Vaccine COVID-19 đơn liều của Trung Quốc tạo phản ứng miễn dịch mạnh ở trẻ em

Hoàng Trang13:06 27/09/2021

Vaccine ngừa COVID-19 của nhà sản xuất CanSinoBIO đã được chứng minh cung cấp mức độ an toàn và phản ứng miễn dịch cao cho người tiêm từ độ tuổi 6 – 17.

Vaccine của CanSinoBIO. Ảnh: VCG

Tờ Global Times dẫn thông báo của CanSinoBIO ngày 26/9 trên tài khoản WeChat chính thức cho biết họ vừa công bố dữ liệu đầu tiên về độ an toàn cùng khả năng sinh miễn dịch của loại vaccine COVID-19 tái tổ hợp adenovirus loại 5 (Ad5) đã được kiểm duyệt của công ty này.

Cụ thể, khi tiêm một liều lượng vaccine 0,3ml cho những người tham gia từ 6 -17 tuổi và 0,5ml cho người trưởng thành, vaccine có thể tạo ra phản ứng miễn dịch mạnh ở nhóm đối tượng trẻ em.

Dữ liệu trên được thu thập từ thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, khách quan và có đối chứng giả dược đối với 430 tình nguyện viên. Kết quả này được xuất bản trên tạp chí chuyên ngành Clinical Infectious Diseases hôm 22/9.

Cho đến nay, giới chức Trung Quốc đã phê duyệt sử dụng ba loại vaccine COVID-19 bất hoạt cho trẻ em: hai loại của Sinopharm và một loại của Sinovac. Tuy nhiên, dựa trên chiến lược tiêm chủng theo giai đoạn, các mũi tiêm hiện chỉ được cung cấp cho những người từ 12 tuổi trở lên.

Tính đến ngày 15/9, Trung Quốc đã tiêm gần 170 triệu liều vaccine COVID-19 cho khoảng 95,3 triệu thanh, thiếu niên từ 12 – 17 tuổi.

Các đợt bùng phát mới đây tại tỉnh Phúc Kiến, nơi ghi nhận hàng chục học sinh tiểu học bị lây nhiễm virus SARS-CoV-2, đã làm dấy lên mối lo ngại về tỷ lệ tiêm chủng ở nhóm đối tượng này.

Theo giới chuyên gia, ổ dịch Phúc Kiến cho thấy đây là thời điểm thích hợp để Trung Quốc mở rộng chương trình tiêm chủng cho trẻ nhỏ từ 3 – 12 tuổi.

Ông Wang Huaqing, Trưởng nhóm nghiên cứu miễn dịch của Cơ quan Kiểm soát và Phòng chống Dịch bệnh Trung Quốc, trước đó đã kêu gọi những người trong độ tuổi có thể tiếp cận với vaccine hãy tiêm càng sớm càng tốt. Ông cũng đề xuất mở rộng tiêm chủng cho trẻ em dưới 12 tuổi.

Hóa ra tất cả chúng ta đã hiểu sai quá sai về cái gọi là "hiệu quả" của vaccine: Tại sao không thể so sánh các loại vaccine Covid-19 với nhau?

Bởi lẽ sự so sánh ấy là hoàn toàn vô nghĩa. Chúng ta không thể so sánh Pfizer với Moderna, Johnson & Johnson, AstraZeneca hoặc Sinopharm được.

Video đang HOT

Đầu tháng 3/2021, thành phố Detroit (Michigan, Mỹ) chuẩn bị nhận được lô hàng 6200 liều vaccine từ Johnson & Johnson. Nhưng thật bất ngờ, thị trưởng thành phố - ông Mike Duggan thẳng thừng từ chối. Ông bảo rằng ông sẽ chỉ tin tưởng vào vaccine Pfizer/BioNTech và Moderna, vì đó là những loại tốt nhất.

Ý của Duggan liên quan đến những con số gọi là "tỉ lệ hiệu quả ngăn ngừa" của vaccine. Theo đó, vaccine của Pfizer có chỉ số này lên tới 95% vào 7 ngày sau mũi thứ 2. Của Moderna là 94% vào ngày thứ 14 sau mũi thứ 2. Để so sánh, Johnson & Johnson là 66%, sau 28 ngày.

Và nếu như chỉ nhìn vào các chỉ số như vậy, có thể thấy AstraZeneca và Johnson & Johnson có hiệu quả kém nhất, nếu so với nhóm đầu bảng như trong bức hình dưới đây!

Nguồn ảnh: Vox

Nhưng vấn đề là giả định về sự hiệu quả của vaccine nếu chỉ dựa vào chỉ số này thì hoàn toàn không đúng. Mọi thứ không đơn giản chỉ có như vậy, và chúng ta đã hiểu sai về "hiệu quả" của vaccine là như thế nào.

