Vaccine ngừa COVID-19 giúp giảm mạnh số ca tử vong và nhập viện tại Anh

Bích Liên00:58 15/05/2021

Cơ quan Y tế công cộng Anh (PHE) ngày 14/5 cho biết việc tiêm vaccine ngừa COVID-19 tại xứ England (Vương quốc Anh) đã giúp ngăn chặn gần 12.000 ca tử vong và hơn 30.000 ca nhập viện ở người cao tuổi.

Nhân viên y tế tiêm vắcxin phòng COVID-19 của Pfizer- BioNTech cho người dân tại London, Anh, ngày 8/12/2020. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo PHE, đến cuối tháng 4, chương trình tiêm chủng đại trà đã giúp tránh được 11.700 ca tử vong ở người từ 60 tuổi trở lên tại England, trong khi giảm được 33.000 ca nhập viện ở người từ 65 tuổi trở lên. Các số liệu của PHE không bao gồm xứ Wales, Scotland và Bắc Ireland, nơi các chính quyền địa phương có chính sách riêng để chống dịch.

PHE cho biết đây mới chỉ là tác dụng trực tiếp của vaccine, và “ngày càng có nhiều bằng chứng rõ ràng” cho thấy vaccine giúp giảm sự lây lan của virus, đồng nghĩa với việc số ca tử vong và nhập viện có thể tránh được nhờ tiêm vaccine cao hơn nhiều.

Người phụ trách miễn dịch của PHE, bà Mary Ramsay cho biết: “Vaccine đã cứu rất nhiều người và giờ đây chúng ta có thể thấy tác động rất lớn của vaccine trong việc tránh cho bệnh trở nặng, nhờ vậy bảo vệ được hệ thống y tế khỏi nguy cơ quá tải”.

Video đang HOT

Đến nay, 2/3 người trưởng thành ở Anh đã được tiêm ít nhất 1 mũi vaccine, tạo điều kiện để Thủ tướng Boris Johnson thúc đẩy kế hoạch mở lại nền kinh tế từ mùa Hè này.

Khủng hoảng vaccine COVID-19: Mấu chốt không nằm ở 'sự cố' AstraZeneca hay J&J

Một trong những thách thức nghiêm trọng nhất thế giới phải đối mặt thời kỳ hậu COVID-19 chính là tình trạng bất bình đẳng phân phối vaccine giữa các nước giàu với nước nghèo.

Vaccine ngừa COVID-19 của Pfizer/BioNTech. Ảnh: AFP/TTXVN

Nhìn qua những dòng tiêu đề tin tức trên truyền thông, dư luận thường nghĩ điều cốt yếu nhất thế giới phải đối diện trong chiến dịch tiêm chủng chính là tâm lý lo ngại về mức độ an toàn, tác dụng phụ của vaccine AstraZeneca và Johnson & Johnson (J&J). Việc thảo luận đó là cần thiết, nhưng không vì vậy mà quên đi thách thức toàn cầu lớn nhất trong những tháng tới đây: Hố sâu bất bình đẳng trong phân phối vaccine giữa nước giàu và nước nghèo.

Dựa trên những thông tin hiện có, các công ty dược trên thế giới trong năm nay có thể cung ứng ra thị trường khoảng 12 tỉ liều vaccine ngừa COVID-19. Về lý thuyết, lượng vaccine này đủ để giúp dập tắt đại dịch, với khoảng 88% dân số toàn cầu được tiêm phòng. Thế nhưng khi xem xét kĩ về số liều vaccine được chủng ngừa trên toàn cầu, bức tranh không hẳn là màu hồng.

Tính đến thời điểm hiện nay, các nước đã đặt mua khoảng 6,96 tỉ liều vaccine, đủ để khoảng 53% dân số toàn cầu được tiêm phòng. Điểm nghẽn nằm ở chỗ vaccine chủ yếu đổ vào các nước giàu. Tại những nước này, lượng vaccine đặt mua đã gấp đôi lượng vaccine cần để tiêm chủng cho toàn bộ dân số. Ngược lại, "độ che phủ" vaccine này chỉ vào khoảng 12% ở những nước thu nhập trung bình thấp.

LHQ đã đưa ra quy định về quyền tiếp cận dược phẩm của các nước, thể hiện rõ nhất qua các Hiệp định về các khía cạnh thương mại liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ (TRIPS). Có rất nhiều điều khoản đã được thông qua về giấy phép không tự nguyện (compulsory licensing) trong lĩnh vực dược phẩm theo Tuyên bố Doha của LHQ về TRIPS và Sức khỏe cộng đồng.

Nói một cách ngắn gọn, giấy phép không tự nguyện là việc một chính phủ cho phép một đối tác khác bào chế sản phẩm thuốc, sinh phẩm hoặc áp dụng quy trình đã sản xuất được cấp bằng sáng chế mà không cần sự đồng ý của chủ sáng chế.

