Vẫn nóng cung đường thuốc lá lậu

Nhiều vụ vận chuyển, buôn bán thuốc lá nhập lậu số lượng lớn gần đây đã bị phát hiện, xử lý, nhưng biên độ lợi nhuận lớn, các đối tượng buôn lậu thuốc lá điếu có nguồn gốc từ Campuchia vẫn tìm mọi cách, lợi dụng các kẽ hở để đưa thuốc lá lậu vào tiêu thụ tại thị trường nội địa, gây nhiều hệ lụy xấu…

Đường dây mua bán thuốc lá lậu lên tới hàng trăm tỷ đồng

Trên các tuyến đường ở trung tâm TP Hồ Chí Minh hay khu vực các quận, huyện, không khó để người hút thuốc tìm mua một gói thuốc lá nhập lậu. Khắp các con đường, ngõ hẻm, ở đâu cũng có những xe đẩy bán nước vỉa hè, quầy bán thuốc lá nhỏ ven đường bày bán gần như đầy đủ các nhãn hiệu thuốc lá. Và, dĩ nhiên, hiếm có ai khi mua thuốc lá lại hỏi người bán về nguồn gốc mặt hàng này là “lậu” hay hợp pháp. Điều họ quan tâm đó là giá rẻ và nhanh…

Ngay tuyến đường Nguyễn Thị Minh Khai – Phạm Ngọc Thạch, giao giữa quận 1 và quận 3, người mua chỉ cần ghé các quầy bán nước giải khát và thuốc lá, hỏi là có thể mua được thuốc Jet, 555 hay Hero một cách dễ dàng, nhanh chóng… Trường hợp mua số lượng nhiều thì người mua có thể chờ hoặc hẹn giờ giao hàng sau. Lý do là vì dù có sẵn hàng nhưng người bán thận trọng và kín đáo, chỉ cất giấu một số lượng nhỏ ngay tại cửa hàng để dễ bề tẩu tán nếu bị kiểm tra…

CSGT Công an TP Hồ Chí Minh truy đuổi, bắt quả tang ô tô chở hơn 1.000 cây thuốc lá lậu trên địa bàn huyện Củ Chi.

Theo các trinh sát Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, môi trường (Phòng Cảnh sát kinh tế) Công an TP Hồ Chí Minh, đơn cử một gói thuốc lá Jet với giá bán lẻ khoảng 21 ngàn đồng/gói, trong khi giá gốc bên kia biên giới chỉ chưa tới 19 ngàn đồng/gói, thậm chí rẻ hơn. Còn các loại thuốc lá khác, các đối tượng buôn lậu sẽ có lãi từ 5.000-8.000 đồng/gói… Vì thế, khi buôn lậu và bán số lượng lớn, các đối tượng sẽ thu lợi nhuận lớn ra sao.

Theo Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam (VTA), thuốc lá nhập lậu đang chiếm hơn 20% thị phần trong nước, khiến Nhà nước thất thu thuế khoảng 5.000-6.000 tỷ đồng/năm… Thuốc lá nhập lậu vẫn là một mặt hàng hấp dẫn người mua kẻ bán, bất chấp những tác hại rõ ràng về mặt sức khỏe cũng như rủi ro vi phạm hình sự.

Trung tá Trần Minh Tuấn, Phó Đội trưởng Đội 6 Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP Hồ Chí Minh cho biết, thời gian qua việc vận chuyển thuốc lá lậu qua biên giới với những thủ đoạn ngày càng trở nên tinh vi, táo tợn hơn, khi các đối tượng buôn lậu thường xuyên vận chuyển thuốc lá theo từng lô nhỏ, mỗi lần dưới 1.500 bao để tránh gây sự chú ý của cơ quan chức năng, né việc bị xử lý hình sự. Thuốc lá lậu hiện được ngụy trang, cất giấu tinh vi và thường được các đối tượng vận chuyển vào ban đêm, giấu trong xe tải, ô tô con và thay đổi địa bàn hoạt động liên tục để né tránh lực lượng truy quét. Thậm chí, nhiều đối tượng còn sử dụng dịch vụ giao hàng của xe công nghệ để chuyển hàng lậu tới các đại lý…

Mới đây nhất, sau thời gian điều tra, thu thập chứng cứ, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP Hồ Chí Minh đã ra quyết định tạm giữ hình sự 3 đối tượng: Tô Nhựt Minh, Ngô Tấn Tài, Nguyễn Văn Phong để mở rộng điều tra hành vi buôn bán hàng cấm gần 18.000 bao thuốc lá điếu nhập lậu (vào ngày 8/10). Quá trình điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố xác định Tô Nhựt Minh (sinh năm 1986, trú xã Long Bình, huyện Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang) là chủ một kho hàng ở phường Bình Thuận, quận 7 và là đối tượng cầm đầu, thuê một số đối tượng vận chuyển, giao nhận hàng hóa là thuốc lá điếu nhập lậu. Khám xét khẩn cấp kho hàng trên (ở địa điểm 350/42A Huỳnh Tấn Phát, phường Bình Thuận, quận 7), Cơ quan điều tra đã phát hiện và thu giữ gần 15.000 bao thuốc lá điếu nhập lậu các loại…

