Vẻ đẹp huyền ảo của hồ Karakul ở Tân Cương, Trung Quốc

Lọt vào top 10 hố thiên thạch lớn nhất Trái đất, hồ Karakul là địa điểm nổi tiếng với phong cảnh mờ ảo và mặt nước trong veo, màu nước hồ có thể chuyển từ xanh đậm sang ánh xanh trong suốt mùa hè.

Hồ Karakul nằm ở dãy núi Pamir , trong Vườn Quốc gia Tajikistan . Đây là một trong những vị trí đẹp và xa xôi nhất ở Trung Á. Hồ nằm ở độ cao 3.900m so với mực nước biển. Được bao quanh bởi các dãy núi cao, nên thung lũng ít khi có mưa, bình quân chỉ có khoảng 30mm một năm, làm cho nơi đây trở thành một trung những nơi khô hạn nhất ở Trung Á.

Vẻ đẹp huyền ảo của hồ Karakul ở Tân Cương, Trung Quốc - Hình 1

Hồ Karakul có hai lưu vực cách nhau bởi một bán đảo ở phía nam và một hòn đảo ở phía bắc. Hòn đảo này dài 8 km và rộng 4 km. Có ba con sông chảy vào hồ Karakul, nhưng không có chỗ thoát, nước rất mặn.

Hồ được cho là hình thành nhờ một thiên thạch rơi vào trái đất khoảng 25 triệu năm trước, tạo thành một hố lớn và làm cho nước từ những ngọn núi xung quanh tràn vào đầy, kết quả sinh ra hồ Karakul có đường kính 25km như ngày nay.

Vẻ đẹp huyền ảo của hồ Karakul ở Tân Cương, Trung Quốc - Hình 2

Vào giữa tháng 10 đến tháng 5 hàng năm, nhiệt độ ở khu vực xuống thấp, hồ Karakul hoàn toàn đóng băng trắng xóa, mặt hồ như một tấm gương lớn phản chiếu hình ảnh đất trời.

Video đang HOT

Xung quanh bờ hồ Karakul là nơi tập trung sinh sống của hơn 140.000 người thuộc tộc Kyrgyz, vốn là những người dân gốc Thổ Nhĩ Kỳ từ Kyrgyzstan di cư tới Trung Quốc từ nhiều năm về trước và định cư ở đây.

Vẻ đẹp huyền ảo của hồ Karakul ở Tân Cương, Trung Quốc - Hình 3

Vào những ngày hè nóng nực, người Kyrgyz dựng “yurt” (một loại lều đặc trưng) ở bên bờ hồ Karakul phẳng lặng, gần đường cao tốc Karakoram để sinh sống cho mát mẻ. Về mùa đông, họ xây những ngôi nhà bằng đá ở bờ bên kia của sông. Khách du lịch khi đến vùng đất của người Kyrgyz có thể trải nghiệm cảm giác được sống trong những ngôi lều của các gia đình dân tộc bên hồ Karakul.

Vẻ đẹp huyền ảo của hồ Karakul ở Tân Cương, Trung Quốc - Hình 4

Bên cạnh đó, du khách còn được tham gia vào những chuyến chăn cừu trên thảo nguyên, nhặt củi để đốt cháy sưởi ấm cho mùa đông. Về đêm, còn gì thú vị hơn việc ngồi bên đống lửa, nhâm nhi một cốc trà đặc trưng của người Kyrgyz cùng một bát mỳ nóng hổi hoặc thưởng thức đặc sản địa phương.

Hồ Karakul ở vùng đất Tân Cương mang một vẻ đẹp huyền bí, kì ảo nhưng rất yên bình, là một nơi mà du khách sẽ chẳng thể tìm thấy ở bất cứ một nơi nào khác trên Trái Đất. Ghé thăm Tân Cương trong hành trình du lịch Trung Quốc , du khách hãy dành thời gian để được chiêm ngưỡng màu xanh mênh mông, kỳ thú của hồ nước này nhé!

Vẻ đẹp của thành phố cổ dưới lòng hồ Qiandao, Trung Quốc

Qiandao hay còn được gọi là Hồ Ngàn Đảo nằm ở Chiết Giang, cách thành phố Hàng Châu 150km, vốn là một hồ nước nhân tạo, được hình thành sau khi các trạm thủy điện sông Xin An được xây dựng.

