Vai trò gây tranh cãi của ‘Người tìm ra châu Mỹ’
Tr.ẻ e.m Mỹ thời tiểu học được dạy câu thơ “Năm 1492, Columbus giương buồm ra đại dương”, đề cập tới một người gây tranh cãi trong lịch sử.
Các học sinh được dạy rằng Christopher Columbus là người khám phá ra châu Mỹ, vượt qua Đại Tây Dương trên ba con thuyền Nina, Pinta và Santa Maria. Nhà thám hiểm người Italy thậm chí còn được tôn vinh vào mỗi tháng 10 trong Ngày Columbus, ngày lễ quốc gia mang tên ông.
Tuy nhiên, người đàn ông được ghi nhận đã phát hiện ra “Tân Thế giới” lâu nay lại là chủ đề gây tranh cãi trong lịch sử Mỹ do cách ông đối xử với cộng đồng người da đỏ bản địa, cũng như vai trò trong quá trình chiếm đóng thuộc địa. Hàng chục thành phố và nhiều bang Mỹ, như Minnesota, Alaska, Vermont và Oregon, đã thay thế Ngày Columbus bằng Ngày của Người dân Bản địa.
Nhà thám hiểm người Italy Christopher Columbus. Ảnh: AP.
Giờ đây, trong bối cảnh các cuộc biểu tình sôi sục trên cả nước Mỹ vấn đề bất bình đẳng chủng tộc, xuất phát từ vụ người đàn ông da màu George Floyd bị cảnh sát ghì chế.t, người dân Mỹ bắt đầu phá hủy những bức tượng Columbus, nhằm gợi nhắc về những tội ác mà ông gây ra cho người bản địa.
“Chúng ta nên đặt câu hỏi tại sao những người Mỹ như chúng ta lại tiếp tục tôn vinh Columbus, mà không biết sự thật lịch sử về di sản của ông ấy, cũng như lý do ban đầu lập ra kỳ nghỉ đó”, tiến sĩ Leo Killsback, trợ lý giáo sư tại Đại học Bang Arizona, cho biết.
Video đang HOT
Theo nhà sử học David Perry, rõ ràng những chuyến hải trình của Columbus “có tác động lịch sử không thể phủ nhận, mở ra kỷ nguyên vĩ đại của hoạt động khám phá Đại Tây Dương, thương mại, cuối cùng là chiếm đóng thuộc địa của người châu Âu”.
Tuy nhiên, Columbus không phải người đầu tiên phát hiện ra “Tân Thế giới”. Trước khi ông đặt chân đến châu Mỹ vào năm 1492, người da đỏ bản địa đã sống tại đây suốt nhiều thế kỷ. Người châu Âu đầu tiên tới lục địa Bắc Mỹ cũng được cho là không phải Columbus, mà là nhà thám hiểm người Na Uy Leif Eriksson, người đến trước Columbus 5 thế kỷ.
Trong hành trình qua các hòn đảo ở khu vực Caribe, cùng những bờ biển tại Trung và Nam Mỹ, Columbus gặp những người dân bản địa mà ông coi là “người Ấn Độ”. Ông được cho là đã cùng đoàn tùy tùng bắt nhiều người bản địa làm nô lệ, đối xử vô cùng tàn bạo với họ, theo History, chuyên trang về lịch sử của Mỹ.
Trong suốt những năm có mặt tại châu Mỹ, Columbus đã buộc người bản địa lao động cật lực để kiếm lợi nhuận. Sau đó, ông bán hàng nghìn người Taino sang Tây Ban Nha và rất nhiều người đã chế.t trên đường. Những người bản địa không bị bắt làm nô lệ thì bị đưa đi đà.o vàn.g trong các mỏ và làm việc trong các đồn điền.
History cho biết trong thời gian giữ chức thống đốc tại khu vực giờ đây là Cộng hòa Dominica, Columbus đã giế.t nhiều người bản địa để đáp trả cuộc nổi dậy của họ. Nhằm đề phòng những cuộc nổi loạn trong tương lai, ông còn cho kéo lê th.i th.ể nạn nhân trên đường phố để thị uy.
Tượng Columbus tại thành phố Boston, bang Massachusetts, Mỹ, bị mất đầu hôm 10/6. Ảnh: Reuters.
Nhà sử học Perry cho biết các cộng đồng bản địa ở châu Mỹ còn “ bị suy tàn do phơi nhiễm với những dịch bệnh của Cựu Thế giới, rồi sụp đổ trước sự càn quét của dịch bệnh”.
Người Taino chưa từng tiếp xúc và không có khả năng miễn dịch với đậu mùa, sởi và cúm, những căn bệnh mà Columbus cùng đoàn người của ông đưa đến đảo Hispaniola. Theo Tổ chức Nghiên cứu Y học Oklahoma (OMRF), ước tính có 250.000 người bản địa sinh sống tại Hispaniola vào năm 1492. Tuy nhiên, tới năm 1517, con số này chỉ còn 14.000.