Trung tá Trần Minh Tuấn cho biết để phát hiện và bắt quả tang được kho hàng trên cùng đối tượng, các trinh sát đã mất khá nhiều thời gian và công sức. Lý do là vì khu vực kho hàng của Minh có nhiều hẻm nhỏ, với nhiều nhà trọ cho thuê xung quanh, người lạ đi vào rất dễ bị để ý. Các đối tượng lại chủ yếu hoạt động giao nhận hàng vào ban đêm và rạng sáng, hơn nữa còn có một số đối tượng cảnh giới xung quanh, khiến việc theo dõi và điều tra gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, bằng các biện pháp nghiệp vụ sắc bén, các trinh sát đã tiếp cận thu thập được các hình ảnh, chứng cứ để phục vụ cho việc điều tra, triệt phá đường dây này.

Trước đó, vào cuối tháng 9/2024, qua công tác nghiệp vụ, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP Hồ Chí Minh phát hiện một số đối tượng có hành vi tàng trữ, vận chuyển, mua bán thuốc lá điếu nhập lậu. Đến ngày 3/10, Phòng Cảnh sát kinh tế phối hợp Công an phường Bình Thuận, quận 7 phát hiện, bắt quả tang Ngô Tấn Tài (sinh năm 1988, trú tỉnh Long An) đang dừng đỗ xe ô tô ở khu vực đường N2, phường Bình Thuận, quận 7, để giao 6 kiện hàng chứa gần 3.000 bao thuốc lá điếu nhập lậu hiệu Jet, Hero các loại cho Nguyễn Văn Phong (sinh năm 1974, trú tỉnh Đồng Tháp; hiện ở phường Bình Thuận, quận 7). Phong cùng Tài và các đối tượng khác chính là nhân viên vận chuyển, giao hàng trong đường dây của Tô Nhựt Minh…

Gần đây, đường dây do đối tượng Châu Ngọc Anh Khoa cầm đầu đã giao dịch mua bán hàng triệu bao thuốc lá lậu với tổng số tiền giao dịch lên tới hàng trăm tỷ đồng được cho là lớn nhất từ trước tới nay bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an quận 10, TP Hồ Chí Minh triệt phá, sau đó đề nghị truy tố 7 bị can về hành vi “Buôn bán hàng cấm”…

Các đối tượng Nguyễn Văn Phong, Ngô Tấn Tài, Tô Nhựt Minh tại cơ quan điều tra.

Công an quận 10 xác định, Châu Ngọc Anh Khoa cùng đồng bọn buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu tại khu vực sân chợ Bình Chánh thuộc ấp 4, xã Bình Chánh, huyện Bình Chánh. Để qua mặt cơ quan chức năng, Khoa thuê 3 kios trong khu vực sân chợ, trong đó có 2 kios chứa thuốc lá nhập lậu, 1 kios đối diện để buôn bán thuốc lá nội địa. Hằng ngày, Khoa và đồng bọn tập kết số lượng thuốc lá rất lớn về chợ, sau đó giao cho các nhân viên vận chuyển bằng xe gắn máy đi các nơi tiêu thụ, mỗi chuyến chỉ vận chuyển dưới 1.500 bao để tránh bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Tại Cơ quan điều tra, Khoa và đồng bọn thừa nhận hành vi buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu trong thời gian dài. Quá trình điều tra xác định, các đối tượng trong đường dây đã giao dịch mua bán thuốc lá lậu với tổng số tiền giao dịch lên tới hàng trăm tỷ đồng.

Hàng lậu Xuất phát từ đâu?

Thời gian qua, địa bàn biên giới Tây Nam tiếp tục là điểm nóng về buôn lậu thuốc lá. Các đối tượng táo tợn dùng ô tô vận chuyển hàng cấm với số lượng lớn và sẵn sàng chống trả bất chấp hậu quả. Một số đối tượng vận chuyển thuốc lá lậu không chấp hành hiệu lệnh dừng xe, phóng nhanh, lạng lách, thậm chí đâm vào xe của lực lượng chức năng hay người đi đường hòng tẩu thoát.

Hành động này được các trinh sát Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP Hồ Chí Minh lý giải rằng các đối tượng cầm lái hay vận chuyển đều là được thuê, xe và hàng thì của chủ hàng, nên khi bị phát hiện, chúng sẽ tìm mọi cách để chống trả, chạy trốn…

Vụ việc Công an huyện Củ Chi, TP Hồ Chí Minh vây bắt một ô tô chở thuốc lá lậu vào lúc 21h đêm 26/9 là trường hợp điển hình. Theo đó, thực hiện chuyên án triệt phá đường dây vận chuyển thuốc lá lậu, hàng chục cán bộ, chiến sĩ Công an huyện Củ Chi vây ráp, ngăn chặn ô tô 4 chỗ chở thuốc lá lậu chạy trên quốc lộ 22, đoạn qua xã Tân Phú Trung, hướng từ tỉnh Tây Ninh về TP Hồ Chí Minh.