Hồ nổi tiếng với nguồn nước sạch, được sử dụng để sản xuất ra thương hiệu nước khoáng nổi tiếng Nongfu.

Vẻ đẹp của thành phố cổ dưới lòng hồ Qiandao, Trung Quốc - Hình 1

Đúng như tên gọi, Hồ Ngàn Đảo gồm 1.078 các hòn đảo lớn và vài nghìn đảo nhỏ hơn nằm rải rác trên khắp lòng hồ. Hồ Ngàn Đảo có diện tích là 573km2 và có dung lượng nước lưu trữ 17,8 km khối. Các đảo trong hồ có tổng diện tích vào khoảng 86km2.

Với diện tích 90% được phủ xanh bởi những rừng cây tươi tốt và những hòn đảo lạ kì như đảo chim, đảo rắn, đảo khỉ, đảo khóa và vô số các hòn đảo lớn nhỏ khác Qiandao khiến du khách không khỏi ngỡ ngàng với hệ sinh thái quá đa dạng mà nó đang sở hữu.

Vẻ đẹp của thành phố cổ dưới lòng hồ Qiandao, Trung Quốc - Hình 2

Hồ Ngàn Đảo nổi tiếng vì vẻ đẹp hùng vĩ nhưng ít ai biết rằng, sự kỳ vĩ đó không chỉ dừng lại ở trên mặt hồ mà còn ẩn giấu ở phần dưới đáy hồ. Ẩn sâu dưới đáy hồ này là cả một thành phố cổ ngập trong nước nhưng vẫn vẹn nguyên vẻ đẹp cổ xưa. Công trình có nhiều đền đài được trang trí công phu bởi nhiều tác phẩm điêu khắc hình sư tử, phượng hoàng, hay các Hán tự cổ trên bức tường và được bảo tồn rất tốt. Chính vì không bị ảnh hưởng bởi mưa, nắng hay gió mà nơi đây còn được ví là "chiếc hộp thời gian".

Thành phố cổ này có tên là Shi Cheng hay Sư Thành nằm ở độ sâu 40m dưới hồ. Nơi đây được xây dựng từ được xây dựng hơn 1300 năm về trước (khoảng năm 25 - 200, thời Đông Hán), từng là trung tâm chính trị, kinh tế, xã hội phát triển vượt bậc thời kỳ đó.

Vẻ đẹp của thành phố cổ dưới lòng hồ Qiandao, Trung Quốc - Hình 3

Thành phố còn có tên là Sư Tử vì có ngọn núi Ngũ Sư nằm gần đó, nhưng từ khi nó bị chìm và rơi vào quên lãng thì ngày nay Shi Cheng được mệnh danh là "Atlantis của phương Đông". Atlantis là một quốc đảo vĩ đại và hùng cường, nhưng đế chế thống trị thế giới cổ đại của nó đột ngột chấm dứt chỉ sau một thảm họa thiên nhiên. Tuy vậy không giống Atlantis, thành phố Sư Tử không phải hứng chịu một thiên tai nào, nơi này được cho là đã bị ngập nặng vào năm 1959 khi nhà nước đang xây đập thủy điện và hồ nhân tạo.

Vẻ đẹp của thành phố cổ dưới lòng hồ Qiandao, Trung Quốc - Hình 4

Shi Cheng có 5 cổng, mỗi cổng thành có một tòa tháp lớn với diện tích tương đương với 62 sân bóng đá. Trước khi bị nhấn chìm dưới nước, Shi Cheng có sáu con đường chính xây bằng đá, được sử dụng để kết nối mọi ngõ ngách trong thành phố.

Trước khi Shi Cheng bị ngập nước, 290.000 người đã được di dời đi khỏi nơi mà tổ tiên họ đã sinh sống suốt 1.300 năm. Ít ai ngờ, nằm sâu bên dưới Hồ Ngàn Đảo từng là một trung tâm chính trị và kinh tế của khu vực.