Cách các hãng tính "chỉ số hiệu quả" của vaccine

Chỉ số hiệu quả của vaccine được tính thông qua thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn, khi các hãng tiến hành thử nghiệm trên hàng chục ngàn người. Những người tham gia sẽ được chia làm 2 nhóm: Một nửa được tiêm vaccine, và nửa còn lại được tiêm giả dược (placebo).

Sau khi tiêm, tất cả trở lại cuộc sống bình thường nhưng được các chuyên gia theo dõi sát sao trong vài tháng, để xem liệu họ có nhiễm Covid-19 hay không!

Như thử nghiệm lâm sàng của Pfizer được thực hiện trên 43.000 người. Đến cuối cùng, 170 người dương tính với Covid-19. Nhưng điều quan trọng nằm ở việc 170 người này phân bổ thế nào vào 2 nhóm trên mới ra được chỉ số hiệu quả của vaccine.

Sự hiệu quả của vaccine nằm ở tỉ lệ nhiễm được phân bổ ở nhóm được tiêm và không được tiêm (Ảnh: Vox)

Nếu như tỉ lệ phân bổ là 50-50 (mỗi nhóm có 85 người), có nghĩa người được tiêm có rủi ro nhiễm bệnh chỉ ngang ngửa người không tiêm, và chỉ số hiệu quả là 0%. Nếu nhóm placebo chiếm trọn, tỉ lệ hiệu quả là 100%. Trong trường hợp của Pfizer, có đến 162 người nhiễm bệnh ở nhóm không tiêm, và chỉ có 8 người thuộc nhóm đã tiêm, nên tỉ lệ hiệu quả là 95%.

Nhưng con số 95% này cũng có sự hiểu nhầm. Nó không có nghĩa cứ 100 người được tiêm sẽ có 5 người nhiễm bệnh. Đây là tỉ lệ áp dụng cho từng cá nhân - người được tiêm sẽ có ít rủi ro nhiễm bệnh hơn người không tiêm 95% nếu không may tiếp xúc với mầm bệnh. Đây cũng là cách mà toàn bộ các hãng vaccine hiện nay áp dụng để tính toán tỉ lệ hiệu quả của mình.

Tại sao không thể so sánh chỉ số hiệu quả của các loại vaccine?

Đơn giản là vì thử nghiệm lâm sàng của mỗi loại vaccine được thực hiện trên các điều kiện khác nhau hoàn toàn.

"Một trong những điều đáng chú ý nhất khi chúng ta nhìn vào những con số này (tỉ lệ hiệu quả), đó là thời điểm thực hiện thử nghiệm lâm sàng," - Deborah Fuller, chuyên gia sinh học từ ĐH Washington (Mỹ) lên tiếng.

Lấy ví dụ từ 3 loại vaccine Pfizer, Moderna và Johnson & Johnson. Biểu đồ dưới đây cho thấy thử nghiệm lâm sàng của Pfizer và Moderna rơi vào tháng 8 - 11/2020, giai đoạn dịch bệnh tại Mỹ đang hạ nhiệt. Johnson & Johnson thì khác, họ thử nghiệm lâm sàng từ giữa tháng 11 cho đến cuối tháng 1/2021, thời điểm ca nhiễm tăng vọt, nghĩa là khả năng tiếp xúc với ca bệnh của các ứng viên tham gia là nhiều hơn hẳn.

Biểu đồ ca nhiễm và giai đoạn thử nghiệm lâm sàng của 3 hãng vaccine tại Mỹ (Nguồn: Vox)

Thêm vào đó, Johnson & Johnson còn thực hiện thử nghiệm lâm sàng tại các nước khác như Nam Phi và Brazil. Những nơi ấy không chỉ có tỉ lệ lây nhiễm cao hơn, mà chủng bệnh cũng khác biệt (như biến chủng B.1.351 của Nam Phi, và P.2 của Brazil). Thử nghiệm của Johnson & Johnson rơi vào đúng thời điểm các biến chủng xuất hiện và trở thành chủng chiếm ưu thế tại các quốc gia được lựa chọn, và đó đều là các chủng có khả năng lây nhiễm nhanh hơn.

Số liệu cho thấy, 67% các ứng viên tham gia thử nghiệm lâm sàng bị nhiễm bệnh tại châu Phi là tác phẩm của biến chủng mới, chứ không phải chủng bệnh hoành hành tại Mỹ suốt mùa hè năm 2020. Nhưng bất chấp như vậy, tỉ lệ hiệu quả vẫn ở mức 64%.

"Nếu muốn so sánh 2 loại vaccine với nhau, chúng ta sẽ cần so chúng ở cùng thử nghiệm, cùng điều kiện, cùng thời điểm và địa điểm," - chuyên gia Amesh Adalja từ ĐH Johns Hopkins nhận định.

