Vấn nạn quấy rối nhức nhối ở showbiz Nhật Bản

Tình trạng quấy rối tình dục tràn lan ngành giải trí Nhật Bản. Chuyên gia nhận định nam giới thường lạm dụng quyền lực để tấn công đồng nghiệp nữ.

Sự việc Sakura và Kazuha – hai thành viên nhóm Le Sserafim – nhận câu hỏi nhạy cảm trong chương trình Nhật Bản đang gây tranh cãi. Trong chương trình, một MC hỏi hai ca sĩ: “Chi phí ở một đêm trong khách sạn sang trọng là bao nhiêu?”. Khi họ trả lời không biết, MC tiếp tục: “Bạn chưa đến đó với bạn trai bao giờ sao. Tại sao bạn lại giả vờ như không biết vậy?”.

Câu hỏi của MC khiến khán giả tức giận. Họ cho rằng MC quấy rối tình dục các thành viên, trong khi Kazuha mới 19 tuổi. Thực tế, lạm dụng và quấy rối tình dục là vấn nạn nhức nhối ở ngành giải trí Nhật Bản. Nó tồn tại trên các chương trình truyền hình và núp bóng những trò chơi. Nơi hậu trường, tình trạng này càng nghiêm trọng.

Ngành công nghiệp giải trí cổ hủ

Ởcác chương trình giải trí Nhật Bản, hành hung hay đùa cợt về chuyện nhạy cảm thường là chất liệu để gây cười, đặc biệt trong các chương trình có khách mời nữ. Makoto Watanabe, giáo sư truyền thông và truyền thông tại Đại học Hokkaido Bunkyo ở Sapporo nhận định việc sử dụng ai đó làm mục tiêu để tạo ra tiếng cười rất phổ biến trên truyền hình Nhật Bản.

Tháng 4, Tổ chức Cải thiện Chương trình và Đạo đức Phát thanh của Nhật Bản (BPO) yêu cầu các đài truyền hình và nhà sản xuất chương trình ngừng sỉ nhục, bạo lực để gây cười rẻ tiền. “Các chương trình giải trí nên tránh những cảnh quay chế giễu nỗi đau tinh thần và thể xác của người khác. Nó có thể tác động tiêu cực tới thanh thiếu niên”, tổ chức nhấn mạnh.

Việc Sakura và Kazuha bị hỏi chuyện vào khách sạn với bạn trai gây tranh cãi.

The Bum Game từng bị chỉ trích thậm tệ. Ở chương trình này, những người phụ nữ đứng sau một bức tường có dán ảnh khỏa thân của họ. Những người chơi nam trong chương trình sẽ chọn ra điểm hấp dẫn nhất với họ trên cơ thể phụ nữ. Thông qua các lỗ trên bức tường, thí sinh nam có thể nhìn, thậm chí động chạm hoặc hôn vào những thí sinh nữ. Không có gì ngăn cản việc người đàn ông không ngừng mò mẫm cơ thể phụ nữ, từ đó, tình trạng quấy rối thường xuyên xảy ra.

Trong chương trình 27 Hours of TV Show của đài đài Fuji TV, nam diễn viên hài Hiroji Kato liên tục dùng hông đẩy vào người của Watanabe Mayu. Sau đó, nam diễn viên cầm hai chân để xoay người nữ thần tượng sân khấu. Thành viên nhóm AKB48 thậm chí bị Hiroji Kato đá vào đầu và nằm lăn ra sàn. Cũng trong chương trình này, thành viên khác của AKB48 bị Hiroji Kato dẫm lên đầu, vén váy để lộ cạp quần hoặc kẹp chặt dưới sàn bằng hai chân.

Chương trình sau đó gây tranh cãi dữ dội. Khán giả cho rằng Hiroji Kato quá bạo lực và quấy rối các thần tượng nữ. Thực tế, hình ảnh trên có thể gây sốc với khán giả quốc tế nhưng rất phổ biến tại Nhật Bản.

Watanabe Mayu hứng chịu những trò đùa nhạy cảm, bạo lực trên truyền hình.

Kaori Shoji, nhà phê bình phim lâu năm của The Japan Times nới với DW: “Ở ngành giải trí Nhật Bản, tôi nghe phụ nữ nói về việc bị quấy rối tình dục mọi lúc. Ngành công nghiệp điện ảnh và truyền thông nơi đây cổ hủ, gia trưởng hơn bất kỳ lĩnh vực nào khác ở Nhật Bản. Các ngành công nghiệp khác có thể đã phát triển, nhưng truyền thông, giải trí do nam giới kiểm soát và quá nhiều người trong số họ sẵn sàng lạm dụng quyền lực họ có đối với phụ nữ”.

Hành vi không thể tha thứ

Tờ DW đưa tin đầu tháng 8, chiến dịch #MeToo đang bùng nổ ngành công nghiệp điện ảnh và truyền hình Nhật Bản. Hàng loạt ngôi sao và nhân viên làm việc trong ngành phim ảnh lên tiếng vạch trần mặt tối của giới giải trí.