Vẻ đẹp của thành phố cổ dưới lòng hồ Qiandao, Trung Quốc - Hình 5

Kể từ khi phát hiện được thành phố cổ dưới lòng hồ, rất nhiều khách du lịch phương xa đã hiếu kì kéo về đây để được tận mắt chiêm ngưỡng thành phố bị mất tích đã lâu khiến cho du lịch nơi này cực kì phát triển. Du khách tới đây tổ chức lặn thường xuyên vào các tháng 4 - 11 hàng năm vì nước ấm hơn. Rất nhiều kế hoạch thúc đẩy tiềm năng du lịch nơi đây đang được tiến hành như xây dựng đường hầm nổi để băng qua hồ. Và thành phố cổ này còn cuốn hút nhiều nhà khảo cổ học lẫn các đoàn phim tới ghi hình về những dấu tích cổ xưa.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Nơi từng nghe tên đã sợ ở Lâm Đồng, giờ là 'đồi nhân ái' xinh đẹp, trong lànhNơi từng nghe tên đã sợ ở Lâm Đồng, giờ là 'đồi nhân ái' xinh đẹp, trong lành
11:36:22 05/09/2025
Khám phá cổ tự nghìn năm tuổi đang lưu giữ bảo vật quốc giaKhám phá cổ tự nghìn năm tuổi đang lưu giữ bảo vật quốc gia
10:30:42 05/09/2025
Hai con thành đạt, nhà sang nhất làng, cụ ông bật khóc: 'Tôi chẳng cần chúng giàu đến thế'Hai con thành đạt, nhà sang nhất làng, cụ ông bật khóc: 'Tôi chẳng cần chúng giàu đến thế'
10:49:54 04/09/2025
Bản Giốc Rùng bức tranh thanh bình giữa non nước Cao BằngBản Giốc Rùng bức tranh thanh bình giữa non nước Cao Bằng
10:52:35 04/09/2025
Sa Pa lọt top điểm đến vùng núi và thị trấn nhỏ hàng đầu châu ÁSa Pa lọt top điểm đến vùng núi và thị trấn nhỏ hàng đầu châu Á
10:53:32 05/09/2025
12 công viên quốc gia hấp dẫn bậc nhất Trung Quốc theo gợi ý của Lonely Planet12 công viên quốc gia hấp dẫn bậc nhất Trung Quốc theo gợi ý của Lonely Planet
10:25:35 04/09/2025
Khách du lịch tới Lâm Đồng dịp Quốc khánh 2/9 tăng mạnh, doanh thu đạt hơn 700 tỷ đồngKhách du lịch tới Lâm Đồng dịp Quốc khánh 2/9 tăng mạnh, doanh thu đạt hơn 700 tỷ đồng
13:33:04 04/09/2025
Đắk Lắk đón gần 100.000 lượt khách dịp lễ Quốc khánh 2/9Đắk Lắk đón gần 100.000 lượt khách dịp lễ Quốc khánh 2/9
10:31:16 04/09/2025

Tin đang nóng

Hoá ra đây là nhân vật khiến Phạm Quỳnh Anh tức giận, im lặng với Bảo Anh suốt 7 năm!Hoá ra đây là nhân vật khiến Phạm Quỳnh Anh tức giận, im lặng với Bảo Anh suốt 7 năm!
00:19:51 06/09/2025
Hy hữu vụ đi nhầm xe máy của 2 người phụ nữ có nhiều điểm trùng hợpHy hữu vụ đi nhầm xe máy của 2 người phụ nữ có nhiều điểm trùng hợp
21:46:40 05/09/2025
Thuý Diễm bị lan truyền clip quay lén hôn sao nam kém 11 tuổi, người trong cuộc lên tiếng nóngThuý Diễm bị lan truyền clip quay lén hôn sao nam kém 11 tuổi, người trong cuộc lên tiếng nóng
21:30:40 05/09/2025
Tiến sĩ Đoàn Hương: 'Status của Trấn Thành lạc điệu, nguy hiểm'Tiến sĩ Đoàn Hương: 'Status của Trấn Thành lạc điệu, nguy hiểm'
23:36:49 05/09/2025
TikToker Phạm Thoại xuất hiện sau khi bị công an xử phạtTikToker Phạm Thoại xuất hiện sau khi bị công an xử phạt
19:21:41 05/09/2025
Đúng 6h sáng ngày mai, thứ Bảy 6/9/2025, 3 con giáp sống hiền lương nên làm gì cũng có lộc, phú quý tự tìm đến cửa, tiền của đầy tayĐúng 6h sáng ngày mai, thứ Bảy 6/9/2025, 3 con giáp sống hiền lương nên làm gì cũng có lộc, phú quý tự tìm đến cửa, tiền của đầy tay
21:08:23 05/09/2025
Đám cưới bí mật như 007 của Kim Jong Kook: V - Jungkook (BTS) cùng dàn Running Man có mặt, loạt sao hạng A phải tuân thủ nghiêm ngặt điều nàyĐám cưới bí mật như 007 của Kim Jong Kook: V - Jungkook (BTS) cùng dàn Running Man có mặt, loạt sao hạng A phải tuân thủ nghiêm ngặt điều này
00:22:45 06/09/2025
Bỏ ra 272 tỷ cưới con gái vua sòng bạc, "chạn vương Cbiz" vẫn bị coi thườngBỏ ra 272 tỷ cưới con gái vua sòng bạc, "chạn vương Cbiz" vẫn bị coi thường
00:12:26 06/09/2025

