Vấn đề người di cư: Báo động số người thiệt mạng trên biển để đến châu Âu

Hàng chục nghìn người di cư đã thiệt mạng hoặc mất tích khi đang cố gắng tìm đường đến châu Âu trong năm 2024.

Đây là cảnh báo được Liên hợp quốc (LHQ) và các tổ chức nhân đạo công bố mới đây.

Người di cư nỗ lực vượt eo biển Manche từ Gravelines, Pháp để sang Anh. Ảnh tư liệu: Getty Images/TTXVN

Theo số liệu của Quỹ Nhi đồng LHQ (UNICEF) công bố ngày 1/1, ít nhất 2.200 người tị nạn và người di cư được ghi nhận là đã tử vong hoặc mất tích ở Địa Trung Hải vào năm ngoái.

Dữ liệu trước đó từ Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn (UNHCR) cho thấy có 2.368 người tử vong hoặc mất tích dọc theo các tuyến đường biển Địa Trung Hải và Tây Bắc Phi vào năm 2024. Đáng chú ý, nhiều nạn nhân là những người trẻ tuổi và trẻ em.

Trong khi đó, trên các tuyến đường biển Đại Tây Dương, báo cáo của tổ chức phi chính phủ Caminando Fronteras cho biết ít nhất 10.457 người di cư đã tử vong hoặc mất tích khi cố gắng đến Tây Ban Nha trong thời gian từ 1/1 – 5/12/2024. Caminando Fronteras cho biết con số này tăng 50% so với năm 2023 và là số người tử vong cao nhất kể từ khi tổ chức này bắt đầu thống kê vào năm 2007, nguyên nhân là do sử dụng thuyền ọp ẹp, vùng nước nguy hiểm và thiếu nguồn lực cứu hộ.

Theo báo cáo của UNHCR, tính đến ngày 29/12, có 193.448 người đến châu Âu, phần lớn là đến Italy. Tuy nhiên, Hy Lạp và Tây Ban Nha cũng đang nổi lên là những điểm đến cho người di cư. Giới chức Tây Ban Nha cho biết trong năm 2024, nước này tiếp nhận gần 64.000 người di cư bất hợp pháp, mức cao thứ 2 kể từ năm 2018. Trong đó, Quần đảo Canary của nước này đã tiếp nhận số người di cư kỷ lục, lên gần 47.000 người.

*Trong khi đó, phía bên kia Đại Tây Dương, số người di cư đi qua các cung đường nguy hiểm để đến Mỹ đã giảm nhờ các biện pháp cứng rắn của các nước. Theo phóng viên TTXVN tại Mỹ Latinh, Cơ quan Di trú Quốc gia Panama ngày 2/1 cho biết trong năm 2024, hơn 302.000 người di cư đã nhập cảnh trái phép vào nước này qua đường rừng Darien nằm ở khu vực biên giới với Colombia. Con số này giảm gần 42% so với năm 2023, với hơn 520.000 người. Tuy nhiên trong năm 2024, rừng Darien vẫn là một trong những tuyến đường di cư chính và nguy hiểm nhất, khiến ít nhất 55 người thiệt mạng.

Panama cũng đang lên kế hoạch tăng cường hoạt động an ninh và giám sát dòng người di cư tại những khu vực biên giới với sự hỗ trợ của những thiết bị công nghệ tiên tiến, tối ưu hóa việc thông tin liên lạc và gia tăng các hàng rào dây thép gai chặn đường vào rừng Darien.

Kể từ tháng 8, Panama cũng đã thực hiện tổng cộng 38 chuyến bay hồi hương gần 1.550 người di cư bất hợp pháp. Trong khi Guatemala hôm 2/1 thông báo vừa tiếp nhận 522 người di cư trái phép bị trục xuất khỏi Mỹ trong 4 chuyến bay hồi hương đầu tiên thực hiện trong năm 2025 tới quốc gia Trung Mỹ này. Theo số liệu, hơn 97.600 người vượt biên trái phép từ các nước Trung Mỹ đã bị trục xuất khỏi Mỹ từ tháng 1-10/2024, tăng 16,4% so với cùng kỳ năm 2023.

Trước tình hình này, trong cuộc họp báo cùng ngày, Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã đề xuất tổ chức cuộc họp giữa các Bộ trưởng Ngoại giao các nước Mỹ Latinh ngay trong tháng 1 này để thảo luận các biện pháp giải quyết thách thức liên quan đến vấn đề tiếp nhận người di cư nếu Mỹ tiến hành trục xuất hàng loạt và đóng cửa biên giới theo tuyên bố của Tổng thống đắc cử Donald Trump.

Trong 8 tháng đầu năm 2024, Mexico ghi nhận hơn 925.000 người di cư trái phép quá cảnh qua lãnh thổ nước này để tìm đường đến Mỹ, tăng gần 132% so với cùng kỳ năm trước.

Theo thống kê, chiến thắng của ông Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ hồi tháng 11/2024 đã làm tăng gấp bội việc hình thành các đoàn người di cư lớn tiến về khu vực biên giới phía Bắc Mexico trước khi các biện pháp nhập cư được thắt chặt. Ngày 2/1, gần 1.500 người di cư đã nhập vào thành đoàn bắt đầu hành trình đi bộ từ thành phố Tapachula, bang Chiapas ở biên giới phía Nam của Mexico, hướng lên phía Bắc để tìm cách đến Mỹ trước khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức vào ngày 20/1 tới.