"Nếu yêu cầu Pfizer và Moderna thực hiện lại thử nghiệm lâm sàng ở cùng điều kiện với Johnson & Johnson, chúng ta sẽ thấy tỉ lệ hiệu quả rất khác biệt," - Fuller bổ sung thêm.

Nói cách khác, chỉ số hiệu quả của vaccine chỉ cho chúng ta thấy chuyện gì đã xảy ra trong thử nghiệm lâm sàng của mỗi loại, chứ không hoàn toàn là những gì sẽ xảy ra khi áp dụng vào thực tiễn.

Chỉ số hiệu quả ngăn ngừa không phải mục đích thực sự của vaccine Covid-19

Thậm chí, một số chuyên gia còn cho rằng đây không phải là các chỉ số tốt nhất để đánh giá sự hiệu quả của một loại vaccine. Bởi lẽ, việc chặn đứng toàn bộ khả năng nhiễm bệnh không phải là mục đích chính của các chương trình tiêm chủng.

"Mục đích của các chương trình tiêm chủng Covid-19 hiện nay không phải là để đưa thế giới về mức không có ca nhiễm, mà là để kìm hãm virus, khiến nó bớt nguy hiểm hơn, giảm khả năng gây ra triệu chứng nghiêm trọng, giảm mức cần thiết phải nhập viện, và giảm ca tử vong," - trích lời Adalja.

Lấy ví dụ với một người bình thường, tình huống lý tưởng nhất là không nhiễm bệnh, và xấu nhất là nhiễm bệnh rồi chết. Nhưng đại dịch không đơn giản như vậy. Ở giữa nó là nhiều mốc khác: Nhiễm bệnh mà không có triệu chứng, có triệu chứng nhẹ, có triệu chứng nặng, rồi nhập viện và tử vong.

Trong tình huống lý tưởng nhất, vaccine sẽ giúp chúng ta hoàn toàn ngăn chặn được khả năng nhiễm bệnh. Nhưng trong thực tế, nó hoàn toàn không khả thi và cũng không phải là mục đích các chương trình tiêm chủng nhắm đến. Mục tiêu thực sự là cung cấp đủ miễn dịch cho con người nhằm tránh được 3 kịch bản xấu nhất, đưa Covid-19 trở về một căn bệnh giống như cảm cúm, thay vì một thứ có thể khiến bạn buộc phải nhập viện rồi không thể trở về nữa.

Và đoán xem, mục tiêu ấy là thứ mà toàn bộ các loại vaccine hiện nay đều làm được, thậm chí là rất tốt. Ở toàn bộ các thử nghiệm lâm sàng, trong khi nhóm không tiêm chủng có người phải nhập viện, có người tử vong, thì những người đã tiêm mà nhiễm bệnh không một ai phải nhập viện cả (và cũng không ai chết).

"Một điều tôi muốn mọi người hiểu là toàn bộ các loại vaccine đều hiệu quả 100% trong việc ngăn chặn tử vong," - Fuller chia sẻ.

Sự hiệu quả trong khả năng ngăn chặn virus của vaccine có quan trọng, nhưng không phải là vấn đề quan trọng nhất. Thứ bạn nên quan tâm không phải là vaccine nào sẽ giúp ngăn ngừa dịch bệnh, mà là vaccine nào giúp bạn sống sót, hoặc không phải nhập viện nếu nhiễm bệnh. Và câu trả lời là toàn bộ các loại vaccine hiện nay, dù là Pfizer, Moderna của Mỹ, AstraZeneca của Anh, hay Sinopharm của Trung Quốc.

Những người đã tiêm chủng được bảo vệ tốt chống lại COVID-19 Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ mới công bố, những người được tiêm chủng đầy đủ, tức là những người sau 2 tuần kể từ liều thứ hai vắc-xin COVID-19, không cần phải đeo khẩu trang trong nhà (những nơi như văn phòng, trường học, nhà hàng, phòng tập thể dục và quán bar). Tuy nhiên, vẫn...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Danh tính nam tài xế ô tô tránh xe máy, đâm bé gái tử vong ở Tuyên Quang01:28

Lời khai của tài xế ô tô tránh xe máy, đâm bé gái tử vong ở Tuyên Quang09:54

Ông Trump 'ra tay' trước khi nhậm chức09:28

Tổng thống Putin: Nga sẵn sàng cho một cuộc 'đấu tên lửa' với Mỹ08:11

Truy bắt đối tượng vờ mua hàng để trộm điện thoại của nhiều người01:50

Chồng tổ chức hiếp dâm tập thể đối với vợ, lãnh án 20 năm tù09:18

Mỹ cảnh báo khả năng Nga công nhận chương trình hạt nhân Triều Tiên15:14

Tin đồn 'ông Putin cho con trai đến Ukraine chiến đấu' có chính xác?06:34

Liệu có một ngày tỉ phú Elon Musk thành Tổng thống Mỹ?08:01

Khó lường với xung đột Nga - Ukraine15:25

Mỹ tuyên bố tiêu diệt thủ lĩnh IS ở Syria trong cuộc tấn công mới06:57

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Lý do không nên tắm sau khi ăn