Về lý thuyết, quy định này bảo đảm các nước nghèo có điều kiện tiếp cận thuốc men, sinh phẩm y tế. Một quốc gia nếu không có khả năng ký thỏa thuận mua quyền với các công ty dược lớn trên thế giới có thể vô hiệu vấn đề bản quyền thông qua điều khoản giấy phép không tự nguyện.

Các công ty dược bản địa từ đây có thể bào chế thuốc generic (thuốc được sản xuất không cần có sự cho phép của công ty chủ sở hữu trí tuệ), sản xuất cho thị trường trong nước là chính, không phải cho xuất khẩu. Còn những nước có ngành dược phẩm yếu, không đủ khả năng sản xuất, thì có thể mua từ những nước có thế mạnh về dược phẩm generic, ví như Ấn Độ, với mức giá rẻ hơn nhiều so với thuốc gốc.

Nhưng trên thực tế, hệ thống này hoạt động kém hiệu quả. Giấy phép không tự nguyện hiếm khi được áp dụng đối với các sản phẩm thuốc, sinh phẩm đời mới trong thời gian gần đây. Loại giấy phép này được kích hoạt trong một vài trường hợp, nhưng chủ yếu là ở những nước giàu và dưới khía cạnh chính quyền muốn sử dụng giấy phép không tự nguyện để tạo áp lực buộc các công ty dược hạ giá thuốc trong nước, chứ không nhằm bảo đảm khả năng tiếp cận cho nhóm nước thu nhập thấp.

Nhân viên y tế tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho người dân tại Hasland, Anh. Ảnh: AFP/TTXVN

Quy trình cấp thực hiện giấy phép không tự nguyện cũng khá chậm và rườm rà, phải thông qua nhiều vòng đàm phán giữa các chính phủ và các công ty dược phẩm. Giấy phép cũng phải tương thích với quy định xuất khẩu, nhập khẩu của các nước. Nước được thụ hưởng thường cũng không nhận được bí quyết công nghệ, thương mại.

Nên việc tiếp nhận chuyển giao nếu có sẽ phụ thuộc vào tiềm lực "công nghệ đảo ngược" (Reverse engineering) của các công ty dược chuyên về generic, khi họ chỉ được phép phân tích thành phần, cấu tạo thuốc, sinh phẩm để tìm ra phương thức bào chế như thuốc gốc. Đây sẽ là thách thức đặc biệt lớn với những mẫu thuốc, sinh phẩm sử dụng công nghệ hiện đại, nhất là chủng loại được phát triển, cấp phép sử dụng cấp tốc như vaccine ngừa COVID-19.

Trong bối cảnh đại dịch bùng phát và lây lan mạnh trên toàn cầu, nhiều cá nhân, tổ chức - nổi bật là Sáng kiến Covax, đã lên tiếng hối thúc cắt bỏ những quy trình, thủ tục để đẩy nhanh cấp giấy phép không tự nguyện đối với vaccine ngừa COVID-19, nhằm tạo điều kiện cho số nước nghèo được tiếp cận vaccine.

Thế nhưng việc phân phối vaccine hiện không có tiến triển, nguồn vaccine vẫn chủ yếu tập trung vào các nước giàu. Đó là điểm đáng quan ngại, khi mà tâm dịch giờ đây đang chuyển từ nước giàu, các nền kinh tế lớn sang các nước nghèo, tiềm lực ngành dược phẩm yếu.

Để dập tắt đại dịch, cần thực hiện ngay một giải pháp - mà đến lúc này các nước giàu, nhất là Mỹ, vẫn đang tìm cách phong tỏa, trì hoãn. Đó là việc thực hiện miễn trừ các quy định của TRIPS về thương mại trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ. Nếu muốn bảo vệ nhân loại trước một cuộc khủng hoảng y tế tiềm tàng, điều cần làm đầu tiên là sửa lại các điều luật về thương mại toàn cầu, cân bằng giữa sức khỏe con người, quyền con người trong tiếp cận y tế với bảo vệ sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực dược phẩm.

Ngày càng nhiều người muốn được tiêm vaccine phòng COVID-19 Cuộc khảo sát quốc tế mới công bố ngày 1/3 cho thấy tỷ lệ người dân mong muốn được tiêm vaccine COVID-19 đang gia tăng tại các quốc gia phát triển. Tiêm vaccine phòng COVID-19 của Pfizer-BioNTech tại London, Anh. Ảnh: AFP/TTXVN Đây là kết quả cuộc khảo sát do hãng tư vấn quốc tế KekstCNC tiến hành trong tháng 2 tại 6...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tang lễ Giáo hoàng Francis: Mộ phần đơn giản và thánh đường không ngủ01:37

