Vàng da, vàng mắt: Không chỉ là dấu hiệu của bệnh gan
Có nhiều nguyên nhân gây vàng da, trong đó thường gặp nhất là các bệnh lý về gan. Tuy nhiên, người dân cũng cần thận trọng với triệu chứng này, bởi đây có thể là hồi chuông cảnh báo ung thư tụy.
Vàng da là tình trạng da và kết mạc mắt có màu vàng, do nồng độ bilirubin trong máu tăng cao bởi các nguyên nhân bệnh lý gây ra. Màu vàng thường xuất hiện ở kết mạc mắt đầu tiên và mức độ vàng da phụ thuộc vào nồng độ bilirubin trong máu.
Ung thư tuyến tụy là gì?
Tụy là một tạng thuộc hệ tiêu hóa, nằm sau phúc mạc, sát thành bụng sau, phía trước tụy được che phủ bởi dạ dày. Tụy được chia thành 3 phần chính lần lượt từ phải qua trái gồm: đầu tụy, thân tụy, đuôi tụy. Tụy có 2 chức năng chính:
- Chức năng ngoại tiết: Tiết ra men tụy đổ vào tá tràng giúp cho quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non. Khối mô chính của tụy là mô tụy ngoại tiết, đảm nhiệm chức năng tụy ngoại tiết.
- Chức năng nội tiết: Tiết ra hormone insulin và glucagon đi thẳng vào máu để tham gia quá trình chuyển hóa glucose của cơ thể. Chức năng nội tiết do các tế bào nội tiết của tụy đảm nhiệm, các tế bào này nằm xen kẽ với các nang tuyến của tụy ngoại tiết và được gọi là các tiểu đảo langerhans.
Ung thư tuyến tụy xảy ra khi tế bào ung thư phát triển trong chủ mô của tuyến tụy. Tụy là một tuyến nằm phía sau dạ dày và phía trước cột sống. Tụy sản xuất ra dịch tiêu hoá và các hormon điều hòa lượng đường huyết trong máu. Tế bào của tụy ngoại tiết sản xuất ra dịch tiêu hoá thức ăn, còn tế bào của tụy nội tiết sản xuất insulin và một số hormones khác.
Những triệu chứng dễ bị bỏ qua của ung thư tuyến tụy
- Vàng da, vàng mắt: Ung thư gần đầu tuyến tụy có thể làm tắc đường mật, ngăn không cho mật vào đến ruột để tiêu hóa chất béo và cuối cùng ra khỏi cơ thể theo phân. Mật sẽ ứ đọng lại và gây vàng da, vàng mắt (hoàng đảm).
Video đang HOT
- Đau bụng hoặc đau lưng: Ung thư bắt đầu ở đuôi của tuyến tụy có thể tác động lên các cơ quan lân cận, gây đau. Nếu ung thư lan đến các dây thần kinh xung quanh tuyến tụy, bệnh có thể gây đau lưng.
Đặt đầu ngón tay lên bụng, ngay dưới xương ức. Sau đó, tưởng tượng ngón tay của bạn chỉ thẳng ra sau, xuyên qua cơ thể vào cột sống. Đó là vị trí phổ biến mà bệnh nhân ung thư tuyến tụy thường cho biết có cảm giác đau.
Đau thường rất khó mô tả, nhưng tình trạng đau âm ỉ bên trong ở vùng này, hoặc lan ra xung quanh hai bên bụng ra đằng sau, là một manh mối và cần đi kiểm tra.
- Nước tiểu sẫm màu, phân nhờn mỡ: Nếu nước tiểu có màu sẫm (màu nâu hoặc màu rỉ sắt), đó có thể là một trong những triệu chứng ung thư tuyến tụy cần chú ý. Vì bilirubin, chất được tạo ra bởi gan và là một thành phần của dịch mật, tích tụ trong máu, nước tiểu sẽ sẫm màu. Phân nhạt màu như màu đất sét hoặc nhầy mỡ cũng có thể là triệu chứng của ung thư tuyến tụy, vì chúng có thể do ung thư làm tắc đường mật.
- Đi ngoài sống phân: U gây cản trở men tụy xuống ruột non tiêu hóa thức ăn. Đây là một trong những nguyên nhân làm người bệnh ung thư tụy bị suy kiệt rất nhanh, do vậy cần bổ sung men tụy kịp thời.