06:45:22 27/12/2024

Ngoài ra, việc tắm bằng nước nóng không chỉ làm tăng nhiệt độ cơ thể mà còn làm tăng nhịp tim. Vì vậy, khi bụng no, bạn sẽ cảm thấy khá khó chịu và uể oải sau khi tắm.

Biến chứng đái tháo đường có nghiêm trọng?

06:30:53 27/12/2024

Bên cạnh đó, người bệnh nên tuân thủ đơn thuốc và hướng dẫn tái khám của bác sĩ điều trị, thực hiện tốt chế độ ăn, lối sống khoa học bao gồm tập luyện thể dục, không ăn quá no, quá nhiều, quá ít hoặc ăn kiêng quá mức.

Người hay ăn khoai lang cần lưu ý

06:30:33 27/12/2024

Chất xơ là một trong những chất dinh dưỡng có lợi nhất cho sức khỏe đường ruột và mỗi củ khoai lang cỡ trung bình chứa khoảng 15% giá trị hàng ngày.

Cỏ dại 'cứu đói' thành đặc sản đắt hàng

06:27:55 27/12/2024

Trong quan niệm của phần lớn mọi người, cỏ dại thường là những giống thực vật vô giá trị, dễ bị nhổ bỏ để nhường chất dinh dưỡng trong đất cho cây trồng. Thế nhưng, một số loài cỏ dại nay lại đổi đời trở thành đặc sản được nhiều người s...

Trào ngược dạ dày dễ tái phát vào mùa lạnh

06:27:01 27/12/2024

Tuy nhiên, khi thời tiết lạnh thường dễ tái phát trào ngược dạ dày hơn. Lúc này, cơ thể tăng tiết dịch histamin làm dạ dày tăng tiết axit hơn so với thông thường. Đây chính là lý do khiến trào ngược dạ dày tái phát.

Bác sĩ cảnh báo nguy cơ biến cố tim mạch khi thời tiết chuyển lạnh

05:41:24 27/12/2024

Khi có dấu hiệu bất thường như đau ngực, khó thở hoặc mệt mỏi đột ngột, người bệnh nên đến ngay cơ sở y tế có chuyên khoa tim mạch để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Những người nào nên hạn chế ăn chuối chín?

20:11:01 26/12/2024

Nếu cảm thấy khó tiêu thì hãy ăn một quả chuối để cảm thấy dễ chịu hơn. Đạt được công dụng này là do chuối chứa prebiotic làm tăng khả năng xử lý thức ăn của vi khuẩn đường ruột nên hệ thống tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn.

Kiểm soát đường huyết sau bữa tối: Nam giới trên 40 tuổi cần biết

20:08:25 26/12/2024

Chống lại sự cám dỗ của đồ ăn vặt nhiều calo hoặc nhiều đường trước khi đi ngủ. Những thói quen như vậy có thể làm thay đổi lượng đường trong máu và ảnh hưởng đến giấc ngủ ngon.

Những tác hại tiềm ẩn của việc uống nước cam không đúng cách

20:04:43 26/12/2024

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, cam chứa nhiều vitamin C, B9 (acid folic) và có tác dụng phòng ngừa bệnh tim mạch, mỡ máu cao, chống lão hóa và tăng cường miễn dịch.

Chế độ ăn giúp kiểm soát hội chứng thận hư ở người lớn

20:02:38 26/12/2024

Bệnh thận có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ vitamin và khoáng chất của cơ thể. Do đó việc cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể và hệ miễn dịch của người bệnh.

Kỳ diệu nối thành công cổ chân bị đứt lìa cho nam bệnh nhân

19:57:03 26/12/2024

Đứt lìa chi thể thường dẫn đến hoại tử nhanh chóng, nếu không xử lý kịp thời phần chi bị tổn thương sẽ không thể cứu được. Thêm vào đó, nguy cơ cao từ máu độc trong phần chi hoại tử có thể đe dọa tính mạng bệnh nhân sau nối.

Phân biệt cảm lạnh và cảm cúm khi mang thai

19:48:26 26/12/2024

Bệnh cúm thường tiến triển lành tính nhưng có thể gây biến chứng nguy hiểm ở những người có bệnh lý mạn tính về tim mạch, hô hấp hoặc suy giảm miễn dịch. Các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi nặng, suy đa phủ tạng có thể dẫn đến tử ...