Giáo hoàng Francis về với thánh đường Vatican lần cuối09:39

Tiết lộ chiến đấu cơ tàng hình tối tân của Mỹ, uy lực số 1 thế giới17:39

Yêu sách mới của Israel tại Gaza08:11

Houthi lại bắn hạ MQ-9, Mỹ tập kích Yemen dồn dập08:25

Bác sĩ kể lại giờ phút cuối và điều tiếc nuối của Giáo hoàng Francis09:47

Tổng thống Trump đến Rome dự tang lễ Giáo hoàng Francis09:43

Iran công bố nguyên nhân vụ cháy nổ thảm khốc ở cảng01:49

Campuchia và Trung Quốc ký thỏa thuận về dự án kênh đào Phù Nam Techo08:05

Chiến hạm nước ngoài đầu tiên đến căn cứ Ream của Campuchia sau quá trình cải tạo08:38

NATO tăng mạnh hiện diện quân sự ở biển Baltic08:10

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Bầu cử địa phương tại Anh: Bước tiến lớn của cánh hữu

21:29:10 02/05/2025

Theo giới quan sát, kết quả cuộc bầu cử bổ sung này là dấu hiệu mới nhất cho thấy Công đảng và đảng Bảo thủ đang dần mất thế độc quyền trong chính trường Anh trong nhiều thập kỷ.

UAV tấn công quy mô lớn làm rung chuyển nhiều sân bay quân sự Nga ở Crimea

21:12:18 02/05/2025

Vào khoảng 4 giờ sáng, chính quyền Nga ở Crimea đã tạm thời phong tỏa giao thông trên Cầu Kerch (còn gọi là Cầu Crimea). Việc đóng cầu kéo dài khoảng 2,5 giờ.

Mỹ triển khai nền tảng vaccine thế hệ mới ứng phó virus có nguy cơ gây đại dịch

21:10:42 02/05/2025

Nền tảng vaccine mới sử dụng công nghệ bất hoạt virus nhờ loại hóa chất có tên beta-propiolactone (BPL), một cách tiếp cận hiện đại hóa từ công nghệ vaccine truyền thống.

Anh: Vòng quay London Eye gặp sự cố giữa thời tiết nắng nóng

21:08:52 02/05/2025

Các cảnh quay lan truyền trên mạng xã hội cho thấy thông báo về sự cố được đưa ra cho du khách đang xếp hàng dọc Bờ Nam sông Thames để chờ lên vòng quay.

Thủ tướng Modi kêu gọi thúc đẩy sáng tạo trong lĩnh vực truyền thông và giải trí

20:50:34 02/05/2025

Cũng theo nhà lãnh đạo Ấn Độ, những nhà sáng tạo cần tận dụng tối đa cơ hội hiện nay, dám ước mơ lớn và cống hiến hết sức để hiện thực hóa tầm nhìn của mình.

Chặng đường từ cựu thù đến đối tác chiến lược toàn diện

20:48:33 02/05/2025

Về phía Mỹ có các cựu Đại sứ tại Việt Nam David Shear, Daniel Kritenbrink, Cố vấn cấp cao về Việt Nam tại Đại học Columbia Thomas Vallely, cùng một số học giả và đại diện doanh nghiệp.

Nguồn cảm hứng vượt thời gian về chiến thắng của công lý và quyền tự quyết

20:45:32 02/05/2025

Sự kiện phản ánh cuộc đấu tranh của một dân tộc vì nền tự do, độc lập và chủ quyền của mình. Đó là quyền của con người ở mọi quốc gia, mọi dân tộc về độc lập và thống nhất dân tộc.

Đắm chìm trong thiên đường hoa tử đằng tại Tochigi, Nhật Bản

20:39:12 02/05/2025

Tử đằng thường nở vào cuối mùa Xuân, mang vẻ đẹp độc đáo và nổi bật nhờ những chùm hoa dài buông rủ như thác nước màu tím, hồng nhạt hay trắng muốt, tạo nên khung cảnh nên thơ và trữ tình hiếm có.

Hoãn đàm phán hạt nhân Mỹ - Iran - Tổng thống D. Trump đưa ra thông điệp cứng rắn

20:32:40 02/05/2025

Theo một số nguồn tin, lý do hậu cần mà Ngoại trưởng Badr Albusaidi nêu ra có thể liên quan đến các yếu tố như địa điểm, phương tiện di chuyển, hỗ trợ đảm bảo an ninh và những hỗ trợ khác.

Ngành thép toàn cầu trước sức ép từ Trung Quốc và thuế quan Mỹ

20:26:23 02/05/2025

Ủy viên Công nghiệp EU Stephane Sejourne nhấn mạnh rằng thép giữ vai trò then chốt trong chiến lược tăng cường năng lực tự chủ công nghiệp và bảo đảm nguồn vật tư thiết yếu cho châu Âu.

Ấn tượng màn trình diễn thiết bị bay không người lái ở Hong Kong (Trung Quốc)

20:24:06 02/05/2025

Các thiết bị bay không người lái tái hiện cảnh tượng thú vị khi 2 vận động viên thi trèo lên ngọn tháp để lấy được nhiều bánh bao nhất có thể. Cuộc thi cũng thể hiện nét quyến rũ của di sản văn hóa phi vật thể của Hong Kong.