- Đái tháo đường: Đái tháo đường có thể xuất hiện đồng thời nhưng có khoảng 25% bệnh nhân ung thư tụy có khởi phát bệnh tiểu đường trước khi phát hiện ung thư tụy trong thời gian dưới 2 năm.
Điều trị ung thư tuyến tụy như thế nào?
Có nhiều cách thức để điều trị ung thư tuyến tụy bao gồm:
- Phẫu thuật cắt bỏ một phần hay toàn bộ tuyến tụy
- Hoá trị liệu và xạ trị.
Hoá trị liệu dùng thuốc hoá chất để diệt tế bào trong khối u. Xạ trị các tia phóng xạ khác để tiêu diệt tế bào ác tính. Phẫu thuật được dùng để cắt bỏ khối u hoặc điều trị các triệu chứng của ung thư tụy.
Tiên lượng của bệnh nhân ung tuỵ dù đã được tích cực điều trị bằng các phương pháp hiện đại nhưng vẫn còn rất kém. Theo báo cáo của Hiệp Hội Ung Thư Mỹ, tỷ lệ bệnh nhân ung thư tụy ngoại tiết sống sót sau chẩn đoán 1 năm chỉ khoảng 23% và sau chẩn đoán 5 năm, chỉ còn 4% bệnh nhân sống sót.
Dấu hiệu cảnh báo bệnh gan
Vàng da, mắt, toàn thân ngứa ngáy khó chịu, sút cân, chán ăn hay mệt mỏi kéo dài là những dấu hiệu cảnh báo gan của bạn có vấn về.
Vàng da, mắt: Người bị bệnh gan thường có sắc tố vàng ở da, lòng trắng mắt. Tình trạng này xuất hiện do lượng bilirubin dư thừa có sắc tố vàng cam được tìm thấy trong gan, mật. Khi gan khỏe mạnh, cơ thể dễ dàng đào thải bilirubin. Nhưng nếu bộ phận này không hoạt động, lượng bilirubin sẽ gây ra hiện tượng vàng da, mắt.
Thường xuyên mệt mỏi: Mệt mỏi có thể do nhiều yếu tố, bệnh lý. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên cảm thấy mệt mỏi không rõ nguyên nhân dù ăn đủ bữa, ngủ đủ giấc thì đó rất có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh gan.
Phình bụng: Phình bụng là một trong những triệu chứng thể hiện gan của bạn đang gặp vấn đề. Tình trạng này xảy ra khi chất lỏng được giữ trong ổ bụng, khiến bụng bị phình to hơn bình thường.
Chán ăn, sút cân: Người bị bệnh gan thường bị đầy hơi và chán ăn vì mỗi lần như vậy họ sẽ cảm thấy đau. Vì vậy, khi thấy bản thân bị sụt cân và chán ăn, bạn nên đi khám bác sĩ để được tư vấn.
Nổi rõ mạch máu trên da: Người bị bệnh gan có thể nhìn rõ những mạch máu nhỏ, giãn như màng nhện trên da.
Vết bầm tìm trên cơ thể: Một lá gan đang bị tổn thương sẽ làm ảnh hưởng tới quá trình sản xuất protein, gây ra hiện tượng đông máu xấu. Đó là lý do tại sao người mắc bệnh về gan thường dễ bị xuất huyết và bầm tím hơn những người khỏe mạnh.
Nước tiểu sẫm màu: Nhìn chung, nước tiểu của người có vấn đề về gan thường sẫm màu hơn người khác. Nó có thể là màu vàng nâu, cam đậm hoặc màu hổ phách. Tình trạng này xảy ra khi lượng bilirubin dư thừa trong gan quá nhiều không thể được đào thải ra ngoài.
Ngứa ngáy, khó chịu: Khi gan của bạn có vấn đề, bạn có thể ngứa ngáy ngoài da nhiều hơn. Điều này thể hiện chất độc trong cơ thể đang được tích tụ nhiều mà gan lại không thể lọc được các chất này.
Có những dấu hiệu này hãy nghĩ đến ung thư tụy Ung thư tụy diễn tiến từ từ với những triệu chứng lâm sàng như đau âm ỉ vùng thượng vị, vàng da, sụt cân, ăn uống kém. Khi xuất hiện cục chướng ở ổ bụng thì bệnh đã ở giai đoạn muộn. Ông Bùi C.N (67 tuổi, trú tại Quảng Ninh) vào cấp cứu tại Bệnh viện Bãi Cháy với các biểu hiện...