Tin mới nhất

Thảo nguyên Suôi Thầu lung linh trong sắc nắng

Thảo nguyên Suôi Thầu lung linh trong sắc nắng

11:27:26 05/09/2025
Thảo nguyên Suôi Thầu là vùng đất sinh sống chủ yếu của đồng bào dân tộc Mông. Nét đặc trưng của thôn bản người Mông nơi đây là những ngôi nhà trình tường ấm áp về mùa đông
Thư giãn giữa rừng ngập mặn xanh mát ở Phước An, Đồng Nai

Thư giãn giữa rừng ngập mặn xanh mát ở Phước An, Đồng Nai

11:24:45 05/09/2025
Trong hành trình khám phá Đồng Nai, ấp Bà Trường, xã Phước An hiện lên như một điểm đến yên bình, mang đậm nét đặc trưng của hệ sinh thái rừng ngập mặn.
Tuyên Quang đón trên 112.000 lượt du khách dịp nghỉ lễ 2.9

Tuyên Quang đón trên 112.000 lượt du khách dịp nghỉ lễ 2.9

11:22:19 05/09/2025
Theo Sở VHTTDL Tuyên Quang, dịp nghỉ lễ Quốc khánh 2.9 năm nay kéo dài từ ngày 30.8 đến 2.9, tỉnh Tuyên Quang đã đón trên 112.000 lượt khách, trong đó, khách quốc tế khoảng 5.000 lượt
Điểm du lịch nổi tiếng giới hạn thời gian chụp ảnh của du khách

Điểm du lịch nổi tiếng giới hạn thời gian chụp ảnh của du khách

11:17:02 05/09/2025
Một số khu danh thắng nổi tiếng ở Trung Quốc đang áp dụng biện pháp giới hạn thời gian chụp ảnh cho du khách. Nhân viên được bố trí ngay tại các điểm check-in chính
'Ngôi làng phủ rêu' Xà Phìn trong sắc xanh ruộng bậc thang

'Ngôi làng phủ rêu' Xà Phìn trong sắc xanh ruộng bậc thang

11:14:41 05/09/2025
Thôn Xà Phìn thuộc xã Thanh Thủy, tỉnh Tuyên Quang (trước đây là xã Phương Tiến, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang), nằm ở độ cao 1.000m so với mực nước biển.
Nông dân U60 biến vườn nho thành điểm check-in hút khách

Nông dân U60 biến vườn nho thành điểm check-in hút khách

11:12:02 05/09/2025
Tọa lạc bên bờ kè sông Lại Giang (phường Bồng Sơn, tỉnh Gia Lai), vườn nho của ông Phùng Bá Thân (SN 1966) đã trở thành điểm check-in gây sốt mùa hè qua. Không chỉ hút mắt bởi sắc xanh và chùm nho trĩu quả
Du lịch xanh hút khách Việt, văn hóa bản địa thành lợi thế

Du lịch xanh hút khách Việt, văn hóa bản địa thành lợi thế

10:56:24 05/09/2025
Các tour du lịch xanh gắn văn hóa bản địa đang hút khách Việt. Khảo sát cho thấy 77% coi yếu tố bền vững quan trọng, 27% ưu tiên trải nghiệm văn hóa, đời sống địa phương hơn là nghỉ dưỡng thuần túy.
Khám phá "Viên ngọc xanh" của Đồng Nai