Lúc này nam thanh niên cầm lái ô tô chở theo một nam thanh niên khác, không chấp hành hiệu lệnh của lực lượng chức năng đã tăng ga bỏ chạy. Khi đến đoạn ngã tư có dòng xe ùn lại, ô tô này không chạy được nữa. Nam tài xế đã cho xe tiến lùi liên tục tông vào hàng loạt xe khác, sau đó chạy tới húc đổ dải phân cách bằng bê tông hòng bỏ chạy, nhưng đã bị cán bộ, chiến sĩ công an nhanh chóng phá cửa, bắt giữ một đối tượng trong ô tô, đối tượng còn lại mở cửa xe bỏ chạy. Cơ quan công an đã thu giữ 600 cây thuốc lá lậu.

Ngày 30/9, Cục Quản lý thị trường TP Cần Thơ phát hiện xe ô tô Toyota Innova gắn biển số 70A-413.65 đang dừng trước nhà không số (ở ấp Bình Thạnh, xã Giai Xuân, huyện Phong Điền, TP Cần Thơ) có dấu hiệu vận chuyển hàng cấm nên đã tiếp cận kiểm tra. Phát hiện thấy lực lượng chức năng, đối tượng lái xe tông thẳng vào mô tô của một công chức quản lý thị trường đang thi hành công vụ, sau đó mở cửa xe chạy thoát. Khám xe ô tô này, tổ công tác phát hiện 19 túi ni lông màu đen chứa 6.280 bao thuốc lá điếu nhập lậu và 10 biển số xe ô tô giả. Vụ việc đã được chuyển cho Công an huyện Phong Điền (Công an TP Cần Thơ) xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự…

Ô tô vận chuyển thuốc lá lậu tông hàng loạt phương tiện trên Quốc lộ 22 để tìm cách tẩu thoát.

Các vụ việc điển hình trên cho thấy tình hình buôn lậu thuốc lá đang diễn ra vô cùng phức tạp, nhất là trên các tỉnh, thành có đường biên giới dài, hay thậm chí là tại các thành phố, nơi có thị trường tiêu thụ lớn. Bất chấp công tác phòng, chống buôn lậu của các lực lượng chức năng, thuốc lá điếu vẫn là một trong những mặt hàng được buôn lậu nhiều nhất do mức siêu lợi nhuận và việc vận chuyển dễ dàng.

Nguyên nhân của tình trạng này, bên cạnh yếu tố khách quan như vùng biên giới rộng, phức tạp với nhiều đường mòn lối mở, dẫn đến các đối tượng thường xuyên thay đổi phương thức vận chuyển, thủ đoạn ngày càng tinh vi, thường hoạt động vào ban đêm và liên tục thay đổi địa điểm tập kết hàng hóa ở các kho biên giới. Trong khi đó, các quốc gia lân cận không có chính sách phòng, chống thuốc lá lậu kiên quyết như Việt Nam…

Theo nhận định của Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP Hồ Chí Minh, trong những tháng cuối năm, nhu cầu tiêu thụ thuốc lá tăng cao, sẽ tiềm ẩn nguy cơ bùng phát buôn lậu hàng tiêu dùng, thuốc lá điếu qua biên giới. Cùng với đó, các địa điểm chứa hàng lậu dọc theo biên giới phía Campuchia vẫn duy trì hoạt động, tập kết hàng chờ cơ hội thuận lợi để thẩm lậu qua biên giới. Các đối tượng thường chia nhỏ số lượng, ngụy trang, cất giấu thuốc lá lậu vào các thùng phuy, can nước hay lẫn trong các hộp xốp đựng nước đá, rồi thuê cư dân sống ở vùng biên giới đeo vác, vận chuyển băng qua biên giới bằng đường bộ hoặc dùng xuồng máy tốc độ cao di chuyển qua các kênh, rạch…

Theo Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP Hồ Chí Minh, trong 6 tháng đầu năm 2024, cấp phòng đã khởi tố 2 vụ/3 bị can; cấp quận, huyện khởi tố 64 vụ/92 bị can các vụ việc liên quan tới hành vi buôn lậu thuốc lá và pháo nổ. Cục Quản lý thị trường TP Hồ Chí Minh trong 9 tháng năm 2024, đã kiểm tra, xử lý 48 vụ, tạm giữ 123.193 bao thuốc lá điếu nhập lậu các loại, đã xử phạt với số tiền hơn 181,5 triệu đồng, chuyển cơ quan điều tra 1 vụ có dấu hiệu tội phạm.​​​​​​