Một số nhà sử học tin rằng những căn bệnh mà người châu Âu và châu Phi mang tới “Tân Thế giới” có thể đã giế.t chế.t tới 90% dân số bản địa, tỷ lệ chế.t chóc cao hơn cả “Cái chế.t Đen”, tức bệnh dịch hạch, hoành hành ở châu Âu thời trung cổ, OMRF cho hay.
Hôm 10/6, cảnh sát thành phố Boston, bang Massachusetts, Mỹ, phải phong tỏa khu vực xung quanh bức tượng Columbus trên đại lộ Atlantic, khi phần đầu của nó bị tháo rời trong đêm và vứt trên mặt đất gần đó. Đây không phải lần đầu bức tượng bị phá hoại. Năm 2015, dòng chữ “Mạng sống người da màu quan trọng” phun bằng sơn đỏ cũng xuất hiện trên bức tượng.
Hơn 67.000 người chế.t vì nCoV tại Mỹ
Mỹ ghi nhận thêm hơn 1.500 người chế.t vì nCoV, nâng tổng ca t.ử von.g lên hơn 67.000 trong hơn 1,1 triệu ca nhiễm.
Thêm 1.540 người chế.t vì nCoV tại Mỹ trong 24 giờ qua, cao hơn mức 1.130 hôm trước, nâng tổng số ca t.ử von.g ở nước này lên 67.293. Mỹ xác nhận 27.851 ca nhiễm mới, thấp hơn mức 36.007 hôm trước, nâng tổng số lên 1.158.881. Với các số liệu này, Mỹ tiếp tục là vùng dịch có số ca nhiễm và t.ử von.g cao nhất thế giới.
New York là bang chịu ảnh hưởng nặng nhất từ Covid-19 với 319.213 ca nhiễm, tăng 3.991 so với hôm trước. Bang này ghi nhận thêm 299 người chế.t, cao hơn mức 289 hôm trước, nâng tổng số ca t.ử von.g lên 24.368. Thống đốc Andrew Cuomo nói bang New York sẽ tiếp tục yêu cầu dân chúng đeo khẩu trang tại những địa điểm công cộng nơi họ không thể thực hiện "cách biệt cộng đồng".
Bệnh viện dã chiến tại Công viên Trung tâm của thành phố New York dừng tiếp nhận bệnh nhân Covid-19 từ ngày 4/5, có thể đóng cửa sau hai tuần nữa khi số ca nhiễm mới có chiều hướng giảm. Bệnh viện này đã điều trị cho 191 bệnh nhân nhiễm nCoV.
Nhân viên y tế đưa một bệnh nhân lên xe cứu thương tại thành phố Boston, bang Massachusetts, Mỹ, ngày 27/4. Ảnh: Reuters
Khoảng một nửa số bang tại Mỹ đã nới các biện pháp hạn chế để ngăn dịch bệnh lây lan từ 1/5, khi số ca nhiễm mới bắt đầu giảm hoặc ổn định. Bang Texas cho phép các doanh nghiệp hoạt động trở lại theo từng phần, các cửa hàng bán lẻ và trung tâm thương mại được duy trì 25% công suất. Tại Georgia, gần như mọi doanh nghiệp đã hoạt động trở lại.
Giới chức một số bang khác tiếp tục thận trọng khi nới phong tỏa. Thống đốc bang Michigan Gretchen Whitmer quyết định gia hạn các biện pháp an toàn để bảo vệ nhân viên cùng khách hàng ở các hiệu thuố.c và cửa hàng tiện lợi. Khách hàng phải che mặt khi vào mua hàng, các cơ sở kinh doanh phải dành ít nhất hai tiếng mỗi tuần cho nhóm dễ bị tổn thương, phải thông báo cho các lao động khác khi có nhân viên nhiễm nCoV.
Covid-19 khởi phát từ Trung Quốc vào tháng 12/2019, xuất hiện tại hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ với gần 3,5 triệu ca nhiễm nCoV, hơn 244.000 người chế.t và hơn 1,1 triệu người đã hồi phục.
Cựu cảnh sát ghì giế.t George Floyd có thể không mất khoản trợ cấp 1,5 triệu USD Cựu cảnh sát Derek Chauvin vẫn được nhận khoản trợ cấp lên tới 1,5 triệu USD kể cả trong trường hợp bị kết tội giế.t ngườ.i. Derek Chauvin là viên cảnh sát ghì cổ George Floyd suốt hơn 8 phút khiến người đàn ông da màu thiệ.t mạn.g. Hành động đó gây ra cơn thịnh nộ trên khắp nước Mỹ cả tháng qua....