Vắng Obama, Tập Cận Bình thành tâm điểm tại APEC

Nắm bắt cơ hội Mỹ tê liệt vì khủng hoảng ngân sách, Trung Quốc nắm lấy vai trò lãnh đạo tại Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương dựa trên sức mạnh kinh tế đang lên.

Chủ tịch Tập Cận Bình sánh vai cùng Đệ nhất phu nhân Bành Lệ Viện tham dự Diễn đàn APEC tại Bali, Indonesia.

Khủng hoảng ngân sách Mỹ dẫn đến hậu quả không chỉ chính phủ liên bang đóng cửa mà Tổng thống Obama cũng buộc lòng phải hủy tham dự Hội nghị thượng đỉnh của Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương đang diễn ra trên đảo Bali, Indonesia cũng như Hội nghị thượng đỉnh Đông Á tại Brunei vào ngày mai.

Ngoại trưởng Mỹ, John Kerry người thay mặt ông chủ Nhà Trắng tham dự các Hội nghị thượng đỉnh khu vực trấn an các đồng minh châu Á bằng cách nhấn mạnh quyết tâm của Tổng thống Obama để duy trì các cam kết tại châu Á-Thái Bình. Tuy nhiên, sự vắng mặt của ông chủ Nhà Trắng để lại “một đấu trường không đối thủ” cho Trung Quốc – nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới, khiến mọi ánh đèn sân khấu của Diễn đàn dồn vào Chủ tịch Tập Cận Bình.

“Trung Quốc quyết tâm duy trì hòa bình và ổn định khu vực, tạo nền móng vững chắc cho quan hệ đôi bên cùng có lợi ở châu Á-Thái Bình Dương”, Chủ tịch Tập Cận Bình nhấn mạnh tại diễn đàn kinh tế APEC. Bên cạnh đó, ông Tập lưu ý, Trung Quốc hiện là đối tác thương mại và thị trường xuất khẩu lớn nhất của nhiều quốc gia trong khu vực.

Chưa hết, trước thềm buổi dạ tiệc vào tối qua (7/10) để chào mừng các nhà lãnh đạo tham dự APEC trên hòn đảo Bali xinh đẹp của Indonesia, Chủ tịch Tập Cận Bình đánh tiếng: “Trung Quốc không thể phát triển tại một châu Á-Thái Bình Dương bị cô lập và châu Á-Thái Bình Dương cũng thể phát triển thịnh vượng mà không có Trung Quốc”.

Ông Tập lưu ý, hiện tượng giảm tốc độ tăng trưởng gần đây của Trung Quốc là việc làm có chủ đích theo quyết sách kinh tế được Bắc Kinh vạch ra để phát triển theo hướng ngày càng bền vững hơn.

“Người Trung Quốc chúng tôi có câu, một gia đình hòa thuận sẽ giàu có, thịnh vượng. Là một thành viên của đại gia đình châu Á-Thái Bình Dương, Trung Quốc sẵn sàng chung sống, gắn bó trong tình hữu nghị với các thành viên gia đình khác cũng như sẵn sàng giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau”, ông Tập nhấn mạnh.

Giới phân tích bình luận, đến với Diễn đàn APEC lần này, Chủ tịch Trung Quốc đã sử dụng giọng điệu xoa dịu và thấm đượm tình hữu nghị để “quảng cáo” những lợi ích của các thỏa thuận thương mại tự do sau khi đạt được các hiệp định trị giá 10 tỷ USD ở Indonesia và Malaysia.

Trung Quốc dẫn đầu nhóm Đông Á

Các nhà lãnh đạo tham dự Diễn đàn APEC lần thứ 21 chụp ảnh kỷ niệm.

Trung Quốc đang tham gia đàm phán về một hiệp định thương mại với nhóm 16 quốc gia Đông Á đúng lúc dự án Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) của Washington dường như đang gặp khó khăn, trở ngại.

Dù bày tỏ sự cảm thông trước tình hình chính trị Mỹ và vị thế của Tổng thống Obama lúc này song các nhà lãnh đạo của các nước đồng minh của Mỹ tại APEC như Singapore vẫn không giấu được nỗi thất vọng trước sự vắng mặt của ông chủ Nhà Trắng tại diễn đàn kinh tế quan trọng của khu vực. Đằng sau nỗi thất vọng về sự vắng mặt của Tổng thống Obama tại APEC là nỗi thất vọng trước sự bất lực của ông trong nhiệm kỳ này để thúc đẩy dự án TPP cũng như chính sách xoay trục về châu Á mà Mỹ đang theo đuổi.

Trong khi đó, Mỹ đang khiến nhiều đối tác và đồng minh nước ngoài, đối thủ cũng như các thị trường tài chính lo lắng trước một mối đe dọa lớn hơn cả bên bối chính phủ liên bang đóng cửa. Đó là khả năng chính phủ Mỹ vỡ nợ trừ phi Quốc hội nước này đạt được thỏa thuận nâng mức trần nợ công kịp thời vào ngày 17/10.

Vụ vỡ nợ chưa từng có trong lịch sử của người nắm giữ đồng tiền dự trữ của thế giới sẽ “ảnh hưởng đến toàn bộ hành tinh chứ không chỉ những quốc gia có liên kết địa lý và kinh tế mạnh mẽ với Mỹ”, Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto cảnh báo tại Bali.

“Cuộc chạy đua tới đỉnh”

Mỹ đang vấp phải bê bối chính trị vào đúng thời điểm mà nền kinh tế thế giới có khả năng gặp nhiều rủi ro hơn sau khủng hoảng tài chính năm 2008.

Trong một cuộc họp cấp bộ trưởng của Thượng định APEC tại Bali, các bộ trưởng cảnh báo: “Tăng trưởng toàn cầu quá yếu, các nguy cơ và rủi ro ngày càng tăng và triển vọng kinh tế chỉ ra rằng, tăng trưởng có thể chậm và ít ổn định hơn so với mong đợi”.

Trước khi trì hoãn chuyến công du Đông Nam Á, Tổng thống Mỹ đã có ý định chủ trì vòng đàm phán cấp cao giữa các thành viên TPP tại Bali.

Theo đó, Thủ tướng Malaysia Najib Razak nhấn mạnh, tham dự APEC “sẽ là cơ hội vàng đối với Mỹ và Tổng thống Obama để thể hiện vai trò lãnh đạo của họ”.

Tuy nhiên, Mỹ đã bỏ qua cơ hội này và do đó, những nghi ngại về hiệp ước cũng như chiến lược xoay trục về châu Á của chính quyền Obama ngày càng tăng cao.

Ngoại trưởng Kerry, người đang đảm nhiệm vị trí của Tổng thống Obama tại APEC nhấn mạnh, bất đồng giữa chính quyền Obama và Đảng Cộng hòa dẫn đến bê bối chính phủ đóng cửa “chỉ mang tính thời điểm trong đời sống chính trị” chứ không làm chệch hướng các mục tiêu chiến lược của Mỹ.

“Tôi xin nhấn mạnh rằng, không gì có thể làm lung lay các cam kết tái cân bằng tới châu Á mà Tổng thống Obama khởi xướng”, ông Kerry nói.

Đồng thời, Ngoại trưởng Kerry cũng lạc quan hy vọng về TPP: “Vào thời điểm tất tả chúng ta tìm kiếm sự tăng trưởng mạnh mẽ và bền vững, TPP đang tạo ra một cuộc chạy đua tới đỉnh, chứ không phải đáy. Nó đang đạt đến các chuẩn mực cao nhất”.

Theo Kiến thức