Khám phá "Viên ngọc xanh" của Đồng Nai

10:51:15 05/09/2025
Trong hành trình tìm về những miền đất đẹp, thiên nhiên hùng vĩ và chứa đựng những câu chuyện văn hóa - lịch sử giàu bản sắc, chương trình truyền hình thực tế Đi một ngày đàng... tuần này sẽ đưa khán giả
Du lịch cuối năm: khách quốc tế chuộng tour xuyên Việt, khách Việt tìm tour 'độc lạ'

Du lịch cuối năm: khách quốc tế chuộng tour xuyên Việt, khách Việt tìm tour 'độc lạ'

10:47:25 05/09/2025
Mùa du lịch cuối năm đang trở nên sôi động khi các công ty lữ hành ghi nhận lượng khách quốc tế đến Việt Nam tăng mạnh, lưu trú dài ngày và ưa chuộng tour xuyên Việt, trong khi khách nội địa chuyển sang các tour riêng tư, tìm điểm đến m...
Khai Long - iểm hẹn của khát vọng

Khai Long - iểm hẹn của khát vọng

10:40:34 05/09/2025
Từ lâu, bãi biển Khai Long, thuộc ấp Khai Long, xã ất Mũi, tỉnh Cà Mau được biết đến như một bãi biển hoang sơ, có vẻ đẹp tự nhiên độc đáo và là địa điểm du lịch nổi tiếng tại Mũi Cà Mau.
Du lịch Việt Nam - điểm sáng hoà bình với viên ngọc ẩn cuốn hút Côn Đảo

Du lịch Việt Nam - điểm sáng hoà bình với viên ngọc ẩn cuốn hút Côn Đảo

10:33:10 05/09/2025
Theo Chỉ số Hoà bình toàn cầu (GPI) năm 2025 được Viện Kinh tế và Hoà bình (IEP) công bố, châu Á - Thái Bình Dương vẫn là khu vực hoà bình thứ 2 trên thế giới.
Tuyến du lịch "Hoa - ại ngàn - Biển xanh" thu hút du khách đến Lâm Đồng (mới)

Tuyến du lịch "Hoa - ại ngàn - Biển xanh" thu hút du khách đến Lâm Đồng (mới)

10:27:15 05/09/2025
Sau mở rộng địa giới hành chính, một số doanh nghiệp du lịch tỉnh Lâm Đồng đang tích cực khai thác tiềm năng của địa phương, phát triển các tour du lịch trải nghiệm kết hợp hài hòa các yếu tố Hoa - Đại ngàn - Biển xanh.

Có thể bạn quan tâm

Mối quan hệ bất ngờ giữa "bạn trai mới" của Jennie và "tình tin đồn" Rosé (BLACKPINK)

Mối quan hệ bất ngờ giữa "bạn trai mới" của Jennie và "tình tin đồn" Rosé (BLACKPINK)

Sao châu á

00:15:48 06/09/2025
Netizen đã bất ngờ phát hiện ra mối liên hệ của Nico Hiraga và Evan Mock - tình tin đồn của Rosé. Bạn trai tin đồn của Jennie và Rosé thực chất là bạn thân của nhau
Quỳnh Lương tổ chức tiệc đầy tháng ấm cúng cho con gái, cô bé được mẹ khen ở điểm này

Quỳnh Lương tổ chức tiệc đầy tháng ấm cúng cho con gái, cô bé được mẹ khen ở điểm này

Sao việt

00:09:00 06/09/2025
Quỳnh Lương tổ chức một bữa tiệc đầy tháng ấm cúng cho con gái với hoa tươi và bánh kem với hình ảnh ngộ nghĩnh, đáng yêu.
HOT: Mưa Đỏ xô đổ kỷ lục của Trấn Thành, cán mốc 500 tỷ nhanh nhất lịch sử điện ảnh Việt

HOT: Mưa Đỏ xô đổ kỷ lục của Trấn Thành, cán mốc 500 tỷ nhanh nhất lịch sử điện ảnh Việt

Hậu trường phim

00:06:11 06/09/2025
Tối ngày 5/9, tròn 2 tuần kể từ ngày công chiếu chính thức kèm thêm 1 buổi chiếu sớm, bộ phim Mưa Đỏ đã cán mốc doanh thu 500 tỷ đồng.
Nga phản đối Anh sử dụng tài sản đóng băng để hỗ trợ Ukraine

