Vắc xin ngừa Covid-19 về tới Việt Nam lại điều cho Lào, Campuchia

Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường dẫn chứng trường hợp xảy ra với lô vắc xin ngừa Covid-19 mới đây để minh chứng cho những khó khăn, rủi ro, điều kiện ngặt nghèo để nhập khẩu vắc xin về Việt Nam.

Tại cuộc họp báo Chính phủ tối 3/6, báo giới nêu vấn đề: Chính phủ đã kêu gọi người dân, doanh nghiệp hỗ trợ, cùng tham gia đàm phán, mua và nhập vắc xin về Việt Nam, đến nay đã có doanh nghiệp nào đăng ký việc nhập vắc xin? Việc kiểm soát chất lượng vắc xin thế nào?

Đại diện Bộ Y tế tham gia họp báo, Thứ trưởng Trương Quốc Cường thông tin, để có nguồn vắc xin cho người dân tiếp cận, Chính phủ có chủ trương khuyến khích, tạo điều kiện cho mọi cá nhân, doanh nghiệp có khả năng tiếp cận, đưa vắc xin về Việt Nam.

Các cá nhân, đơn vị có thể tham gia bằng 2 cách, ủng hộ vào Quỹ vắc xin hoặc trực tiếp kết nối với các nhà sản xuất để nhập khẩu vắc xin về Việt Nam.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường thông tin cập nhật việc nhập khẩu vắc xin Covid-19.

Về vấn đề kiểm định chất lượng vắc xin nhập về, Thứ trưởng Bộ Y tế phân tích, vắc xin ngừa Covid-19 trên toàn thế giới được sản xuất trong tình trạng khẩn cấp. Có những vắc xin yêu cầu điều kiện bảo quản ngặt nghèo, như phải ở nhiệt độ -75 độ C mà Việt Nam chưa có cơ sở đáp ứng.

Vì thế, việc kiểm định vắc xin nhập về cũng không thể áp theo tiêu chí, điều kiện trong nước xây dựng mà phải chấp nhận những điều kiện do tổ chức Y tế thế giới (WHO) hoặc một số cơ quan chức năng của các nước bạn như FDA – Mỹ đã kiểm định.

“Vậy nên, để đảm bảo chất lượng hàng về thì vắc xin phải mua từ chính hãng sản xuất chứ không được mua qua đơn vị trung gian vì về Việt Nam không phải nội dung nào cũng có thể kiểm định được trong khi điều kiện về bảo quản nhiều trường hợp đặc biệt khó” – Thứ trưởng Trương Quốc Cường phát biểu.

Về tiến độ nhập khẩu vắc xin, ông Cường nhắc lại, hiện nay, theo Nghị quyết của Bộ Chính trị, của Chính phủ, Bộ Y tế nhận nhiệm vụ phải lo được 150 triệu liều vắc xin để tiêm được cho 70% dân số. Cơ bản, đến giờ các nguồn vắc xin Việt Nam ký kết được hợp đồng/cam kết đã đảm bảo đủ cho mục tiêu này.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Trương Quốc Cường trình bày một vấn đề khó khăn là có những điều kiện “không thể đàm phán” trong các hợp đồng cung cấp vắc xin này. Đó là điều kiện miễn trách nhiệm với những sự cố xảy ra trong quá trình sử dụng, tiêm vắc xin; điều kiện phải chấp nhận việc giao hàng có thể không đúng tiến độ.

Thứ trưởng Cường lý giải, việc giao hàng không đúng tiến độ có một lý do, Việt Nam là một trong những nước được đánh giá là phòng chống dịch rất tốt nên nhiều khi vắc xin phòng Covid-19 đã được sản xuất để cung ứng cho Việt Nam lại phải dành cho những quốc gia có tình hình dịch bệnh khó khăn hơn.

“Ví dụ, lô vắc xin mới đây, đáng ra đã về tới Việt Nam nhưng thời điểm đó, diễn biến dịch Covid-19 tại 2 quốc gia láng giềng rất căng thẳng nên đơn vị cung ứng đã quyết định điều gấp, đưa sang Lào, Campuchia. Theo đó, Việt Nam chỉ nhận được một nửa số lượng của lô vắc xin này. Nói vậy để thấy, việc cung ứng như này là hoàn toàn phụ thuộc vào nhà sản xuất” – ông Cường trình bày.

Thứ trưởng Bộ Y tế thông tin thêm, đến nay, hãng Pfizer cam kết trong quý 3/2021 sẽ chuyển về Việt Nam 15 triệu liều (một nửa số lượng so với hợp đồng ký kết). AstraZeneca cũng cam kết 30 triệu liều trong 2 quý cuối năm. Chương trình Covax Facility cũng có mức cam kết tương tự. Quỹ đầu tư của Nga thì cam kết trong 2021 dành cho Việt Nam 20 triệu liều. Việt Nam cũng đề nghị mua được thêm từ Covax 10 triệu, mua của Pfizer 10 triệu nữa, tức tổng cộng đã có 170 triệu liều được cam kết.