Vai trò quan trọng của Thổ Nhĩ Kỳ trong hệ thống phòng thủ của châu Âu

Với sức mạnh quân sự lớn thứ hai NATO và vị trí chiến lược kiểm soát các tuyến đường thủy quan trọng, Thổ Nhĩ Kỳ đang nổi lên như một trụ cột không thể thiếu trong hệ thống phòng thủ châu Âu.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan phát biểu với báo giới tại Istanbul. Ảnh: THX/TTXVN

Theo Nhật báo Sabah ngày 25/3, khi thế giới đang chứng kiến những thay đổi địa chính trị sâu sắc, Thổ Nhĩ Kỳ đang nổi lên như một nhân tố then chốt trong việc định hình an ninh châu Âu và hệ thống phòng thủ trên toàn cầu. Với vị trí địa lý độc đáo nằm ở ngã tư các châu lục, Thổ Nhĩ Kỳ không chỉ đơn thuần là một quốc gia nằm ở biên giới châu Âu mà còn là một trung tâm quyền lực chiến lược.

Sức mạnh quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong vai trò của nước này. Với quân đội lớn thứ hai trong NATO, Thổ Nhĩ Kỳ không chỉ là một lực lượng phòng thủ mạnh mẽ mà còn sở hữu kinh nghiệm chiến đấu phong phú. Từ Syria đến Libya, từ Kavkaz đến Địa Trung Hải, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đã tích lũy được những bài học chiến thuật quan trọng. Đặc biệt, những tiến bộ trong công nghệ thiết bị bay không người lái ( UAV ) đã giúp nước này thay đổi các chiến lược quân sự hiện đại.

Vị trí chiến lược của Thổ Nhĩ Kỳ càng làm tăng thêm tầm quan trọng của nước này. Việc kiểm soát hai eo biển Bosporus và Dardanelles – những tuyến đường thủy nối Biển Đen với Địa Trung Hải – mang lại cho Thổ Nhĩ Kỳ một đòn bẩy ngoại giao và an ninh độc nhất. Trong bối cảnh căng thẳng giữa Nga và NATO gia tăng, vai trò của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc điều chỉnh hoạt động hải quân trở nên vô cùng quan trọng.

Sự thay đổi trong chính sách an ninh châu Âu, đặc biệt là sau cuộc xung đột ở Ukraine và sự trở lại của Tổng thống Mỹ Donald Trump, đã đưa Thổ Nhĩ Kỳ vào vị trí trung tâm. Các nhà lãnh đạo châu Âu đang tìm kiếm những nguồn ổn định mới, và Thổ Nhĩ Kỳ với sức mạnh quân sự, vị trí chiến lược và phạm vi ngoại giao đã trở thành một trọng tâm quan trọng.

Điều này được minh chứng rõ nét tại hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo EU vào đầu tháng 3/2025. Trong một cuộc họp trực tuyến, các nhà lãnh đạo hàng đầu EU đã thừa nhận rõ ràng vai trò chiến lược của Thổ Nhĩ Kỳ, đặc biệt là trong sáng kiến “Sẵn sàng 2030″ (Readiness 2030) nhằm xây dựng khả năng răn đe và mở rộng năng lực phòng thủ.

Tuy nhiên, vai trò của Thổ Nhĩ Kỳ không chỉ giới hạn ở quân sự. Nền kinh tế và ngành công nghiệp quốc phòng đang phát triển mạnh mẽ của nước này đang trở thành một sự thay thế quan trọng cho các nhà cung cấp truyền thống. Việc xuất khẩu các sản phẩm như UAV, xe bọc thép và tàu chiến đã khẳng định vị thế của Thổ Nhĩ Kỳ trên trường quốc tế.

Mối quan hệ phức tạp giữa Thổ Nhĩ Kỳ với các cường quốc như Nga cũng là một yếu tố quan trọng. Mặc dù duy trì quan hệ thương mại với Moskva, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraine. Cách tiếp cận kép này cho phép Ankara đóng vai trò trung gian, dù cũng đặt ra những thách thức trong mối quan hệ với NATO.

Tóm lại, với chiến lược đối ngoại tinh tế, sức mạnh quân sự và vị trí địa chiến lược, Thổ Nhĩ Kỳ đang khẳng định mình là một nhân tố không thể thiếu trong hệ thống an ninh và phòng thủ của châu Âu và NATO. Không còn là một quốc gia ở ngoại vi, Thổ Nhĩ Kỳ đang trở thành trung tâm của những thay đổi toàn cầu.