Phong trào #MeToo ở Nhật Bản bắt nguồn từ bài viết của tạp chí Shukan Bunshun. Trong bài viết, một số phụ nữ tuyên bố đạo diễn Hideo Sakaki ép buộc họ quan hệ tình dục để đổi lấy vai diễn trong các bộ phim của ông.

Shion Sono – đạo diễn của nhiều phim truyền hình nổi tiếng như Cold Fish, Ai no Mukidashi, Love Exposure vướng cáo buộc tương tự. Cùng thời điểm, nam diễn viên Houka Kinoshita thông báo tạm ngừng hoạt động sau khi bị hai phụ nữ tố cáo ép quan hệ tình dục.

Thông qua công ty quản lý, Kinoshita cho biết: “Tôi không thể xuất hiện trước công chúng và tiếp tục công việc ở ngành giải trí sau những gì tôi đã làm. Tôi xin tạm dừng hoạt động vô thời hạn”.

Shukan Shincho đưa tin ngày 26/8, diễn viên Teruyuki Kagawa quấy rối một tiếp viên 30 tuổi tại quán bar ở quận Ginza, Tokyo vào tháng 7/2019. Nữ tiếp viên trở lại phòng để lấy chiếc điện thoại bỏ quên. Khi quay lại, cô gặp Kagawa. Nam diễn viên cởi áo ngực của nữ tiếp viên trong khi đang gọi video với cấp dưới.

Sự việc khiến nữ tiếp viên mắc chứng rối loạn căng thẳng và đệ đơn kiện dân sự với chủ quán bar vì không ngăn cản vụ việc. Tuy nhiên, sau đó, tiếp viên rút đơn kiện. Công ty quản lý của Kagawa là Lotus Roots thừa nhận cáo buộc và cho biết nam diễn viên rất hối hận vì những gì đã xảy ra.

Các nghệ sĩ Nhật Bản không chỉ bị quấy rối bởi đồng nghiệp nam, nhà sản xuất, đạo diễn mà cả người hâm mộ. Maho Yamaguchi, thành viên NGT48 – nhóm nhạc chị em của AKB48 – từng tạm dừng hoạt động sau khi bị hai người hâm mộ nam quấy rối. Yamaguchi ám chỉ công ty quản lý không hề có hành động đối phó với những người tấn công cô.

Nói với CNN, Kukhee Choo, một chuyên gia nghiên cứu văn hóa tại Đại học Sophia ở Tokyo cho biết ở Nhật Bản, các công ty giải trí thường chọn những ca sĩ dễ thương, trẻ trung để xây dựng hình tượng bạn gái hoặc hàng xóm kế bên. Chuyên gia chỉ ra trong văn hóa phương Tây, phụ nữ mạnh mẽ được tôn trọng. Nhưng ở Nhật Bản, ngay cả khi có tính cách mạnh mẽ, các nghệ sĩ nữ vẫn phải tỏ ra nhún nhường, yếu đuối. Do đó họ thường bị đối xử bất công.

Tháng 4, một nhóm có tên Hiệp hội chấm dứt quấy rối và tấn công tình dục trong ngành phim ảnh đưa ra tuyên bố yêu cầu chấm dứt tất cả hình thức lạm dụng. Hiệp hội bao gồm đạo diễn Mipo O, diễn viên Midori Suiren, Yumi Ishikawa, nhà biên kịch Takehiko Minato.

Yumi Ishikawa tố đạo diễn Sakaki quấy rối tình dục.

Tuyên bố được đưa ra sau khi Yumi Ishikawa tố đạo diễn Sakaki yêu cầu cô quan hệ tình dục để đổi lấy một vai diễn trong một bộ phim của ông. Hiệp hội cho biết: “Chúng tôi với tư cách nạn nhân, tuyên bố không nên có thêm người nào bị thiệt hại hoặc đau khổ trong im lặng vì nạn quấy rối tình dục”.

Theo hiệp hội, tình trạng bạo lực tình dục trong ngành giải trí bắt nguồn từ việc các đạo diễn hoặc nhà sản xuất “lợi dụng địa vị và quan hệ quyền lực” để “ép diễn viên quan hệ tình dục”. Trong khi đó, nạn nhân không dám từ chối do lo sợ mất việc làm, bị tẩy chay hoặc bị loại khỏi các dự án trong tương lai.

“Có rất nhiều người bị thiệt hại nhưng không cách nào để đối phó hoặc phơi bày vụ việc. Họ chỉ im lặng và chịu đựng nỗi đau. Gốc rễ của vấn đề là điều kiện làm việc khắc nghiệt. Một môi trường làm việc kém có thể dẫn đến bạo lực và lạm dụng tình dục”, hiệp hội cho biết.

Akemi Sugawara – người phát ngôn của Hiệp hội các nhà sản xuất điện ảnh Nhật Bản – cho biết tổ chức đang thực hiện các biện pháp để ngăn chặn tình trạng lạm dụng trong ngành. “Hiệp hội kiên quyết phản đối bất kỳ hình thức bạo lực và quấy rối nào, bao gồm bạo lực tình dục. Đó là việc không thể chấp nhận được”, cô nói với DW.