừng chờ sáng hôm sau đúc than vào bao tải vác xuống núi. Chuyện trượt chân ngã toé máu là chuyện thường.
Với những người thợ chạm bạc ở thôn Đông Chứ 1, 24 giờ một ngày là quá ít. Bởi "làm bừa, làm ẩu để kiếm tiền là bất nhân, bất hiếu với tổ tiên bao đời gìn giữ, phát triển nghề; giao hàng chậm là bất tín với khách hàng". Vì thế, họ bắt đầu công việc trước bình minh và chỉ ngừng tay khi ánh trăng đã vượt lên đỉnh núi cao nhất.
Ông Tin và tất cả thành viên trong gia tộc họ Lù vẫn ngày ngày chờ đợi giây phút được treo tấm bảng ghi dòng chữ "Làng nghề chạm bạc Đông Chứ 1" trước cổng thôn. Và, mong mỏi ấy sắp trở thành hiện thực khi chính quyền xã Ngán Chiên đang dốc sức hoàn thiện những thủ tục cuối cùng để công nhận làng nghề chạm bạc tại địa phương.
Theo NNVN
Bổ sung 8 di sản văn hóa phi vật thể Bộ VH-TT&DL vừa có Quyết định công bố Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia (đợt 4). 8 di sản văn hóa phi vật thể đã được bổ sung vào danh mục này. Lễ Pút tồng của người Dao đỏ Trong đó, tỉnh Lào Cai có 4 di sản được công nhận bao gồm: Lễ hội Roóng poọc của...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Hai cậu cháu tử vong cạnh chiếc xe máy

Những tỉnh chưa từng sáp nhập từ khi thành lập tới nay

Lái ô tô liên tục quá 4 giờ, tài xế có thể bị phạt tới 5 triệu đồng

Xe cứu thương cháy rụi trên cao tốc TPHCM Trung Lương

Xử phạt cán bộ Sở Tài chính vì bình luận khiếm nhã về chủ trương sáp nhập tỉnh

Phát hiện thi thể 2 vợ chồng trong rẫy cà phê

Lúa khô cháy, người dân bất lực cắt cho bò ăn

8 ngư dân rời tàu mắc cạn bơi vào bờ, một người mất tích

Hệ lụy đau lòng từ một vụ tai nạn do tự chế pháo

Du khách Canada vui mừng nhận lại giấy tờ tùy thân đánh rơi ở Việt Nam

Gia sư sinh viên chật vật tìm việc làm mới sau khi "siết" dạy thêm

Tài xế ô tô bật đèn xi nhan, suýt gây tai nạn trên cao tốc TPHCM - Dầu Giây
Có thể bạn quan tâm

Tử vi ngày 10/3/2025 của 12 cung hoàng đạo: ngày thuận lợi đối với Sư Tử
Trắc nghiệm
23:59:33 09/03/2025
Phim mới của Park Bo Gum - IU càn quét thế giới
Hậu trường phim
23:48:17 09/03/2025
Màn ảnh Hàn tháng 3: IU và Park Bo Gum có khuynh đảo màn ảnh
Phim châu á
23:42:30 09/03/2025
Phim 18+ hot nhất lúc này: Loạt lời thoại nhạy cảm khiến cõi mạng nóng rần rần
Phim việt
23:30:48 09/03/2025
Bạn chống đẩy được bao nhiêu lần liên tiếp?
Sức khỏe
23:19:18 09/03/2025
Đức Phúc "lừa" Salim, làm Cupid xuất hiện bất ngờ, Erik hát hit mới ngọt lịm nhưng 3 giây cất giọng của bé Pam mới chiếm spotlight!
Nhạc việt
23:18:14 09/03/2025
Dùng nước lã quảng cáo là 'hóa chất làm giòn sắt' lừa 200 triệu của thương nhân
Pháp luật
23:15:36 09/03/2025
Các đồng minh Mỹ cân nhắc giảm chia sẻ tình báo với chính quyền ông Trump?
Thế giới
23:13:40 09/03/2025
J-Hope (BTS) chia sẻ về ý định kết hôn
Sao châu á
23:12:40 09/03/2025
Nhan sắc 'không tuổi' của Hà Kiều Anh, Lệ Quyên và bồ trẻ quấn quýt không rời
Sao việt
22:57:29 09/03/2025