Nga phản đối Anh sử dụng tài sản đóng băng để hỗ trợ Ukraine

Thế giới

22:02:45 05/09/2025
Động thái này diễn ra trong bối cảnh London tiếp tục duy trì sự ủng hộ mạnh mẽ đối với Kiev cả về tài chính lẫn quân sự, bất chấp những căng thẳng ngoại giao ngày càng gia tăng với Moskva.
Thần Tài thì thầm, 3 con giáp may túi 3 gang đựng tiền, cải thiện vận số, tơ hồng trao tay, tương lai huy hoàng, giàu sang Phú Quý trong 33 ngày tới

Thần Tài thì thầm, 3 con giáp may túi 3 gang đựng tiền, cải thiện vận số, tơ hồng trao tay, tương lai huy hoàng, giàu sang Phú Quý trong 33 ngày tới

Trắc nghiệm

21:43:54 05/09/2025
Tham khảo ngay bài viết dưới đây để biết 3 con giáp may túi 3 gang đựng tiền, cải thiện vận số, tơ hồng trao tay, tương lai huy hoàng, giàu sang Phú Quý trong 33 ngày tới nhé!
Bỏ qua dấu hiệu mơ hồ, người phụ nữ đối diện với căn bệnh nguy hiểm

Bỏ qua dấu hiệu mơ hồ, người phụ nữ đối diện với căn bệnh nguy hiểm

Sức khỏe

21:30:14 05/09/2025
Ca phẫu thuật diễn ra nhanh chóng, không gây đau đớn. Chỉ sau vài giờ, bệnh nhân hồi phục tốt và được xuất viện. Trong lần tái khám, tình trạng của chị ổn định, không ghi nhận bất thường.
Chiến sĩ biên phòng lội suối vào bản, cõng học sinh đi khai giảng

Chiến sĩ biên phòng lội suối vào bản, cõng học sinh đi khai giảng

Netizen

20:49:27 05/09/2025
Nhằm đảm bảo an toàn cho học sinh, cán bộ chiến sĩ biên phòng tại Quảng Trị đã vượt đèo, lội suối vào tận thôn, bản, đón học sinh về trường dự lễ khai giảng năm học mới.
42 học sinh nhập viện sau bữa ăn trưa tại trường

42 học sinh nhập viện sau bữa ăn trưa tại trường

Tin nổi bật

20:36:51 05/09/2025
Để nắm thêm thông tin, phóng viên đã nhiều lần liên hệ với Hiệu trưởng Trường Tiểu học An Mỹ qua số điện thoại đăng trên trang web nhà trường nhưng không thành công.
Công an Bắc Ninh tạm giữ cô giáo vụ bé gái hơn 1 tuổi bị bầm tím mặt

Công an Bắc Ninh tạm giữ cô giáo vụ bé gái hơn 1 tuổi bị bầm tím mặt

Pháp luật

20:25:02 05/09/2025
Nhà trường cũng cho biết đã chủ động liên hệ thăm hỏi gia đình bé V., đồng thời nỗ lực ổn định tinh thần cho các học sinh khác để đảm bảo hoạt động dạy học.
Chu Thanh Huyền yểu điệu khoác tay Quang Hải, "trốn con" đi xem Mưa Đỏ, khoảnh khắc ngọt ngào gây sốt!

Chu Thanh Huyền yểu điệu khoác tay Quang Hải, "trốn con" đi xem Mưa Đỏ, khoảnh khắc ngọt ngào gây sốt!

Sao thể thao

19:25:08 05/09/2025
Mới đây, cộng đồng mạng rần rần chia sẻ hình ảnh tiền vệ Nguyễn Quang Hải xuất hiện cùng bà xã Chu Thanh Huyền trong một buổi hẹn hò đặc biệt
Loại mưa axit mới đang gây lo ngại cho giới khoa học

Loại mưa axit mới đang gây lo ngại cho giới khoa học

Lạ vui

19:10:01 05/09/2025
Axit trifluoroacetic (TFA) - một hóa chất cực kỳ bền vững, gần như không thể phân hủy trong tự nhiên, đang hiện diện trong mọi trận mưa trên hành tinh.